Zgodnie z normami PN-EN 1992-1-1:2008 Eurokod 2 - Projektowanie konstrukcji z betonu - Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków oraz PN-EN 1992-1-1:2008/NA:2010, PN-EN1992-1-1:2008/AC:2011iPN-EN1992-1-1:2008/Ap1:2010, a także ISO 4356:1977 Bases for the design of structures. Deformations of buildings at the serviceability limit states, odkształcenia konstrukcji nie powinny przekraczaćwartości, przy których uszkodzeniu mogłyby ulec niekonstrukcyjne elementywspółpracujące, np. ścianki działowe, oszklenia, okładziny, elementy wyposażenia lub wykończenia i in. W uzasadnionych przypadkach ograniczenie takie może być również konieczne z uwagi na właściwe funkcjonowanie urządzeń lub aparatury, które są oparte na elementach ustroju nośnego. Dopuszczalne wartości deformacji określa się, biorąc pod uwagę przeznaczenie i rodzaj konstrukcji, elementów wykończenia, ścian działowych oraz ich zamocowań. Norma PN-EN1992-1-1 (Eurokod 2) stanowi, żewprzypadku, gdy…strzałka ugięcia belki, płyty lub wspornika pod wpływem obciążeń quasi-stałych przekracza 1/250 rozpiętości, to wygląd i ogólna przydatność konstrukcjimogą być niezadowalające. To postanowienie powinno być uzasadnione merytorycznie w obliczeniach statyczno-wytrzymałościowych w projekcie technicznym konstrukcji. Norma wskazuje również konieczność ograniczenia deformacji (np. ugięć) ustroju nośnego, któremogą stanowić przyczynę powstania uszkodzeń przylegających do niego elementów niekonstrukcyjnych i wykończeniowych (fotografia). Jako dopuszczalną granicę ugięcia powstającego pod wpływem oddziaływań w kombinacji SGU quasi-stałej (po zakończeniu wznoszenia konstrukcji) przyjmuje się 1/500 rozpiętości zginanego elementu ustroju nośnego, zastrzegając jednocześnie możliwość korekty tej wartości w zależności od tzw. wrażliwości części przylegających. W uzasadnionych przypadkach, w których zastosowano ograniczenie wartości stosunku rozpiętości efektywnej do wysokości użytkow[...]

  Wartykule przedstawiono efekty wieloletniej działalności Instytutu Techniki Budowlanej (ITB) dotyczącej betonowego budownictwa wielkopłytowego [1] zewskazaniemwspółczesnychmożliwości technicznych w diagnostyce i ocenie stanu technicznego budynków wzniesionych w technologiach uprzemysłowionych oraz określono podstawowe kierunki działań modernizacyjnych w odniesieniu do wymagań formalnych i oczekiwań społecznych. Publikacja stanowi polemikę[...]

  Wartykule przedstawiono efekty wieloletniej działalności ITB dotyczącej oceny bezpieczeństwa i trwałości budynków wznoszonych metodami uprzemysłowionymi z uwagi na możliwość wystąpienia w nim oddziaływań wyjątkowych. Ocenę odporności opracowano na podstawie instrukcji [4] i norm projektowania obowiązujących w okresie wznoszenia "wielkiej płyty" [1], współczesnych wymagań zachowania niezawodności konstrukcji [6, 7, 8] oraz po wnikliwej analizie przyczyn i przebiegu rzeczywistych katastrof budowlanych w Polsce. Ze względu na losowy charakter sytuacji wyjątkowych oraz istniejący stan techniczny budownictwa wielkopłytowego określono konieczne kierunki dalszych prac naukowo-badawczych w celu jednoznacznego określenia odporności "wielkiej płyty" w sytuacjach wyjątkowych powstających np. w wyniku wybuchów gazu. Słowa kluczowe: odporność, budownictwo wielkopłytowe, oddziaływania wyjątkowe.Dokonując oceny stanu bezpieczeństwa konstrukcji użytkowanych budynków wielkopłytowych, należy stwierdzić, czyobiekt spełniawymaganiaformalnesformułowanewobowiązującychprzepisach[ 5,11,12]oraz czy aktualny stan techniczny budynku nie odbiega zasadniczo od przyjętych rozwiązań projektowych. Obecnie każdy budynek musi spełniać wymaganie podstawowe "bezpieczeństwa konstrukcji" uszczegółowione w PN-EN 1992-1-1:2008 [8], wg której w prawidłowo zaprojektowanym, wykonanym i użytkowanym budynku, obciążenia na niego działające nie mogą doprowadzić do: zniszczenia całości lub części budynku; przemieszczeńiodkształceńoniedopuszczalnejwielkości; uszkodzenia części budynku, połączeń lub zainstalowanegowyposażeniawwyniku znacznych przemieszczeń elementów konstrukcji; zniszczenia na skutek wypadku w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny. Warunek bezpieczeństwa uznaje się również za spełniony, jeżeli ustrój nośny budynku spełnia wymagania polskich norm dotyczących projektowania i obliczania konstrukcji, a przede wszystkimstanu granicznego nośności w odnie[...]

  Konieczność diagnostyki budynków wielkopłytowych wynika z przepisówo utrzymaniu obiektów budowlanych i ich okresowych kontrolach (Dz.U. z 29.11.2013 r., poz. 1409) oraz zmian wymagań normowych. Każdy obiekt budowlany powinien spełniać wymagania podstawowe odnoszące się do bezpieczeństwa konstrukcji, warunków higienicznych i zdrowotnych, ochrony środowiska, energooszczędności i odpowiedniej izolacyjności przegród oraz ochrony przed hałasem i drganiami. Doświadczenia z działalności ITB dotyczącej "wielkiej płyty" wskazują istniejące obecnie konsekwencje niedostatecznej jakości wykonawstwa oraz zastosowanych materiałów i wyrobów budowlanych, przejawiające się obniżaniemkomfortu użytkowania obiektów. Ocena bezpieczeństwa ustroju konstrukcyjnego Dokonując oceny stanu technicznego i bezpieczeństwa konstrukcji użytkowanych budynków wielkopłytowych [1, 3], należy stwierdzić, czy obiekt spełnia wymagania formalne sformułowane w obowiązujących przepisach oraz czy jego aktualny stan techniczny nie odbiega zasadniczo od przyjętych rozwiązań projektowych. Ocena diagnostyczna budynków wielkopłytowych jest w ogólnym zarysie identyczna jak budynków wykonywanych w innych technologiach. W diagnostyce budynków wielkopłytowych, z uwagi na ich trwałość, istotnym czynnikiem jest również ocena właściwości ochronnych betonu/zaprawy wobec stali zbrojeniowej, na podstawie badań: ● pH odwzorowanej cieczy porowej betonu/ zaprawy; ● zawartości jonów chlorkowych; ● zawartości stwardniałego zaczynu cementowego; ● potencjału stacjonarnego; ● gęstości prądu pasywacji; ● wyglądu elektrody stalowej po badaniu elektrochemicznym. Przeprowadzone w 2016 r., w ramach działalności statutowej ITB, pilotażowe badania złączy prefabrykatów (w systemach OWT, Wk-70, Szczecin) w ok. 300 odkrywkach pozwoliły na wstępną ocenę jakości i szczelności złączy [5]. W wyniku badań stwierdzono sporadyczne występowanie zaburz[...]

  Wbudynkach mieszkalnych wykonanych metodami u p r z emy s ł owi o n ymi w drugiej połowie XX w., ujawniają się nieprawidłowości związane z jakością ich wykonania oraz oddziaływaniami, wynikającymi z wieloletniej eksploatacji [6, 8, 9]. Badania diagnostyczne przeprowadzone w latach 2016 ÷ 2018 oraz doświadczenia eksperckie z okresu użytkowania budynków wielkopłytowych wykazały brak zagrożenia bezpieczeństwa ich konstrukcji oraz trwałość wystarczającą do dalszej wieloletniej eksploatacji [7, 9]. Stwierdzono jedynie możliwość wystąpienia w przyszłości destrukcji elementów zewnętrznych ścian trójwarstwowych (przy zastosowaniu rozwiązań odmiennych od założonych w katalogach systemowych). Czynności diagnostyczne ścian trójwarstwowych ujawniły możliwość powstania zagrożenia nośności połączenia warstw fakturowych i nośnych (stalowych wieszaków i szpilek) oraz wykazały małą izolacyjność ścian, w szczególności w odniesieniu do współczesnych i oczekiwanych wymagań energooszczędności [9]. Wady rozwiązań konstrukcyjnych ścian trójwarstwowych Na podstawie prac diagnostycznych przeprowadzonych w ITB (w ramach realizacji projektu pt. Ocena bezpieczeństwa i trwałości budynków wzniesionych w technologiach uprzemysłowionych) stwierdzono, że przy określaniu niezawodności budynków wielkopłytowych podstawowym elementem oceny jest stan techniczny i stopień zużycia technicznego elementów ścian zewnętrznych [9]. Z dotychczasowych obserwacji wynika, że stan ten może być lokalnie niedostateczny z uwagi na występowanie wad materiałowych i konstrukcyjnych stalowych łączników w połączeniach warstw fakturowych i nośnych ścian zewnętrznych oraz nadmierne ich obciążenie - stąd może wynikać niekontrolowane ich uszkodzenie. W uzasadnionych przypadkach oraz ze względu na niepewność oceny bezpieczeństwa i trwałości połączeń warstwy elewacyjnej z warstwą nośną konieczne staje się więc wzmocnienie konstrukcji ścian trójwarstwowych za pomo[...]

Obecnie mimo kryzysu zainteresowanie zastosowaniem płyt hc w świecie jest powszechne. Powstały nowe duże rynki zbytu, np. w Chinach, Afryce Południowej, krajach Dalekiego Wschodu, Ameryce Południowej (np. w Brazylii) oraz w Australii. Roczna produkcja tych elementów w skali światowej przekracza 50 mln m2. Obserwuje się postęp w zastosowaniu wielkogabarytowych płyt hc określonych mianem elementów "jumbo", a ponadto opracowano nowe rozwiązania o charakterze konstrukcji mieszanych, m.in. płyty hc stosowane w kombinacji ze stalowymi konstrukcjami nośnymi (np. belkaDeltabeam). Kontynuowane są również prace badawcze i rozwojowe dotyczące m.in. odporności na ścinanie, odporności pożarowej płyt hc, a także różnych rozwiązań konstrukcyjnych oparcia płyt na podporach (generujące lub nie podporowy moment zginający). Z uznaniem należy podkreślić, żewostatnich latachwpolskimbudownictwie płyty hc znajdują szerokie zastosowanie (fotografie 1 i 2). Momentem przełomowym było ukazanie się normyPN-EN1168: 2005Prefabrykaty z betonu. Płyty kanałowe (z poprawkami), która stanowi w pewnym stopniu wypełnienie luki pomiędzy Eurokodami EC1 ÷ 4 w różnym stopniu dotykającymi problematyki płyt hc i ich praktycznego zastosowania. Spośród dokumentów międzynarodowych ukierunkowanych na specyficzne zagadnienia dotyczące projektowania konstrukcji z płyt hcwymienićmożna: ● istniejący od wielu lat dokument fib [Precast prestressed hollow core floors, Recommendations fib, 1988] będący obecnie przedmiotemprzedłużającej się nowelizacji; ● dokument Komisji fib "Prefabrykacja" omawiający szereg specyficznych zagadnień projektowych; ● kompendium wiedzy o połączeniach zgromadzone w dokumencie Komisji fib "Prefabrykacja" [Structural connections for precast concrete buildings, Chapter "Examples of analysis of accidental collapse mechanism", Bulletin fib 43: Guide to good practice, February 2008]. Uciąglenie i nadbetonowanie stropu[...]

  Komitet Techniczny nr 195 ds. Prefabrykatów z Betonu wprowadził w 2011 r. do praktyki normę PN-EN 15037-1 w polskiej wersji językowej. Obecnie jest ona w fazie akceptacji przez prezesa PKN i będzie wydana drukiem. Zestaw dostępnych w języku polskim norm dotyczących elementów prefabrykowanych powiększył sięwten sposób do kilkunastu pozycji. Ponadto pojawiła się kolejna (trzecia) norma dotycząca stropów, które mogą być o konstrukcji zespolonej. Wcześniej ukazały się następujące normy: PN-EN 1168 Prefabrykaty z betonu - sprężone płyty kanałowe oraz PN-EN 13747 Prefabrykaty z betonu - elementy stropowe płytowe. Norma jest dokumentem obszernym, objętość jej dochodzi do 100 stron, poruszonowniej szereg zagadnień specjalnych. Normę stanowi część zasadnicza o objętości ok. 30 stron oraz 13 załączników. Naszym zdaniem opracowanie tych załączników było w pełni uzasadnione, gdyż ranga omawianych zagadnień szczegółowych wymaga tak dokładnego ujęcia. Niektóre rozstrzygnięcia mogą okazać się kontrowersyjne, ale na pewno są nowatorskie i aby je przeanalizować, niema innego sposobu postępowania, niż skierowanie dokumentu do praktyki. Tak postąpiły wymienione we wstępie do normy inne kraje członkowskie UE. W załączniku B przedstawiono zakres typologiczny belkowo-pustakowych syste[...]

  W artykule omówiono zarysowania ścian z bloczków silikatowych w wysokim budynku w stadium realizacji. Celem pracy było ustalenie przyczynwystąpienia tych uszkodzeń oraz podanie sposobu ich naprawy.Wpierwszymetapie postępowania przeprowadzono inwentaryzację występujących uszkodzeń rozpatrywanych ścian oraz szczegółową analizę projektu konstrukcji i murowanych ścian budynku.Wcelu określenia wpływu ugięć stropów na zachowanie się analizowanych ścian wykonano obciążenie próbne stropu na 47 kondygnacji budynku. Jego całkowite (rzeczywiste) ugięcie pomierzone metodami geodezyjnymi wyniosło 46 mm. Na tej podstawie sformułowano wnioski dotyczące przydatności zastosowanych rozwiązań ścian i wskazano rozwiązania alternatywne. Słowa kluczowe: ściany murowane, zarysowania, ugięcia stropów, ugięcia czynne, pomiary geodezyjne, obciążenia próbne.wartości 1) Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Konstrukcji Budowlanych i Geotechniki *) Adres do korespondencji: j.szulc@itb.pl Streszczenie.Wartykule omówiono zarysowania ścian z bloczków silikatowych w wysokim budynku w stadium realizacji. Celem pracy było ustalenie przyczynwystąpienia tych uszkodzeń oraz podanie sposobu ich naprawy.Wpierwszymetapie postępowania przeprowadzono inwentaryzację występujących uszkodzeń rozpatrywanych ścian oraz szczegółową analizę projektu konstrukcji i murowanych ścian budynku.Wcelu określenia wpływu ugięć stropów na zachowanie się analizowanych ścian wykonano obciążenie próbne stropu na 47 kondygnacji budynku. Jego całkowite (rzeczywiste) ugięcie pomierzone metodami geodezyjnymi wyniosło 46 mm. Na tej podstawie sformułowano wnioski dotyczące przydatności zastosowanych rozwiązań ścian i wskazano rozwiązania alternatywne. Słowa kluczowe: ściany murowane, zarysowania, ugięcia stropów, ugięcia czynne, pomiary geodezyjne, obciążenia próbne. Abstract. The paper presents a case study of the cracking of nonbearing walls made of silicate masonry units in a tall building at[...]

  Przy projektowaniu ustrojów nośnych budynkówmieszkalnych należy uwzględnić wymagania normy [4] stanowiące, iż…deformacje elementów konstrukcji nie powinny przekraczać wartości, przy którychmogłyby ulec uszkodzeniu niekonstrukcyjne elementy współpracujące np. ścianki działowe, oszklenia, okładziny, elementy wyposażenia lub wykończenia i inne... W normie [6] postanowiono, że w sytuacji, kiedy …strzałka ugięcia belki, płyty lub wspornika pod wpływem obciążeń quasi-stałych przekracza 1/250 ich rozpiętości, to wygląd i ogólna przydatność konstrukcji mogą być niezadowalające. Ze względu namożliwość powstania uszkodzeń przylegających elementów niekonstrukcyjnych i wykończeniowych, norma [6] zwraca również uwagę na zasadność ograniczenia ugięć stropów do wartości 1/500 ich rozpiętości, jednocześnie zastrzegając możliwość korekty wartości dopuszczalnej deformacji w zależności od tzw. wrażliwości części przylegających. Weryfikacja warunku normowego [6] ugięć zginanych elementów żelbetowych powinna polegać na ograniczeniu tzw. ugięcia czynnego, które stanowi różnicę między ugięciem całkowitym oraz wyznaczonym bezpośrednio po zakończeniu procesu podparcia montażowego i wbudowania elementu niekonstrukcyjnego, np. ścianek działowych [9]. Wymaganie to może być spełnione wyłącznie przy założeniu prawidłowego wykonania ścian murowanych (pkt 2), tj. z uwzględnieniem wymagań i zaleceń np. [3, 7, 8]. Wymagania dotyczące ścian działowych Zgodnie z [2, 3], tradycyjne ściany działowe o grubości¼cegły należymurować na zaprawie cementowej o wytrzymałości większej niż 5 MPa, przy czym elementy o wysokości przekraczającej 2,5 m zaleca się wykonywać z dodatkowym zbrojeniem (w pierwszych dwóch lu[...]

  Obiekty parkingowe,wykonywane główniewobiektach handlowych, narażone są na duże oddziaływanie środowiska oraz obciążenia wynikające z ich użytkowania. Ciągły wzrost zapotrzebowania na miejsca parkingowe wymusza budowę garaży i parkingówwielopoziomowychwgęstej zabudowie śródmiejskiej. Wwiększości przypadkówparkingiwielopoziomowe są typu otwartego, zaś garaże typu podziemnego o układzie konstrukcyjnympłytowo- słupowym. Narażenie ich na oddziaływanie warunków zewnętrznych oraz ich destrukcjawczasie stwarzają podstawy do prawidłowej diagnostyki oraz późniejszej właściwej naprawy. Słowa kluczowe: obiekt parkingowy, diagnostyka budowli, badania nieniszczące, systemy napraw.Ustroje nośne obiektów parkingowych, z uwagi na funkcje użytkowe (ruch pojazdów) i wymagania dotyczące ochrony przeciwpożarowej, zwykle projektowane są jako szkieletowe, żelbetowe monolityczne lub prefabrykowane. W związku z tym, że na ogół mają formę otwartą (fotografia 1), posadzki narażone są na oddziaływanie czynników atmosferycznych oraz chlorków pochodzących ze środków odladzających. Obiekty parkingowe, jak wszystkie inne budynki, powinny spełniać wymagania podstawowe [1], w szczególności w zakresie bezpieczeństwa i trwałości konstrukcji. Podstawowe wymagania dotyczące parkingów Zgodnie z normą [2] konstrukcja powinna spełniaćwymagania niezawodności przez zamierzony okres eksploatacji, bez znaczącego obniżenia przydatności i bez konieczności ponoszenia nadmiernych kosztów prac konserwacyjnych oraz remontowych.Wymagany okres użytkowania uzyskuje się, uwzględniając w projekcie odpowiednie środki zabezpieczające przed prognozowanymoddziaływaniem środowiska. Wymagania normowe dotyczące klas ekspozycji,wprzypadku których korozjamoże być inicjowana chlorkami (XD1÷3) i agresywnym oddziaływaniem zamrażania/rozmrażania (XF1÷ 4), określająminimalną klasę betonu (omaksymalnymstosunkuw/ c,minimalnej zawartości cementu danego typu lub ich kombinacji) oraz[...]