Przyjęta w marcu 2000 r. Strategia Lizbońska zakłada, że do 2010 r. Europa ma stać się najbardziej konkurencyjnym i dynamicznie rozwijającym się terytorium na świecie. To ambitne zadanie jest możliwe do osiągnięcia przez zwiększenie efektowności gospodarek w poszczególnych państwach członkowskich UE. Budowanie przewagi konkurencyjnej w oparciu o wiedzę i wprowadzane innowacje może zagwarantować trwały rozwój w perspektywie krótko- i średnioterminowej. Dlatego kluczową rolą dla zwiększania produktywności gospodarki w Europie będzie odgrywać innowacyjność, opierająca się na badaniach i rozwoju, wiedzy oraz edukacji.

W tym kontekście ważna jest możliwość współpracy pomiędzy instytucjami naukowymi a szeroko rozumianym biznesem. To właśnie przedsiębiorcy wiedzą najlepiej jakiego rodzaju rozwiązania zwiększyłyby konkurencyjność ich firm, a tych rozwiązań dostarczyć im mogą naukowcy opracowując nowe technologie na uczelniach i w laboratoriach. Jest to oczywiście bardzo ogólny przykład unowocześniania gospodarki, ale trzeba podkreślić, że tego typu współpraca jest powszechna w innych krajach i warto z tych doświadczeń korzystać. Doskonałym przykładem rozwoju technologii i co za tym idzie konkurencyjności firm są klastry (od ang. Clusters). Ich twórca - Michael Porter uważał, że w świecie globalizacji szansę na konkurencyjność mają nie pojedyncze firmy, a ich geograficzne skupiska. Klaster w literaturze nazwany jest również gronem. „Grono to znajdująca się w geograficznym sąsiedztwie grupa przedsiębiorstw i powiązanych z nimi instytucji zajmujących się określoną dziedziną, połączona podobieństwami i wzajemnie się uzupełniająca”. Uczestnictwo w „gronie” bardzo pozytywnie wpływa na konkurencyjność znajdujących się w nim przedsiębiorstw. Okazuje się bowiem, że dużo wcześniej potrafią dostrzec potrzeby innych firm czy klientów. Dzięki takiej współpracy powstają nowe, innowacyjne rozwiązania.

Klastry charakteryzują: pokrewieństwo sektorowe (technologia, dostawcy, klienci); związki w łańcuchu wartości (od zaopatrzenia w surowce po łańcuch dystrybucji i klientów); geograficzny zasięg (sąsiedztwo regionalne). Możliwe są również klastry ogólnokrajowe czy nawet międzynarodowe; różnorodność rodzajów działalności i funkcji, które mogą spełniać współpracujące firmy; możliwość włączania się placówek publicznych (np. uniwersytety, placówki typu „badania i rozwój”); a także dobrowolność związku (członkowie zachowują niezależność, a powiązania mają charakter nieformalny).

Najsłynniejszym klastrem na świecie jest Dolina Krzemowa, gdzie rozwija się mikroelektronika i komputeryzacja: na 30 mln m2 powierzchni znajduje się 6 tys. firm zatrudniających milion pracowników! W Polsce powstały już pierwsze „grona”, ale wciąż jest ich zbyt mało, aby miały istotny wpływ na gospodarkę. Warto wspomnieć o jednym z nich, który stworzony został na potrzeby sektora budowlanego.

Firma ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku z Kutna jest inicjatorem i koordynatorem projektu Reg Con „Działania wspierające rozwój innowacyjnych klastrów w budownictwie. Podejście regionalne, zaangażowanie lokalnych partnerów oraz międzyregionalna współpraca”, którego celem jest rozwinięcie koncepcji tworzenia klastrów w regionach europejskich. Koncepcja oparta na badaniach i rozwoju, szczególny nacisk kładzie na budownictwo. W ramach realizacji projektu mają powstać klastry w trzech krajach UE, także w Polsce. Klaster Budownictwo Polski Centralnej powstał w grudniu ub.r. Tworzą go działające w branży budowlanej firmy produkcyjne, handlowe, usługowe; stowarzyszenia oraz współpracujące z branżą instytucje badawcze i jednostki samorządu lokalnego. Obecnie do klastra należy 20 podmiotów gospodarczych, trzy jednostki badawczo-rozwojowe, tj. ASM - Centrum Badań i Analiz Rynku, Politechnika Łódzka oraz Instytut Technik Budowlanych; reprezentująca władze lokalne Gmina Kleszczów oraz Polsko-Ukraińska Izba Gospodarcza.