SIGMA-NOT - PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - Największa baza artykułów technicznych online

WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE

Miesięcznik ISSN 0043-5112, e-ISSN 2449-9560 - rok powstania: 1933
Czasopismo Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP)

Perspektywy wdrożenia smart meteringu w Polsce

Krzysztof Billewicz

Na temat smart meteringu napisano wiele pozytywnych artykułów i publikacji. Istnieją różnorakie opracowania prezentujące to zagadnienie w ujęciu ekonomicznym, technologicznym oraz informatycznym. W Internecie łatwo można znaleźć prezentacje opisujące systemy zarządzania inteligentnymi licznikami, przygotowane przez różne firmy informatyczne. Jako że przedstawiane tam informacje o smart meteringu ograniczają się do uwypuklenia jego najbardziej pozytywnych stron, warto spojrzeć na to zagadnienie nieco bardziej krytycznie. Wiadomo bowiem, że żaden z producentów nie będzie akcentował wad i ograniczeń własnego systemu, którego wdrożenie zapewniłoby setki milionów złotych zysku. Definicje AMI (Advanced Metering Infrastructure) - zaawansowana infrastruktura pomiarowa, zawierają się w tym: liczniki, koncentratory, moduły i systemy komunikacyjne oraz ich oprogramowanie. MDM (Meter Data Management) - oprogramowanie biznesowe, które umożliwia szybki dostęp do danych pomiarowych i konfiguracyjnych oraz zawiera funkcjonalność wysyłania informacji z systemów centralnych do liczników. SG (Smart Grid) - inteligentna sieć elektroenergetyczna, która pozwala na inteligentne zintegrowanie działań wszystkich jej użytkowników: generujących lub zużywających energię, w celu efektywnego i bezpiecznego dostarczania energii. SM (Smart Metering) - rozwiązanie polegające na dwukierunkowej komunikacji, w czasie rzeczywistym, systemów informatycznych z elektronicznymi licznikami energii, SM = AMI + MDM. AMR (Automatic Meter Reading) - automatyczny odczyt licznika (lub Automated Meters Reading - automatyczny odczyt liczników). PLC (Power Line Comunications) - komunikacja za pośrednictwem sieci zasilającej. GPRS (General Packet Radio Service) - technologia stosowana w telefonach GSM do pakietowego przesyłania danych. Repeter - urządzenie, które pozwala na wzmocnienie sygnału. Redundancja (łac. redundantia - nadmiar, zbytek) - nadmiarowość w stosunku do [...]

ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
PRENUMERATA PAPIEROWA

Metoda płatności: Płatności elektroniczne (karta kredytowa, przelew elektroniczny)
Dostęp do publikacji - jednorazowy (płatność elektroniczna) - tylko 6.00 zł (płacisz 45% mniej niż przy płatności SMS)	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma - 1h tylko 24.60 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma - 4h tylko 43.05 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma - 12h tylko 73.80 zł	DO KOSZYKA
Metoda płatności: SMS Premium
Dostęp do publikacji - jednorazowy (płatność SMS'em) - 11.07 zł brutto (9.00 zł + VAT)	kup! (SMS)

Prenumerata

Dear Customer! Order an annual subscription (PLUS version) and get access to other electronic publications of the magazine (year 2004-2013), also from March - year 2014.
Take advantage of the thousands of publications on the highest professional level.

prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 516.00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 464.40 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 426.00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 213.00 zł
prenumerata papierowa kwartalna - 106.50 zł

okres prenumeraty:

*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.

Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Analiza możliwości zastosowania asymetrycznego operatora mutacji w dziedzinie optymalizacji systemów elektroenergetycznych

Mirosław Gajer

Systemy ewolucyjne postrzegane s. obecnie jako niezwykle skuteczne narz.dzia obliczeniowe, ktore z powodzeniem mog. by. wykorzystywane do efektywnego rozwi.zywania ro.nego typu zagadnie. optymalizacyjnych [1]. W szczegolno.ci znane s. prace, ktore donosz. o skutecznym zastosowaniu techniki obliczeniowej bazuj.cej na algorytmach ewolucyjnych w przypadku rozwi.zywania trudnych zagadnie. optymalizacyjnych, charakteryzuj.cych si. np. wielomodaln. postaci. funkcji dopasowania, b.d. wyst.powaniem wielu kryteriow, wzgl.dem ktorych poszukiwane jest rozwi.zanie optymalne [2]. Aby mo.na by.o zastosowa. technik. obliczeniow. opart. na algorytmach ewolucyjnych, konieczne jest w przypadku ka.dego zagadnienia optymalizacyjnego dokonanie wyboru odpowiedniej formy kodowania dopuszczalnych rozwi.za. na materiale genetycznym osobnikow wchodz.cych w sk.ad ewoluuj.cej populacji [3]. Historycznie najstarszym (i dotychczas prawdopodobnie najch.tniej wykorzystywanym w praktycznych zastosowaniach) sposobem kodowania jest kodowanie oparte na ci.gach binarnych, w przypadku ktorego ka.dy z genow osobnika mo.e wyst.powa. w postaci jednego z dwoch mo.liwych alleli, rownych zero b.d. jeden [4]. Z kolei za jedn. z najwa.niejszych i powszechnie stosowanych operacji genetycznych realizowanych na ci.gach binarnych uwa.ana jest operacja mutacji, ktora polega na zmianie warto.ci wylosowanego bitu na przeciwn. [5]. Dotychczas w wi.kszo.ci implementacji systemow ewolucyjnych powszechnie stosowany by. tzw. symetryczny operator mutacji. W przypadku gdy materia. genetyczny osobnika sk.ada si. z N bitow, symetryczny operator mutacji dzia.a w ten sposob, .e niezale.nie dla ka.dego z bitow dokonuje jego negacji, z prawdopodobie.stwem rownym 1/N. Jak .atwo mo.na policzy., .rednia liczba bitow osobnika, ktore podlegaj. mutacji, wynosi w tym wypadku dok.adnie jeden [6]. W 2004 roku Neumann i Wegener w opublikowanej pracy [7] wprowadzili po raz pierwszy asymetryczny oper więcej »

CO PISZĄ INNI

Za i przeciw elektrowniom wiatrowym Na podstawie materia.ow zawartych w Internecie (for and against wind farms). Google (wind power plant offshore) 2010 October . Opracowa. . Witold Bobrowski. Elektrownie wiatrowe s. naturalnym .rod.em czystej energii odnawialnej. Maj. swoich gor.cych zwolennikow oraz zdecydowanych przeciwnikow. Zostan. tu przedstawione niektore argumenty za i przeciw elektrowniom wiatrowym. Argumenty przemawiaj.ce za budow. elektrowni wiatrowych to: ś Energia wiatru jest darmowa (poza kosztami budowy oraz minimalnymi kosztami eksploatacji), ś Energia wytwarzana przez elektrownie wiatrowe jest czysta (nie powoduje powstawania zanieczyszcze. ani dwutlenku w.gla), ś Energia wiatru jest w pe.ni odnawialna (u.ytkowanie nie powoduje zmniejszenia si. jej zasobow), ś Ziemia woko. s.upow elektrowni wiatrowych mo.e by. wykorzystana do upraw rolnych. Argumentami przeciwko budowie elektrowni wiatrowych s. m.in.: ś Silna zale.no.. wydajno.ci elektrowni od zmieniaj.cych si. warunkow atmosferycznych (praca elektrowni wiatrowej jest mo.liwa tylko w okre.lonym pa.mie pr.dko.ci wiatru, zbyt ma.a pr.dko.. wiatru uniemo.liwia uruchomienie elektrowni, zbyt du.a wymaga wy..czenia jej ze wzgl.dow bezpiecze.stwa), ś Zdaniem niektorych . elektrownie wiatrowe szpec. krajobraz . zw.aszcza okolic turystycznych i zmniejszaj. liczb. turystow, ś Elektrownie wiatrowe wytwarzaj. ha.as w pa.mie akustycznym oraz w pa.mie infrad.wi.kowym i s. uci..liwe dla osob mieszkaj.cych w pobli.u, ś Obracaj.ce si. .opaty powoduj. zagro.enie, szczegolnie dla wi.kszych ptakow i nietoperzy. W kraju i zagranic. odbywaj. si. protesty przeciwko elektrowniom wiatrowym. Cz.onkowie Ogolnopolskiego Komitetu Obrony Mieszka.cow przed Wiatrakami manifestuj.cy przed kancelari. premiera ..dali umieszczenia elektrowni wiatrowych w odleg.o.ci przynajmniej 3 km od domow mieszkalnych. Z.o.yli petycj. i ro więcej »

Działalność szkoleniowa Stowarzyszenia Elektryków Polskich w latach 1994–2010

Kadencja 1994.1998 rozpocz..a si. XXVII WZD SEP, ktory odby. si. w Koszalinie w dniach 10.11 czerwca 1994 r. Prezesem SEP wybrano Cypriana Brudkowskiego z Oddzia.u Gliwickiego. Na pierwszym posiedzeniu 7 lipca 1994 r. ZG SEP dokona. zmian organizacyjnych w strukturze jednostek centralnych. W miejsce dotychczasowej Centralnej Komisji Szkolnictwa Elektrycznego i Wydawnictw powo.a. Centraln. Komisj. Szkolnictwa Wy.szego i .redniego (CKSzWi.), Centraln. Komisj. Doskonalenia Zawodowego oraz Rad. Czasopism i Wydawnictw. Centraln. Komisj. Szkolnictwa Wy.szego i .redniego Zarz.d G.owny SEP powo.a. w sk.adzie: Zbigniew Lubczy.ski . przewodnicz.cy (O. Wroc.awski), Jerzy Hickiewicz (O. Opolski), Bo.enna Jozefowicz (O. Warszawski EiT), W.odzimierz Kupiciel (O. Skierniewicki), Tadeusz Martyniuk (O. Che.mski), Leonard Rojewski (O. Warszawski EiT), Stefan Rozbicki (O. Cz.stochowski), Miros.aw Rusek (O. Warszawski EiT), Jerzy Wo.niak (O. Warszawski), Jan Zgai.ski (O. Bielsko-Bialski), Andrzej Desput (O. Sieradzki), Andrzej Dobrogowski (O. Pozna.ski), Teresa Jachowicz (O. Zag..bia W.glowego), Andrzej Lorenc (O. Kro.nie.ski), Andrzej Rychlik (O. .odzki), Marian Sentorski (O. Warszawski EiT), Jerzy Witold Stepowicz (O. Gda.ski), Roman Suski (O. Warszawski EiT), Andrzej .lizak (O. Toru.ski), Miros.aw Zmy.lony (O. Zielonogorski), Piotr Kacejko (O. Lubelski), Piotr Kowalewicz (O. .odzki), Eugeniusz Zalech (O. Bia.ostocki), Janusz Bia.obrzeski (O. W.oc.awski), Jan Hieronimczak (O. Kaliski), W.odzimierz Bieli.ski (O. Bydgoski), Jan Czajkowski (O. Krakowski). Centralna Komisja Doskonalenia Zawodowego (CKDZ) zosta.a powo.ana w nast.puj.cym sk.adzie: Antoni Lisowski (przewodnicz.cy), Maciej Wolski (O. Cz.stochowski), Czes.aw Czwojdrak (O. Pozna.ski), Ryszard Rapalski (O. Kaliski), Edmund Bieniewski (O. Zielonogorski), Krzysztof Woli.ski (O. Bia.ostocki), Ryszard Skli.ski (O. Bia.ostocki), Tadeusz .apa (O. Radomski), Stefan Szyller (O. Krakowski), Jerz więcej »

Efektywność regulacji napięcia w systemie elektroenergetycznym z elektrowniami wiatrowymi

Michał Zeńczak

W krajowym systemie elektroenergetycznym pojawia się coraz więcej elektrowni wiatrowych. Elektrownie te mają wpływ na poziom napięcia w liniach i na szynach zbiorczych w stacjach elektroenergetycznych. W artykule przedstawiono wpływ elektrowni wiatrowych na właściwości regulacyjne węzła odbiorczego, których estymatorem jest efektywność regulacji napięcia. Analiza dotyczy farm wiatrowych przyłączonych do sieci przesyłowej 400 kV lub 220 kV oraz do sieci dystrybucyjnej 110 kV. W krajowym systemie elektroenergetycznym (KSEE) pracuje wiele elektrowni wiatrowych, o łącznej mocy kilkaset megawatów. Poza tym w najbliższym czasie wiele elektrowni wiatrowych podejmie pracę, posiadając już warunki przyłączenia. Najwięcej farm wiatrowych przyłączanych jest do sieci dystrybucyjnej 110 kV. Są to farmy wiatrowe o mocy od kilkunastu do kilkudziesięciu megawatów. Wszystkie farmy wiatrowe pracujące w KSEE oddziałują na ten system. Przed uzyskaniem warunków przyłączenia należy sporządzić ekspertyzę wpływu farmy na pracę KSEE. Jednym z problemów jest wpływ farmy wiatrowej na poziom napięcia na szynach stacji, na pracę samoczynnego napięciowego odciążania oraz na statyczne zmiany napięcia w stanach awaryjnych i remontowych. W artykule przeanalizowany zostanie wpływ farm wiatrowych na napięciowe właściwości regulacyjne węzła odbiorczego. Estymatorem właściwości regulacyjnych węzła odbiorczego jest efektywność regulacji napięcia, czyli stosunek faktycznego wzrostu napięcia do napięcia dodawczego wymuszonego zmianą przekładni transformatora [1]. Efektywność regulacji napięcia w węźle odbiorczym Jedną z powszechnie stosowanych metod regulacji napięcia w węźle odbi więcej »

III Lubelskie Targi Energetyczne ENERGETICS 2010

W Centrum Targowo-Wystawienniczym Międzynarodowych Targów Lubelskich na terenie Parku Ludowego odbyły się w dniach od 23 do 25 listopada 2010 roku Targi Energetyczne ENERGETICS. Swoje wyroby prezentowało ponad 100 wystawców polskich i zagranicznych. Patronat nad targami objęli: wiceprezes Rady Ministrów, minister gospodarki - Waldemar Pawlak, wojewoda lubelski, prezydent Lublina, p więcej »

Informacja jako bodziec integracji systemów niskoprądowych

Michał Konklewski

W dzisiejszych czasach w ogromnym tempie wzrasta liczba źródeł informacji, jakie musimy przyswajać. Nie tylko liczba docierających do nas informacji, ale również kanałów (technologii) jakimi je odbieramy sprawia, że informacje przestają być dla nas czytelne i właściwie interpretowane. O ile trudno jest zmniejszyć ich ilość, o tyle optymalizacja sposobu ich przekazywania powoduje zarówno wygodniejszy, jak i bardziej czytelny odbiór. więcej »

Innowacyjny inteligentny system otwartej komunikacji z licznikami różnych producentów

Siemens udostępnia inteligentny system komunikacji, współpracujący z licznikami innych producentów. Jest to pierwszy krok ku nowemu standardowi efektywnej łączności z licznikami przez linię energetyczną. W styczniu 2011 roku Siemens Energy udostępni swój - dotychczas zastrzeżony prawami patentowymi - protokół komunikacji Distribution Line Carrier, w którym jako kanał komunikacji z licznikami wykorzystywana jest sieć elektroenergetyczna niskiego napięcia. W ten sposób spółka da zakładom energetycznym możliwość instalowania w jej systemie automatycznego odczytu i przetwarzania danych pomiarowych AMIS liczników dostarczanych przez innych producentów. Udostępniając swój protokół komunikacyjny DLC, Siemens kładzie kamień węgielny pod budowę systemu otwartej komunikacji z inteligentnymi licznikami i wykonuje pierwszy krok więcej »

Jubileusz 100-lecia Energetyki Tarnowskiej (1910–2010)

Beata Boryczko

Rok 2010 był szczególnie ważny dla energetyki w regionie tarnowskim. Dokładnie 100 lat temu zakończono budowę Elektrowni Miejskiej. Decyzję o jej wybudowaniu Rada Miejska podjęła w 1907 r. Równocześnie planowano budowę wodociągu miejskiego, dworca kolejowego i linii tramwajowej. Rozważano też zainstalowanie oświetlenia elektrycznego na ulicach miasta. Na początku 1908 r. Rada Miejska zleciła opracowanie projektu elektrowni. Budowę realizowano w niezwykle szybkim tempie i zakończono we wrześniu 1910 r. W tym samym miesiącu Rada Miejska powierzyła stanowisko dyrektora elektrowni dr. Janowi Studniarskiemu - późniejszemu więcej »

KONFERENCJE - SPOTKANIA - WYDARZENIA

Możliwości określania narażenia ludzi na pole magnetyczne wytwarzane przez linie napowietrzne

Marek Jaworski Zbigniew Wróblewski

Eksploatacja napowietrznych linii najwy.szych napi.. jest przyczyn. wyst.powania pewnych uci..liwo.ci dla .rodowiska. Jednym z czynnikow, ktory mo.e mie. wp.yw na .rodowisko i zdrowie ludzi, jest pole magnetyczne. W artykule przedstawiono metody okre.lania nara.enia ludzi na pole magnetyczne w miejscach zbli.e. budynkow mieszkalnych do linii napowietrznych. Szczego.owo omowiono metod. polegaj.c. na obliczeniowym szacowaniu u.rednionej warto.ci nat..enia pola magnetycznego w otoczeniu linii napowietrznych. W ostatnich latach znacznie wzros.o zainteresowanie problematyk. wp.ywu pol elektromagnetycznych na cz.owieka. Przyczyn. tego zjawiska jest m.in. szybki rozwoj technik radiokomunikacyjnych, a w szczegolno.ci rozbudowa sieci stacji bazowych telefonii komorkowych. Liczne (cz.sto nieprecyzyjne) doniesienia w prasie, radiu i telewizji, sugeruj.ce szkodliwy wp.yw na zdrowie cz.owieka pol elektromagnetycznych, wytwarzanych m.in. przez anteny stacji bazowych telefonii komorkowej czy linie napowietrzne najwy.szych napi.., s. powodem wielu lokalnych konfliktow, ktore wyd.u.aj. w czasie b.d. wr.cz uniemo.liwiaj. budow. obiektow b.d.cych .rod.em pol elektromagnetycznych. Do grupy takich obiektow nale.. m.in. napowietrzne linie elektroenergetyczne wysokiego napi.cia (400 kV i 220 kV), ktore tworz. krajowy system elektroenergetyczny zasilaj.cy ca.. sie. rozdzielcz. (110 kV i ni.szych napi..) i stanowi.cy podstawowy element bezpiecze.stwa energetycznego kraju. System ten, ze wzgl.du na rosn.ce zu.ycie energii, musi by. modernizowany i rozbudowywany. Jedn. z istotniejszych barier, hamuj.cych . cz.sto skutecznie . procedury lokalizacyjne elektroenergetycznych inwestycji liniowych, jest obawa ludzi o swoje zdrowie, zagro.one . ich zdaniem . przez negatywne oddzia.ywanie pola elektromagnetycznego towarzysz.cego pracy linii napowietrznych. Pomimo .e wyniki przeprowadzonych dotychczas bada. nie potwierdzaj. tych obaw, to przekonanie spo.eczno. więcej »

Niedoprecyzowania zapisów w IRiESD

Krzysztof Billewicz

Na podstawie zapisów art. 9g, ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, każda spółka energetyczna pełniąca rolę operatora systemu dystrybucyjnego (OSD) musiała opracować Instrukcję ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej (IRiESD). Dokument taki składa się z dwóch części: ogólnej i szczegółowej. Instrukcje zostały opracowywane dla sieci elektroenergetycznych. Określają one szczegółowe warunki korzystania z tych sieci przez użytkowników systemu oraz warunki i sposób prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju tych sieci. Instrukcja ruchu każdego z OSD powinna także zawierać wyodrębnioną część dotyczącą bilansowania systemu i zarządzania ograniczeniami systemowymi. Podczas uważnej lektury obowiązujących w Polsce na terenie różnych operatorów Instrukcji ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej - bilansowanie, można zauważyć, że pewne zapisy są tam niedopracowane lub martwe. Użyte sformułowania nie w pełni odzwierciedla więcej »

Ograniczanie zagrożeń pożarowych i porażeniowych w okrętowych sieciach typu IT

Sergiej German-Gałkin Jarosław Hubert Hrynkiewicz Ryszard Żełudziewicz

Sieci elektryczne IT stosowane na statkach maj. pojemno.ci doziemne 0,5.5 ƒĘF. Pr.dy up.ywu gro.. po.arem lub .miertelnym pora.eniem. Kompensacja pr.dow doziemnych w sieciach IT zapewnia bezpiecze.stwo po.arowe i pora.eniowe. Opracowane i wdro.one na statkach urz.dzenia UKPP-2 oraz badania symulacyjne i laboratoryjne potwierdzaj. osi.gni.cie efektywnej kompensacji. Wyst.powanie pora.e. w sieciach okr.towych Problemem pora.e. elektrycznych w sieciach izolowanych nn [14] . g.ownie okr.towych . s. doziemne pr.dy pojemno.ciowe, zale.ne od warto.ci napi.cia doziemnego. Obecnie coraz cz..ciej spotyka si. sieci wydzielone separowane od systemu elektroenergetycznego, ktore s. lub mog. by. sieciami izolowanymi AC (podobnie jak sieci okr.towe) i korzystanie z wieloletnich do.wiadcze. okr.townictwa jest wskazane. Warto.ci pr.dow 1-fazowego uszkodzenia w sieciach okr.towych s. .miertelnie niebezpieczne, z powodu: . pojemno.ci doziemnych o warto.ciach 0,5.2,5 ƒĘF (na m/f POLONIA nawet 6 ƒĘF), . du.ej ilo.ci .elaza (kad.ub statku) woko. stanowiska pracy, . napi.. roboczych sieci o.wietleniowej 3~230 V 50 Hz i 60 Hz (najcz.stsze pora.enia). Zaaprobowana od kilkudziesi.ciu lat ogolna zasada ochrony od pora.e. w sieci okr.towej polega na odizolowaniu wszystkich przewodow od stalowego kad.uba okr.tu (sie. IT). W tej sytuacji dotkni.cie jednego przewodu pod napi.ciem nie jest niebezpieczne tak d.ugo, dopoki stan rezystancji izolacji ca.ej sieci trojfazowej jest wystarczaj.co dobry, tj. przyjmuje warto.ci powy.ej 1 Mƒ¶, a pojemno.ci doziemne s. niewielkie (do 40 nF). Techniczny sposob ochrony polega wi.c na ci.g.ej kontroli rezystancji izolacji sieci pracuj.cej pod napi.ciem, czyli na zapewnieniu przerwy w obwodzie pr.du ra.enia cz.owieka w przypadku dotkni.cia jednego przewodu fazowego, gdy cz.owiek ten stoi na go.ym kad.ubie, w butach o niskiej rezystancji (przepocone obuwie po miesi.cu u.ytkowania ma rezystan więcej »

Połączenie możliwości obliczeniowych programów CDEGS i ATP/EMTP w celu analizy zagrożeń piorunowych urządzeń elektrycznych i elektronicznych w obiektach budowlanych

Tomasz Kuczyński

Współczesne urządzenia są znacznie bardziej podatne na działanie napięć i prądów udarowych, które mogą wystąpić w instalacji elektrycznej oraz obwodach sygnałowych. Jednym z podstawowych źródeł zagrożenia jest prąd udarowy, który rozpływa się w elementach urządzenia piorunochronnego podczas bezpośredniego wyładowania w obiekt budowlany. Do uproszczonych analiz zachodzących zjawisk przyjmuje się że, połowa prądu piorunowego popłynie do systemu uziomowego, a druga połowa - instalacjami przewodzącymi dochodzącymi do obiektu. Należy wyznaczyć wartości szczytowe i kształty prądów płynących w urządzeniach ograniczających przepięcia oraz przepięcia dochodzące do chronionych urządzeń. Wyznaczone wartości umożliwią przeprowadzenie analizy zagrożenia piorunowego urządzeń w obiekcie budowlanym. W modelowaniu zagrożeń piorunowych dość dobrze sprawdzają się programy komputerowe, których działanie może być oparte na metodach obwodowych (ATP/EMTP) [4] lub na teorii pola (CDEGS) [6]. Niestety, oba te programy mają pewne ograniczenia i dopiero połączenie ich możliwości obliczeniowych pozwala na dokładną analizę zagrożeń piorunowych urządzeń w budynkach. Symulacja zagrożenia piorunowego Zjawiska zachodzące podczas bezpośredniego wyładowania w obiekt budowlany analizowano, przeprow więcej »

Suwalski Park Wiatrowy - farma wiatrowa Piecki

Uważni Czytelnicy z pewnością pamiętają sierpniową informację zamieszczoną w WE o działalności w Polsce hiszpańskiej Grupy Kapitałowej "Gamesa" i jej zaangażowaniu w rozwój energetyki wiatrowej. Dzisiaj Gamesa Energia Polska z satysfakcją informuje, że budowa pierwszej, zrealizowanej przez hiszpańską spółkę, farmy wiatrowej "Piecki" k. Suwałk, o mocy 32 MW, została zakończona. Na potrzeby przyłączenia tej farmy został wybudowany GPZ 110/20 kV, który w układzie dwóch pól liniowy więcej »

Wykorzystanie teorii mocy Fryzego do predykcyjnego sterowania energetycznym filtrem aktywnym

Marcin Maciążek

W artykule zaprezentowano przykład wykorzystania teorii mocy Fryzego do wyznaczenia wzorcowych prądów kompensujących energetycznego filtru aktywnego. Dodatkowo w układzie zastosowano sterowanie predykcyjne, co zminimalizowało opóźnienia oraz przyczyniło się do poprawy dynamiki EFA. Opracowany układ sterowania został zasymulowany w pakiecie Matlab/Simulink oraz zrealizowany praktycznie przy wykorzystaniu zmiennoprzecinkowego procesora sygnałowego TMS320F28835. Szybki rozwój techniki powoduje, że na rynku pojawia się coraz więcej urządzeń elektronicznych wymagających wysokiej jakości zasilania. Te same urządzenia - z punktu widzenia sieci zasilającej - jako odbiorniki nieliniowe same przyczyniają się do jej pogarszania [17]. Dodatkowo dynamiczny charakter zmian sumarycznego udziału tego rodzaju obciążeń powoduje, że eliminacja ich szkodliwego wpływu na sieć zasilającą nie jest możliwa przy wykorzystaniu prostych układów kompensacyjnych (np. filtrów rezonansowych). Urządzeniami, które mogą poprawić jakość energii w układach z dynamicznie zmieniającym się charakterem odkształceń prądów lub napięć zasilających są energetyczne filtry aktywne (EFA) [16]. Pełnią one w układzie zasilającym funkcję źródeł dodawczych prądów lub napięć, kompensując chwilowe odchyłki prądów lub napięć fazowych od przebiegów sinusoidalnych. Układ sterowania EFA Układ sterowania jest podstawowym elementem energetycznego filtru aktywnego [13]. Jego zadaniem jest wyznaczenie wzorcowych prądów/napięć kompensujących oraz wprowadzenie ich do układu zasilania (najczęściej poprzez falownik napięcia - układ VSI). Wyznaczenie wzorcowych (optymalnych w zadanym sensie) prądów kompensujących wymaga wykorzystania tzw. teorii mocy. Jej zadaniem powinien być opis oraz interpretacja zjawisk energetycznych zachodzących w obwodzie elektrycznym oraz definicja wielkości z nimi związanych. Powstało wiele różnych teorii wykorzystujących zarówno dziedzinę częstotliwości [3, 7, więcej »

Wyznaczanie wartości współczynnika grupowego obciążalności prądowej przewodów

Cezary Łucyk

Opór przejmowania ciepła na powierzchni przewodu (opór cieplny warstwy przyściennej) jest kilkakrotnie większy od oporu przewodzenia ciepła przez izolację żyły i powłoki [1]. O obciążalności przewodów decyduje więc pole powierzchni zewnętrznej i średnia wartość współczynnika przejmowania ciepła na powierzchni. Aby wyznaczyć wartości współczynnika grupowego obciążalności prądowej, trzeba porównywać pola powierzchni oraz współczynniki przejmowania ciepła w przewodach prowadzonych grupowo i pojedynczo na wolnym powietrzu. Założenia modelowe Współczynnik grupowy obciążalności prądowej określa zmniejszenie obciążalności prądowej długotrwałej przewodów prowadzonych w wiązkach (rys. 1) lub ułożonych warstwowo (rys. 2), w porównaniu z obciążalnością przewodów prowadzonych pojedynczo Wskutek gęstego ułożenia przewodów w wiązkach lub w wielu warstwach, wewnątrz mogą się tworzyć zamknięte przestrzenie powietrzne o wyrównanej temperaturze, natomiast wymiana ciepła między przewodami i otoczeniem odbywa się głównie przy ściankach zewnętrznych, i tam (a konkretnie w warstwie przyściennej) występuje - podobnie jak w przewodzie prowadzonym osobno - zasadnicza część spadku temperatury. Zmniejszenie dopuszczalnej obciążalności przewodów prowadzonych grupowo, w porównaniu z pojedynczym przewodem, wynika zatem z różnych wymiarów i innego kształtu powierzchni zewnętrznej oraz z różnych wartości współczynnika przejmowania ciepła na tej powierzchni. Przy grupie o dużej liczbie przewodów trzeba liczyć się również z tym, że przewody położone na zewnątrz nie przylegają do siebie idealnie, skutkiem czego przewody położone wewnątrz nie są całkiem odgrodzone od zewnętrznej powierzchni wymiany ciepła. Przedstawione warunki pozwalają przyjąć - w odniesieniu do obciążeń granicznych (obciążalności długotrwałej) - identyczną wartość dopuszczalnego przyrostu temperatury na powierzchni zewnętrznej przewodów prowadzonych oddzielnie oraz grupowo. Założono, że ws więcej »