Pigmenty fosforanowe zawierające amon, glin, wapń i molibden do zastosowań w kompozycjach powłok ochronnych DOI:10.15199/62.2017.12.27
Obecnie głównym źródłem strat materiałowych w przypadku konstrukcji
i urządzeń jest korozja. Wiąże się to również z zanieczyszczeniem
środowiska oraz zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzkiego.
Każdego roku korozja jest powodem ogromnych strat budżetowych na
całym świecie1). Do dziś usuwane są przede wszystkim jej skutki, rzadziej
zaś zapobiega się niszczeniu korozyjnemu już na etapie projektowania
konstrukcji i jej późniejszej eksploatacji. Coraz większa świadomość
w tym zakresie sprawia, że na przestrzeni lat można zauważyć
tendencję wzrostową w zakresie inwestowania w odpowiednią ochronę
antykorozyjną. W Stanach Zjednoczonych w 1975 r. aż 40% kosztów
spowodowanych korozją związane było z niewłaściwym stosowaniem
praktyk antykorozyjnych, zaś w 2010 r. koszty z powodu korozji,
których można uniknąć stanowiły już 35% kosztów całkowitych2).
Obecnie jednym z najpopularniejszych sposobów walki z korozją
jest stosowanie organicznych powłok ochronnych3-6). Jeszcze lepszą
ochronę zapewnia dodatek pigmentów antykorozyjnych7). Do tej pory
stosowano w tym celu chromiany baru, cynku, strontu oraz ołów
w postaci proszkowej, a także w postaci mieszanych tlenków ołowiu.
Substancje te mają jednak negatywny wpływ na środowisko oraz
zdrowie człowieka i z tego powodu zaprzestano ich stosowania8, 9). Od
wielu lat najpowszechniej stosowanymi pigmentami antykorozyjnymi
są pigmenty fosforanowe pierwszej generacji, czyli fosforany(V) oraz
hydroksyfosforany(V) kationów jednego rodzaju10). W tej grupie pod
kątem właściwości antykorozyjnych najlepiej sprawdził się fosforan(
V) cynku. Badania wykazały, że jego toksyczność jest mniejsza
niż toksyczność chromianów11-19). Mimo to, zgodnie z europejskim
rozporządzeniem CLP z 2008 r.20), Zn3(PO4)2 został zaklasyfikowany
jako substancja niebezpieczna i oznaczony symbolami H400 ("działa
bardzo toksycznie na organizmy wodne") oraz H411 ("działa toksycznie
na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki").
Taki[...]