SIGMA-NOT - PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - Największa baza artykułów technicznych online

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI

Miesięcznik ISSN 0033-2461, e-ISSN 2449-9943 - rok powstania: 1886
Czasopismo SITSpoż. umieszczone na Liście Czasopism Punktowanych (w części B) MNiSW z liczbą punktów 6

Ocena jakości i bezpieczeństwa otrąb zbożowych na cele paszowe

Waldemar Korol Grażyna Bielecka Jolanta Rubaj Jan Markowski

Celem pracy było przedstawienie wyników badań otrąb pszennych i żytnich na cele paszowe wytworzonych w latach 2006-2015. Zakres badań obejmował podstawowe składniki pokarmowe, składniki mineralne i niepożądane zanieczyszczenia, w tym metale ciężkie, zanieczyszczenia botaniczne, mikotoksyny i pozostałości środków ochrony roślin. Badaniom poddano ogółem 177 próbek otrąb pszennych i 28 próbek otrąb żytnich. Wyniki badań podstawowych składników pokarmowych były zbliżone do danych w tabelach składu chemicznego pasz, z wyjątkiem drobnych otrąb pszennych o jasnym kolorze pozyskiwanych w produkcji makaronów. Metale ciężkie, ołów, kadm i rtęć, występowały w śladowych ilościach, wielokrotnie niższych od zawartości maksymalnych. Również zawartości mikotoksyn i pozostałości środków ochrony roślin były niższe od dopuszczalnych. Wyniki badań porównano z wymaganiami w zakresie dopuszczalnych tolerancji składników pokarmowych deklarowanych na etykiecie. Słowa kluczowe: otręby, pasza, badanie, skład chemiczny, substancje niepożądane.Otręby pszenne i żytnie są materiałami paszowymi, chętnie stosowanymi w żywieniu zwierząt, wymienionymi w Katalogu Materiałów Paszowych UE [21]. Krajowa produkcja otrąb zbożowych w 2015 r. wyniosła 1350 tys. ton a zużycie na cele paszowe 980 tys. ton, co stanowiło 73% produkcji [25]. W 2015 r. otręby zbożowe stanowiły 6,0% całkowitego krajowego zużycia materiałów zbożowych na cele paszowe. Przepisy "prawa paszowego" zobowiązują producentów do wytwarzania pasz o właściwej jakości, dostosowanych do potrzeb żywieniowych zwierząt, bez ryzyka wprowadzanie niepożądanych pozostałości wpływających na zdrowie zwierząt i bezpieczeństwo produktów zwierzęcego pochodzenia. Aktualne przepisy "prawa paszowego" nakładają na producentów materiałów paszowych, w tym otrąb zbożowych w obrocie rynkowym, obowiązek spełnienia wymagań w zakresie etykietowania, w tym zamieszczania obowiązkowej deklaracji składników, dla których określono [...]

ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
PRENUMERATA PAPIEROWA

Metoda płatności: Płatności elektroniczne (karta kredytowa, przelew elektroniczny)
Dostęp do publikacji (format pdf): 6.00 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 1h: 24.60 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 4h: 43.05 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 12h: 73.80 zł	DO KOSZYKA

Prenumerata

Szanowny Kliencie!
Zamów roczną prenumeratę w wersji PLUS a uzyskasz dostęp do archiwalnych publikacji tego czasopisma.
Nie zwlekaj - skorzystaj z tysięcy publikacji o najwyższym poziomie merytorycznym.

prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 360.00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 324.00 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 255.00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 127.50 zł

okres prenumeraty:

*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.

Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Bilans popytu i podaży na światowym rynku zbóż w sezonie 2016/17

Michał Koleśnikow

Na świecie w trwającym obecnie sezonie 2016/17 nie brakuje zbóż. Produkcja w wielu regionach świata była bardzo wysoka. W rezultacie produkcja zbóż ogółem, w tym kukurydzy i pszenicy, jest rekordowo wysoka. Zapotrzebowanie również wzrosło, ale nadal produkcja przewyższa zużycie. W swoim listopadowym raporcie Międzynarodowa Rada Zbożowa (IGC) prognozowała światową produkcję zbóż w sezonie 2016/17 na 2084 mln t (bez ryżu). Jeśli ta prognoza okazałaby się bliska prawdy, byłaby to zdecydowanie największa ilość zbóż zebrana w historii. Jednocześnie listopadowa prognoza jest najwyższą prognozą zbiorów w trwającym właśnie sezonie. Warto zauważyć, że pod koniec kwietnia 2016 r., w swojej bardzo wczesnej prognozie, eksperci Rady szacowali produkcję zbóż jedynie na 2006 mln t. Spływające w kole więcej »

Branża zbożowa obecna na największych w Polsce targach ekologicznych

Tomasz Kodłubański

Międzynarodowe Targi Żywności Ekologicznej i Regionalnej NATURA FOOD oraz piąta edycja Targów Ekologicznego Stylu życia beECO zyskały już stałe miejsce pośród polskich imprez targowych poświęconych szeroko pojętej branży ekologicznej. Podczas dziewiątej edycji targów, które odbyły się w październiku w łódzkiej hali Expo zaprezentowali się wiodący producenci i dystrybutorzy z branży bioproduków oraz gospodarstw produkujących żywność ekologiczną. Targi NATURA FOOD & beECO są najważniejszą i największą imprezą branży produktów żywności wysokiej jakości w Polsce. Na przestrzeni ponad 6 tys. m2 ofertę zaprezentowało ponad 300 firm z branży bioproduktów, w tym producenci, przetwórcy i dystrybutorzy żywności ekologicznej, naturalnej i tradycyjnej, a także naturalnych i ekologicznych kosmetyków, środków czystości lub sprzętu gospodarst więcej »

Działalność Stowarzyszenia Młynarzy RP w kończącym się 2016 roku

Zbliżający się Nowy Rok 2017 skłania do podsumowań kończącego się już roku 2016 także w zakresie oceny realizacji działań planowanych przez Stowarzyszenie Młynarzy RP. "Plan Pracy Zarządu Głównego Stowarzyszenia Młynarzy RP na rok 2016" został przyjęty przedmiotową uchwałą na posiedzeniu Zarządu Głównego SMRP w dniu 14 stycznia. Dokument ten wyszczególniał 16 zadań przewidzianych do realizacji w 2016 roku. Z doświadczenia lat poprzednich wiadomo było, że w planie pracy przyjmowanym w styczniu danego roku nie można przewidzieć wszystkich niezbędnych do wykonania zadań i dlatego jest to tylko program "ramowy" i z góry zakładana jest duża elastyczność jego realizacji. Większość planowanych zadań była "analogiczna" jak w latach poprzednich i dotyczyła corocznie podejmowanych i realizowanych działań, które wymieniam poniżej, podając jednocześnie krótką informację przypominającą o sposobie ich realizacji: - zorganizowanie spotkań członków Stowarzyszenia: "noworocznego", "walnego" i "pożniwnego", a w ich ramach także seminariów o tematyce młynarskiej - odbyły się one w dniach odpowiednio: 14 stycznia, 15 kwietnia oraz 5 października, a w każdym z nich uczestniczyło 30-40 osób, w tym także osoby spoza Stowarzyszenia, zainteresowanych tematyką seminariów, - zorganizowanie szkoleń specjalistycznych dla pracowników branży zbożowo-młynarskiej i innych, zainteresowanych tematyką tych szkoleń - w marcu odbyły się dwa takie 2-dniowe szkolenia w zakresie prawidłowej technologii składowania ziarna zbóż oraz metodyki oznaczania wybranych wyróżników jakościowych, a w czerwcu jedno 1-dniowe w zakresie metodyki oznaczania wybranych wyróżników jakościowych - łącznie uczestniczyły w nich 72 osoby, - opracowywanie Biuletynu Informacyjnego ZG SMRP (wersja elektroniczna - co tydzień, łącznie 50 edycji; wersja papierowa - pięć edycji w ciągu roku) oraz Gazety Młynarskiej wydawanej kwartalnie w ramach "Przeglądu Zbożowo- Młynarsk więcej »

Import zbóż i przetworów zbożowych do Unii Europejskiej

Paweł Smoliński

W artykule przedstawiono stosowane od 6 listopada 2016 r. zasady importu zbóż (poza ryżem) i produktów przetwórstwa zbóż do Unii Europejskiej. Szczególną uwagę poświęcono pozwoleniom na przywóz1. Zasady ogólne handlu zagranicznego zbożami i ich przetworami W Unii Europejskiej obrót zbożami i produktami przetwórstwa zbóż, tak jak innymi towarami rolno-spożywczymi, odbywa się bez pozwoleń na wywóz (eksport) i przywóz (import). Od 6 listopada 2016 r. nie obowiązują także pozwolenia na wywóz zbóż i ich przetworów do państw nienależących do UE (krajów trzecich)2. Natomiast zboża i produkty ich przetwórstwa importowane do państw UE z krajów trzecich, w niektórych przypadkach wymagają pozwolenia na przywóz. Import zbóż do UE jest realizowany przy zastosowaniu niepreferencyjnych stawek celnych wynikających ze Wspólnej Taryfy Celnej (WTC) i rozporządzenia Komisji (UE) nr 1206/2014 (które na wybrane zboża okresowo obniża stawki podane w WTC3) lub przy 1 Artykuł ma charakter analityczny. Obowiązującym źródłem prawa są akty prawne opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej oraz w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. 2 Jedynie w przypadku wywozu do USA makaronów o kodach CN 1902 11 00 i 1902 19 właściwe władze państwa członkowskiego UE, w którym następuje przyjęcie przez urząd celny zgłoszenia wywozowego, wydają na wniosek eksportera "Certificate for the export of pasta to the USA", tzw. zaświadczenie P2. Przepisy dotyczące tego zaświadczenia zostały omówione w artykule Eksport makaronów do Stanów Zjednoczonych ("Przegląd Zbożowo-Młynarski" nr 4/2016). 3 Obniżone do zera importowe stawki celne obowiązują na: pszenicę durum, pszenicę zwyczajną do siewu, pszenicę zwyczajną nieprzeznaczoną do siewu wysokiej jakości, żyto, kukurydzę do siewu inną niż hybrydy, kukurydzę nieprzeznaczoną do siewu, sorgo do siewu inne niż hybrydy oraz sorgo nieprzeznaczone do siewu, do momentu uchylenia rozporządzenia (UE) nr 12 więcej »

Jakość ziarna pszenicy ze zbiorów 2016 roku w wybranych krajach członkowskich Unii Europejskiej

Jadwiga Rothkaehl

Producenci i użytkownicy ziarna pszenicy w Polsce corocznie w okresie żniw oczekują z zainteresowaniem nie tylko na informacje o ilości i jakości ziarna pszenicy zbieranego w Polsce, ale także w krajach najważniejszych uczestników międzynarodowego rynku pszenicy. Istotne są informacje zarówno o krajach największych na światowym rynku producentów, eksporterów i importerów ziarna pszenicy, jak i trzech najważniejszych w tym aspekcie krajów członkowskich Unii Europejskiej, tj. Francji, Niemiec oraz Wielkiej Brytanii. Sytuacja w tych krajach będzie bowiem wpływała w dużym stopniu na sytuację podażowo-popytową oraz cenową na rynku pszenicy w Polsce. Staje się to coraz bardziej istotne, nie tylko dlatego, że Polska jest krajem członkowskim Unii Europejskiej, ale także w związku z coraz większym w ostatnich latach eksportem ziarna pszenicy z Polski. W sezonie 2015/16 we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej zebrano 134,2 mln ton pszenicy, co było zbiorem o 3% niższym niż średnio w ostatnich 5 latach (tab. 1). Znacząco niższe, bo aż o ponad 30% mniejsze, zbiory pszenicy uzyskano we Francji, kraju o największej produkcji ziarna pszenicy w Unii Europejskiej. W niektórych regionach Francji plon ziarna był o połowę niższy niż średni plon z lat 2011-2015 (plon ziarna pszenicy w 2015 i 2016 roku odpowiednio: 7,93 t/ha, 5,56 t/ha). Z uwagi na niekorzystne zjawiska pogodowe, tj. nadmierne opady i chłody, a potem długie okresy suszy, w większości krajów członkowskich Unii Europejskiej zebrane ziarno pszenicy było drobne, ale o wysokiej zawartości białka, którego jakość oceniano więcej »

Komosa ryżowa (Chenopodium quinoa Willd.) nadzieją dla regionów o trudnym klimacie Część II. Wartość odżywcza i zastosowanie

Beata Marchand

Wyjątkowe właściwości odżywcze komosy ryżowej spowodowały, że NASA włączyła ją do diety swoich astronautów podczas długich misji kosmicznych. Komosa ryżowa jest jedynym pokarmem roślinnym, który zawiera wszystkie 10 niezbędnych w ludzkiej diecie aminokwasów. Zawartość białka na poziomie 14-18% przewyższa zawartość białka w pszenicy, ryżu, kukurydzy i owsie, białko komosy może być więc substytutem białka zwierzęcego. Wartość energetyczna komosy ryżowej jest większa niż jaj i mleka i porównywalna tylko do mięsa. Stanowi źródło witamin E, B2 (ryboflawiny) i zawiera więcej wapnia, potasu, magnezu i fosforu niż inne zboża. Ma krótki okres kiełkowania w wodzie, 2-4 godz., w przeciwieństwie do 12 godz. w przypadku pszenicy, a czas liczy się w kosmicznych podróżach. Wartości odżywcze Największym problemem z komosą ryżową jest fakt, że w stanie naturalnym jej nasiona (fot. 1) pokryte są powłoką zawierającą gorzkie saponiny. Saponiny są toksyczne, drażnią oczy, drogi oddechowe i pokarmowe, lecz stopień ich toksyczności w przypadku komosy ryżowej jest niski. W większości przypadków nasiona sprzedawane są po usunięciu skórki. Prowadzone są próby genetycznej modyfikacji odmian, w celu pozbycia się goryczki. Obniżenie zawartości saponin i stworzenie słodszych odmian jest jednak skomplikowane i uzyskuje się je poprzez 10% zapylenie krzyżowe. Liście i łodygi komosy zawierają natomiast wysoki poziom więcej »

Molenprijs 2016 Zawody dla młynów (korespondencja z Holandii)

Anna Wytrykus

Zwycięzca może być tylko jeden, bo tylko jedna jest nagroda. Pięćdziesiąt tysięcy euro ufundowane przez BankGiro Loterij. Komu przypadnie w tym roku? To nie młynarze przystępują do zawodów tylko młyny. A dokładnie, projekty z nimi związane. Plany restauracji, kuracji odświeżającej, remontu, wymiany elementów konstrukcji... Każdy właściciel młyna mógł zgłosić do konkursu swoje "dobro" (w tym roku do 31 maja) ujawniając zamierzenia. Krótko mówiąc, trzeba zdradzić na co potrzebna jest gotówka. Nad wszystkimi pomysłami, z uwagą pochyla się jury. Nie jakiś tajemniczy i anonimowy twór, tylko osoby znane z nazwiska, fotografii zamieszczonej w internecie. Wiadomo kim są i dlaczego znaleźli się w jury. Specjalizują się w inwestowaniu lub mieleniu zbóż. Dalej, procedura przypomina nieco wyłanianie kandydatów do filmowych Oskarów. Pojawiają się nominowani do Molenprijs. Finalistów w tym roku było czterech, a programy z nimi związane zostały poddane pod osąd szerokiej publiczności. Każdy, komu los holenderskich młynów nie jest obojętny, może zajrzeć na stronę internetową Molenprijs (Nagroda dla Młyna) poznać ich potrzeby, wybrać faworyta i kliknąć. Z sumy kliknięć wyłania się zwycięzca. Jeden zostaje uhonorowany czekiem na 50 tysięcy euro. Pozostali finaliści nie do końca muszą obejść się smakiem. Dostają tyle euro, ile dostali głosów. Gdyby okazało się, więcej »

Możesz motywować pozafinansowo (cz. 1)

Jarosław Ropiejko

Jednym z mitów motywacji jest ten, który mówi, że zaangażowanie pracowników ma głównie podłoże finansowe. Przypominając podstawy teorii motywacji rzeczywiście możemy zobaczyć jak istotną rolę odgrywa zaspokojenie potrzeb podstawowych1. Jednak po ich zaspokojeniu ważne staje się oddziaływanie szerszego wachlarza potrzeb. Motywacja finansowa to po prostu jeden z obszarów budowania zaangażowania pracowników, często powiązany jednak z potrzebami podstawowymi (podstawowe wynagrodzenie, system premiowania itp.). Bardzo szybko staje się czynnikiem higieny, np. zwyczajowe premie. Czyli tym samym nie jest motywatorem, ale spełnia rolę czynnika higieny według Herzberga - jego obecność powoduje jedynie brak niezadowolenia, ale nie zwiększa zaangażowania lub motywacji. Dlatego tak ważne staje się odkrycie i docenienie obszaru motywacji pozafinansowej. Czy to rzeczywiście działa? Motywacja pozafinansowa bez wątpienia kieruje nas ku odniesieniu się do wyższych potrzeb psychologicznych pracowników. Każdy człowiek chce być zauważony i doceniony. Chce mieć poczucie przydatności i sensu wykonywanej pracy. Chce dzięki niej uzyskać godność i szacunek. Pragnieniem jest również poczucie przynależności do grupy i posiadanie swojego miejsca. Większość osób potrzebuje również, rozmaicie rozumianego, rozwoju i zwiększania kwalifikacji, wiedzy lub umiejętności. Zrozumienie tych potrzeb przez właścicieli firm czy menedżerów, jednocześnie pozwala odkryć bardzo szerokie pole wpływu więcej »

Newcopan- lokalne tradycje odtworzone w żywności

Młyn firmy Newcopan, położony w niezwykłym miasteczku Castelfiorentino w Toskanii, na południowy- zachód od Florencji, jest nowym młynem zbudowanym przez firmę Golfetto Sangati, który ma produkować tradycyjną mąkę toskańską. Reprezentuje on jednak znacznie więcej niż widać to na pierwszy rzut oka.Rodzina Tognetti, przedsiębiorcy związani od ponad 50 lat z przemysłem piekarskim, jest dumna ze swego nowego młyna zbudowanego specjalnie w celu przerobu jednej ze starodawnych i typowych dla Toskanii odmian pszenicy o nazwie Verna. Plan związany z uruchomieniem tego młyna pochodzi z pierwszego Zintegrowanego Projektu Łańcucha Produkcyjnego (wł. PIF - Progetto Integrato di Filiera) więcej »

Niektóre aspekty związane z projektowaniem systemu porcjowania i mieszania pasz

Krzysztof Zawadzki

Z projektowaniem nowoczesnego systemu porcjowania i mieszania w wytwórni pasz wiąże się wiele czynników takich jak: planowana wydajność produkcji, ilość potrzebnych składników, wymagana wielkość mieszarki, czas cyklu mieszania. Wydajność sytemu porcjowania/mieszania jest zwykle kluczowym elementem całego procesu produkcyjnego. Przy założeniu średniej wydajności 30 ton/h paszy opuszczającej mieszarkę trzeba uwzględnić współczynnik efektywności na poziomie 80%, odzwierciedlający minimalny czas pracy ręcznej, ilość i współczynnik udziału poszczególnych składników w recepturze lub wymaganą sekwencję pomiędzy recepturami. W związku z tym projektowana wydajność w omawianym przykładzie wynosi 37,5 tony/h. Zakładając wielkość porcji - 3 tony i gęstość większości mieszanek - 40 funtów/ stopę więcej »

Oferta szkoleniowa Zarządu Głównego Stowarzyszenia Młynarzy RP

Na konkurencyjnym rynku istnieje ciągła potrzeba doskonalenia form funkcjonowania firmy młynarskiej, co można osiągnąć jedynie poprzez indywidualny rozwój pracowników i stałe kształcenie całej załogi. Dotyczy to zwłaszcza tych osób, które wdrażają i kontrolują funkcjonowanie systemów zapewniania bezpieczeństwa zdrowotnego żywności oraz osób, których praca decyduje o efektach ekonomicznych firmy, w tym zwłaszcza służb zaopatrzenia surowcowego, działu sprzedaży produktów i działu kontroli jakości. Konkurencja na rynku wymusza konieczność stałego poszukiwania nowych form działania, w tym również oferowania odbiorcy, wraz z mąką, coraz większego zakresu "usług towarzyszących". W ramach tych "usług" istotną rolę odgrywa doradztwo w zakresie doboru mąki pszennej i żytniej, o jakości odpowiedniej do otrzymania produktu końcowego o zakładanych cechach jakościowych, poszukiwania przyczyn problemów powstających w trakcie produkcji pieczywa, czy też umiejętności określenia wymagań jakościowych dla mąki pszennej lub żytniej. Niewystar-czająca staje się znajomość ilości i jakośc więcej »

Orkisz z banku genów

Mieczysław Babalski od blisko 30 lat jest niestrudzonym propagatorem orkiszu, płaskurki, samopszy i starego żyta. Jest uznanym autorytetem w dziedzinie prastarych ziaren, współautorem licznych publikacji na ten temat. To on przywrócił uprawę tych zbóż na polskich polach. Udało mu się to dzięki bankowi genów. Mieczysław Babalski mieszka w Pokrzydowie niedaleko Brodnicy, gdzie jego dziadek i ojciec uprawiali ziemię. Zawodu uczył się w technikum rolniczym i na sprofilowanych studiach. Pracę zawodową rozpoczął w latach 70. w miejscowym Państwowym Gospodarstwie Rolnym. W połowie lat 80. spotkałem Juliana Osetka, ekologa-praktyka oraz profesora Mieczysława Górski więcej »

POLSKA - EUROPA - ŚWIAT

Na początku listopada w ramach kampanii "Kukurydza - słoneczne ziarno zdrowia" odbyła się konferencja prasowa Polskiego Związku Producentów Kukurydzy. Według danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej PIB zbiory kukurydzy uprawianej na ziarno w 2016 r. mogą wynieść ponad 3,9 mln t wobec 3,2 mln t przed rokiem. Średnia krajowa cena zakupu w październiku wynio więcej »

Potwierdzony testami współczynnik umieralności szkodników w mące i kaszkach Entoleter-sterylizator Matador MJZH firmy Bühler dezaktywuje jaja szkodników z najwyższą skutecznością

Thomas Ziolko

Szkodniki i ich jaja to niepożądane zanieczyszczenia w mąkach i kaszkach oraz w wytwarzanych z nich produktach spożywczych. Zakłady młynarskie mają różne możliwości, aby nie dopuszczać do rozwoju szkodników i ich jaj w urządzeniach oraz produktach. Do dezaktywacji szkodników i ich jaj w produkcie konieczne jest zastosowanie entoleterów- sterylizatorów. Tylko najlepsza możliwa jakość mąki i kaszki umożliwia użytkownikom młynów oraz ich klientom produkcję doskonałych przetworów. Istotnym wyzwaniem, przy dążeniu do osiągnięcia najwyższej jakości, jest produkcja przetworów wolnych od żywych szkodników oraz dezaktywacja jaj szkodników, które zagrażają bezpieczeństwu żywności. Do bezpiecznej dezaktywacji jaj szkodników potrzeba rozwiązań, które umożliwiają płynne włączenie w procesy przetwórcze i które przy minimalnym zużyciu energii oferują równocześnie maksymalną zdolność przepustową oraz bezpieczeństwo procesu. Istotne jest jednakże, aby nie zmieniać funkcjonalności mąk i kaszek. Niebezpieczeństwo czyha wszędzie Szkodniki i jaja szkodników to podstępny "przeci więcej »

Praktyki dobrego przechowywania ziarna

Lesław Janowicz

Ziarno zbóż, niezależnie od pogody dojrzewa około trzech tygodni. W tym czasie zachodzą w nim procesy biochemiczne, głównie przemiana cukrów w skrobię, przy jednoczesnym ubytku wody. Zbiór kombajnowy umożliwia opóźnienie żniw i zbieranie ziarna w dojrzałości rogowej, dzięki czemu uzyskuje się ziarno bardziej dojrzałe i suche, nie ponosząc większych strat z powodu obsypywania się ziarna. Obecnie uważa się, że najmniejsze straty z tego powodu ponosi się, gdy ziarno ma wilgotność 18%. Należy zwrócić uwagę, że operując parametrem "wilgotność ziarna" mówimy o średniej wilgotności zebranej masy ziarna, natomiast ziarno zebrane kombajnem zbożowym charakteryzuje się istotną różnicą wilgotności poszczególnych ziaren w stosunku do średniej wilgotności, co może mieć duży wpływ na trwałość i jakość ziarna podczas jego przechowywania. Stwierdzano niejednokrotnie, że bezpośrednio po zbiorze średnia wilgotność ziarna osiągała 15%, natomiast poszczególne ziarna miały wilgotność 10-12%, ale były także te o wilgotności 40-50%. Nierównomierność wilgotności ziarna może stać się przyczyną powstawania procesów samozagrzewania się przy średniej wilgotności ziarna z zakresów uważanych za bezpieczne. Ziarno zebrane kombajnem charakteryzuje się też stosunkowo wysoką temperaturą w więcej »

Problemy związane z wykrywaniem alergenów w żywności

Andrzej Tyburcy

W 2015 r. odnotowano w UE około 350 przypadków zakwestionowania produktów żywnościowych z powodu obecności w nich alergenów. Tak duża liczba sugeruje, że w systemie zapobiegania zanieczyszczeniu produktów alergenami występują słabe punkty albo stosowane metody analityczne dają błędne wyniki. W 2011 r. Niemieckie Stowarzyszenie Alergii i Astmy (DAAB) zorganizowało wspólną konferencję z przedstawicielami przemysłu spożywczego. Występowali na niej specjaliści z dziedziny medycyny, analityki produktów spożywczych, przedstawiciele służb kontrolnych, jak również twórcy prawa żywnościowego. W szerszym gronie, przy udziale przedstawicieli handlu, rządu i urzędników UE podobna konferencja odbyła się w Berlinie w 2015 r. Nie zdołano na nich jednak wypracować ścisłej definicji obecności śladowych ilości alergenów w żywności. Stąd również w przyszłości może dochodzić do kwestionowania produktów ze względu na alergeny, które być może nie są w nich obecne. Szacuje się, że koszt wycofania ze s więcej »

Prozdrowotne działanie produktów spożywczych z całych ziaren

Bohdan Achremowicz Joanna Kaszuba Adam P. Kuczyński

Całe ziarna są zasobne w szereg prozdrowotnych składników jak błonnik pokarmowy, skrobia, tłuszcze zawierające nienasycone kwasy tłuszczowe, antyoksydanty, sole mineralne, witaminy, lignany i związki fenolowe. Ich działanie prowadzi do zmniejszenia zagrożeń chorobami sercowo- -naczyniowymi, cukrzycą, rakiem, otyłością i innymi niezakaźnymi chorobami przewlekłymi. Konieczne jest informowanie społeczeństwa o ich roli w ograniczeniu chorób przez zwiększenie spożycia produktów z całych ziaren, zgodnie z zaleceniami dietetyków. Słowa kluczowe: produkty całoziarnowe, zagrożenia chorobowe, otyłość, zalecenia dietetyczne Health-promoting effect of foods with whole grains Summary Whole grains are rich in a number of healthy ingredients like fiber, starch, fats containing unsaturated fatty acids, anti-oxidants, mineral salts, vitamins, lignans and phenolic compounds. Their action leads to reducing the risks of cardiovascular disease, diabetes, cancer, obesity and other non-communicable chronic diseases. It is necessary to inform the public about their role in limited disease and increase the consumption of products with whole grains, as recommended by nutritionists. Keywords: whole grains products, the threat of disease, obesity, dietary recommendations.Badania przeprowadzone przez dietetyków dowiodły, że regularne spożywanie produktów zbożowych, wytworzonych z całych ziaren, wykazuje działanie ochronne dla organizmu człowieka. Uważa się, że może zapobiegać rozwojowi raka, chorobom sercowo-naczyniowym, cukrzycy i otyłości [6]. Potencjalne mechanizmy ochrony są zróżnicowane, ponieważ całe ziarna zawierają wiele aktywnych składników odżywczych i fitochemicznych. Produkty z całych ziaren są dobrym źródłem błonnika pokarmowego, skrobi opornej i oligosacharydów - węglowodanów nietrawionych w jelicie cienkim człowieka. Ulegają one fermentacji w jelicie grubym, tworząc krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe: masłowy, propionowy i octowy, które obn więcej »

Próby wykorzystania do produkcji pasz białka pochodzącego z owadów

Andrzej Tyburcy

Prawie 80% wysokobiałkowych składników pasz wykorzystywanych w krajach UE jest importowana spoza tego obszaru. Od marca 2011 r. realizowany jest program mający na celu ograniczenie deficytu białka w UE. Obejmuje on wsparcie dla projektów naukowych, w których badane są alternatywne źródła białka. Obecnie przyjmuje się, że przeciętne dzienne zapotrzebowanie na białko jednej o więcej »

Roczny (tematyczny) spis treści 2016 r.

Prawo Oszustwa w VAT, czyli palący problem branży agro - Marcin Gin el, Mikołaj Paja Cz. II. Sposoby organizacji oszustw 1 4 Cz. III. Konsekwencje oszustw w podatku VAT 2 4 Cz. IV. Sposoby zabezpieczania się przed odpowiedzialnością, związaną z nadużyciami w podatku VAT 3 4 Cz. V. Systemowe metody przeciwdziałania nadużyciom w VAT 4 4 Alkaloidy tropanowe - kolejne substancje niepożądane, których najwyższa dopuszczalna zawartość w ziarnie zbóż i przetworach zbożowych ma być określona w unijnych regulacjach prawnych - Jadwiga Rot hka ehl 2 6 Nowe zasady opłat za korzystanie z wody - nowelizacja ustawy "Prawo wodne" - Jadwiga Rot hka ehl 5 3 TTIP - korzyści i zagrożenia dla Europy, w tym Polski 5 4 Rada Dialogu Społecznego w Rolnictwie - organ pomocniczy MRiRW - Jadwiga Rot hka ehl 5 6 Import zbóż i przetworów zbożowych do UE - Paweł Smoli ński 6 4 Wywiad Branża musi mówić jednym głosem. O kondycji branż zbożowo-młynarskiej i paszowej oraz wyzwaniach stojących przed producentami zbóż i przetworów zbożowych rozmawiamy z Adamem Tańskim, prezydentem Izby Zbożowo-Paszowej 1 7 Piekarz młynarzem. Rozmowa z Bogdanem Smolorzem 3 8 Surowce Proso właściwe (Panicum miliaceum L.) - Beata Marc hand Cz. I. Charakterystyka upraw 1 9 Cz. II. Znaczenie ekonomiczne 2 24 Cz. III. Możliwości wykorzystania w produkcji żywności oraz karmy i pasz 3 12 Cz. IV. Zagadka udomowienia i aspekt historyczny 4 20 Wzrost znaczenia kukurydzy w produkcji zbóż. Miejsce zbóż w rolnictwie i gospodarce Polski - Franciszek Kapusta 3 16 Badania przyczyn nadwrażliwości na składniki pszenicy oraz możliwości uzyskania lepiej tolerowanych odmian - Andrzej Tyburc y 4 9 Samowystarczalność zbożowa Polski na początku XXI w. - więcej »

Sylwetka prof. Wiktora Obuchowskiego

Hanna Paschke

Z dniem 1 października, w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego, profesor dr hab. Wiktor Obuchowski zakończył swoją pracę, jako nauczyciel akademicki, na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zorganizowana przez Zakład Technologii Zbóż w dniach 6-7 października konferencja naukowa pt. "Nauka o zbożach - wczoraj, dziś i jutro" była doskonałą okazją do złożenia Profesorowi podziękowań za Jego dotychczasową pracę, przez grono Przyjaciół z macierzystego Zakładu i wielu jednostek naukowych reprezentujących krajowe ośrodki badawcze z zakresu nauk o zbożu. Na konferencji pożegnaliśmy się z Profesorem, jako pełnoprawnym członkiem Akademickiej Rodziny Uni- Sylwetka prof. Wiktora Obuchowskiego W październiku, w Ośrodku Naukowo- Dydaktycznym w Zielonce k. Murowanej Gośliny odbyło się spotkanie przedstawicieli świata nauki i przemysłu, związanych z nauką o zbożach, w ramach ogólnopolskiej konferencji Naukowej "Nauka o zbożach - wczoraj, dziś i jutro". W konferencji wzięło udział kilkudziesięciu naukowców więcej »

Wartość technologiczna ziarna pszenicy ze zbiorów 2016 roku

Anna Szafrańska

Celem niniejszej pracy było określenie wartości technologicznej ziarna pszenicy ze zbiorów 2016 roku. Materiał do badań stanowiły próbki ziarna dostarczone z magazynów zbożowych i zakładów młynarskich z różnych regionów Polski. Wartość technologiczną ziarna pszenicy określono w oparciu o następujące wyróżniki jakościowe: gęstość ziarna w stanie zsypnym, zawartość białka, ilość glutenu, wskaźnik sedymentacyjny Zeleny’ego i zawartość popiołu. Badane próbki ziarna pszenicy ze zbiorów 2016 roku charakteryzowały się większą średnią zawartością białka, ilością glutenu oraz wskaźnikiem sedymentacyjnym Zeleny’ego, niż ziarno z kilku ostatnich lat zbiorów. Uzyskane wyniki wskazują na dobrą i bardzo dobrą wartość wypiekową. Badane próbki ziarna charakteryzują się natomiast nieznacznie niższą wartością przemiałową, o czym świadczy niższa gęstość ziarna w stanie zsypnym niż średnia wieloletnia. Stwierdzono zróżnicowanie omawianych wyróżników jakościowych w zależności od rejonu uprawy. Najwyższą zawartością białka charakteryzowało się ziarno z północnego rejonu Polski, natomiast najniższą z południowo-wschodnich rejonów kraju. Słowa kluczowe: pszenica, zbiory ziarna, wartość technologiczna.Summary The aim of this study was to determine the technological value of wheat from the crop year 2016. The wheat samples collected from grain elevators and milling companies delivered from different region of Poland were tested. The technological value of wheat was tested by bulk density, protein content, gluten content, Zeleny sedimentation index and ash content. Tested wheat samples from the crop year 2016 were characterized by higher average protein content, gluten content and sedimentation index than wheat from last crop years. Results obtained in the study indicate good and very good baking quality of wheat. However the milling quality of wheat is lower than recent years’ average. The difference in the quality parameters from different region o więcej »

Wpływ systemów uprawy pszenicy ozimej na jakość pieczywa

Magdalena Sobolewska Anna Jaroszewska

Celem pracy było określenie w jakim stopniu wybór systemu uprawy pszenicy ozimej wpływał na jakość otrzymanego pieczywa. Ziarno pszenicy ozimej pochodziło ze zbioru z 2009 r. z Krajowego Ośrodka Badawczego Meklemburgii i Pomorza - Przedniego (LFA) w miejscowości Gülzow. Doświadczenie zostało założone jako 2-czynnikowe, gdzie 1 czynnik stanowiły odmiany ziarna pszenicy ozimej (Akteur, Adler, Discus, Hermann), a 2 systemy uprawy (konwencjonalny, ekologiczny). Przeprowadzono kontrolny wypiek laboratoryjny. Na otrzymanych próbach pieczywa określono parametry: wydajność ciasta, strata piecowa, wydajność pieczywa, strata wypiekowa całkowita, waga pieczywa po 30 min. Wykonano również analizę profilu tekstury i właściwości reologicznych pieczywa (twardość, sprężystość, przylepność, gumiastość, zżuwalność). Ponadto wyprodukowane pieczywo zostało poddane punktowej ocenie organoleptycznej. Na podstawie przeprowadzonych badań własnych pieczywo powstałe z ziarna pszenicy konwencjonalnej, posiadało wyższą ocenę niż ekologiczne. Biorąc pod uwagę ocenę sumaryczną cech organoleptycznych pieczywa, odmiany elitarne i jakościowe charakteryzowały się największymi wartościami. Podsumowując stwierdzić można, że wybór pieczywa przez potencjalnego klienta, uzależniony jest pr zede wszystkim od wyglądu zewnętrznego wyrobu, zapachu i smaku. Słowa kluczowe: pszenica ozima, pieczywo, uprawa konwencjonalna, uprawa ekologiczna The influence of cultivation systems on the quality of bread winter wheat Summary The aim of the study was to determine what the degree the choice of cultivation system affected on the quality of the bread. The grain of winter wheat comes from the collection of 2009 from the National Research Center of Mecklenburg and Western Pomerania (LFA) in Gülzow). The experiment was set up as a 2-factorial, where factor 1 were cultivars of winter wheat (Akteur, Adler, Discus, Hermann), and 2 factor were the cultivation systems (conventional, ecological). In więcej »

Zmiany w technologii produkcji tortilli i chipsów tortilla, wykonanych z mąki kukurydzianej nixtamal

Beata Marchand

Tortille i chipsy typu tortilla, produkowane z mąki kukurydzianej nixtamal, stanowią stały element menu we wszystkich krajach Ameryki Środkowej. Już Aztekowie jedli placki kukurydziane zwane tortilla. Dzisiaj trudno wyobrazić sobie nie tylko kuchnię środkowoamerykańską, ale i północnoamerykańską bez tortilli. W 2015 r. w Ameryce Północnej i Ś rodkowej łącznie, przetworzono ponad 13 mln t kukurydzy na mąkę kukurydzianą nixtamal. Chipsy typu tortilla są znane na całym świecie, a w ubiegłym roku zjedzono ponad 1,3 mln t trójkątnego przysmaku i szacuje się, że ich spożycie nadal będzie wzrastać. Tortilla i chipsy tortilla stają się popularne także w innych częściach świata. Plantacje kukurydzy z przeznaczeniem na chipsy zostały ostatnio uruchomione w Australii, Chinach, Indiach, Korei i innych krajach. W USA, w ostatnich 5 latach, nastąpił 50% wzrost sprzedaży hurtowej chipsów tortilla. Zauważalnym trendem na światowym rynku chipsów kukurydzianych i tortilli jest to, że produkty te stają się coraz cieńsze, lżejsze i mniejsze. Ponadto chipsy tortilla wytwarzane są już nie tylko tradycyjnie z mąki żółtej kukurydzy, ale z białej i niebieskiej kukurydzy oraz mąki pszennej. Mieszanki mąki kukurydzianej z mąką z pszenicy, roślin strączkowych i innych mąk dają interesujące nowe produkty. Smażone na olejach zawierających więcej nienasyconych kwasów tłuszczowych lub produkowane z ziaren kukurydzy bogatszej odżywczo, poprawiają wizerunek chipsów tortilla. Zmodyfikowane procesy smażenia i pieczenia pozwalają na produkcję chipsów o niższej wartości kalorycznej. Przemysłowe rozwiązania idą w kierunku linii produkcyjnych o wyższej prędkości, większym stopniu automatyzacji, lepszej kontroli jakości i wyższej wydajności pracy i urządzeń. Niniejszy artykuł poświęcony jest procesowi nixtamalizacji. Pokazuje on tradycyjny proces stosowany zarówno na małą skalę przez drobnych producentów meksykańskich, jak też na większą skalę prz więcej »