SIGMA-NOT - PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - Największa baza artykułów technicznych online

MATERIAŁY BUDOWLANE

Miesięcznik ISSN 0137-2971, e-ISSN 2449-951X - rok powstania: 1947
Czasopismo Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Materiałów Budowlanych (SITPMB)

Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej i produkcja sprzedana budownictwa w okresie styczeń - luty 2018 roku

DOI:10.15199/33.2018.04.47
Janusz Kobylarz

Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej zrealizowanawlutymbr. na terenie krajuwprzedsiębiorstwach budowlanych o liczbie pracujących powyżej 9 osób była (w cenach stałych) o 31,4% większa niż przed rokiem (wobec wzrostu o 34,7%przedmiesiącemi spadku o 5,3%w lutymub. roku).Wzrost odnotowano we wszystkich działach budownictwa, największy wprzedsiębiorstwach specjalizujących sięwbudowie obiektówinżynierii lądowej iwodnej - o 65,0%(po spadku o 12,9%przed rokiem). Wjednostkach zajmujących się głównie specjalistycznymi robotami budowlanymi produkcja zwiększyła się o 31,2%, a w podmiotach specjalizujących sięwbudowie budynkówo 12,1%.Większa niżwlutym ub. roku była zarówno sprzedaż robót o charakterze inwestycyjnym (o 31,6%), jak i remontowym (o 31,1%). W porównaniu ze styczniembr. sprzedaż produkcji budowlano-montażowej zwiększyła się o 3,3%. Znacznywzrost odnotowanowjednostkach specjalizujących się w budowie obiektów inżynierii lądowej i wodnej - o 19,0%, w [...]

ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
PRENUMERATA PAPIEROWA

Metoda płatności: Płatności elektroniczne (karta kredytowa, przelew elektroniczny)
Dostęp do publikacji - jednorazowy (płatność elektroniczna) - tylko 6.00 zł (płacisz 45% mniej niż przy płatności SMS)	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma - 1h tylko 24.60 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma - 4h tylko 43.05 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma - 12h tylko 73.80 zł	DO KOSZYKA
Metoda płatności: SMS Premium
Dostęp do publikacji - jednorazowy (płatność SMS'em) - 11.07 zł brutto (9.00 zł + VAT)	kup! (SMS)

Prenumerata

Szanowny Kliencie!
Zamów roczną prenumeratę w wersji PLUS a uzyskasz dostęp do archiwalnych publikacji tego czasopisma.
Nie zwlekaj - skorzystaj z tysięcy publikacji o najwyższym poziomie merytorycznym.

prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 420.00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 378.00 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 330.00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 165.00 zł
prenumerata papierowa kwartalna - 82.50 zł

okres prenumeraty:

*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.

Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

16. Targi Grupy PSB w ocenie wystawców

Szczepan GAWŁOWSKI Prezes Zarządu KREISEL Technika Budowlana.Firma KREISEL z satysfakcją uczestniczyła w Targach Grupy PSBkolejny raz z rzędu, będąc jednocześnie ich sponsoremgeneralnym. Jest to ważne i prestiżowe wydarzenie, oficjalnie otwierające sezon budowlany w Polsce. Formuła targów umożliwia prezentację nowości produktowych, ale przede wszys więcej »

Alternatywne metody oceny rozprzestrzeniania ognia przez otuliny instalacyjne - DOI:10.15199/33.2018.04.43

Bartłomiej Krzysztof Papis Paweł Sulik

sto- 1) Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Badań Ogniowych *) Adres do korespondencji: b.papis@itb.pl Streszczenie. W artykule poruszono temat bezpieczeństwa pożarowego w kontekście rozprzestrzeniania ognia przez otuliny instalacyjne. Przedstawiono sposób badania reakcji na ogień wraz z kryteriami ocen otulin instalacyjnych oraz najważniejsze wymagania, jakie stawiane są tym elementom przez przepisy prawne. Omówiono również alternatywne sposoby oceny stopnia rozprzestrzeniania ognia przez otuliny z wykorzystaniem dwóch innych metod badawczych. Słowa kluczowe: instalacje grzewcze, instalacje klimatyzacyjne, instalacje wentylacyjne, otuliny rur, otuliny instalacyjne, reakcja na ogień, rozprzestrzenianie ognia, bezpieczeństwo pożarowe. Abstract. This paper discusses the topic of fire safety in the context of the spread of fire through the pipe heat insulation. The method of testing the pipe heat covering in the terms of reaction to fire together with the evaluation criteria was presented. The most important requirements of these elements are laid down by law.Alternative methods of assessing the degree of the spread of fire through coverings using other two test methods are briefly described. Keywords: heating systems, air-conditioning systems, ventilation systems, pipe covering, heat insulations, reaction to fire, fire spread, fire safety. DOI: 10.15199/33.2018.04.43 Alternatywne metody oceny rozprzestrzeniania ognia przez otuliny instalacyjne Alternative methods of evaluating the spread of fire through the pipe heat insulation dr inż. Bartłomiej Krzysztof Papis1)*) dr inż. Paweł Sulik1) Artykuł przeglądowy 123 BEZPIECZEŃSTWO POŻAROWE W BUDOWNICTWIE www.materialybudowlane.info.pl ISSN 0137-2971, e-ISSN 2449-951X 4 ’2018 (nr 548) sowanych wewnątrz budynków jako elementy nierozprzestrzeniające ognia wskazane są te mat więcej »

Analiza pracy komina o eksperymentalnej konstrukcji w zmiennych warunkach przepływu spalin - DOI:10.15199/33.2018.04.18

Piotr Konderla Krzysztof Patralski

Konieczność odsiarczania spalin, w szczególności mokrego odsiarczania, znacznie pogarsza warunki pracy kominów przemysłowych. Spaliny po opuszczeniu absorberamają dużą wilgotność dochodzącą nawet do 25% oraz względnie niską temperaturę, poniżej kwasowego punktu rosy [1]. W takich warunkach obserwuje się proces osadzania, a następnie spływu kwaśnego kondensatu po wewnętrznej powierzchni przewodu kominowego, co przyspiesza korozję chemiczną trzonu, skracając jego czas pracy [2]. Przedmiotembadań był żelbetowy komin z betonu B20 (C16/20), o geometrii pokazanej na rysunku 1, którego wewnętrzna powierzchnia została wyłożona okładziną ceglaną. Wylot przewodu kominowego zamyka żelbetowa płyta z centralnymkonfuzorem kołowym o średnicy 1,70mi pięcioma kołowymi otworami o średnicy 1,60 m regularnie rozmieszczonymi w układzie obwodowym. Na otwory boczne nałożone są klapy, umożliwiające sterowanie przepływem spalin w kominie, które mogą być otwierane bądź zamykane. W artykule analizowano termodynamiczny przepływ spalin z uwzględnieniem przepływu masy i ciepła przy założeniu zmiennej liczby otwartych klap. Celem badań była ocena zastosowanego rozwiązania, pod względem możliwości eksploatacyjnych, jakie daje konstrukcja oraz jej trwałości. Opis zagadnieni więcej »

Analiza procesu pękania żelbetowej powłoki chłodni kominowej - DOI:10.15199/33.2018.04.16

Tomasz Kasprzak Piotr Konderla Ryszard Kutyłowski Grzegorz Waśniewski

Inspiracją do podjęcia tematu były wyniki badań dwóch żelbetowych chłodni kominowych wybudowanych w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. W trakcie przeglądu chłodni zaobserwowano spękania powłok na kierunku południkowym (do 0,4 mm na powierzchni wewnętrznej i ok. 0,2 - 0,3 mm, a niekiedy do 0,8 mm na powierzchni zewnętrznej). Kilkanaście linii spękań o długości porównywalnej z wysokością powłoki tworzy siatkę występowania lokalnej nieciągłości sztywności powłoki, zmieniając warunki pracy statycznej powłoki chłodni. Wyniki badań wskazały, że główną przyczyną spękań powłoki była zbyt mała ilość wbudowanego zbrojenia oraz narzucenie na zewnętrzną powierzchnię powłoki warstwy niezbrojonego torkretu o średniej grubości 3 cm, co skutkowało zwiększeniem ciężaru własnego oraz obciążeń niemechanicznych (temperaturowych). W kontekście teorii żelbetu spękań powłoki nie należy traktować jako zarysowania. Pod wpływem parcia wiatru oraz obciążeń niemechanicznych powłoka chłodni ulega zarysowaniu, które zanika po odciążeniu. Zakłada się, że naprężenia w stali są w pełni sprężyste. Ciężar własny powłoki wywołuje dwuosiowe umiarkowane ściskanie. Trwałe zarysowan więcej »

ATLAS Sztuka Elewacji

Barbara Kończewska

Wykończenie ścian zewnętrznych jest bardzo istotnym etapem projektowania budynków, wymagającym uwzględnienia czynników technicznych, użytkowych i dekoracyjnych. Są to aspekty niezmiernie ważne przy wyborze konkretnego rozwiązania, decydujące o rodzaju zastosowanych materiałów. Obecnie najmodniejsze odcienie tynków i farb na elewacjach to szarości. Ponadto kolor ten jest charakterystyczny dla nowoczesnych efektów dekoracyjnych, takich jak beton architektoniczny czymetal, dedykowanych ścianomwewnętrznymi zewnętrznym.Mimo najmocniej zauważalnej tendencji do stosowania neutralnych, chłodnych kolorów, inwestorzy, projektanci i architekci nie rezygnują zupełnie z barw ciepłych. Są one jednak wynikiemstosowaniamateriałów naturalnych lub imitujących naturalny kamień czy drewno. Nowoczesność stała się również synonimem solidności wykonania, dbałości o szczegóły i dopracowania każdego detalu. Należy wspomnieć o możliwości wprowadzenia na elewację dodatków ozdobnych współgrających ze światłem: skrzących się w słońcu węglika krzemu, brokatu czy transparentnejmiki. Dzięki nowymmateriałomprojektantma swobodę w tworzeniu licznych efektów dekoracyjnych wpisujących się w aktualne trendy i oczekiwania inwestorów.Tynki mozaikowe ATLAS ATLAS DEKO M to nowoczesny tynk mozaikowy na bazie wodnej dyspersji akrylowej i dodatków modyfikujących, w tym hydrofobizatorów siloksanowych. Zawiera barwione kruszywa kwarcowe i łamane kruszywa naturalne, tworzące barwne i efektowne wyprawy tynka więcej »

Badania wypełnienia ceglanego stropów odcinkowych - DOI:10.15199/33.2018.04.09

Rafał Nowak Romuald Orłowicz Łukasz Drobiec

2b). 1) Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie 2) Politechnika Śląska w Gliwicach, Wydział Budownictwa *) Adres do korespondencji: rnowak@zut.edu.pl Streszczenie. Uszkodzenia stropów odcinkowych wiążą się zazwyczaj z uszkodzeniami stalowych belek nośnych. Przyczyny uszkodzeń i sposoby naprawy tych elementów są dość dobrze opisane w literaturze technicznej. Znacznie mniej informacji można natomiast znaleźć na temat uszkodzeń ceramicznych sklepieńwstropach odcinkowych.Wartykule opisano pilotażowe badania murowanych sklepień z podłużnym i poprzecznym układem elementów murowych. Część sklepień dodatkowo wzmocniono powierzchniowo siatką z włókien szklanych, zatopionych w matrycy polimerowo-cementowej. Słowa kluczowe: stropy odcinkowe; ceramiczne sklepienia; wzmocnienie powierzchniowe. Abstract. Damage of the sectional ceilings are usually associated with damage to the supporting steel beams. The reasons for the damage and the ways to repair these elements are quite well described in the technical literature. Much less information can be found on the subject of damage to the ceramic vaults. The work describes a pilot study of brick vaults. The study covered the vaults with longitudinal and transverse layout of masonry units. Apart of the vaultswas additionally reinforcedwith a grid of glass fibers embedded in a polymer-cement matrix. Keywords: sectional ceilings; ceramic vaults; surface reinforcement. DOI: 10.15199/33.2018.04.09 Badania wypełnienia ceglanego stropów odcinkowych Test of t więcej »

Bezpieczeństwo użytkowania żelbetowych wież telekomunikacyjnych - DOI:10.15199/33.2018.04.31

Marek Lechman

Przedmiotem rozważań artykułu są dwa typy wież telekomunikacyjnych, wykonanych w monolitycznej konstrukcji żelbetowej. Konstrukcja wieży typu 1 (5 obiektów) składa się z cylindrycznego trzonu żelbetowego i opartej na nim głowicy, wewnątrz której znajdują się pomieszczenia użytkowe (fotografia 1). Kołowy dach głowicy podparty jest słupami. Konstrukcja stalowa anten została usytuowana ponad głowicą.Wieże typu 1 mają wysokość 61 m - 77 m, grubość ścianki trzonu 20 cm - 40 cm i średnicę zewnętrzną trzonu 5,9 - 6,0m. Konstrukcja wieży typu 2 (1 obiekt) jest złożona z żelbetowej powłoki stożkowej i cylindrycznej oraz części górnej, którą stanowi antena w osłonie dielektrycznej (fotografia 2). Wysokość żelbetowej konstrukcji wieży wynosi 122 m, a wysokość całkowita - 143 m n.p.t. Średnica zewnętrzna części stożkowej zmienia się od 24,56 m na poziomie terenu do 4,80 m na poziomie 47,49 m, powyżej którego trzon wieży ma kształt cylindryczny. Wewnątrz żelbetowej powłoki stożkowej wieży znajdują się pomieszczenia więcej »

BIM w modelowaniu prefabrykatów do wznoszenia budynków mieszkalnych - DOI:10.15199/33.2018.04.40

Tomasz Chyła

Modelowanie przestrzenne budynków mieszkalnych na etapie koncepcji architektonicznej pozwala nie tylko tworzyć realistyczne wizualizacje, ale przede wszystkim stanowi bazę wyjściową do późniejszych etapów projektowania. Dobrze zbudowany model BIM w 3D umożliwia komplementarne zaprojektowanie elementówkonstrukcyjnych i instalacyjnychwpołączeniu z założeniami architektonicznymi. Dziękiwspółpracy architektów, konstruktorówi branżystów w systemie BIM możliwa jest bieżąca koordynacja przedsięwzięcia budowlanego. Oznacza to tworzenie obiektu w jednym pliku przez poszczególne branże jednocześnie, co pozwalawsposób ciągły weryfikować występowanie kolizji pomiędzy branżami lub wramach jednej branży, np. konstrukcyjnej.Wprzypadku elementówprefabrykowanych jest to szczególnieważne zewzględu na dużą liczbę akcesoriów w elemencie. Projektowanie z wykorzystaniem technologii BIM pozwala także modelować elementy żelbetowe i ich połączenia z dokładnością domilimetra, a także zależności pomiędzy nimi a materiałami uzupełniającymi, takimi jak podkładki elastomerowe lub np. wytyki. Wp więcej »

Budowa domu w systemie SOLBET

Wznoszenie nowoczesnych, energooszczędnych budynkówwymaga zastosowania systemu budowlanego.Takie rozwiązanie gwarantuje, że użyte podczas budowy materiały - zarówno elementy murowe, jak i produkty chemii budowlanej - będą do siebie odpowiednio dopasowane podwzględemwłaściwości technicznych.Zapewnią tymsamymnajlepsze parametry wykonywanych przegród. Jednym z najprostszych rozwiązań gwarantujących sprawne i bezbłędne prowadzenie prac jest system budowy z betonu komórkowego SOLBET Perfekt. Beton komórkowy jest jednym z najchętniej wybieranych materiałówbudowlanych zewzględu nawłaściwości, którymi się charakteryzuje. Inwestorzy cenią beton komórkowy SOLBET m.in. za jego bardzo dobrą izolacyjność termiczną, która pozwalawykonać ściany zewnętrzne skutecznie izolujące przed stratami ciepła z budynku, bez dodatkowego ocieplenia. Jedną z zalet docenianych zarówno przez inwestorów, jak i wykonawców jest szybkość i precyzja budowy z betonu komórkowego. Decyduje o tym kilka ważnych właściwości bloczków SOLBET (fotografia 1): ● charakteryzują się one dużymiwymiarami, dzięki czemu na 1m2 ściany przypada tylko 7 bloczków, ale ich niewielka gęstość objętościowa sprawia, że są dosyć lekkie, a więc podnoszenie i przenoszenie bloczkówz betonu komórkowego nie sprawia problemów.Czynności te ułatwiają również uchwyty montażowe wyfrezowane w bloczkach o szerokości powyżej 24 cm, dzięki którym łatwe jest osadzanie bloczków w murze; ● wyprofilowane n więcej »

Budownictwo mieszkaniowe - rewolucja w statystyce - DOI:10.15199/33.2018.04.46

Mirosław Ziach

Począwszy od stycznia 2018 r. dane statystyczne prezentujące efekty budownictwa indywidualnego dotyczą już tylko mieszkań realizowanych na własne potrzeby inwestora, podczas gdy mieszkania na sprzedaż lub wynajem zaliczane do końca 2017 r. do tej formy budownictwa zostały włączone do formy budownictwo przeznaczone na sprzedaż lub wynajem powszechnie nazywanej deweloperskim. Takie same "torty" - różne kawałki Po zmianach, jakie wprowadził GUS, mieszkań ani nie ubyło, ani nie przybyło. Przesunięto tylko niektóre lokale z jednej kolumny tabelarycznej do innej. Efekt - liczba mieszkań określanych poprzednio jako indywidualne będzie mniejsza, natomiast mieszkań w budownictwie deweloperskim o tyle samo większa. Po co więc zmiany? Co sprowokowało GUS, że zamącił w głowach wielu graczom na rynku budownictwa mieszkaniowego? Także dziennikarzom i analitykom. Przedstawiona na rysunku 1 krzywa wzrostu budownictwa na sprzedaż lub wynajem w latach 2010 - 2017 o ponad dwie trzecie robi wrażenie. Z kolei budownictwo indywidualne na użytek własny inwestora charakteryzuje się rozwojemstabilnym(wzrost w omawianym okresie o niecałe 5%). Rozpatrywane łącznie budownictwo spółdzielcze, społeczne czynszowe, komunalne i zakładowe (w artykue "budownictwo pozostałe") wykazało w tym czasie spadek przeszło dwukrotny. W przeciwieństwie do niego, budownictwo indywidualne na sprzedaż lub wynajem charakteryzowało się przeszło 2,5-krotnymwzrostem. Statystyka musiała zareagować na tak dużą, rekordową w budownictwie mieszkaniowym, dodatnią dynamikę. Na rysunkach 2 i 3 pokazano efekt statystycznych przesunięć w odniesieniu do mieszkań oddanych w 2017 r. Natomiast rysunek 4 unaocznia przesunięcie mieszkań z jednej kategorii statystycznej do drugiej w skali kraju i w poszczególnych województwach. Kolorem czerwonym zaznaczono mieszkania, któ więcej »

Co GUS wie o technologiach wznoszenia ścian w budownictwie mieszkaniowym - DOI:10.15199/33.2018.04.10

Mirosław Ziach

WGłównym Urzędzie Statystycznym (GUS), jako kryterium zaliczenia budynków do określonej technologii wznoszenia, przyjęto rodzaj konstrukcji nośnej budynku, a w przypadku budynku, w którym zastosowano różne konstrukcje, decyduje konstrukcja główna lub ta, która dominuje. Wyróżniono następujące technologie wznoszenia budynku: ● tradycyjną udoskonaloną, w której konstrukcją nośną są ściany z cegły, bloczków lub pustaków o masie i wymiarach umożliwiających ich ręczne wbudowywanie; ● monolityczną, polegającą na wykonywaniu bezpośrednio na budowie konstrukcji z betonu (żelbetu) w przygotowanych deskowaniach; ● wielkopłytową, o ścianowej konstrukcji nośnej przegród pionowych,montowanych namiejscu budowy z wielkowymiarowych elementów prefabrykowanych betonowych lub żelbetowych. Wymiary elementówściennych o więcej »

Cykl życia chłodni kominowych - DOI:10.15199/33.2018.04.17

Jacek Korentz Beata Nowogońska Janusz Darłak Jerzy Bączkowski

Zgodnie z obecnymi zaleceniami oraz normami [7, 9, 13], w przypadku projektowania konstrukcji z betonu konieczne staje się uwzględnienie trwałości (jest ona rozważana jako jeden z trzech równorzędnych elementów niezawodności konstrukcji, obok bezpieczeństwa i użytkowalności). Zasady projektowania konstrukcji z uwzględnieniem trwałości ujęte są w fib-Model Code 2010 [13]. Przewidywana jest również nowelizacja Eurokodu 2 [10] pod kątem trwałości konstrukcji. Projektowanie konstrukcji betonowych z uwagi na trwałość, nazywane także projektowaniem na okres użytkowania (Service Life Design) [14], za podstawę przyjmuje wyniki obserwacji i badań fizykochemicznych dotyczących karbonatyzacji betonu, jego korozji chlorkowej, a także mrozoodporności i oddziaływań chemicznych. Temu zagadnieniu poświęcone są m.in. [1, 2]. Ponadto zgodnie z normami [11, 12] konieczna jest ocena oddziaływania projektowanych obiektów budowlanych na środowisko (EIA- Environmental Impact Assessment). Ocenie podlega obciążenie środowiska związane ze zużyciem energii i towarzyszącymi mu emisjami zanieczyszczeń do atmosfery od pozyskania surowców przez wszystkie etapy ich obróbki, przerobu, eksploatacji obiektu, aż do jego rozbiórki oraz utylizacji i składowania materiałów rozbiórkowych. W tym celu należy przeprowadzić kompleksową analizę cyklu życia obiektu, w zakres której wchodzą analiza środowiskowa (ekologiczna) LCA (Life Cycle Assessment), analiza ekonomiczna LCC (Life Cycle Cost) i analiza społeczna SLCA (Social Life Cycle Assessment). Oznacza to, że w przypadku projektowania konstrukcji należy też określić wpływ środowiska na trwałość konstrukcji oraz wpływ konstrukcji na środowisko [1]. Dotychczas te dwa zagadnienia były rozpatrywane oddzielnie. Przedstawione reguły dotyczące projektowania wymagają także nowego spojrzenia na projektowanie konstrukcji pod względem ich nośności, właściwości użytkowych i oddziaływania na środowisko. Zatem w projektowaniu k więcej »

Departament Prawny GUNB informuje

Czy przed przystąpieniem do użytkowania chłodni magazynowej należy uzyskać pozwolenie? Zgodnie z art. 55 ustawy - Prawo budowlane przed przystąpieniemdo użytkowania obiektu budowlanego należy uzyskać decyzję o pozwoleniu na użytkowanie, jeżeli na wzniesienie obiektu budowlanego jest wymagane pozwolenie na budowę i jest on zaliczony do jednej ze wskazanych przez przepis kategorii obiektów budowlanych. Z art. 55 ust. 1 pkt 1 lit. c wynika, że obiekty magazynowe: budynki składowe; chłodnie; hangary i wiaty nie wymagają uzyskania decyzji o pozwoleniu na uż więcej »

Firma Solbet Pracodawcą Przyjaznym Pracownikom

26 lutego br. w Pałacu Prezydenckim w Warszawie odbyła się uroczysta gala, podczas której wręczono nagrody laureatom X edycji konkursu "Pracodawca Przyjazny Pracownikom", więcej »

Jakość i trwałość powłok ochronnych naprawionych słupów chłodni kominowych - DOI:10.15199/33.2018.04.15

Tadeusz Chmielewski

Wlatach 2004 - 2014 naprawiono ponad 400 słupów podbudowy kilku żelbetowych chłodni kominowych w jednej z polskich elektrowni. Po odtworzeniu ich pierwotnego kształtumateriałami naprawczymi, zabezpieczono powierzchnię betonową trójwarstwową powłoką ochronną. Opis słupów, ich uszkodzeń oraz technologię naprawy i zagadnienia dotyczące robót naprawczych przedstawiono w [2]. Wartykule omówiono badania laboratoryjne próbek betonu rodzimego pobranych ze słupów, technologię wykonania trójwarstwowej powłoki ochronnej powierzchni betonowej naprawionych słupów, jej uszkodzenia oraz badania laboratoryjne tej powłoki w celu oceny jakości i trwałości. Badania rodzimego betonu naprawianych słupów W celu sprawdzenia jakości betonu naprawionych słupów corocznie wykonywano badania właściwości fizycznych i chemicznychmetodą niszczącą, tj. przez pobranie próbek betonu w formie rdzeni techniką wiercenia koronowym wiertłem. Odwierty wykonano w naprawionych słupac więcej »

Konstrukcje żelbetowe głównym tematem WPPK 2018

Łukasz Drobiec

Ogólnopolskie Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji (WPPK) po raz kolejny potwierdziły, że jest to największe specjalistyczne szkolenie zawodowe w polskim budownictwie. W XXXIII WPPK (6 - 9 marca br., Szczyrk), zorganizowanych przez gliwicki oddział Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa (PZITB) we współpracy z oddziałami PZITB w Bielsku-Białej, Katowicach oraz Krakowie, wzięła udział rekordowa liczba 618 uczestników. Najliczniej reprezentowani byli projektanci konstrukcji oraz inspektorzy nadzoru. Przybyli także przedstawiciele ośrodków naukowo-badawczych, producentów i importerów materiałów budowlanych, firm wykonawczych. Wśród honorowych gości obecni byli m.in. Ryszard Tryko więcej »

Kwalifikacja wybranych budowli w elektrowniach w aspekcie naliczania podatku od nieruchomości - DOI:10.15199/33.2018.04.12

Karol Firek Rajmund Oruba Aleksander Wodyński

Zakwalifikowanie obiektów budowlanych do kategorii budowle w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane [4] skutkuje ich opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości. Zasadą jest, że budowle bądź ich części podlegają opodatkowaniu wyłącznie w sytuacji, gdy są użytkowane w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej. Wynika to z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych [3].Wpozostałych przypadkach zobowiązanie podatkowe nie obowiązuje. Trudności w kwalifikacji składników majątku zakładu wynikają z nieprecyzyjnych i niespójnych przepisów zawartych w aktach prawnych, stanowiących podstawę kwalifikacji. Bywają one powodem długotrwałych i kosztownych sporów pomiędzy podatnikami oraz organami administracji. Zagadnienie to jest szczególnie skomplikowane, gdy mamy do czynienia z licznymi i zróżnicowanymi pod względem konstrukcyjnym oraz funkcjonalnym obiektami zlokalizowanymi w dużych zakładach przemysłowych, do których należą elektrownie. W artykule omówiono kryteria kwalifikacji obiektów magazynowych, zasobników, zbiorników, fundamentów oraz konstrukcji wsporczych urządzeń technicznych i instalacji technologicznych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w energetyce, pod kątem naliczania podatku od nieruchomości. Podano również przykłady kwalifikacji takich obiektów. Podstawy kwalifikacji W celu właściwej kwalifikacji obiektów należy jednoznacznie określić znaczenie podstawowych pojęć stosowanych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych [3] oraz Prawie budowlanym [4]. Definicje pojęć obiekt budowlany, budynek, budowla, obiekt małej architektury, a także obiekt liniowy i urządzenie budowlane przedstawiono szczegółowo w art. 3 ustawy Prawo budowlane [4]. Tak więc, budowla to każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem więcej »

Lekka obudowa nowych obiektów energetycznych klasy 1000 MW - DOI:10.15199/33.2018.04.32

Paweł Straszak Adam Knapik

Kotłownia stanowi jeden z najważniejszych obiektów budynku głównego nowoczesnej elektrowni węglowej klasy 1000 MW. W związku z umieszczeniem w niej kotła przepływowego o parametrach nadkrytycznych wraz z kanałami spalin i powietrza, rurociągami okołokotłowymi i układem odazotowania spalin, osiąga wysokość rzędu 130 m. Ze względu na etap montażu instalacji technologicznych oraz pomocniczych kotła i jego późniejszą pracę musi mieć szczelną obudowę zapewniającą utrzymanie odpowiednich warunków wewnątrz, zapobiegającą oddziaływaniu hałasu na otoczenie zewnętrzne, a w przypadku eksplozji zabezpieczającą konstrukcję stalową [1]. Sprawdzonym rozwiązaniem technicznym budowy ścian jest lekka obudowa z płyt warstwowych wypełnionych skalną wełnąmineralną. Natomiast jako pokrycie dachowe stosuje się stalową blachę trapezową z wełnąmineralną zabezpieczoną dwiema warstwami papy zgrzewalnej. W zależności od przyjętej koncepcji powierzchnia lekkiej obudowy kotłowni może mieć od 27 tys. m2 do nawet 40 tys. m2, co wymaga wyprodukowania, dostarczenia i zamontowania ok. 1500 Mg obudowy ścian [2] i dachów. Projektowanie, realizacja produkcji, dostaw i montażu jest więc ogromnym przedsięwzięciem logistycznym, które należy realnie zaplanować z uwzględnieniemwarunków panujących na budowie. Planowanie realizacji Planmontażu obudowy powinien uwzględniać odpowiednią technologię budowy oraz rozwiązania zawarte w projekcie wykonawczym, w tym przede wszystkim kształt budynku, wysokość, dostęp do poszczególnych ś więcej »

Lekka obudowa obiektów elektrowni w świetle zagrożenia wybuchem pyłów - DOI:10.15199/33.2018.04.30

Eugeniusz Hotała

Wybuchy pyłów i powstałe po nich pożary w obiektach budowlanych elektrowni węglowych są zjawiskiem losowym, ale bardzo realnym, a ich skutki są na ogół dość poważne [1, 2]. Zagrożenie wybuchem w polskich elektrowniach zwiększyło się w związku z wykorzystywaniem różnych rodzajów biomasy do spalania razem z węglem brunatnym lub kamiennym. Pył biomasy łatwo tworzy chmurę wybuchową i w przypadku mieszaniny węgla z biomasą wybucha on w pierwszej kolejności. Istniejące ciągi technologiczne związane ze składowaniem, przeróbką i transportem węgla do palenisk kotłów energetycznych mają bezpośrednie połączenia. Z tego powodu wybuch mieszanki pyłowo-powietrznej w jednym z obiektów szybko przenosi się do pozostałych, zwielokrotniając szkody związane z lokalnym wybuchem [1]. Wybuch pyłów i ich rozprzestrzenianie się jest związane z oddziaływaniem bardzo dużego ciśnienia na elementy budowli, w tym na elementy obudowy. Zgodnie z rozporządzeniem [3] pomieszczenie, w którym może wytworzyć się mieszanina wybuchowa, powstała z wydzielającej się takiej ilości palnych gazów, par, mgieł lub pyłów, której wybuch mógłby spowodować przyrost ciśnienia w tym pomieszczeniu przekraczający 5 kPa, określa się jako pomieszczenie zagrożone wybuchem. Zakłada się więc, że minimalne ciśnienie wywołane wybuchem wynosi 5 kPa, co w przypadku konstrukcji lekkiej obudowy ścian i dachu jest kilkakrotnie większym obciążeniem niż obciążenie od ssania wiatru, na które ta konstrukcja jest projektowana. Należy podkreślić, że w większości obiektów elektrowni stosowane są ocieplone lub nieocieplone lekkie obudowy i to one pełnią rolę urządzeń odciążających w obiektach zagrożonych wybuchem, o których mowa w rozporządzeniu [4]. Na ogół w projektowaniu lekkich obudów obiektów w elektrowniach nie uwzględnia się jednak świadomie możliwości wykorzystania ich wybranyc więcej »

Międzywydziałowy projekt interdyscyplinarny BIM na Politechnice Warszawskiej - DOI:10.15199/33.2018.04.44

Paweł Przybyłowicz Dariusz Hyc Jan Słyk Ireneusz Czmoch Piotr Bartkiewicz Tadeusz Daszczyński Piotr Kapler Łukasz Ro kicki4) dr Małgorzata Waszkiewicz5

Wsemestrze zimowym roku akademickiego 2017/2018 z inicjatywy dziekanaWydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, z czynnym wsparciem dziekanów Wydziału Inżynierii Lądowej, Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Wydziału Elektrycznego oraz Wydziału Zarządzania, wdrożono „Międzywydziałowy projekt interdyscyplinarny BIM” (mpiBIM). Studenci z pięciu wymienionych wydziałów utworzyli trzy wielobranżowe zespoły, których zadaniem było przygotowanie wielobranżowego projektu budowlanego, w ramach skoordynowanego działania zespołowego. Narzędziem koordynacji był cyfrowy model BIM, który zawierał informacje na temat wszystkich elementów projektu. Po uzyskaniu wytycznych i wymagań inwestorskich, studenci uzgodnili zasady więcej »

Model przekroju do nieliniowej analizy nośności kominów żelbetowych - DOI:10.15199/33.2018.04.19

Marek Lechman

Rozpatrywany jest przekrój pierścieniowy komina żelbetowego, obciążony osiową siłą ściskającą N (ciężar własny) i momentem zginającymM(od wiatru i z uwzględnieniem momentów II rzędu). Zakłada się, że środki ciężkości prętów zbrojenia w przekroju położone są na okręgu o promieniu rs. Przyjmuje się płaskie przekroje, liniowy rozkład odkształceń w przekroju oraz pomija wpływ naprężeń rozciągających w betonie (rysunek 1). Zgodnie z Eurokodem 2 (EC2) [2] zależność σc - εc do nieliniowej analizy konstrukcji, opisująca adekwatnie zachowanie betonu ściskanego w przypadku krótkotrwałego obciążenia osiowego, ma postać: (1) gdzie: η = εc/εc1, εc1 - odkształcenie przy naprężeniu szczytowymnawykresie σc - εc; k = 1,05 Ecm |εc1|/fcm, fcm - średnia wytrzymałość betonu na ściskanie; Ecm - sieczny moduł sprężystości betonu; εcu (εcu1) - nominalne odkształcenie graniczne. Zachowanie stali zbrojeniowej, którą charakteryzu więcej »

Montaż przewodów kominowych metodą podciągania hydraulicznego - DOI:10.15199/33.2018.04.22

Paweł Podstolak Mariusz Kędzierski

Obecnie budowane żelbetowe kominy przemysłowe wyposażone są najczęściej w jeden lub kilka wewnętrznych samonośnych przewodów spalinowych [1]. Takie rozwiązanie ma wiele zalet, do których należą m.in. pełne odizolowanie żelbetowej konstrukcji od czynników korozyjnych zawartych w spalinach oraz możliwość łatwego remontu niezależnych ciągów technologicznych komina [2]. Przewody wykonuje się najczęściej z materiałów o zwiększonej odporności korozyjnej lub zabezpiecza odpowiednimi powłokami chemoodpornymi. W zależności od składu spalin i warunków eksploatacji są to najczęściej stale: typu COR-TEN; kwasoodporne; węglowe z powłokami chemoodpornymi lub konstrukcje z laminatów żywicznych (TWS). Wewnętrzne przewody montuje się również w istniejących kominach, wyposażonych w wymurówkę przyścienną, w celu ich dostosowania do zmienionych warunków eksploatacji lub/i wydłużenia żywotności konstrukcji żelbetowej.Wtakimprzypadku, po wyburzeniu wymurówki i wykonaniu wymaganej naprawy powierzchniowej betonu, uzyskuje się całkowite zabezpieczenie ściany trzonu przed dyfuzją agresywnych czynników zawartych w spalinach oraz wpływem podwyższonej temperatury, co wydłuża trwałość konstrukcji żelbetowej komina o wiele lat. Schematy konstrukcyjne samonośnych przewodów kominowych Samonośne przewody kominowe projektuje się zazwyczaj jako stojące lub podwieszone do sp więcej »

Naprężenia w warstwowej konstrukcji zespolonej z materiałów o różnej rozszerzalności termicznej - DOI:10.15199/33.2018.04.37

Jakub Marcinowski

Wpraktyce inżynierskiej wielokrotnie mamy do czynienia z łączeniem materiałów o różnych charakterystykach wytrzymałościowych i właściwościach fizycznych. Zazwyczaj jest to zabieg celowy, zwłaszcza w przypadku technologii wzmacniania lub powierzchniowych prac naprawczych. Do napraw stosuje się zazwyczaj włóknokompozyty na bazie włókien szklanych, bazaltowych lub węglowych o innej rozszerzalności cieplnej niż materiał naprawianej konstrukcji (stalowej, ceglanej czy żelbetowej). Z łączeniem materiałów o różnych parametrach wytrzymałościowych i właściwościach fizycznych mamy do czynienia także w przypadku konstrukcji zespolonych. Prowadzone są badania nad stropami zespolonymi drewniano- -stalowymi lub drewniano-aluminiowymi. W przypadku takich rozwiązań znaczne różnice wartości współczynników rozszerzalności cieplnej mogą prowadzić do powstawania relatywnie dużych naprężeń na skutek zmiany temperatury. Wiele praktycznych problemów związanych z wpływem zmian temperatury na stan wytężenia i deformacje konstrukcji poruszono w [3 ÷ 5]. Rozważania przedstawione w artykule dotyczą ustalenia rozkładu naprężeń w obu częściach dwuwarstwowego pręta zespolonego, w warunkach zmiany temperatury, w stosunku do temperatury realizacji zespolenia. Zaprezentowano wzory na naprężenia i deformacje wyprowadzone na podstawie ogólnych zasad wytrzymałości materiałów. Naprężenia i deformacje zależą od właściwości mechanicznych obu warstw, wzrostu temperatury oraz współczynników liniowej rozszerzalności termicznej. Tylko w przypadku równych wartości współczynników liniowej rozszerzalności cieplnej zmiana temperatury nie będzie skutkowała pojawieniem się naprężeń w obu warstwach, oczywiście pod warunkiem zapewnienia swobodnej deformacji krawędzi analizowanego fragmentu konstrukcji. Przydatność praktyczną wyprowadzonych wzorów analitycznych wykazano na wybranych p więcej »

New Chimney Design (NCD). The long-term performance of the chimney type - DOI:10.15199/33.2018.04.20

Piotr Noakowski Andreas Harling Katarzyna Lemańska

The New Chimney Design consists of a concrete windshield with a PennguardTM lining system applied to the internal surface (photo 1). Thismakes unnecessary all internal components such as independent flues, support slabs and corbels. The closed-cell borocilicate blocks of the PennguardTM lining system are impermeable to acid gas and acid condensates. Therefore, the PennguardTM lining protects the chimney from flue gas attacks including temperature. The initial 1998 study [3] resulted in assessment of the differences between the NCD-chimneys and at that time very common chimneys with brick lining. In the following 17 years, the scene of the industrial chimneys experienced several distinct changes well reflected in papers [4 ÷ 9]: ● only three Chimney Types - Brick Flue, Steel/FRP Flue and NCD - remained on the market; ● NCD became used in Europe, both Americas and Asia under various operating conditions. This welcome situation induced Hadek in 2015 to commission Exponent to determine the position of NCD in the current chimney market by comparing it with two other types of concrete chimneys dominating the current single flue scene. And so, within the research work [10] three 200 m high chimneys were designed and compared with each other by use of the same operating conditions (tabel). Based on the investigation results, the advantages of the NCD Chimneys can be briefly visualized by use of the following pro and cons presented also in [2, 11]: Due to the growing success of NCD- -Technology Hadek commissioned 2016 Exponent with case studies [1, 12] regarding the long-term performance of three chimneys located in Poland. więcej »

Nie tylko fundusze unijne nakręcają budownictwo w Polsce - DOI:10.15199/33.2018.04.45

Mariusz Sochacki

Rozwój budownictwa w Polsce, obserwowany od wejścia Polski do UE w 2004 r., związany i przypisywany jest głównie realizacjom dużych projektów infrastrukturalnych w ramach civil engineering construction, finansowanych w dużej mierze ze środków funduszy spójności UE.Wlatach 2005 - 2011 wartość budownictwa inżynieryjnego zwiększyła się przeszło trzykrotnie, budownictwa mieszkaniowego o 70%, tj. 3 razy mniej, a budownictwa niemieszkaniowego o 55%, tj. 4 razy mniej (rysunek 1).3. DOI: 10.15199/33.2018.04.45 Nie tylko fundusze unijne nakręcają budownictwo w Polsce 1) PAB-PCR więcej »

Niebezpieczne substancje w wyrobach budowlanych w pracach normalizacyjnych CEN - DOI:10.15199/33.2018.04.42

Michał Piasecki

Pracami normalizacyjnymi w Europejskim Komitecie NormalizacyjnymCEN [2] dotyczącymi niebezpiecznych substancji w wyrobach budowalnych zajmuje się Komitet TC 351. Obejmują one opracowanie zharmonizowanych metod badawczych mających na celu badanie i ocenę uwalniania, emisji i zawartości niebezpiecznych substancji z/w wyrobach budowlanych objętych normami zharmonizowanymi. Programprac Komitetu CEN/TC 351 ma podstawę w mandacie Komisji Europejskiej nr M/366 z 2005 r. Mandat dotyczy wykonywania prac normalizacyjnych w celu opracowania horyzontalnych metod oceny harmonizujących podejście związane z substancjami niebezpiecznymi zgodnie z Rozporządzeniem nr 305 w zakresie emisji do powietrza wewnętrznego, gleby, wód powierzchniowych i gruntowych (Wymaganie nr 3 - Higiena i Zdrowie). Prace prowadzone są w pięciu grupach tematycznych, do których należą: uwalnianie niebezpiecznych substancji z wyrobów budowlanych do ziemi, wód gruntowych i powierzchniowych; emisja niebezpiecznych substancji do powietrzawewnętrznego; promieniowanie zwyrobów budowlanych; terminologia; zawartości i analiza ekstraktów wodnych w wyrobów budowlanych. Prace normalizacyjne prowadzone przez CEN TC 351 przed 2017 r. zostały przedstawione w opracowaniu [3], natomiast w tabeli podano skończone i opublikowane dotychczas normy i specyfikacje dotyczące niebezpiecznych substancji w wyrobach budowlanych. Prace n więcej »

Obciążenia termiczne w eksploatowanym żelbetowym kominie przemysłowym - DOI:10.15199/33.2018.04.23

Jolanta A. Prusiel Michał G. Rogowski

Obciążenie temperaturą żelbetowego trzonu komina przemysłowego to główne obciążenie oprócz oddziaływania wiatru, które dominuje w konstrukcjach wysokich [3]. Związane jest ze zmianą temperatury otoczenia i temperaturą odprowadzanych spalin. Ilość i temperatura spalin, ich skład chemiczny i wilgotność, a także wymagania ochrony środowiska [5], mają istotny wpływ na wysokość, przekrój poprzeczny i rozwiązanie konstrukcyjne komina [4]. Korzystne dla środowiska odsiarczanie spalin ma bardzo negatywny wpływ na trwałość żelbetowej konstrukcji komina, szczególnie wtedy, gdywtrzonie nośnym pojawią się rysy, np. od temperatury. Instalacje odsiarczania spalin, szczególnie metodą mokrą, powodują obniżenie temperatury i zwiększeniewilgotności, a w konsekwencji intensywną kondensację spalin [2]. Obecnie buduje się kominy wieloprzewodowe z zachowaniem przestrzeni wentylowanej między przewodami spalinowymi a żelbetowym trzonem nośnym. Charakterystyka komina więcej »

Ocena jakości cieplnej ścian zewnętrznych budynków o małym zużyciu energii - DOI:10.15199/33.2018.04.03

Krzysztof Pawłowski

Projektowanie ścian zewnętrznych budynków omałymzużyciu energiiwymaga znajomości zagadnień z zakresu fizyki budowli, budownictwa ogólnego,materiałów budowlanych oraz przepisów prawnych w zakresie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wzwiązku z wprowadzeniem nowych zaostrzonych wymagań dotyczących izolacyjności cieplnej i oszczędności energiiwg rozporządzenia [8] niezwykle istotne staje się na etapie projektowania dokonywanie szczegółowych obliczeń i analiz, które powinny być podstawą do optymalnego wyboru rozwiązań konstrukcyjno-materiałowych oraz fizykalnych m.in. ścian zewnętrznych i ich złączy. Od 31 grudnia 2020 r. będą obowiązywały nowe wartości, m.in. granicznej wartości współczynnika przenikania ciepła Uc(max)/Umax [W/(m2-K)] pojedynczych przegród zewnętrznych oraz granicznego wskaźnika zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP (max) [kWh/(m2-r.)] całego analizowanego budynku. Spełnienie kryterium dotyczącego oszczędności energii i izolacyjności cieplnej gwarantuje zaprojektowanie i wykonanie budynku o małym zużyciu energii. Jakość cieplna ścian zewnętrznych i ich złączy Przedstawiono wyniki obliczeń parametrów fizykalnych kilku wariantów rozwiązań konstrukcyjno-materiałowych dwuwarstwowych ścian zewnętrznych i ich złączy. Wpierwszym etapie obliczeń określonowartościwspółczynnika przenikania ciepłaU cwg PN-ENISO6946:2008 [4]. Przyjęto następujące rozwiązania materiałowe: ● wariant I: bloczek z betonu komórkowego (ρob. = 600 kg/m3) grubości 24 cm o λ = 0,17W/(m-K); płyty styropianowe grubości10cm; 12cm;15cmoλ=0,04W/(m-K); ● wariant II: bloczek z betonu komórkowego (ρob. = 600 kg/m3) grubości 24 cm o λ = 0,17 W/(m-K); płyty poliizocyjanuratowe (PIR) grubości 10 cm; 12 cm; 15 cm o λ = 0,022W/(m-K); więcej »

Optyczna metoda pomiaru odkształceń stalowych belek teowych podczas gięcia na zimno - DOI:10.15199/33.2018.04.36

Krzysztof Marcinczak Wojciech Lorenc Sławomir Rowiński Maciej Kożuch

Metoda cyfrowej korelacji obrazu DIC (Digital Image Correlation) stosowana jest do optycznych, bezinwazyjnych pomiarów rozkładu składowych przemieszczeń na powierzchni badanego elementu oraz wyznaczania na ich podstawie składowych odkształcenia i naprężenia. Polega na identyfikacji na badanej powierzchni zmian wymiarów odcinków oraz położenia punktów w stanie przed i po obciążeniu elementu.Wykorzystywane są zdjęcia zrobione jednocześnie przez dwie kamery cyfrowe. Pierwsze tzw. bazowe wykonywane jest przed obciążeniem, a kolejne podczas obciążania.Przed przystąpieniemdo badania element należy odpowiednio przygotować i przeprowadzić kalibrację urządzenia wg wytycznych producenta [1]. Dokładnośćmetody zależy odwymiarówobszaru pomiarowego oraz liczby zastosowanych kamer.Wanalizowanym przykładzie dokładność pomiarów wydłużenia wynosiła ± 0,1%. Badania doświadczalne punktowego gięcia na zimno Badania wykonano w Laboratorium Konstrukcji Budowlanych Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego PolitechnikiWrocła więcej »

Płyty na bazie gipsu we współczesnym budownictwie - DOI:10.15199/33.2018.04.06

Ołeksij Kopyłow

płyty. 1) Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Inżynierii Elementów Budowlanych; o.kopylov@itb.pl Streszczenie.Wartykule omówiono podstawowewłaściwości techniczno- użytkowewybranychwyrobówpłytowych z gipsu. Przedstawionomożliwości zastosowaniawbudownictwie oraz zasadywprowadzenia wyrobów do obrotu. Szczególną uwagę poświęcono zagadnieniom bezpieczeństwa użytkowania omawianych wyrobów. Słowa kluczowe: gips; płyty; okładziny ścienne; właściwości użytkowe. Abstract. The article discusses the basic technical and functional properties of selected gypsum board products. The scope and methods of technical evaluation of the discussed products are presented. Particular attention has been paid to the assessment of suitability and safety of use. Keywords: gypsum; boards; wall claddings; functional properties. DOI: 10.15199/33.2018.04.06 Płyty na bazie gipsu we współczesnym budownictwie The board products based on gypsum in modern construction dr inż. Ołeksij Kopyłow1) Artykuł więcej »

Podwójna uroczystość Grupy PSB

Krystyna Wiśniewska

bu- Podwójna uroczystość Grupy PSB Zarząd Grupy PSB Handel S.A. prezentuje książkę "Grupa PSB, czyli jak stawić czoła zagranicznym sieciom". Od lewej: Mirosław Lubarski; Edward Derela i Bogdan Panhirsz dowlane, tylko w budownictwie mieszkaniowym, zwiększy się o kilkanaście procent w porównaniu z rokiem ubiegłym, dlatego też Grupa PSB Handel dynamicznie rozwija swoją sieć handlową. więcej »

Pomiar naprężeń własnych w kształtowniku stalowym metodą otworkową - DOI:10.15199/33.2018.04.35

Krzysztof Marcinczak Wojciech Lorenc Sławomir Rowiński

Naprężenia własne (resztkowe, rezydualne) to wewnętrzne naprężenia w materiale i elemencie niezależnie od występujących obciążeń zewnętrznych. Samorównoważą się one w taki sposób, że suma naprężeń ściskających i rozciągających w danym przekroju elementu wynosi zero. Naprężenia własnemuszą więc spełniać następujące warunki równowagi: ∫∫Aσ - dA = 0 (1) ∫∫Aσ - y - dA = 0 (2) gdzie: A - pole przekroju elementu; σ - składowa naprężenia własnego, normalna do przekroju A; y - współrzędna określająca odległość od płaszczyzny neutralnej. Niemal wszystkie procesy produkcyjne konstrukcji stalowych powodują naprężenia własne. Dodatkowo, naprężenia te mogą powstawa więcej »

Problemy eksploatacyjne kominów mokrych - DOI:10.15199/33.2018.04.21

Rajmund Oruba

Spośród wielu instalacji odsiarczania spalin (IOS) w elektrowniach, największą skutecznością charakteryzuje się metoda mokra-wapienna (MOWAP), która jest obecnie najczęściej stosowaną metodą oczyszczania spalin. Polega ona na intensywnym przemywaniu spalin wodną zawiesiną wapna w kolumnie absorpcyjnej. Spaliny po opuszczeniu absorbera zawierają dużą ilość pary wodnej i wodę w postaci kropel. Następuje także schłodzenie spalin. Temperatura spalin za absorberem wynosi 46 - 55°C przy spalaniu węgla kamiennego, a 57 - 68°C w przypadku węgla brunatnego. Może także występować nadciśnienie spalin. Temperatura spalin jest dużo niższa od temperatury kwasowego punktu rosy TADP, co przyczynia się do powstawania dużej ilości kondensatu [1 ÷ 4]. Takie spaliny nazywa się spalinami mokrymi, a odprowadzają je kominy mokre. Na skutek odparowania wody z kond więcej »

Problemy projektowania czterostopowych fundamentów pod napowietrzne linie energetyczne w świetle norm - DOI:10.15199/33.2018.04.24

Witold Bogusz

Zgodnie z wytycznymi IEEE [2] oraz normy PN-EN 50341-1 [6], nośność na wyciąganie fundamentów bezpośrednich ma istotny wpływ przy ich projektowaniu na potrzeby posadowienia konstrukcji wsporczych elektroenergetycznych linii napowietrznych. Fundamenty te są często chętniej stosowane niż palowe, ponieważ nie wymagają specjalistycznego sprzętu podczas realizacji ani głębokiego rozpoznania warunków geotechnicznych podłoża. W artykule przedstawiono podstawowe zagadnienia oraz problemy dotyczące projektowaniawyciąganych fundamentówstopowych, głównie w kontekście wymagań PN-EN1997-1 [5] oraz PN-EN50341-1 [6]. Bardziej szczegółowe informacje można znaleźć w publikacji [1]. Dodatkowo, na uwagę zasługuje fakt, że z uwagi na swoją specyfikę, konstrukcjewsporcze linii napowietrznych zostały wyszczególnione w projekcie no więcej »

Produkcja materiałów budowlanych w lutym 2018 roku - DOI:10.15199/33.2018.04.48

Małgorzata Kowalska

Z obserwacji statystycznej prowadzonej przez GUS w przedsiębiorstwach przemysłowych, o liczbie pracujących 50 i więcej osób wynika, że spośród czterdziestu trzech obserwowanych grup wyrobów stosowanych w budownictwie w dwudziestu dziewięciu produkcja wytworzona w lutym 2018 więcej »

Przeciążenie stężeń stalowego szkieletu kotłowni spowodowane gradientem pola osiadań podłoża - DOI:10.15199/33.2018.04.13

Wiesław Paczkowski Szymon Skibicki

Wartykule przedstawiono zastosowane przez autorów podejście do problemu pojawienia się dodatkowych sił w prętach stężeń kotłowni elektrowni węglowej wywołanych osiadaniem podłoża, którego przyczyny nie zostały jednoznacznie wyjaśnione. Analizowano obszar kotłowni wydzielony przerwami dylatacyjnymi. Każda z wydzielonych części zawierała dwa bloki energetyczne. Na rysunku 1 pokazano siatkę słupów wydzielonej dylatacjami części kotłowni z dwoma kotłami oraz lokalizację pionowych układów stężających. Podstawowy moduł siatki słupów to 12 × 9 m z zaburzeniami w miejscu występowania kotłów. Łączny wymiar zdylatowanej części wynosi 72 × 36 m.Wciągu blisko czterdziestu lat prowadzone były kontrolne pomiary pionowych przemieszczeń słupów we wskazanym obszarze ze zwiększoną częstotliwością po nasileniu się przemieszczeń podłoża. Złożony i zmienny w czasie stan przemieszczeń podłoża wymagał zastosowania modelu obliczeniowego uwzględniającego przyjęte rozwiązania konstrukcyjne, zmiany w konstrukcji spowodowane jej uszkodzeniami oraz nieliniowość materiałową wynikającą z deformacji. Zgodnie z opisem podanym w [2] opracowany model oblicze więcej »

Przyczyny wychylenia zbiorników filtrów żwirowych - DOI:10.15199/33.2018.04.33

Romuald Szeląg

Zbiorniki stalowe w stacjach uzdatniania wody stosowanych w elektrociepłowniach stanowią z reguły niezależne obiekty umieszczane wewnątrz hal. Ich liczbę i pojemność dobiera się w zależności od wymaganej wydajności uwarunkowanej potrzebami technologicznymi. Wykonuje się m.in. zbiorniki eliminatorów CO2, wymienników, filtrów i przeładunkowe jako awaryjne w przypadku odłączenia któregoś z wymienników. Zbiorniki mogą być kształtowane jako walcowe z płaskimi lub elipsoidalnymi dnami i posadawiane bezpośrednio na fundamentach bądź za pomocą podpór stalowych [6]. Wewnątrz hal wykonuje się również kanały odprowadzające płyny technologiczne ze zbiorników po zakończeniu procesu technologicznego. Umieszcza się je poniżej poziomu posadzki i przykrywa stalowymi podestami. W analizowanym obiekcie, użytkowanym przez kilkanaście lat, stwierdzono osiadanie gruntu, objawem czego były spękania posadzek, a także pionowe przemieszczenia żelbetowych fundamentów zbiorników. Pomiary przemieszczeń mogą być realizowane różnymi metodami [1] z zachowaniem właściwej interpretacji mierzonych wartości [3]. Zapewnienie odpowiedniego stanu technicznego zbiorników wymaga m.in. zachowania właściwych parametrów technicznych podłoża gruntowego, przez cały okres ich eksploatacji. Analiza rozwiązań konstrukcyjnych i stwierdzonych wad Największe wady wykazały podwójne zbiorniki filtrów żwirowych o pojemności całkowitej 32,0 m3 i masie 53300 kg. Wewnątrz części cylindrycznej zbiorników zostało więcej »

Przyczyny zarysowań ścian działowych - DOI:10.15199/33.2018.04.04

Jarosław Szulc Krzysztof Sztuka

Przy projektowaniu ustrojów nośnych budynkówmieszkalnych należy uwzględnić wymagania normy [4] stanowiące, iż…deformacje elementów konstrukcji nie powinny przekraczać wartości, przy którychmogłyby ulec uszkodzeniu niekonstrukcyjne elementy współpracujące np. ścianki działowe, oszklenia, okładziny, elementy wyposażenia lub wykończenia i inne... W normie [6] postanowiono, że w sytuacji, kiedy …strzałka ugięcia belki, płyty lub wspornika pod wpływem obciążeń quasi-stałych przekracza 1/250 ich rozpiętości, to wygląd i ogólna przydatność konstrukcji mogą być niezadowalające. Ze względu namożliwość powstania uszkodzeń przylegających elementów niekonstrukcyjnych i wykończeniowych, norma [6] zwraca również uwagę na zasadność ograniczenia ugięć stropów do wartości 1/500 ich rozpiętości, jednocześnie zastrzegając możliwość korekty wartości dopuszczalnej deformacji w zależności od tzw. wrażliwości części przylegających. Weryfikacja warunku normowego [6] ugięć zginanych elementów żelbetowych powinna polegać na ograniczeniu tzw. ugięcia czynnego, które stanowi różnicę między ugięciem całkowitym oraz wyznaczonym bezpośrednio po zakończeniu procesu podparcia montażowego i wbudowania elementu niekonstrukcyjnego, np. ścianek działowych [9]. Wymaganie to może być spełnione wyłącznie przy założeniu prawidłowego wykonania ścian murowanych (pkt 2), tj. z uwzględnieniem wymagań i zaleceń np. [3, 7, 8]. Wymagania dotyczące ścian działowych Zgodnie z [2, 3], tradycyjne ściany działowe o grubości¼cegły należymurować na zaprawie cementowej o wytrzymałości większej niż 5 MPa, przy czym elementy o wysokości przekraczającej 2,5 m zaleca się wykonywać z dodatkowym zbrojeniem (w pierwszych dwóch lu więcej »

Pułapki blach trapezowych - DOI:10.15199/33.2018.04.41

Krzysztof Patoka

pro- 1) Rzeczoznawca Stowarzyszenia Inżynierów i Techników PrzemysłuMateriałów Budowlanych; k.patoka@icloud.com DOI: 10.15199/33.2018.04.41 Pułapki blach trapezowych mgr inż. Krzysztof Patoka1) Fot. 1. Dach o nachyleniu 7° ocieplony na stropie. Blacha trapezowa zamocowana jest do konstrukcji stalowej (z elementami drewnianymi) za pośrednictwem niskich łat bez kontrłat. Brak wentylacji pokrycia i inne błędy spowodowały powstawanie obfitych skroplin. Z internetu "Na dachu płaskim i z małym kątem nachylenia dobrze sprawdzają się pokrycia typu lekkiego. Zapewniają one odpowiednią barierę dla znajdującej się na dachu wody, np. blachodachówką można kryć dachy o minimalnym kącie nachylenia wynoszącym 9°. Blacha płaska i trapezowa może być stosowana nawet przy kącie wynoszącym jedynie 3°." Jest to wpis na portalu dedykowanym budującym się, z datą 04.03.2013 i podpisany imieniem i nazwiskiem z adnotacją: "ekspert z firmy…." (producent pokryć blaszanych). Fot. 2. Dach o nachyleniu 18° ocieplony wełną mineralną ułożoną między krokwiami.Blacha trapezowa przytwierdzona jest do łat zamocowanych dowięźby bez kontrłat. Ponadto niema odpowiednich w więcej »

Rezonans drgań masztu rurowego elektrowni wiatrowej o pionowej osi obrotu - DOI:10.15199/33.2018.04.14

Jarosław Podolak Jan Rządkowski

Popularnym typem elektrowni wiatrowej jest maszt z jedną dużą turbiną o poziomej osi obrotu, natomiast alternatywnym rozwiązaniem maszt z wieloma planetarnymi turbinami o pionowej osi obrotu (fotografia, rysunki 1 i 2). W tym drugim rozwiązaniu przewidziano przekładnię planetarną, dzięki której łopaty o kształcie dwuspójnym obracają się względem własnej osi w kierunku przeciwnym oraz z dwukrotnie mniejszą prędkością niż względem osi centralnej całego wirnika. Wyznaczanie momentu napędowego i mocy turbiny W przypadku projektowania słupa elektrowni wiatrowej z planetarnymi turbinami konieczne jest sprawdzenie, czy nie wpadnie on w drgania giętne oraz w drgania skrętne pod obciążeniem wiatrem. Średni moment napędowy turbiny z trzema łopatami (rysunek 1a) określa się ze wzoru: I = 1/120 - (∫0° 120° m(αs) dαs + ∫120° 240° m(αs) dαs + ∫240° 360° m (αs) dαs (1) gdzie: m(αs) - całkowity mome więcej »

RODO - nowe fundamenty ochrony danych osobowych - DOI:10.15199/33.2018.04.49

Avvocato Giovanni Ferretti Stella Mazurkiewicz

25 maja 2018 r. wchodzi w życie RODO, czyli Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 27 kwietnia 2016 r. dotyczące ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych oraz swobodnego przepływu takich danych, które będziemiało bezpośrednie zastosowanie we wszystkich krajach UE już od 25 maja 2018 r. Oznacza to, iż każdy podmiot zajmujący się przetwarzaniem danych osobowych osób fizycznych, w tymrównież prowadzących indywidualną działalność gospodarczą, będzie zobowiązany do stosowania przepisów RODO. W celu zapewnienia zgodności przetwarzania danych osobowych z RODO każdy przedsiębiorca, bez względu na liczbę zatrudnianych osób, powinien opracować i wdrożyć odpowiednie środki organizacyjne i techniczne oraz procedury zapewniające bezpieczeństwo przetwarzanych danych osobowych, w tym metody regularnego testowania i oceny skuteczności zastosowanych środków i wdrożonych procedur. Nowe obowiązki to poważne wyzwanie, ze względu na brak gotowych rozwiązań. RODO nie wskazuje bowiem, jakie dokumenty i procedury należy wdrożyć, aby nie doszło do nieprawidłowości podczas przetwarzania danych osobowych. Przetwarzanie danych osobowych powinno być zgodne z prawem i rzetelne. Aby zrealizować te dwa istotne cele, ustanowiono wiele zasad, które stanowią swego rodzaju wytyczne dla administratorów i podmiotów przetwarzających dane osobowe. Najważniejsze zasady, to celowość, przejrzystość, rozliczalność, integralność i poufność (tabela). Istotne jest, aby administ więcej »

Rynek materiałów ściennych w Polsce w 2017 roku - DOI:10.15199/33.2018.04.01

Lech Misiewicz

Ubiegły rok był kolejnym, już czwartym, rokiemzwiększania się rynku materiałów do wznoszenia ścian (rysunek 1). To pierwszy od dwudziestu lat tak długi okres stabilnego wzrostu. Wcześniej spadki zaczynały się już po dwóch latach. Jednocześnie w 2017 r. wielkość rynku przekroczyła 12 mln m3, co jest drugim wynikiem, licząc od 2007 r.W Polsce nadal podstawowymi materiałami do wykonywania ścian są: beton komórkowy i ceramika budowlana [1, 2], a w dalszej kolejności silikaty, beton monolityczny oraz prefabrykaty betonowe (rysunek 2). O ile udział materiału nr 1, czyli betonu komórkowego od wielu lat jest stabilny i wynosi 40 (±1)%, to w przypadku ceramiki (materiał nr 2) w ciągu dziesięciu ostatnich lat zmniejszył się z 37 do 28,6%. W tym samym okresie udział silikatów zwiększył się z 9 do 15,1%. Beton komórkowy i ceramika stosowane są przy budowie więcej »

Sposoby oparcia stropów Vector na belkach wewnętrznych - DOI:10.15199/33.2018.04.07

Łukasz Drobiec

Stropy zespolone zdobywają w kraju coraz większą popularność, co wynika przede wszystkim z szybkości montażu i łatwości ich wykonania [3 ÷ 5]. Można je różnie opierać na podporach wewnętrznych [1, 2, 6, 7]. Rozwiązania stropów zespolonych powinny być zgodne z zaleceniami normy PN-EN 13747 [9]. Stropy Vector powinny również spełniać wymagania zamieszczone w PN-EN 15037-1 [10]. W artykule zamieszczono przykłady rozwiązań oparć stropu Vector na belkowych podporach wewnętrznych więcej »

Strategie projektowe służące zabezpieczeniu linii elektroenergetycznych przed katastrofą postępującą - DOI:10.15199/33.2018.04.25

Dominik Brudniak

Wymagania podstawowe określone w PN-EN 1990 [5] obejmują konieczność zaprojektowania i wykonania konstrukcji budowlanej w taki sposób, aby nie została ona uszkodzona w stopniu nieproporcjonalnymdo początkowej przyczyny uszkodzenia. W przypadku projektowania linii elektroenergetycznych, dodatkowe wskazówki dotyczące sposobu realizacji tego wymagania zawiera PN-EN 50341-1:2013-03 [6]. W 2017 r. zostały opublikowane w języku angielskim odpowiadające jej Krajowe Warunki Normatywne (NNA) dla Polski, w których ujęto szczegółowe wytyczne obowiązującewnaszymkraju. Typy katastrof postępujących Linie elektroenergetyczne są podatne na wystąpienie katastrofy postępującej, gdy na skutek uszkodzenia konstrukcji jednego słupa, przez oddziaływanie przewodów, następuje przeciążenie, a następnie uszkodzenie konstrukcji sąsiednich słupów.Wten sposób katastrofamoże obejmować kolejne słupy i teoretycznie doprowadzić do zniszczenia całej linii. Można wydzielić dwa typy zniszczenia - podłużny oraz poprzeczny. Katastrofa o charakterze poprzecznymjest na ogół konsekwencją przewrócenia się słupa przelotowego poprzecznie do linii, np. wskutek obciążenia wiatrem. Prowadzi to do wydłużenia przyległych przęseł, a zatem wzrostu naciągu przewodów, powodującego nierównomierne, poprzeczne i podłużne, obciążenia sąsiadujących konstrukcji. Katastrofa o charakterze podłużnym jest najczęściej konsekwencją uszkodzenia słupa mocnego utrzymującego naciąg przewodów. W efekcie, zniszczeniu ulegają kolejne sąsiadujące słupy przelotowe, które nie są w stanie przejąć naciągu przewodów. Ten sam charakter m więcej »

Strop Teriva 4.0/1 z wypełnieniem elementami SKB

Strop wykonany w technologii Teriva 4.0/1 z wypełnieniem z drobnowymiarowych elementów z betonu komórkowego jest wytwarzany jedynie przez PPB Prefbet Sp. z o.o. zgodnie z patentem nr 179825. Rozwiązanie to zapewnia dużą sztywność, mały ciężar i brak spękań stropu, prostotę w montażu oraz odpowiednie docieplenie elementów osłonowych.Wykorzystany jako wypełnienie pustak stropowy SKB z betonu komórkowego, o charakterystycznym kształcie zmniejszającym ciężar stropu, gwarantuje bezpieczeństwo ogniowe, optymalny mikr więcej »

Stropy gęstożebrowe w świetle wymagań rynku materiałów budowlanych - DOI:10.15199/33.2018.04.08

Artur Kisiołek

elementów; 1)WielkopolskaWyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w ŚrodzieWielkopolskiej, Wydział Ekonomiczny; a.kisiolek@wwsse.pl Streszczenie.Celemartykułu jest analizawymagań polskiego rynku materiałów budowlanych dotyczących stosowanego na szeroką skalę gęstożebrowego systemu stropowego Teriva. Artykuł został opracowany na podstawie dostępnej literatury oraz badań popularności systemów stropowych oraz kryteriów wyboru z punktu widzenia technicznego i ekonomicznego przeprowadzonych wokresiewrzesień 2015 - luty 2016 r.Wartkulewykazano, że gęstożebrowe stropy Teriva należą do jednych z najpopularniejszych rozwiązań stropowych na rynku. Technologię tę opracowano jednak przed prawie czterdziestu laty i nie odpowiadawymaganiom współczesnego rynku preferującegom.in. bardzo dobre parametry techniczne, szybkość i łatwość montażu oraz możliwie najmniejszy koszt wykonania stropu. Ponadto większość oferowanych na polskimrynku stropówTeriva bazuje na starych dokumentacjach niezgodnych z Eurokodem. Rynek zbyt wolno ewoluuje. Wiele korzyści może dać zastosowanie nowoczesnej prefabrykacji, unifikacji i standaryzacji systemówstropowych.Aby nowoczesne rozwiązania stropowe były powszechnie stosowane, konieczna jest odpowiednia edukacja i promocja nowoczesnych technologii. Wprzyszłości to one zdominują rynek. Słowa kluczowe: rynek systemów stropowych; kryteria wyboru stropu; stropy gęstożebrowe; Teriva; stropy prefabrykowane. Abstract. The aim of the article is to analyse the polish market of building materials with respect to still widely used Teriva multirib floor system. The article was prepared on the basis of the available literature and quantitative research on popularity of floor systems and selection criteria from a technical and economical point of view out in the period from Sept. 2015 to Feb. 2016. In the article it was shown that Teriva multi-rib floor systems are among the most popular floor solutions on the market, they rely on a więcej »

System SILIKATY - wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej i termicznej ścian wewnętrznych

Rosnąca w ostatnich latach popularność silikatowych elementów murowych w Polsce jest dowodem ich uznania wśród projektantów i inwestorów. SILIKATY są obecnie stosowane do wykonywania ścian konstrukcyjnych, działowych, ścian piwnic oraz nieotynkowanych warstw elewacyjnych. Z silikatów można wykonać praktycznie wszystkie ściany każdego budynku, spełniając jednocześnie wymagania zawarte w normach i innych przepisach, jak również te, które są stawiane przez późniejszych użytkowników wzniesionych obiektów. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom, śledząc przepisy prawne oraz doświadczenia producentów krajowych i zagranicznych, opracowano SYSTEMSILIKATY. Ściany międzymieszkaniowe Jednym z wymagań podstawowych, które muszą spełniać budynki, jest obowiązek ochrony przed hałasem. Choć aktualne w Polsce wymagania R’A1 ≥ 50 dB w przypadku ścian międzymieszkaniowych w budynkach wielorodzinnych podane w normie PN-B-02151-3:2015 [1] nie są na zbyt wysokim poziomie, to znaczna część tego typu przegród ma problem z ich spełnieniem. Związane jest to m.in. ze stosowaniem niewłaściwych materiałów, nieodpowiednimi pod kątem akustycznym rozwiązaniami projektowo- konstrukcyjnymi oraz złej jakości wykonawstwem. Dobrym sposobem uzyskania dużej izolacyjności akustycznej jest budowanie jednowarstwowych przegród pionowych z więcej »

Ściany działowe w świetle ETAG 003 - DOI:10.15199/33.2018.04.05

Marzena Jakimowicz

odwzorowy- 1) Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Inżynierii Elementów Budowlanych; m.jakimowicz@itb.pl DOI: 10.15199/33.2018.04.05 Ściany działowe w świetle ETAG 003 mgr inż. Marzena Jakimowicz1) Tabela 1. Kategorie pomieszczeń ze względu na sposób użytkowania * klasa IVa różni się od klasy IVb wartością energii uderzenia ciałemmiękkim; ** klasa IVc dotyczy ścian przeszklonych Kategoria Opis I strefy dostępne głównie dla osób wykazujących dużą dbałość o mienie; małe ryzyko niewłaściwego użytkowania II strefy dostępne głównie dla osób wykazujących umiarkowaną dbałość o mienie; średnie ryzyko wypadków i niewłaściwego użytkowania III strefy dostępne dla ogółu wykazującego niewielką dbałość omienie; ryzyko wypadków i niewłaściwego użytkowania IVa strefy i ryzyko jak w przypadku kat. II i III; w przypadku uszkodzenia istnieje ryzyko upadku na podłogę IVb* niższego piętra IVc** 25 Przegrody zewnętrzne i wewnętrzne - TEMAT WYDANIA www.materialybudowlane.info.pl ISSN 0137-2971, e-ISSN 2449-951X 4 ’2018 (nr 548) wać obciążenia, które mogą występować na ścianie, a przede wszystkim: ■ ciężar własny ściany - obciążenie stałe, którego wartość, kierunek i położenie pozostają niezmienne w czasie użytkowania ściany; ■ obciążenie równomiernie rozłożone - obciążenie zmienne krótkotrwałe, prostopadłe do powierzchni ściany, pochodzące od oddziaływania wiatru na pionowe sztywne przegrody wewnętrzne, powstałe wskutek różnicy ciśnienia po obu stronach przegrody (np. w przypadku otwartych okien, drzwi, bram itp.); ■ obciążenie liniowe (pasmowe) - obciążenie zmienne ruchome (zmiennewczasie, któremoże więcej »

Transport wilgoci w betonie komórkowym - DOI:10.15199/33.2018.04.39

Piotr Gębarowski Katarzyna Łaskawiec

Autoklawizowany beton komórkowy (ABK) ma najkorzystniejszą izolacyjność cieplną spośród izolacyjno- -konstrukcyjnych materiałów stosowanych przy wznoszeniu ścian zewnętrznych. Naturalnym izolatorem zawartymwmateriale jest powietrze.Każde obliczeniewymiany ciepła w budynkach powinno bazować na znajomości zmierzonych parametrów przewodności cieplnej, ciepła właściwego oraz dyfuzyjności cieplnejmateriałów, z których wykonano przegrody. Dotychczas w przypadku uwzględnienia wilgoci są to wielkości obliczane przez konwersję ujmującą wilgotność sorpcyjną. Określenie wilgotności eksploatacyjnej w murach z betonu komórkowego jest ważne ze względu na ocenę jakości cieplnej obiektówwykonanych z tegomateriału.Wpływzawilgocenia jest uwzględniany także przy projektowaniu przegród zewnętrznych z betonu komórkowego. Na zagadnienia dotyczące wymiany ciepła i wilgoci zwraca się również uwagę w kontekście oszczędności energii. Metody doświadczalne Sorpcja wilgoci jest to zdolność do pochłaniania przez porowate c więcej »

Uderzenie hydrauliczne w rurociągu energetycznym elektrowni wysokospadowej - DOI:10.15199/33.2018.04.26

Stanisław Kostecki Jerzy Machajski

Elektrownie wodne są istotnym źródłem energii odnawialnej. W rejonie górskim przeważają elektrownie wysokospadowe, których konstrukcja składa się z następujących elementów, licząc od góry: ujęcia wody; rurociągu ciśnieniowego; turbiny wraz z generatorem oraz rury ssącej. Na rurociągu przed wlotem do turbiny znajduje się zawór odcinający i zabezpieczenie przed nadmiernym wzrostem ciśnienia w rurze w formie zbiornika otwartego lub zaworu bezpieczeństwa. Reżim pracy całego układu przepływu wody obejmuje fazę rozruchu, eksploatacji i wyłączania turbozespołu, co powoduje powstanie w rurociągu zmiennych wartości prędkości i ciśnienia wody. Aby nie doszło do awarii, zmiana prędkości jest stosunkowo łagodna. W przypadku gwałtownego zatrzymania przepływu, w rurociągu powstaje fala o wysokiej amplitudzie ciśnienia, które może doprowadzić do zniszczenia rurociągu lub turbiny. Zjawisko to nazywane jest uderzeniem hydraulicznym. W artykule przedstawiono obliczenia analityczne maksymalnej wartości ciśnienia w przypadku uderzenia hydraulicznego oraz okoliczności awarii, jaka miała miejsce w wysokospadowej elektrowni w Szklarskiej Porębie. Zjawisko uderzenia hydraulicznego Maksymalną prędkość rozchodzenia się fali ciśnienia w przewodzie stalowym c [ms-1] można określić za pomocą wzoru wyprowadzonego przy założeniu, że woda jest ściśliwa i nielepka, ścianki przewodu sprężyste, a końce rurociągu radialnie swobodne [1, 2]: c = √k/(1 + kD/Es)ρ (1) gdzie: k - moduł sprężystości wody [Pa]; E - moduł Younga materiału rurociągu [Pa]; D - średnica wewnętrzna rurociągu zasilającego [m]; s - grubość ścianki przewodu [m]; ρ - gęstość wody [kg m-3]. Ciśnienie bezwładności w sytuacji nagłego zatrzymania przepływu powstaje w wyniku zamiany energii kinety więcej »

Wpływ owalizacji na nośność ściskanych osiowo stalowych powłok walcowych

Eugeniusz Hotała Damian Kozikowski

Powszechnie stosowane walcowe konstrukcje powłokowe typu stalowe silosy, zbiorniki oraz kominy są szczególnie wrażliwe na etapie wykonawstwa na odchyłki geometryczne w postaci lokalnych wgnieceń promieniowych, owalizacji kołowego przekroju oraz mimośrodów na połączeniach blach. W zależności od względnych wartości tych odchyłek norma PN-EN-1993- 1-6 przyporządkowuje walcowym powłokom klasy jakości wytwarzania A, B i C. Przekroczenie wartości granicznych odchyłek walcowych stalowych konstrukcji powłokowych o najniższej klasie wytwarzania C nie jest dopuszczalne. W praktyce trudno jest spełnić warunek dopuszczalnej owalizacji. W celu sprawdzenia realnego wpływu owalizacji na nośność ściskanych osiowo powłok walcowych przyjęto, że zowalizowany przekrój powłoki walcowej nie jest wynikiem błędów wykonawczych, lecz zamierzonego działania. Takie założenie eliminuje w rozważaniach imperfekcje owalizacyjne, natomiast pozostają imperfekcje w postaci lokalnych wgnieceń promieniowych, gdyż pominięto mimośrody w obwodowych połączeniach blach powłoki. Analizowano nośność krytyczną powłok walcowych o zowalizowanym przekroju poprzecznym, przyjmując geometrię: idealną (bez owalizacji); o granicznych wartościach owalizacji dla klas jakości wykonania A, B i C oraz geometrię o kilkakrotnie większej owalizacji niż dopuszczalna w przypadku klasy C. Zaprezentowano wyniki analiz dwóch powłok różnej smukłości i na ich podstawie sformułowano wnioski, które mogą mieć istotne znaczenie praktyczne. A więcej »

Wpływ procesu instalacji turbozespołu na zmiany przemieszczeń jego fundamentu - DOI:10.15199/33.2018.04.11

Witold Bogusz Stanisław Łukasik Tomasz Godlewski

Projektowanie geotechniczne na potrzeby branży energetycznej w istotny sposób różni się od praktykowanego w przypadku innych obszarów budownictwa, zarówno ze względu na skalę problemów, jak i zakres oraz wymaganą dokładność analiz [1]. Dotyczy to również projektowania fundamentów w przypadku posadowieniamaszyn, np. turbozespołów [2]. Dotychczas w Polsce w takiej sytuacji stosowano normę PN-80/B-03040 [3], ale została ona zastąpiona przez Eurokod 7 [4], zawierający tylko zestaw ogólnych wytycznych. Choć planowane jest uzupełnienie norm europejskich o zagadnienia związane np. z kryteriami użytkowalności w przypadku posadawiania fundamentów podmaszyny [5], to nadal kwestie te będą wymagały indywidualnego podejścia i znacznej wiedzy eksperckiej, aby właściwie ocenić poziomniezawodności obiektu w kontekście jego współpracy z podłożem. Powszechnie stosowane oprogramowanie do wymiarowania konstrukcji zazwyczaj upraszcza opis odpowiedzi ośrodka gruntowego do współczynników podatności sprężystej, definiowanych zgodnie z teorią Winklera. Na potrzeby analizy prezentowanej w artykule, obliczenia wykonano w programie ZSoil 3D, dedykowanym do zastosowania w g więcej »

Wpływ rodzaju skratowania wież na ich nośność i mechanizm zniszczenia - DOI:10.15199/33.2018.04.38

Jacek Szafran Kazimierz Rykaluk

Telekomunikacyjną konstrukcję wsporczą [3, 5]można zdefiniować jako obiekt, który został wybudowany specjalnie po to, aby umożliwić montaż sprzętu telekomunikacyjnego w postaci anten sektorowych, anten radioliniowych, modułów radiowych itp., bądź też jako zestaw elementów konstrukcyjnych pozwalających na instalację takiego wyposażenia, które na stałe związane jest z inną budowlą, np. budynkiem wysokim, kominem lub pylonem reklamowym. Koncentrując się na wieżach wolno stojących, należy stwierdzić, że duża liczba powstających tego typu konstrukcji umożliwia ich optymalizację [4]. Z punktu widzenia wymagań inwestorów stosuje się w zasadzie jedno kryterium - minimalnej masy własnej konstrukcji, która w sposób oczywisty przekłada się na aspekty ekonomiczne inwestycji. Celemprojektantów tych specyficznych obiektów budowlanych jest, poza spełnieniem wymagań inwestorskich, dążenie do tego, by konstrukcja spełniała wymagania stanu granicznego nośności oraz użytkowalności. Z obserwacji stalowych kratowych wież telekomunikacyjnych wynika, żeminimalnąmasę osiąga sięm.in. przez stosowanie okrągłych elementów rurowych, ominimalnej wymaganej grubości ścianek, ze skokową redukcją ku górze wieży oraz minimalizowanie ich smukłości za pomocą wyboru odpowiedniego typu skratowania ścian, a t więcej »

Wpływ sposobu murowania na wytrzymałość na ściskanie ścian z elementówmurowych z ABK

Radosław Jasiński Łukasz Drobiec

Niewielka wytrzymałość na ściskanie i rozciąganie betonu komórkowego powoduje, że zabiegiem służącym do zmniejszenia rozwoju zarysowań, a tym samym zwiększenia wytrzymałości muru może być stosowanie zbrojenia. Najprostszym sposobem jest umieszczanie go w spoinach wspornych. Sposób ułożenia zbrojenia w spoinach wspornych reguluje norma PN-EN 1996-1-1:2010 [8], z tym że podaje jedynie warunki rozmieszczenia zbrojenia w spoinach grubości (tm > 6 - 15 mm). Nie ma natomiast wytycznych dotyczących konstruowania zbrojenia w murach z cienkimi spoinami (tm > 0,5 - 3 mm), ale w tym względzie korzysta się z wytycznych producentów. Niestety w żadnych wytycznych nie podano, w jaki sposób zapewnić właściwą otulinę zbrojenia w spoinie wspornej. Okazuje się, że właściwości muru, w którym zbrojenie układane jest z zastosowaniemróżnej technologii zapewnienia otuliny, są zróżnicowane [3, 5, 6]. Przeprowadziliśmy badania ścian, w których celowo zmieniano technologię otulania zbrojenia zaprawą tak, aby wybrać metodę optymalną i wykluczyć najniekorzystniejszą. Modele i program badań Modele badawczewykorzystanewbadaniach wykonano z bloczków z betonu komórkowego SOLBET OPTIMAL klasy gęstości 600 kg/m3 o fb = 4,0N/mm2 i wymiarach 600 - 240 - 180mm, na systemowej zaprawie klasy M5 (fm = 6,1 N/mm2). Jako zbrojenie zastosowano stalowe kratowniczki typu EFZ 140/Z 140 (granica plastyczności stali pasów fy = 685 N/mm2) oraz siatki TBMReinforcement Fiberglass Geogrid (maksymalna siła 1 m siatki oznaczonawgASTMD6637 [1],metodąAwkierunku wątku wynosiła 38,7 kN/m, a w kierunkuosnowy22,7kN/ m).Wytrzymałość na ściskanie muru (PN-EN 1052-1:2000 [7]) wynosiłafc,mv=2,97N/mm2 (fk=2,48N/mm2), a moduł sprężystości Ecm = 2040 N/mm2. Do badań ściskania wykonano modele badawcze składające się z pięciu warstw bloczków o identycznym układzie elementów murowych. W każdej warstwie ułożono po dwa bloczki zABK, stosując długość pr więcej »

Wpływ zbieżności trzonu słupów trakcyjnych z pojedynczą płaszczyzną skratowań na ich sztywność skrętną - DOI:10.15199/33.2018.04.27

Paweł Lorkowski Bronisław Gosowski

Nawydzielonych torowiskach linii tramwajowych sieci jezdne zawieszone są zazwyczaj na stalowych słupach dwugałęziowych znajdujących się w międzytorzu (fotografia). Słupy te mają gałęzie z walcowanych ceowników, które połączone są w jednej płaszczyźnie skratowaniem z płaskowników. Wstarszych słupach skratowanie wykonywano z płaskowników z odgiętymi końcami, w celu umożliwienia połączenia ich z gałęziami (środnikami ceowników) za pomocą spoin pachwinowych. W nowych słupach płaskowniki skratowania łączy się z gałęziami spoinami czołowymi. Badane słupy trakcyjne, w odróżnieniu od słupów skratowanych w płaszczyznach półek ceowników, które tworzą przekrój quasi-zamknięty, charakteryzujący się znaczną sztywnością czystego skręcania [2], mają niedużą sztywność na skręcanie i dlatego będą one, podobnie jak cienkościenne przekroje otwarte [3], wrażliwe na przestrzenne formy utraty stateczności [4]. Wiedza dotycząca obciążeń krytycznych stateczności przestrzennej, potrzebna na etapie projektowania, wymagawięc znajomości sztywności czystego i nieswobodnego skręcania trzonów słupów dwugałęziowych z pojedynczą płaszczyzną skratowań. Badania sztywności na skręcanie trzonów zbieżnych Chcąc ocenić wpływ zbieżności rozważanych słupów na ich sztywność na skręcanie, oprócz modeli o pasach równoległych [3 ÷ 5], zamodelowano w programie ABAQUS [1] bryłowymi elementami skończonymi także trzony o pasach zbieżnych, wzorując się przy tym na słupach indywidualnych tramwajowe więcej »

WSPOMNIENIE Andrzej Eligiusz Paszkiewicz 1934 - 2018

12 lutego br. zmarł Andrzej Eligiusz Paszkiewicz, człowiek sumienny i bardzo pracowity, wielu talentów i pasji, dla którego ważne były działania społeczne, działania z ludźmi i dla ludzi. Jego wielką pasją była historia techniki. Pragnął, aby opisy wydarzeń, które dokumentowały wkład Polakówwrozwój techniki i technologii, nie ulegały zapomnieniu. W młodości realizował się w turystyce górskiej oraz w sportach wodnych (był kajakarzem i pływakiem), a później, gdy kondycja do chodzenia po górach już słabła, przerzucił się na wycieczki po świecie. Zwiedził świat od Ameryki po Australię. Zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym był świetnie zorganizowany i zawsze pamiętał o każdej osobie i ważnym wydarzeniu. Urodził się 5maja 1934 r.wWarszawie.Wmarcu więcej »

Wybrane problemy projektowania i wykonywania strunobetonowych żerdzi i wież wirowanych - DOI:10.15199/33.2018.04.28

Jarosław Michałek

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi producentów strunobetonowych żerdzi i wież wirowanych na zagadnienie prawidłowej lokalizacji zbrojenia zwykłego i sprężającego na grubości ścianki elementu. Umieszczenie w normie [7] zapisu dotyczącego tylko otuliny zbrojenia zwykłego stwarza wrażenie, że elektroenergetyczne żerdzie imaszty (wieże) niemogą być wykonywane jako strunobetonowe (albo że minimalna otulina zbrojenia zwykłego i sprężającego w konstrukcjach częściowo sprężonych jest taka sama). Do tego dochodzą błędy wykonawcze (za ciasno albo za luźno ułożone zbrojenie uzwajające oraz niesymetryczny naciąg strun) powodujące przesunięcie zbrojenia na grubości ścianki. W konsekwencji następuje zmniejszenie trwałości strunobetonowych elementów wirowanych oraz spadek ich nośności i rysoodporności. Projektując konstrukcję z betonu, należy bezwzględniewziąć pod uwagę jej trwałość, która powinna być zapewniona przez cały okres użytkowania. Zawarte w normach [4, 5] wymagania odnoszą się do przewidywanego okresu użytkowania wynoszącego 50 lat. W tabeli 1 [6] zaproponowano pięć kategorii projektowego okresu użytkowania konstrukcji budowlanych. W przypadku żerdzi i wież wirowanych norma [7] pozwala przyjmować projektowy okres użytkowania 30 lat (klasa A) lub 50 lat (klasa B). Otulina zbrojenia w zależności od klasy ekspozycji środowiska Wcelu zapewnienia odpowiedniej trwałości konstrukcji należy uwzględnić m.in. oddziaływanie środowiska, które w normach [4, 5] jest klasyfikowane za pomocą klas ekspozycji. Część nadziemna strunobetonowych żerdzi i wież wirowanych podlega oddziaływaniu środowiska klasy XC4 (powierzchnie cyklicznie mokre i suche narażone na korozję spowodowaną karbonatyzacją betonu). Część nadziemna wirowanych żerdzi elektroenergetycznych i oświetleniowych zlokalizowanych wzdłuż dróg i ulic, na styku z gruntem w strefie rozbryzgu środków odladzających podlega oddziaływaniu środowiska klas XC4, XD1 (umiarkow więcej »

Wzmacnianie podłoża i fundamentowanie

Wseminarium "Wzmacnianie podłoża i fundamentowanie 2018" (1marca 2018 r.,Warszawa), zorganizowanym przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów, we współpracy z Polskim Zrzeszeniem Wykonawców Fundamentów Specjalnych, pod patronatem medialnym m.in. miesięcznika "Materiały Budowlane", uczestniczyło przeszło 280 osób. Tradycyjnie frekwencja dopisała, ponieważ komitet organizacyjny pod przewodnictwem mgra inż. Piotra Rychlewskiego starannie dobrał tematykę, która obejmowała teoretyczne i praktyczne zagadnienia geotechniczne. więcej »

Zagrożenie awaryjne den stalowych zbiorników walcowych opartych na fundamentach pierścieniowych - DOI:10.15199/33.2018.04.29

Eugeniusz Hotała Rajmund Ignatowicz

Stalowe zbiorniki walcowe o osi pionowej, przeznaczone do magazynowania różnych cieczy i roztworów, wznoszone są m.in. w przemyśle naftowym. Ich fundamenty wykonuje się często jako warstwowo-gruntowe, a w wielu przypadkach jako żelbetowe fundamenty pierścieniowe pod płaszczem zbiornika z zagęszczonym podłożem piaskowo- żwirowym wewnątrz fundamentu (rysunek 1). Długotrwała eksploatacja zbiornika z fundamentem pierścieniowym może prowadzić do znacznej różnicy osiadania stalowego dna w rejonie pierścieniowego fundamentu i w środkowej części dna. Osiadanie den w postaci regularnej niecki (rysunek 2) lub nieregularnych wgłębień może wynosić nawet kilkadziesiąt centymetrów. W takich przypadkach powstają znaczne naprężenia w blachach dna i w dolnej części płaszcza, co skutkować może awarią zbiorników. Przypadki i skutki awarii opisano m.in. w [1, 2], a zaawansowane analizy wpływu osiadania den zbiorników na stan naprężeń w dnach i płaszczach w [3]. Zastosowanie pierścieniowego fundamentu pod zbiornikiem wywołać może niekorzystny stan naprężeń w blasze dna bezpośrednio nad wewnętrzną krawędzią fundamentu (punkt 2 na rysunkach 3, 4), nawet w przypadku niezbyt dużego regularnego osiadania f podłoża gruntowego (rysunek 2). Na tej krawędzi fundamentu występuje częściowe oparcie blachy dna i jej przeginanie plastyczne w przypadku naturalnych cyklicznych zmian stanu napełnienia zbiornika, powodujących zmianę osiadania podłoża w zakresie sprężystym. Analizy stanu wytężenia dna w tej strefie zaprezentowano na przykładzie awarii dna zbiornika, którego geometrię przedstawiono na rysunku 1. Mimo że 1) PolitechnikaWrocławska,Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego *) Adres do korespondencji: hotala@hesko.pl Streszczenie.Wartykule przedstawiono wyniki analiz stanu odkształceń i naprężeń w stalowych d więcej »

Zakobuilding 2018 i jubileusz 20-lecia Rettenmaier Polska

Konferencja Zakobuilding 2018 miała wyjątkowy charakter, ponieważ firma Rettenmaier Polska Sp. z o.o., która jest jej organizatorem, świętujewtymroku dwudziestolecie działalności. Odbiorcy największego na świecie dostawcywłókien celulozowych, współpracownicy oraz pracownicy jubilata odwiedzili gościnny hotel Belvedere w Zakopanem już po raz jedenasty z rzędu. Tegoroczna konferencja Zakobuilding zgromadziła przeszło 200 osób, które reprezentowały ok. 80 podmiotów. Rozpoczęła się kolacją 14 marca. Najbogatszy w wydarzenia był kolejny dzień, tj. 15 marca. Punktualnie o 8.30 głos zabrał PiotrKurach – Prezes Zarządu Rettenmaier Polska Sp. z o.o., więcej »

Zmiana cenmateriałów dla budownictwa w lutym2018 roku

Marzena Mysior-Syczuk

Grupa PSB Handel S.A. śledzi ceny najważniejszych materiałów dla budownictwa oraz domu i ogrodu, co pozwala obserwować zmiany trendów. W lutym 2018 r., w porównaniu ze styczniem, w pięciu analizowanych grupach asortymentowych ceny zwiększyły się. Są wśród nich: płyty OSB, drewno (+2,9%); otoczenie domu (+1,1%); ści więcej »