Rozwój systemów elektroenergetycznych wymaga doskonalenia i optymalizowania sposobów przesyłania energii elektrycznej. Prowadzone są prace badawcze w laboratoriach, a następnie wyniki tych badań są we[...]

Rozwój linii kablowych jest możliwy dzięki szeroko prowadzonym pracom badawczym, realizowanym przez ośrodki naukowo-badawcze na całym świecie. Analiza problemów poruszanych na najważniejszych konferen[...]

Wzrastające zapotrzebowanie na energię elektryczną towarzyszy nieodłącznie rozwojowi społecznemu. Potrzeba dostarczania energii do powstających nowych osiedli i rozwijających się miast wymaga rozbudow[...]

Rozwój wysokotemperaturowych kabli nadprzewodnikowych Streszczenie. Kable nadprzewodzące mogą stanowić nowy sposób pozwalający przesyłać energię elektryczną o znacznych mocach. Artykuł poświęcono przeglądowi kabli nadprzewodzących oraz omówieniu najnowszych, realizowanych na świecie projektów z kablami HTS. Abstract. (Development of high temperature superconducting power cables). Superconductin[...]

Na konferencjach kablowych coraz większa liczba referatów dotyczy tematu wysokotemperaturowych kabli nadprzewodnikowych, skrótowo nazywanych HTS (High Temperature Superconducting). Wielu badaczy uważa, że komercyjne rozpowszechnienie kabli z żyłami z nadprzewodników wysokotemperaturowych może doprowadzić w energetyce do takiej samej rewolucji, jaką w telekomunikacji spowodowały światłowody.[...]

Rozwój linii kablowych wysokiego napięcia powodowany jest między innymi reakcją społeczeństwa przeciwko budowaniu nowych linii napowietrznych wysokich i najwyższych napięć. Jednakże rozbudowa linii kablowych napotyka na pewne ograniczenia techniczne. Abstract. The expansion of high voltage cable lines construction is a result of, among the others, the increasing objections of local communities [...]

Konieczność transportu energii elektrycznej na coraz większe odległości oraz wzrost zużycia tej energii, przeliczany na każdego mieszkańca danego kraju, wymaga dynamicznego rozwoju linii elektroenergetycznych. Rozwój ten dotyczy nie tylko wzrostu długości nowych linii, ale też wyraża się budową linii o coraz wyższych zdolnościach przesyłowych. Nie budzi wątpliwości fakt, że zdecydowanie trudniej uzyskać społeczną akceptację na budowę nowej linii wysokich i najwyższych napięć jako linii napowietrznej. Akceptację taką łatwiej pozyskać dla linii kablowej. Coraz częściej pojawia się konieczność zastępowania fragmentów linii napowietrznych linią kablową. Także przy projektowaniu nowych linii wybierany jest wariant linii mieszanej, czyli linii napowietrznej łączonej z odcinkami lin[...]

W artykule przedstawiono dane statystyczne dotyczące długości linii kablowych na napięcie powyżej 60 kV oraz zaprezentowano doświadczenia z eksploatacji tych linii. Abstract. The analyse of statistical data relating to the installed quantities of underground cable systems rated at 60 kV and above together with the service experience and the performance of existing underground cable systems there are present. (HV and EHV power cable lines AC- service experiences). Słowa kluczowe: linie kablowe wysokich i najwyższych napięć, doświadczenia eksploatacyjne Keywords: HV and EHV cable lines, service experiences Wstęp W ostatnich latach zainstalowano znaczące długości linii kablowych zarówno lądowych i morskich, wykorzystując coraz lepsze i doskonalone metody ich układania oraz stosując najnowsze konstrukcje osprzętu kablowego. Chcąc ocenić jakie są doświadczenia z eksploatacji tych coraz dłuższych linii kablowych wysokich i najwyższych napięć podejmowane są na całym świecie próby gromadzenia danych. Między innymi w Holandii utworzone zostało międzynarodowe stowarzyszenie KSANDR, które jako cel swego działania przyjęło prowadzenie badań stanu szczególnie linii kablowych, czyli prowadzenie szerokich badań diagnostycznych, a także kształcenie w zakresie zarządzania majątkiem sieciowym [1]. Organizacja ta zbiera miedzy innymi z całego świata dane o awaryjności sieci elektroenergetycznej, jednakże dane te dotyczącą głównie doświadczeń z eksploatacji linii kablowych średniego napięcia. Próby gromadzenia danych podejmowano także w ramach działalności CIGRE już od roku 1991. Ostatnio w ramach działania Grupy Roboczej B1 WG-10 Update of service experience on underground and submarine cables zajmowano się także oceną stanu sieci kablowej wysokich i najwyższych napięć. Efektem tego są publikacje [2, 3], których współautorem jest także autorka niniejszego artykułu, Przeprowadzona analiza obejmowała linie kablowe na napięcie 60 kV i wyższe. W [...]

  Obserwuje się bardzo dynamiczny rozwój linii kablowych WN i NN. Także krajowy przemysł kablowy odnotowuje kolejne sukcesy. Rozwój linii kablowych napięcia przemiennego i stałego na coraz wyższe napięcia wymaga wykonywania badań odbiorczych tych linii i stosowania urządzeń umożliwiających uzyskanie odpowiednich parametrów probierczych. Dane opublikowane przez jedną z grup roboczych CIGRE [1] potwierdzają, że na całym świecie obserwuje się dynamiczny rozwój sieci kablowej, a linie kablowe wysokich (WN) i najwyższych napięć (NN) układane w ostatnich latach, to prawie wyłącznie linie z kablami o izolacji z polietylenu usieciowanego (XLPE). Bardzo pozytywne doświadczenia uzyskane z eksploatacji tego typu kabli potwierdzają słuszność wyboru XLPE jako izolacji kabli WN i NN. W instalowanych aktualnie liniach kablowych następuje nie tylko wzrost poziomu napięcia (wiele linii 500 kV), ale i obciążalności (coraz częściej układane są kable z żyłami o przekroju 2500 i 3000 mm2). W kilku państwach realizowane są prace modernizacyjne, które polegają na zastępowaniu kabli o izolacji papier + olej kablami o izolacji XLPE w liniach eksploatowanych przez wiele lat. Między innymi w Japonii, ze względu na coraz ostrzejsze wymagania środowiskowe, w wybranych liniach zastąpiono kable o izolacji papier + olej - kablami o izolacji XLPE [2]. Dotyczyło to linii ułożonych w tunelach i kanałach oraz przypadków, dla których nie było możliwości zwiększenia obciążalności lub wymiarów istniejących tras kablowych. Czasami, aby dodatkowo uzyskać odpowiednią obciążalność linii 154 i 275 kV zastosowano specjalne systemy wodnego chłodzenia. Podczas sesji generalnej CIGRE zawsze organizowana jest wystawa techniczna. Już w roku 2010 na jednym ze stoisk zaprezentowano kable o napięciu przemiennym 800 kV, oczywiście o izolacji XLPE (rys. 1), co dowodzi pokonania kolejnej bariery technologicznej. Po raz pierwszy na wystawie tej pokazano również kable lądowe prądu[...]

  Obserwowany na całym świecie dynamiczny rozwój linii kablowych prądu stałego znalazł swoje odzwierciedlenie w organizacji konferencji naukowych poświęconych tylko tej tematyce. Wśród tych konferencji najważniejsze to: CIGRE Colloquium on HVDC (San Francisco - marzec 2012 r.) oraz European Seminar on material for HVDC cables and accessories (Jicable HVDC'13, Perpingan - listopad 2013 r.). Potwierdzeniem ważności tematyki linii DC jest przede wszystkim fakt, że organizatorzy największej kablowej konferencji światowej, odbywającej się tradycyjnie tylko co cztery lata (od 1981 r.) w Wersalu, złamali po raz pierwszy tę zasadę i zdecydowali się na organizację dodatkowego seminarium poświęconego tylko liniom DC, z udziałem ekspertów z całego świata. Do spotkań naukowych poświęconych liniom kablowym prądu stałego należy oczywiście dodać także seminaria i warsztaty organizowane przez producentów kabli. Należący do największych producentów kabli prądu stałego koncern ABB organizuje cyklicznie szkolenia tego typu. Autorka miała okazję także uczestniczyć w maju 2014 r. w "HVDC Technology Seminar" w Ludwice. Powrót do szerokiego zainteresowania wykorzystywaniem prądu stałego w elektroenergetyce skłania do spojrzenia na początki wdrażania tej technologii. Historia wykorzystywania energii elektrycznej rozpoczyna się od prądu stałego. Także i pierwsze linie do przesyłu energii były liniami prądu stałego (DC - Direct Current). Pierwsza stacja energetyczna zaprojektowana przez Thomasa A. Edisona w Nowym Jorku została oddana do eksploatacji w 1882 r. i z niej zasilano w energię elektryczną fragment miasta w promieniu ok. 1,6 km. Z kolei francuski inżynier M. Rene Thury opracował i zaprojektował system przesyłowy DC, który został uruchomiony w 1883 r. Najsłynniejszym zaprojektowanym przez Thury’ego - był system Moutiers-Lyon - oddany do eksploatacji w 1906 r. o zdolności przesyłowej 4,5 MW (przy napięciu 60 kV DC i prądzie 75 A). Dł[...]