Wymagania i kryteria oceny lekkiej obudowy z płyt warstwowych według PN-EN 14509:2007
W marcu 2007 r. w katalogu polskich norm zamieszczona została przez PKN norma PN-EN 14509:2007 Samonośne płyty warstwowe z rdzeniem z materiału termoizolacyjnego w obustronnej okładzinie z blachy - Wyroby produkowane fabrycznie - Właściwości. Na razie ma ona statut normy uznaniowej, czyli jest to tzw. norma okładkowa. Oznacza to, że na język polski została przetłumaczona wyłącznie stron[...]
Wpływ sposobu zamocowania na ugięcia płyt warstwowych
Płyty warstwowe, stosowane do wykonywania lekkich przegród w obiektach budowlanych, mocowane są do konstrukcji nośnej, którą najczęściej stanowi szkielet z elementów stalowych. W przypadku płyt ściennych istnieją dwa podstawowe warianty zamocowania: tzw. mocowanie niewidoczne (wyprofilowanie styków umożliwia zakrycie łba łącznika) oraz standardowe: łącznik przechodzi przez całą grubość [...]
Właściwości techniczne i montaż okien pasywnych
Projektując dom pasywny, należy wziąć pod uwagę nie tylko wszystkie elementy, z jakich będzie zbudowany, ale również jego kształt, usytuowanie względem stron świata, a nawet działkę, na której zostanie postawiony. Budynek powinien być jak najbardziej zwarty, a pomieszczenia mieszkalne usytuowane tak, aby ich okna znajdowały się od strony południowej. Południowa i zachodnia strona domu nie powinny być zasłonięte drzewami. Przy realizacji domu pasywnego bardzo ważny jest dobór odpowiednich okien. Oczywiście powinny być to okna pasywne, które mogą zapewnić oszczędność aż do 50% ciepła w porównaniu z oknami standardowymi. Przyjmuje się, że okno pasywne ma współczynnik przenikania ciepła mniejszy od 1 W/m2K, najczęściej wynosi on ok. 0,8W/m2K dla całego okna.Aby zapewnić [...]
Kształtowniki metalowe z przekładką termiczną
Okna i drzwi z kształtowników aluminiowych, a w zasadzie ze stopów aluminium, stosowane są od kilkudziesięciu lat.Wtym czasie konstrukcja wyrobów stolarki otworowej z aluminiumoraz same kształtowniki uległy istotnym modyfikacjom. Dzięki temu ich właściwości funkcjonalno- użytkowe (szczelność, izolacyjność termiczna, izolacyjność akustyczna) zostały znacznie ulepszone. Obecnie coraz częściej do produkcji okien lub drzwi stosowane są kształtowniki stalowe izolowane termicznie. Pomimo ciągłego ulepszania kształtu i konstrukcji kształtowników do montażu okien lub drzwi sama idea kształtownika zespolonego pozostała niezmieniona. Są to dwa profile o przekroju zamkniętym połączone tzw. przekładką termiczną. Z kształtowników, w zależności od wyprofilowania i wielkości, wykonywane są profile główne, jak ramy skrzydeł, ramy ościeżnic, słupki oraz profile pomocnicze. Oprócz profili zespolonych dostępne są także profile pojedyncze, bez przekładki termicznej, stosowane głównie domontowania drzwi wejściowych wewnętrznych. Najistotniejszym zmianom w konstrukcji zespolonych kształtowników aluminiowych uległa przekładka termiczna.Wykonywana jest z poliamidu zbrojonego włóknem szklanym. Początkowo miała prosty kształt iwysokość ok. 18mmlubmniejszą (odległość między połączonymi profilami aluminiowymi). Z czasemkształt przekładki ewoluował tak, aby uzyskać jak najkorzystniejszą izolacyjność termiczną.Obecnie stosowane są przekładki typu omega, przekładki wysokości ponad 30 mm z dodatkowymi poprzecznymi żeberkami. Rodzaje kształtowników [...]
Szklane przekrycia dachowe
Podstawowym dokumentem
precyzującym wymagania, jakie
powinny spełnić obiekty budowlane
realizowane na terenie
Polski, jest rozporządzenieMinistra
Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r.
(z późniejszymi zmianami) w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie
(Dz.U. nr 75, poz. 690). Przepisy
ustanowione rozporządzeniem regulują
większość zagadnień związanych
ze wznoszeniem budynków. Postawione
są również wymagania odnoszące
się wprost do niektórych wyrobów budowlanych,
jak np. okna czy drzwi
zewnętrzne.
Pomimo rozbudowanej formy, wprowadzanych
zmian, w warunkach technicznych
brak jest wytycznych dla wielu
obszarów związanych z budownictwem.
Jednym z poważniejszych mankamentów
jest to, że niesprecyzowane
są zakresy zastosowania, np. okien,
drzwi czy ścian osłonowych o konstrukcji
metalowo-szklanej. W przypadku
tych wyrobów ustalono wymagania, jakie
powinny spełniać w poszczególnych
klasach, natomiast nie jest to
w żaden sposób powiązane z informacją,
jaki wpływma uzyskanie danej klasy
na miejsce wbudowania. Ponadto
w warunkach technicznych nie ma odnośników
do tak powszechnych wyrobów/
zestawów budowlanych jak szklane
przekrycia dachowe.
Szklane przekrycia dachowe są to
konstrukcje stosowane jako doświetlenie
pomieszczeń (za pośrednictwem
oszklonych fragmentów lub całych połaci
dachowych). Na fotografiach 1 i 2
przedstawiono dach w całości wykonany
jako przeszklona konstrukcj[...]
Ściany osłonowe z płyt warstwowych proces wdrażania znakowania CE
Norma wyrobu PN-EN 14509 dotycząca płyt warstwowych
została zatwierdzona przez PKN w marcu
2007 r. i od tego czasu stanowi dokument odniesienia
dla producentów płyt przy deklarowaniu zgodności.
W 2008 r. norma została zharmonizowana. Okres
przejściowy rozpoczął się w grudniu 2008 r. i zakończył
w 2010 r., do którego trwały prace nad opracowaniempolskiego
tłumaczenia tekstu normy. W PN-EN 14509:2010 w stosunku
do poprzedniej wersji zmieniony został polski tytuł
i obecnie brzmi on: Samonośne izolacyjno-konstrukcyjne
płyty warstwowe z dwustronną okładziną metalową -Wyroby
fabryczne - Specyfikacje.
Zgodnie z PN-EN 14509 płyta warstwowa to wyrób budowlany,
składający się z dwóch okładzin metalowych, umieszczonych
po dwóch stronach rdzenia stanowiącego izolację
termiczną, który jest trwale zespolony z obiema okładzinami,
dzięki czemu wszystkie trzy elementy pracują, przenosząc
wspólnie obciążenia. Natomiast zawarte w tytule normy
określenie samonośne oznacza przenoszące własny ciężar
i wszelkie działające obciążenia (np. śnieg, wiatr, wewnętrzne
ciśnienie powietrza) na podpory konstrukcyjne.
Najistotniejsze w definicji jest to, że zawęża ona pojęcie płyt
warstwowych do płyt, w których obie okładziny sąmetalowe.
Ponadto w normie precyzyjnie określono, jakich płyt warstwowych
dotyczy. Są to: samonośne, fabrycznie wytwarzane
płyty warstwowe, przeznaczone do układania nieciągłego,
w następujących zastosowaniach:
● dachy i okładziny dachowe;
● ściany zewnętrzne i okładziny ścian;
● ściany zewnętrzne (włączając ściany działowe) i sufity
w obrębie budynku.
Rdzeń tych płyt może stanowić: sztywny poliuretan (typu
PUR oraz PIR); polistyren ekspandowany; polistyren ekstrudowany;
pianka fenolowa; szkło piankowe; wełnamineralna.
Dodatkowo określone zostały wyroby, które nie są objęte
normą:
- płyty warstwowe o deklarowanej przewodności cieplnej
rdz[...]
Warunki odbioru płyt warstwowych
Mimo dobrej jakości płyt warstwowych, masowość ich
stosowania powoduje, że dosyć często podczas odbioru
obiektu czy w trakcie jego użytkowania zgłaszane
są reklamacje dotyczące stanu technicznego płyt. Najczęściej
chodzi o ich wygląd, ale występują również reklamacje
dotyczące awarii ściany lub przekrycia z płyt warstwowych. Oba
zagadnienia są trudne do rozstrzygnięcia. Pierwsze, związane tak
naprawdę z estetyką elewacji, często opiera się na odczuciach
subiektywnych.Natomiast sprawy awarii, np. przeciekanie dachu,
wymagają rozstrzygnięcia, czy wina leży po stronie złej jakości
płyt, wad montażu czy złego projektu. Dużym ułatwieniem rozwiązania
kwestii spornych mogą być zapisy dotyczące odbioru
płyt dostarczone przez producenta.Wówczaswprzypadku spraw
reklamacyjnychmożna np. od razu wykluczyć złą jakość płyt.Widać
z tego wyraźnie, jak ważną rolę spełniają dokumenty, które
powinny towarzyszyć płytomwarstwowym. Dokumentemodniesienia
dla producentów płyt warstwowych jest zharmonizowana
norma wyrobu PN-EN 14509:2010 Samonośne izolacyjno-konstrukcyjne
płyty warstwowe z dwustronną okładziną metalową
- Wyroby fabryczne - Specyfikacje. Dokumentami odniesienia,
tj. dokumentami przywoływanymi w deklaracji zgodności mogą
być również aktualne Aprobaty Techniczne wydane przez Instytut
Techniki Budowlanej. W przypadku płyt wprowadzanych
na polski rynek producent może deklarować zgodność produkowanych
płyt warstwowych bądź z normą wyrobu, bądź z Aprobatą
Techniczną ITB.
Bardzo ważnym dokumentem jest deklaracja zgodności p[...]
Przegląd działalności i osiągnięć Instytutu Techniki Budowlanej DOI:10.15199/33.2015.11.02
Historia powołania Instytutu Techniki Budowlanej (ITB) została
szczegółowo przedstawiona w monografii [1] oraz wywiadzie
udzielonym przez Dyrektora Instytutu na str. 4 ÷ 6. w tym numerze.
Najważniejsze daty związane z początkami ITB to:
- 1929 r. - powołanie Drogowego Instytutu Badawczego (DIB);
- 1945 r. - powołanie Instytutu Badawczego Budownictwa (IBB);
● 1948 r. - zmiana nazwy na Instytut Techniki Budowlanej (ITB).
Laboratoria
Pierwsze powojenne laboratoria badawcze zostały utworzone
w częściach mieszkalnych i suterenie domu przy ul. Narbutta 26.
Były to laboratoria: fizykochemiczne; betonowe; wytrzymałościowe
i gruntów. Natomiast na terenie SGGWprzy ul. Rakowieckiej 8
funkcjonowało Laboratorium Drewna i Gruntów. Kolejne laboratoria
powstały po wybudowaniu, pod koniec 1949 r., hali maszyn
wytrzymałościowych przy ul. Wawelskiej 2 (obecnie Filtrowa 1).
Pierwsza odremontowana 30-tonowa prasaAmslera została zamontowana
w laboratorium wytrzymałościowym już w 1945 r. Laboratorium
wytrzymałościowe z nowoczesnymi aparatami i maszynami
probierczymi produkcji szwajcarskiej, szwedzkiej i niemieckiej,
stało się prawdziwą dumą Instytutu jako jedyne o takim zakresie
w Polsce.Wczasach odbudowyWarszawy prowadzono w nimpionierskie
badania elementów i konstrukcji z gruzobetonu, żużlobetonu,
trzcinobetonu, piano- i gazobetonu oraz pierwszych rozwiązań
stropów gęstożebrowych. W mniejszych pomieszczeniach hali
ulokowano częściowo laboratorium betonów sprężonych.Wtym
czasie powstały także laboratoria: betonów sprężonych zmałymnaciągiem
strunowym; badań reologicznych metali; badań tensometrycznych,
sklerometrycznych, izotopowych, rentgenologicznych
i analizy drgań.
Wpołowie lat pięćdziesiątych XX w. wszystkie zakłady Instytutu
zlokalizowane zostały przy ulicyWawelskiej i Ksawerów. Kilka
lat po utworzeniu Przedsiębiorstwa Budownictwa Doświadczalnego
(PBD), podległego Instytutowi, resort budownictwa podjął decyzję
o jego usamo[...]
Zasady wprowadzania do obrotu stolarki budowlanej w świetle PN-EN 14351-1:2006
Podstawę do wprowadzania do obrotu okien i drzwi zewnętrznych stanowi PN-EN 14351-1: 2006 Okna i drzwi. Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne. Część 1. Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności (za datę harmonizacji normy przyjmuje się jej ogłoszenie w Biuletynie Komisji Europejskiej, co miało miejsce 13 grudnia 2006 r.) oraz aprobaty t[...]
Ściany osłonowe - zagadnienia formalne i praktyczne
Ściany osłonowe były jednym z pierwszych wyrobów budowlanych z zakresu lekkich przegród, dla których europejska norma wyrobu została ustanowiona jako polska norma PN-EN 13830: 2005. Ogólne zasady znakowania CE są dosyć przejrzyste i znane. Jednak ściany osłonowe są na tyle nietypowym wyrobem, że interpretacja odnośnych przepisów unijnych może nastręczać problemów. Już samo sklasyfikowanie ściany osłonowej jako wyrobu budzi wątpliwości. Zgodnie z definicją przyjętą w NB-CPD/06/162 SG05 Position paper: EN 13830 - The definition of product Ganges, the selection of representative test specimens and the use of extrapolation rule (extended application) for curtain walling ściana osłonowa jest to zewnętrzna obudowa budynku o konstrukcji ramowej, wykonanej przeważnie z metalu, drewna lub PVC-U, składająca się zwykle z pionowych i poziomych elementów konstrukcyjnych, połączonych razemi zamocowanych do konstrukcji nośnej budynku. Jednocześnie ściana osłonowa powinna spełniać wszystkie funkcje jako ściana zewnętrzna, ale nie należy jej uwzględniać jako elementu nośnego obiektu (jest to konstrukcja samonośna). Definicja ta jest bardzo ogólna i obejmuje praktycznie wszystkie typy lekkich ścian osłonowych. Należy jednak zaznaczyć, że norma wyrobu nie obejmuje w całości ścian z oszkleniem mocowanymstrukturalnie, a także ścian z oszkleniem mocowanym punktowo. Badanie ścian osłonowych Zgodnie z normą wyrobu, ściana osłonowa może być uważana za produkt końcowy wyłącznie po jej całkowitym zmontowaniu na placu budowy. Ścianę osłonową należy rozpatrywać jako zestaw komponentów, które są scalane ze so[...]