W artykule przedstawiono wyniki badań analizy mikrostruktury stopów magnezu z grupy Mg-Li-RE po procesie odlewania i homogenizacji oraz po procesie wyciskania. Wlewki o wymiarach φ 40 x 90 mm ze stopów AE42, LAE442, LAE842 poddano obróbce cieplnej, które następnie wyciskano w specjalnym przyrządzie umocowanym w prasie hydraulicznej. Za pomocą mikroskopii świetlnej i skaningowej mikroskopii elektronowej, określono zmiany powstałe w mikrostrukturze stopów w stanie odlanym, po homogenizacji oraz po wyciskaniu. W statycznej próbie ściskania w temperaturze pokojowej, wyznaczono wytrzymałość na ściskanie oraz wartość odkształcenia względnego do pęknięcia. Stwierdzono, że stopy LAE442 i LAE842 wykazują większą plastyczność niż stop AE42. Słowa kluczowe: stopy magnezu Mg-Li-RE, proces wyciskania, badanie struktury, statyczna próba ściskania ANALYSIS OF STRUCTURE AND PROPERTIES OF CHOSEN MULTI-COMPONENT ALLOYS Mg-Li The article presents the results of microstructure analyses of magnesium alloys from Mg-Li-RE group after the process of casting , homogenisation and after extrusion process. The ingots sized φ 40 x 90 mm from alloys AE42, LAE442, LAE842 underwent heat treatment and afterwards were extruded in a special device attached to a hydraulic press. With the use of light, scanning microscopy techniques the images of the changes which occurred in the microstructure of tested alloys in condition after casing, homogenisation and extrusion were determined. The compressive strength was marked together with value of true strain at fracture in static compression test in room temperature. It was found that alloys LAE442 and LAE842 are characterised with bigger plasticity than alloy AE42. Keywords: magnesium al[...]

  1. INTRODUCTION The basic criterion for application of modern construction materials is their high endurance value which is expressed as the ratio of tensile strength to density of a given material. The application of magnesium alloys as construction elements applied in manufacturing of means of transport led to conduction of various intensive research operations on those materials [1, 2]. It is mainly connected with the search for a material which will decrease the weight of the vehicle and replace the materials which have been applied so far. Since the 1950s the interest in magnesium alloys for construction elements has grown significantly. Magnesium alloys started to be used mainly in aviation, car and biomedical industries. At present, there are a lot of tests carried out on manufacturing semi-products from magnesium alloys with the use of processes of plastic working. Besides the conventional magnesium alloys from group Mg-Al-Zn (AZ31, AZ80, and AZ61) and Mg-Y-RE (WE43) special attention was turned to new generation of ultra-light alloys which include lithium in their chemical composition. Due to the application of magnesium as the alloying component which has density of 1.74 g/cm3, a decrease of the weight of alloy by 30% can be achieved. Additionally, the increase of susceptibility to plastic shaping of magnesium alloys may be achieved by the addition of lithium in the amount of up to 15% of the alloy weight [3÷6]. Due to a big application potential the magnesium alloys with lithium after plastic working are currently being intensively tested. It should be mentioned here that the disadvantage of the alloys which include lithium in their chemical composition is the decrease of their strength and the decrease of corrosion resistance particularly in case of high amount of this element in the alloy and with its high reactivity [6]. Scientific research which is conducted on this group of materials not only needed a big amoun[...]

Przedstawiamy zamierzenia i doświadczenia uczestnictwa mikroprzedsiębiorstw odzieżowych i obuwniczych w projekcie "Przedsiębiorczość w sieci - Internet szansą na wzrost konkurencyjności" realizowanego w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL (2005-2008).1. Inicjatywa Wspólnotowa EQUALCelem Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL jest tworzenie nowych i lepszych miejsc pracy, przeciwdziałanie dyskryminacji n[...]

  W artykule przedstawiono badania związane ze zjawiskami mikrostrukturalnymi obserwowanymi podczas odkształcenia plastycznego na gorąco w stopach z układu Fe-Al na osnowie uporządkowanych faz międzymetalicznych. Stopy z układu Fe-Al traktowane są jako przyszłościowe materiały do pracy w wysokiej i podwyższonej temperaturze i agresywnych środowiskach korozyjnych. Przedstawiono wyniki badań dla stopu Fe-28Al-5Cr, Fe-38Al podanego odkształceniu plastycznemu metodą skręcania na gorąco w zakresie temperatu- ry 800÷1100 °C i prędkości odkształcenia 0,1 s-1. Przeprowadzone obserwacje mikrostruktury stopów Fe-28Al-5Cr i Fe-38Al pozwoliły ujawnić zmiany spowodowane dynamicznymi procesami odbudowy struktury. Wyniki prób skręcania wskazują na możliwość uzyskania w stopie Fe-28Al-5Cr drobnoziarnistej struktury. The paper presents part of research related to the observed microstructural phenomena during hot plastic deformation in alloys of Fe-Al intermetallic phase matrix system. Alloys of Fe-Al system are treated as future materials for working in high and elevated temperatures as well as high corrosive and aggressive environments. The results of tests for the Fe-28Al-5Cr, Fe-38Al alloys, given plastic deformation by hot torsion tests in temperature range from 800 to 1100 °C at a rate of deformation 0.1 s-1. Conducted observations of the microstructure of Fe-28Al-5Cr and Fe-38Al alloys after torsion tests allowed to reveal changes which were caused by dynamic processes of reconstruction of the structure. The hot torsion tests results indicate the possibility of achievement of fine-grained structure for the Fe-28Al-5Cr alloy. Słowa kluczowe: stopy Fe-Al, substruktura, próba skręcania, procesy odbudowy struktury Key words: Fe-Al alloys, substructure, torsion plastometer, rebuilding structure process.Wprowadzenie. W ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci wiele ośrodków naukowo-badawczych realizowało badania nad stopami na osnowie uporządkowanych faz międzym[...]

  W Katedrze Nauki o Materiałach Politechniki Śląskiej prowadzone są badania nad poznaniem zjawisk strukturalnych zachodzących podczas odkształcenia plastycznego na gorąco zmierzających do opracowania technologii obróbki cieplnoplastycznej stopów z układu Al-Fe. W artykule przedstawiono przebieg zmian strukturalnych stopu FeAl42 pod wpływem odkształcenia plastycznego na gorąco z za- stosowaniem kilku wariantów temperatury procesu przy zadanej stałej prędkości odkształcenia 0,1 s-1. Badania wykonano na plastomerze skrętnym w zakresie temperatury 800°C÷1100°C. Przeprowadzono analizę zmian mikrostruktury i substruktury badanego stopu przy użyciu techniki mikroskopii świetlnej LM i skaningowo-transmisyjnej mikroskopii elektronowej STEM. Department of Materials Science at Silesian University of Technology conducts research to develop the knowledge about the structural phenomena which occur during hot plastic treatmentwhich are aimed at elaboration of a technology of heat and plastic treatment of selected alloys from Al-Fe system. The paper presents the course of structural changes of FeAl42 under the hot plastic deformation with application of a few different temperatures of the process at a constant strain rate value 0,1s-1. Tests were conducted on torsion plastometer in temperature range from 800°C to 1100°C. The analysis ofthe microstructure and substructure changes of tested alloy was conducted with using light microscopy LM and scanning-transmission electron microscopy STEM techniques. Słowa kluczowe: stop FeAl42, próba skręcania, krzywe płynięcia, substruktura, Key words: FeAl42 alloy, substruktura, torsion plastometer, the stress-strain curves.Wprowadzenie. W ostatnich latach obserwuje się postęp w wielu dziedzinach przemysłu wynikający z zastosowania materiałów nowej generacji. Należą do nich stopy na bazie uporządkowanych faz międzyme- talicznych. Pozycja tych stopów na tle innych tworzyw konstrukcyjnych ciągle wzrasta w miarę postępu ba[...]

  W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących możliwości kształtowania stopów magnezu. Materiał do badań stanowiły wlewki ze stopów magnezu o symbolu L8, LAE442 oraz WE43. Jako jednym z celów przeprowadzenia prób kształtowania plastycznego metodą KOBO było otrzymanie wyrobu w postaci płaskowników. Przedstawiono wyniki badań mechanicznych badanych stopów wyznaczonych w próbie jednoosiowego rozciągania w temperaturze pokojowej oraz podwyższonej dla otrzymanych płaskowników. Wykonano badania fraktograficzne próbek po próbie rozciągania w celu określenia mechanizmu pękania. Przeprowadzono analizę mikrostruktury w stanie wyjściowym i po procesie odkształcenia plastycznego przy użyciu technik mikroskopii świetlnej oraz skaningowej. The article presents the tests results which tested the possibilities of shaping magnesium alloys. Testing materials were ingots from magnesium alloys with symbols L8, LAE442 and WE43. One of the aims of conduction of plastic shaping tests with the use of KOBO method was to achieve a product in the form of flat bars. The paper presents the results of mechanical tests of tested alloys marked in a uniaxial tension test in room temperature and in elevated temperature for achieved flat bars. Fractographic tests were conducted in tension test in order to determine the mechanism of cracking. A microstructure analysis was conducted both in the initial condition and in condition after plastic strain with the use of techniques of light microscopy and scanning microscopy. Słowa kluczowe: stopy magnezu, próba rozciągania, mikrostruktura, badania fraktograficzne Key words: magnesium alloys, tensile test, microstructure, fractography.Wprowadzenie. Podstawowym kryterium stosowania współczesnych materiałów konstrukcyjnych jest wysoka wartość wytrzymałości właściwej, wyrażana jako stosunek wytrzymałości na rozciąganie do gęstości danego materiału. Magnez jest jednym z najlżejszych metali wykorzystywanych jako osnowa stopów prze[...]

  Wprowadzenie. Stopy magnezu są powszechnie stoso wane jako materiały konstrukcyjne w przemyśle samocho dowym i lotniczym ze względu na ich niski ciężar właści wy oraz dużą wytrzymałość właściwą [1, 2]. W Instytucie Nauki o Materiałach Politechniki Śląskiej prowadzonych jest szereg prac badawczych poświęconych opracowaniu technologii kształtowania stopów magnezu. Obecnie są prowadzone badania materiałowe dotyczące wytwarza nia półwyrobów z przerabianych plastycznie stopów ma gnezu [1-4]. Oprócz konwencjonalnych stopów magnezu z grupy Mg-Al-Zn (AZ31, AZ80, AZ91) oraz Mg-Y-RE (WE43) szczególną uwagę poświęcono nowej generacji ultralekkich stopów, które w swoim składzie chemicznym zawierają lit [5, 6]. Stopy Mg-Li są coraz częściej stoso wane w budowie nowoczesnych, superlekkich konstruk cji metalowych, które mają zastosowanie szczególnie w środkach transportu. Wprowadzenie litu do składu sto pu magnezu pozwala na zmniejszenie jego masy, gdyż gęstość litu jest mała i wynosi 0,535 g/cm3. Przyjmuje się, że 1% wag. litu zmniejsza gęstość stopów magnezu o około 3% [3]. Znaczna zawartość litu istotnie powodu je zmniejszenie wytrzymałości stopu oraz utrudnia proces odlewania. Dodatkowo zmniejsza odporność na korozję w wyniku wysokiej reaktywności litu [4], co skutkuje ograniczeniem zastosowania technicznego tych stopów. Nie bez znaczenia jest również wysoka cena litu. Mimo tych trudności przerabiane plastycznie stopy magnezu Mg -Li, oprócz obniżenia masy stopu dają możliwość znacz nej poprawy odkształcalności i realizację kształtowania w temperaturze otoczenia. Badania nad stopami Mg-Li powinny zatem koncentrować się na opracowaniu tech nologii ich wytwarzania i przetwarzania, także metodami niekonwencjonalnymi szczególnie dla zwiększenia ich odkształcalności. Dotychczasowe doświadczenie zawarte w[...]

The research was conducted on the capacity for forming alloys based on intermetallic phases from the Fe-Al system, via thermomechanical processing. After casting and annealing, specimens were subjected to axial-symmetric compression in the Gleeble 3800 simulator in the range of 600÷1200 °C at 0.1, 0.01, 1.0, 10 s-1 strain rates. In order to analyse the processes which take place during defor[...]

W artykule przedstawiono opis i analizę dominujących mechanizmów odbudowy struktury w trakcie dynamicznych procesów zachodzących przy odkształcaniu na gorąco dwóch wieloskładnikowych stopów z układu Fe-Al. Analizowano strukturę i substrukturę stopu Fe-28Al-5Cr oraz stopu Fe-38Al po procesach ściskania na gorąco w zakresie tempeartury 800÷1000 °C z prędkością odkształcania e = 0,1 s-1. Na [...]

W artykule przedstawiono wpływ skumulowanego odkształcenia plastycznego na gorąco na strukturę stopu Fe-38Al. Odkształcenie plastyczne wykonano na symulatorze Max Strain. Badania zmian mikrostruktury i substruktury stopu wykonano przy użyciu techniki mikroskopii świetlnej i transmisyjnej mikroskopii elektronowej. Wykazano, że zastosowanie metody skumulowanego odkształcenia plastycznego Max Strain powoduje znaczące rozdrobnienie ziarn. In the article the influence of strain accumulation on a structure of Fe-38Al alloy was presented. Hot deformation was carried out using of Max Strain method. Assessment of modification structure for the investigated alloy after hot torsion test was taken using light microscopy and transmission electron microscopy. It was revealed that application of Ma[...]