Nineteen com. refined vegetable oils were analyzed for polar fraction content and compn. by gas and liq. chromatogs. The polar fraction content was 2.33-11.83. Oxidized triacylglycerols prevailed in rapeseed and some sunflower oils and diacylglycerols in the palm oils. Określono zawartość i skład frakcji polarnej w 19 rafinowanych olejach roślinnych dostępnych w sieci handlowej we Wrocławiu, produkowanych przez firmy polskie i zagraniczne. Oznaczenie zawartości frakcji polarnej wykonano metodą chromatograficzno-masową, stosując kolumienki wypełnione żelem krzemionkowym, a jako eluent zastosowano eter dietylowy. Skład frakcji polarnej oznaczono metodą HPSEC za pomocą chromatografu cieczowego i kolumn Phenogel SEC/GPC połączonych szeregowo, wyposażonych w przedkolumnę. Zawartość frakcji polarnej w analizowanych próbach olejów kształtowała się w zakresie 2,33-11,83%. W olejach rzepakowych i niektórych słonecznikowych dominowały utlenione triacyloglicerole, a w olejach palmowych diacyloglicerole.Do najpopularniejszych olejów roślinnych wykorzystywanych na cele spożywcze w gospodarstwach domowych w Polsce należą oleje rzepakowy i słonecznikowy. W sieciach fast-food i w ciastkarstwie lub piekarnictwie równie popularne są oleje palmowe albo tłuszcze specjalistyczne z ich udziałem. Oleje te, niezależnie od rodzaju, w procesie produkcji poddawane są kilku etapom oczyszczania, wchodzącym w skład rafinacji. W kolejnych etapach rafinacji usuwane są różne grupy związków towarzyszących triacyloglicerolom, w tym zarówno związki macierzyste typowe dla danego surowca (np. barwniki), jak i produkty hydrolizy oraz utleniania tłuszczu. W zależności od właściwości surowca oraz przebiegu rafinacji zawartość i skład związków towarzyszących może być różny1, 2). Niektóre z tych związków, takie jak utlenione triacyloglicerole (ut. TG), diacyloglicerole (DG) i wolne kwasy tłuszczowe (WKT) wykazują charakter polarny i określane są mianem frakcji po[...]

  Dokonano analizy ilościowej i jakościowej 11 trichotecenów typu A i B oraz zearalenonu w kukurydzy przeznaczonej do produkcji bioetanolu. Materiał badawczy stanowiły próby ziarna kukurydzy pochodzące z gorzelni przemysłowej. Zawartość trichotecenów typu A i B oraz zearalenonu w badanym materiale wykonano za pomocą wysokosprawnej chromatografii cieczowej sprzężonej z tandemową spektrometrią mas LC-ESI-MS/MS. W wyniku przeprowadzonych analiz w surowcach gorzelniczych stwierdzono obecność 8 z 12 analizowanych mykotoksyn. Były to: NIV, DON, 3-AcDON, 15-AcDON, NEO, HT-2, toksyna T-2 i ZON. Dominującą mykotoksyną, występującą w największych ilościach był DON. Zawartość tej mykotoksyny w badanych produktach mieściła się w przedziale 190-1386 μg/kg surowca. Contents of A and B-type trichothecenes and zearalenone mycotoxins in maize grains used for EtOH prodn. were detd. by high-performance liq. chromatog. with mass spectrometry. Presence of 8 from 12 expected mycotoxins was confirmed. The dominating mycotoxin was deoxynivalenol (190-1386 μg/kg). Mykotoksyny, toksyczne dla człowieka i zwierząt metabolity grzybów mikroskopowych, mogą występować w surowcach roślinnych wskutek ich porażenia grzybami toksynotwórczymi. Jedną z najliczniejszych grup mykotoksyn stanowią trichoteceny. Mogą być one produkowane m.in. przez takie rodzaje grzybów, jak Trichotecium, Fusarium, Trichoderma i Cephalosporium. Obecnie zidentyfikowano ok. 200 związków zaliczanych do tej grupy, ale tak Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Joanna Kawa-Rygielska*, Ewelina Dziuba, Magda Aniołowska Ocena zawartości trichotecenów typu A i B oraz zearaleno[...]

  Andean lupine seeds were studied to establish the effect of moisture, temp., plant genotype and sowing date on amino acid and protein content, contents of methionine, valine and aspartic acid. The epigonal genotype of lupine contained more of methionine and valine than the semiepigonal one. The shift in sowing date resulted in a decrease in content on the amino acids. The epigonal plants contained more glutamic acid than the semiepigonal ones. Delaying the sowing date enhanced accumulation of glutamic acid. No significant effect of the conditions was obsd. for protein content. Badano wpływ warunków wilgotnościowo-termicznych, genotypu i terminu siewu na zawartość białka i aminokwasów w nasionach łubinu andyjskiego. Każdy z tych czynników kształtował ilość metioniny, waliny i kwasu asparginowego. Nasiona genotypu epigonalnego w porównaniu z semiepigonalnym zawierały mniej metioniny i waliny, a przesunięcie terminu siewu z I na II powodowało zmniejszenie zawartości tych aminokwasów. Forma epigonalna w porównaniu z semiepigonalą zawierała więcej kwasu glutaminowego, a opóźnienie siewu sprzyjało gromadzeniu tego składnika. Nie stwierdzono istotnego wpływu analizowanych czynników na zawartość białka. Wskaźnik aminokwasów egzogennych EAAI był niski w porównaniu z rodzimymi gatunkami łubinów. Łubin andyjski pochodzi z Peru, do Europy trafił na początku XX w.1). Pomimo że wciąż jest to gatunek niedostosowany do warunków przyrodniczych środkowej Europy, zainteresowanie nim wynika z dużej zawartości białka ogółem i tłuszczu surowego2, 3), przekraczającej odpowiednio 500 i 200 g/kg nasion. W profilu kwasów tłuszczowych oleju z nasion dominują nienasycone kwasy oleinowy i linolenowy, a suma kwasów nasyconych nie przekracza 20%3, 4). Pod względem zawartości tłuszczu nie ustępuje soi, która uprawiana jest na powierzchni ponad 103 mln ha, z czego odmiany GMO stanowią ponad 80%. W świetle obowiązujących w Europie uwarunkowań prawnych up[...]

  Ten sorghum hybrids (Sorghum bicolor (L.) Moench) were studied for applicability in EtOH prodn. under Polish conditions. Fermentable compds. (carbohydrates) and fiber fraction contents were detd. The concn. of sol. carbohydrates ranged from 62.4 g/kg dry mass (Big Kahuna) to 193.4 g/ kg dry mass (Monori). Sucrose was the dominant carbohydrate. The hemicelulose content ranged from 183.4 g/kg (Róna1) to 267.1 g/kg (Sweet Caroline). Analizie poddano biomasę 10 odmian sorga cukrowego (Sorghum bicolor (L.) Moench), które mogą być wykorzystane do przemysłowej produkcji etanolu. Oceniono zawartość cukrów rozpuszczalnych, ulegających fermentacji bezpośredniej, oraz węglowodanów strukturalnych poddawanych fermentacji po wstępnej hydrolizie kwasowej. Zawartość cukrów rozpuszczalnych wynosiła od 62,4 g/kg s.m. (Big Kahuna) do 193,4 g/kg s.m. (Monori). W większości odmian dominujący był udział sacharozy. Zawartość hemicelulozy, drugiego ważnego składnika pod względem możliwości prowadzenia fermentacji alkoholowej, wynosiła od 183,4 g/kg s.m. (Róna 1) do 267,1 g/kg s.m. (Sweet Caroline). W warunkach Polski sorgo cukrowe jest gatunkiem o małym znaczeniu gospodarczym1), jednakże wysoki potencjał produkcyjny, małe wymagania siedliskowe oraz duża przydatność do celów przemysłowych i biotechnologicznych pozwalają przypuszczać, że znaczenie tego gatunku będzie się zwiększało2). Sorgo stanowi surowiec roślinny pozwalający na produkcję biopaliw II generacji. O przydatności sorga do produkcji bioetanolu decyduje jego skład chemiczny, głównie zawartość rozpuszczalnych cukrów i niektórych struktur, z których podczas procesu hydrolizy kwasowej i enzymatycznej powstają pentozany3). Skład chemiczny sorga jest zależny od wielu czynników, z których najważniejszy jest genotyp. W Europejskim Katalogu Odmian jest zarejestrowanych ponad 325 odmian sorga, trawy sudańskiej i mieszańców sorga z trawą sudańską. Różnorodność genotypów, ich wymagania siedlis[...]

  Zbadano zawartość wolnych aminokwasów w naturalnych miodach odmianowych, miodzie sztucznym i zafałszowanym. Zidentyfikowano 25 wolnych aminokwasów za pomocą metod chromatografii cieczowej. Całkowita ich zawartość wahała się w granicach 186,19- 921,08 mg/kg dla miodów naturalnych, wynosiła 55,70 mg/kg dla miodu zafałszowanego oraz 15,81 mg/kg dla miodu sztucznego. Dominującym aminokwasem we wszystkich miodach naturalnych była prolina, podczas gdy w miodzie sztucznym jej ilość była znikoma. Wykazano, że kompozycja wolnych aminokwasów w miodach może być dobrym wskaźnikiem ich naturalnego pochodzenia. Twenty-five free amino acids were identified and detd. in 19 natural honeys, in an adulterated honey and in an artificial one by liq. chromatog. Proline was absent in artificial honey but was the dominating amino acid in all natural honeys. The total content of free amino acids was 186.19-921.08 mg/kg in natural honeys, 55.70 mg/kg in the adulterated honey and 15.81 mg/kg in the artificial one. The composition of free amino acids in honeys may be a good indicator of their natural origin. W ostatnich latach rośnie świadomość konsumentów miodu i zaczynają oni przywiązywać dużą wagę do autentyczności tego produktu. Cena przestaje być czynnikiem decydującym o zakupie, a ważniejsze staje się potwierdzenie źródła pochodzenia miodu. Do tej pory ustalono wiele parametrów określających miody naturalne1, 2), jednak, z wyjątkiem proliny, brak jest wytycznych dotyczących składu aminokwasowego miodów. Często przeprowadza się dodatkowe badania w celu potwierdzenia roślinnego źródła pochodzenia miodu, np. analizy melisopalinologiczne (analiza ziaren pyłku w miodzie)3), badania właściwości elektrycznych4, 5), charakterystycznych markerów dla poszczególnych miodów gatunkowych (np. [...]