Pozycja zawodów technicznych w Polsce jest obecnie lepsza niż przed 19 laty, kiedy organizowaliśmy w redakcji pierwszą edycję plebiscytu o tytuł „Złotego Inżyniera”. Matematyka powróciła na maturę, resort nauki wprowadził kierunki zamawiane na wyższych uczelniach technicznych. Projekty realizowane za pieniądze unijne z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka kierowane do uczelni, instytutów i firm wykazały, że wielu z nich nie da się zrealizować bez techniki i inżynierów.

Słowo innowacyjność zrobiło zawrotną karierę i stało się „bohaterem” niezliczonej wręcz liczby seminariów, konferencji i spotkań. Mam wprawdzie pewien niedosyt tej innowacyjności w gospodarce, ale to jest podobno rezultat braku dialogu między nauką i biznesem. Jest to oczywiście słuszne twierdzenie, tylko że istnieje jakaś przyczyna tego nie dogadywania się. I to ona powinna stać się tematem owych kilkunastu odbywających się co dzień konferencji. Niejednokrotnie słyszymy, iż nauka „tworzy” na półkę, a biznes nie umie wyartykułować potrzeb, które mogłaby rozwiązać nauka! I jest to prawda, ale ciągle nie ma diagnozy tego stanu rzeczy. Przecież środowisko nauki potrzebuje pieniędzy od biznesu, a więc chciałoby sprzedawać swoje „wyroby”. A firmom też przydałyby się nowe technologie i wyroby zapewniające im konkurencyjność na rynku, a co za tym idzie zysk. Rodzi się więc pytanie: czy istniejące rozwiązania systemowe są dobre? Dlaczego nie wymuszają przepływu nowych rozwiązań z nauki do gospodarki i środków pieniężnych w drugą stronę?

Niektórzy ekonomiści uważają, że jest to wynik zbyt „łatwych” pieniędzy unijnych. A mnie się wydaje, że to tylko tzw. półprawda. Żeby rozwiązania pozostające w zapleczu b+r mogły w rezultacie przekształcić się w high-tech i nowoczesne wyroby, finansowanie nauki winno być skorelowane z finansowaniem inwestycji w gospodarce.

Zdaję sobie sprawę, że nie jest to żadne odkrywcze stwierdzenie, ale w wielu przypadkach tak nie było i ciągle nie jest. Co oczywiście nie oznacza, iż nie można przytoczyć sporo przykładów rezultatów badań naukowych, które skończyły się praktycznym wdrożeniem. W FSNT-NOT mamy ich również wiele, bo prowadzony przez Centrum Innowacji NOT program projektów celowych dla MŚP to wiele wdrożonych rozwiązań.

Jednak skala wszystkich wdrożeń jest zbyt mała - i w stosunku do nakładów, i potrzeb gospodarki. A rankingi jej innowacyjności w Unii Europejskiej pokazują, że coś w systemie finansowania i motywowania współdziałania nauki i gospodarki nie gra. Jeśli do tego dodać, iż praktycy bardzo rzadko sięgają po opinie środowiska technicznego z uczelni i instytutów badawczych oraz z biznesu, to mam obawy, czy kolejne duże pieniądze, jakie przyjdą do nas z UE, przełożą się na prawdziwy sukces innowacyjny.

Nie należę do osób, które nie doceniają ogromnych przemian, jakie dokonały się w naszym kraju. Ale uważam, że zbyt wiele ograniczeń prawnych, organizacyjnych i formalnych powoduje, iż para i środki niejednokrotnie poszły w gwizdek. Jednym z hamulców rozwoju jest prawo dotyczące zamówień publicznych, promujące nie tyle dobre, co tanie rozwiązania, w rezultacie wcale nie jest tanie.

Laureaci naszego plebiscytu o tytuł „Złotego Inżyniera” wielokrotnie zwracali uwagę na to, co jest hamulcem innowacyjności gospodarki. Na spotkania, gdzie są prowadzone dyskusje merytoryczne, decydenci wpadają, informują o rozwiązaniach i programach, które mają usunąć przeszkody, ale na ogół nie mają czasu wysłuchać głosów tych, którzy w praktyce realizują programy i znają prawdziwe bariery.

Ewa Mańkiewicz-Cudny, Prezes FSNT-NOT, redaktor naczelna Przeglądu Technicznego

„Diamentowy Inżynier”

Dr hab. inż. Antoni Świątek, prezes Zarządu – dyrektor naczelny Instytutu Badań i Rozwoju Motoryzacji BOSMAL Sp. z o.o. w Bielsku-Białej, „Złoty Inżynier 2008”, dokonał prywatyzacji dużego jbr-u metodą akcjonariatu pracowniczego. Obecnie w miejsce dawnego OBR Samochodów Małolitrażowych BOSMAL funkcjonuje w Bielsku Białej Instytut Badań i Rozwoju Motoryzacji BOSMAL Sp. z o. o., który świadczy usługi dla wielu koncernów motoryzacyjnych w Europie i na świecie, spłaca raty leasingowe i uzyskuje dobre wyniki ekonomiczne.

„Złoci Inżynierowie”

Inż. Maciej Asłanowicz, współtwórca i współwłaściciel FERRO-TERM Sp. z o.o. w Łodzi, odlewnik, działacz, do niedawna prezes Stowarzyszenia Odlewników Polskich, kandydował ponownie i został Złotym Inżynierem w kategorii high-tech. Wraz z dwoma kolegami – współwłaścicielami firmy Ferro-Term Sp. z o. o. w Łodzi - wdraża nowe technologie nie tylko we własnej firmie, ale praktycznie w całym polskim odlewnictwie, dostarczając odlewniom rozwiązania techniczne i technologiczne umożliwiające produkcję skomplikowanych wyrobów. Zrealizował 20 projektów w ramach Centrum Innowacji NOT.

Mgr inż. Andrzej Babczyński, prezes Zarządu – dyrektor naczelny Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Okręgu Częstochowskiego SA w Częstochowie, absolwent Politechniki Częstochowskiej, zarządza drugą co do długości siecią wodociągów. Do oczyszczania pobieranych wód jurajskich zastosował oryginalną technologię nagrodzoną medalem w Brukseli. Firma, która ma wdrożone wszystkie certyfikaty jakości i środowiskowe, drugi rok jest na podium w konkursie na najlepsze MPWiK, a minister środowiska dwukrotnie wybrał ją do reprezentowania Polski w nagrodzie European EMAS Awards..

Mgr inż. Tomasz Hoffmann, dyrektor PNO CONSULTANTS Sp. z o.o. w Warszawie, chemik po Politechnice Warszawskiej, swoje 20-letnie doświadczenie menedżerskie wykorzystuje doradzając polskim przedsiębiorstwom przy pozyskiwaniu funduszy europejskich - zwłaszcza tych na wdrożenia i innowacje. Dzięki „jego” doradztwu realizowana jest bez mała setka projektów innowacyjnych. Specjaliści z PNO pracujący pod jego kierownictwem pomogli pozyskać ok. 1 mld zł z funduszy europejskich.

Mgr inż. Andrzej Kulpa, twórca i właściciel, wiceprezes Zarządu ECOENERGIA Sp. z o. o. w Warszawie, absolwent Politechniki Wrocławskiej, należy do wąskiego grona polskich wynalazców i racjonalizatorów, którzy nie szukali sponsora czy jakiegoś koncernu, żeby wdrożyć swoje opatentowane rozwiązanie. Kiedy jego wynalazek służący ograniczeniu emisji tlenków azotu w energetyce zawodowej otrzymał nagrodę w Brukseli, wziął sprawy w swoje ręce i założył własną firmę inżynierską, która wykonała ponad 130 modernizacji w energetyce. Ostatnio wyspecjalizowała się w technologiach dla energetyki odnawialnej.

Inż. Lucjan Kurowski, twórca i współwłaściciel Gospodarstwa Szkółkarskiego Lucjan i Grzegorz Kurowscy w Końskowoli, absolwent lubelskiej WSR, to człowiek instytucja. Stworzył prywatne muzeum rolnictwa i geologii, pisze poradniki, a nawet podręczniki, był nominowany (z synem) do Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP.

Prof. dr hab. inż. Jan Lubaś, zastępca dyrektora Instytutu Nafty i Gazu w Krakowie, kierownik Oddziału ING w Krośnie, górnik naftowy po AGH, opracował wiele technologii umożliwiających „wyssanie” do końca ropy z polskich złóż. Obecnie jego zespół współpracuje z górnikami z Polskiego Górnictwa Naftowego I Gazownictwa nad skutecznym i bezpiecznym zagospodarowaniem tego, co zawierają mocno nagłośnione polskie łupki. Szuka też sposobu na pozyskanie gazu ziemnego rozpuszczonego w głębokich poziomach solankowych.

„Srebrni Inżynierowie”

Mgr inż. Zbigniew Gryzło, nadleśniczy w Nadleśnictwie Nawojowa, RDLP w Krakowie, absolwent krakowskiej Akademii Rolniczej, administruje wyjątkowym w skali europejskiej lasem, bo ze zdecydowaną dominacją pięknej jodły (blisko 70%) i aż trzema ochronnymi rezerwatami przyrody. Na terenie Nadleśnictwa skutecznie prowadzi reintrodukcję głuszca, dba o pszczelarstwo i wodę w lesie, a drewno pozyskuje w sposób jak najmniej szkodzący środowisku.

Inż. Bogusław Jarzębski, projektant, pełnomocnik ds. jakości w biurze projektowym firmy METALBUD Sp. z o.o. w Rawie Mazowieckiej, wytwarzającej maszyny dla przemysłu mięsnego o wysokich parametrach jakościowych - ostatnio kupują je Japończycy i Koreańczycy.

Prof. dr hab. inż. Marek Mrówczyński, wieloletni dyrektor naczelny Instytutu Ochrony Roślin - Państwowego Instytutu Badawczego w Poznaniu (kategoria „Nauka”), absolwent poznańskiej Akademii Rolniczej, całe życie pracował w Instytucie, który został powołany do walki ze stonką ziemniaczaną. Pod jego kierownictwem (2007- 2012) jednostka uzyskała status Państwowego Instytutu Badawczego i dokonała mentalnościowego i technologicznego skoku. Wdrożono integrowane metody ochrony wielu roślin, w tym rzepaku, oraz rozwinięto badania służące producentom żywności ekologicznej. W Instytucie działa Europejskie Centrum Badawcze, a laureat pełni wiele funkcji w ministerialnych gremiach, był nagradzany w konkursie miesięcznika AGRO.

Mgr inż. Marek Oparka, dyrektor realizacji inwestycji INVESTGAS SA w Warszawie Grupa PGNiG SA, absolwent bydgoskiej Akademii Techniczno-Rolniczej, doświadczenie związane z budownictwem dla energetyki gazowej zdobywał na budowie gazociągu Jamał - Europa Zachodnia. Obecnie buduje podziemne magazyny gazu w kawernach solnych na Kujawach oraz na Pomorzu .

Dr inż. Tadeusz Rzepecki, prezes Zarządu Wodociągi Tarnowskie SA w Tarnowie, fizyk po Uniwersytecie Śląskim, doktorant Politechniki Krakowskiej, ma wiele zawodów i pasji. Jest nauczycielem akademickim na kilku uczelniach, naucza w szkołach średnich i prowadzi zajęcia na kursach dotyczących gospodarki ściekowej oraz technik komputerowych. Ostatnio najbardziej angażuje się w ochronę środowiska (jako prezes spółki odebrał tytuł „Lidera polskiej ekologii”) i pełnienie funkcji menedżerskich (jest prezesem Izby „Wodociągi Polskie”).

Dr inż. Stanisław Zajączkowski, zastępca dyrektora Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Sękocinie k. Warszawy, absolwent SGGW, oprócz rutynowych „planów urządzania lasu” - na zlecenie Lasów państwowych - tworzy bank danych o wszystkich polskich lasach, z prywatnymi włącznie.

„Wyróżnieni Inżynierowie”

Mgr inż. Mirosław Angielczyk, twórca i właściciel firmy „DAR NATURY” i Ziołowego Ogrodu Botanicznego w Korycinach, absolwent SGGW. Herbatki, przyprawy, kompozycje ziołowe, także do nalewek itp. są znane nie tylko ekologom i wielbicielom żywności ekologicznej. Stworzył pierwszy w Polsce Ziołowy Ogród Botaniczny i nowoczesne Centrum Edukacji Ekologicznej w Korycinach, które odwiedza młodzież z całego kraju, a studenci i doktoranci SGGW wykonują prace dyplomowe i doktorskie.

Prof. dr hab. Zygmunt Kowalski, dziekan Wydziału Chemii Politechniki Krakowskiej w Krakowie jest, jak na polskie warunki, nietypowym naukowcem. Najpierw pracował w wielu zakładach chemicznych i ceramicznych w rejonie Krakowa (m.in. „Alwernia” i „Bonarka”). Opracował i wdrożył technologie mające zastosowanie w różnych dziedzinach gospodarki: od przemysłu paszowego i nawozowego, przez szklarski i ceramiczny, kończąc na ochronie środowiska, z którą w ostatnich latach jest najbardziej związany. Był dyrektorem Instytutu Szkła i Ceramiki, a teraz kieruje Katedrą Technologii Organicznej i Biotechnologii Środowiska Politechniki Krakowskiej.

Inż. Andrzej Muszyński, dyrektor ds. współpracy z nauką, w firmie BIN Sp. z o.o. w Aleksandrowie Kujawskim, absolwent Politechniki Warszawskiej, wcześniej, jako technik mechanik, pracował w Polskich Zakładach Zbożowych we Włocławku, gdzie wdrażał nowe techniki i technologie przemiału ziarna. Od 1994 r. nadal zajmuje się ziarnem, ale głównie jego przechowalnictwem, jako dyrektor odpowiedzialny za kontakty zewnętrzne w znanej z produkcji silosów spółce BIN. Dzięki współpracy z Przemysłowym Instytutem Maszyn Rolniczych w Poznaniu oraz uczelniami powstają silosy nowej generacji z dosuszaniem.

Inż. Wojciech Naumowicz, projektant turbin energetycznych, pracownik serwisu w Elblągu ALSTOM POVER Sp. z o.o. w Warszawie, absolwent Politechniki Warszawskiej, całe życie projektował i konstruował turbiny. Najpierw pracujące na statkach, a od lat 70. ub. wieku - przemysłowe. Ostatnio specjalizuje się w energetycznych, które pracują w wielu polskich i europejskich elektrowniach i elektrociepłowniach. W przeszłości za niektóre z nich odbierał nagrody aż dwóch ministrów.

Jacek Nowak, technik pszczelarstwa, współwłaściciel Przedsiębiorstwa Pasieka BARĆ im. ks. dr. H. Ostacha w Kamiannej k. Nowego Sącza, absolwent SGGW, należy do wąskiego grona hodowców potrafiących wykonać sztuczną inseminację matki pszczelej. Sądecki działacz SITR jest twórcą nowej rasy pszczół (Kamianka), przetwórcą produktów pszczelich, hotelarzem i przewodnikiem turystycznym.

Mgr inż. Janusz Paździora, menedżer rynku spożywczego na Europę Wschodnią w AIR PRODUCT Sp. z o.o. w Warszawie, kieruje oddziałem w Kędzierzynie-Koźlu, absolwent Wydziału Inżynierii Sanitarnej Politechniki Śląskiej, specjalizuje się w wykorzystaniu gazów przemysłowych do konserwacji żywności. Współtwórca nowych technologii w przemyśle spożywczym.

„Młodzi Inżynierowie”

Mgr inż. Mariusz Feledyn, inżynier serwisu maszyn pakujących TETRA PAK POLAND Sp. z o.o. w Warszawie, absolwent Politechniki Lubelskiej, mechanik i informatyk, potrafi w możliwie najkrótszym czasie usunąć awarię skomplikowanej maszyny pakującej.

Mgr Elżbieta Stefaniak, kierownik Działu Marketingu w Polskim Centrum Badań i Certyfikacji SA w Warszawie; absolwentka prywatnej Wyższej Szkoły Biznesu i Administracji, jest najmłodszą w historii laureatką indywidualnej Polskiej Nagrody Jakości im. prof. Edwarda Kindlarskiego w kategorii promocja, którą otrzymała w wieku 30 lat. Blisko współpracuje z samorządami i administracją we wdrażaniu systemów zarządzania zgodnych z normami ISO, m.in. organizuje dla nich szkolenia.

Mgr inż. Marcin Szarański, zastępca głównego technologa w Fabryce Narzędzi KUŹNIA SA w Sułkowicach k. Krakowa, absolwent AGH, łączy wiedzę o materiałach i technologii z umiejętnościami informatyka, bez których nie byłby możliwy eksport odkuwek na wymagający rynek niemiecki, a zwłaszcza spełnienie wymogów rynku motoryzacyjnego (certyfikat TS 16949).

Inż. Ilona Szłapa, kierownik Galwanizerni w Fabryce Śrub BISPOL Grupa ASMET w Bielsku-Białej, absolwentka Wydziału Chemii Politechniki Wrocławskiej, dodatkowo wdraża systemy jakości. Tak skutecznie, że wraz ze swoim szefem, właścicielem firmy Andrzejem Sajnagą, odebrała Polską Nagrodę Jakości dla firm za 2012 rok.

„Honorowi Złoci Inżynierowie Przeglądu Technicznego”

Od 2003 r. redakcja przyznaje tytuł „Honorowego Złotego Inżyniera”. Otrzymują go osoby, które skończyły studia inżynierskie, ale powszechne uznanie zdobyły na zupełnie innym polu. W tej edycji plebiscytu tytuł ten otrzymują:

Inż. Włodzimierz Czerwiński, poligraf, ksiądz prałat, proboszcz Parafii Św. Trójcy w Warszawie;

Mgr inż. Olgierd Dziekoński, architekt, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP.

Wspólne zdjęcie Złotych Inżynierów 2012

Minister Maciej Klimczak przekazuje przesłanie Prezydenta RP
do laureatów i organizatorów plebiscytu "Złoty Inżynier"

Diamentowy Inżynier 2012 dr hab. inż. Antoni Świątek,
pomiędzy min. Grażyną Henclewską (MG) z prawej i prezes Ewą Mańkiewicz-Cudny (FSNT NOT) oraz min. Markiem Ratajczakiem (MNiSW) z lewej