Com. motor gasoline was improved by addn. of EtOH (5% by vol.) and used for fueling 4 cars with spark ignition engines to det. the masses of deposits formed on intake valves, combustion chambers and surface of the piston top during a 60.000 km long run. The EtOH addn. resulted in increasing the deposit mass. Skład chemiczny benzyny przeznaczonej do zasilania silników o zapłonie iskrowym sukcesywnie ulega ewolucji ze względu na wymagania dotyczące ochrony środowiska naturalnego oraz rozwój konstrukcji silników. Wymagają one paliwa spełniającego kryteria zawarte w projekcie najnowszej Światowej Karty Paliw. Z praktyki eksploatacyjnej wynika, że użytkowanie benzyn, nawet najwyższej jakości, zawsze prowadzi do powstawania osadów w układzie dolotowym, układzie zasilania i komorach spalania silnika. Mechanizm tworzenia tych osadów nie jest do końca wyjaśniony, gdyż na ich powstawanie wpływa rodzaj i skład paliwa, parametry konstrukcyjne silnika oraz warunki jego pracy. Przeprowadzono badania eksploatacyjne silnika o zapłonie iskrowym zasilanego benzyną węglowodorową i benzyną węglowodorową z dodatkiem 5% obj. etanolu w samochodach osobowych eksploatowanych w okresie eksploatacji 60 tys. km, aby określić tworzenie się osadów. Etanol ze względu na swoje walory użytkowe (wysoka liczba oktanowa, wzrost mocy silnika, efektywność energetyczna, obniżona emisja szkodliwych składników spalin) stanowi cenny składnik paliw do zasilania silników o zapłonie iskrowym. Według współczesnych prognoz w okresie najbliższych lat silniki spalinowe będą nadal podstawowym źródłem napędu pojazdów mechanicznych. Zarówno przemysł motoryzacyjny, jak i organy ustawodawcze żądają ścisłej kontroli coraz większej liczby parametrów 1402 93/8(2014) Dr inż. Aleksander MAZANEK w 2002 roku ukończył studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej w Krakowie. Obecnie jest adiunktem w Instytucie Nafty i Gazu - Państwowym Instytucie Badawczym - Kraków[...]

  Algal biomass was pyrolyzed at 450 and 550°C to biooils, H2O, water-sol. org. compds., gases, and biochar. The increase in the pyrolysis temp. resulted in an increase in the combustion heat and C content in the biooil. The biooil quality was detd. by elemental anal., gel permeation chromatog. and IR spectroscopy. The microalgae-derived biooils were addnl. compared with a fossil oil and biooils made by pyrolysis of lignocellulosic biomass. Istotną rolę w procesie pozyskania źródła energii jako napędu pojazdów samochodowych i maszyn może odegrać biomasa mikroalg. Zebrano informacje dotyczące możliwości wykorzystania mikroalg do pozyskania energii poprzez budzący duże zainteresowanie proces pirolizy. W procesie pirolizy otrzymuje się frakcję olejową (bioolej), wodę i produkty wodorozpuszczalne oraz produkty gazowe i stałe. Zamieszczono wyniki badań analitycznych biooleju popirolitycznego otrzymanego w temp. 450 i 550°C. Porównawczą ocenę jakościową bioolejów przeprowadzono na podstawie analizy elementarnej, analizy widm FTIR oraz badania rozkładu mas cząsteczko-wych związków zawartych w biooleju. Ponadto porównano otrzymane w badaniach własnych produkty uzyskane z mikroalg z paliwem konwencjonalnym oraz z bioolejem z biomasy lignocelulozowej. Postęp w stosowaniu biopaliw następuje w związku z realizacją w wielu regionach świata programów zastępowania tradycyjnych kopalnych nośników energii paliwami alternatywnymi, które są pozyskiwane ze źródeł odnawialnych. Dyrektywa1) Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie promocji i stosowania biopaliw lub innych paliw ze źródeł odnawialnych do celów transportowych zaleca sukcesywny wzrost ich udziału. Polska, jako państwo członkowskie Unii Europejskiej, jest zatem zobowiązana do realizacji celów polityki wspólnotowej w zakresie zastępowania energii ze źródeł tradycyjnych, wykorzystywanej w transporcie drogowym, energią ze źródeł odnawialnych. Wykorzystanie energii ze źródeł odnawial[...]

  Na obszarze całej Unii Europejskiej generowana jest ogromna ilość odpadowej materii organicznej, głównie w postaci odpadów technologicznych oraz komunalnych. Materia ta może z powodzeniem zostać zagospodarowana m.in. w kierunku przetwarzania do cennych nośników energii. Szacuje się, że w Europie wytwarza się rocznie ok. 2600 mln t odpadów1), zatem opracowanie technologii pozwalających na ich efektywną konwersję wydaje się zadaniem szczególnej wagi, biorąc pod uwagę troskę o zrównoważoną gospodarkę surowcami oraz z punktu widzenia dbałości o ochronę środowiska naturalnego. Strukturę produkcji odpadów i kierunków ich zagospodarowania w Polsce oraz krajach UE-28 (sumarycznie) przedstawiono na rys. 1. Polska, będąca obecnie szóstym producentem żywności w UE1), stanowi ogromny rynek produktów żywnościowych, który pociąga za sobą również problem rokrocznej utylizacji ok. 180 mln t organicznych odpadów poprodukcyjnych. W dobie mody na zdrowy styl życia odnotowuje się w UE ciągły wzrost spożycia warzyw, owoców oraz zbóż, w przypadku których odpady stanowią 20-60% masy2). Ponadto ustawicznie wzrasta ilość odpadów komunalnych generowanych w miastach. Szacuje się, że wykorzystanie różnego rodzaju biomasy na cele energetyczne zaspokaja 10-14% globalnego zapotrzebowania na energię3). Niestety, duża część biomasy jest utylizowana w sposób mało efektywny, np. poprzez bezpośrednie spalanie. W skrajnych przypadkach odpadową biomasę składuje się na wysypiskach. Z drugiej strony, w skali światowej obserwuje się systematyczny trend wzrostu zapotrzebowania na energię. Rosnącej konsumpcji energii towarzyszy pogłębiające się zanieczyszczenie środowiska naturalnego. Racjonalnym rozwiązaniem tego problemu może być rozwój technologii konwersji odpadów do użytecznych produktów, który umożliwi poprawę stanu środowiska naturalnego oraz przybliży świat do realizacji założenia tzw. zero-waste approach, czyli 1914 96/9(2017) Prof. dr hab. inż. Janusz JAKÓBIE[...]

  ANFO (ammonium nitrate fuel oil) jest materiałem wybuchowym (MW) otrzymywanym poprzez zmieszanie m.in. azotanu(V) amonu (utleniacz) ze składnikiem palnym w odpowiedniej proporcji masowej (przeważnie 94:6). W związku ze stosowaniem saletry amonowej (SA) o zwiększonej porowatości (AN-PP), materiał ten wykazuje dużą porowatość oraz niską retencję1). Ponadto ANFO uważane są za nieidealne MW, co wynika z ich modelu detonacji2-5). Analiza możliwości stosowania różnych składników palnych była przedmiotem badań6, 7). Sinditskii i współpr.6) stwierdzili, że zawartość węgla drzewnego, 2,4,6-trinitrotoluenu, oleju napędowego lub nadsiarczku żelaza(II) jako składnika palnego w ANFO jest konieczna do zajścia przemiany wybuchowej8, 9). Gunawan i Zhang7) zauważyli, że obecność pirytu w składzie ANFO dodatkowo katalizuje reakcję rozkładu materiału wybuchowego. Wpływ składnika palnego na właściwości detonacyjne ANFO badali Deribas i współpr.10), Miyake i współpr.11), Zygmunt12) oraz Maranda i współpr.13, 14). Składnikami palnymi były: pył węglowy, cukier w formie proszku lub kryształów, pył aluminiowy, 2,4,6-trinitrotoluen oraz olej napędowy. Andrzej Biessikirskia,*, Mariusz Wądrzyka, Rafał Janusa, Jolanta Biegańskaa, Grzegorz Jodłowskia, Łukasz Kuterasińskib 458 97/3(2018) Prof. dr hab. inż. Jolanta BIEGAŃSKA w roku 1981 ukończyła studia na Wydziale Technologii i Inżynierii Chemicznej (obecnie Wydział Chemiczny) Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W 1988 r. uzyskała stopień doktora nauk technicznych na Wydziale Technologii Chemicznej Politechniki Poznańskiej, a w 2008 r. stopień doktora habilitowanego nauk technicznych w zakresie inżynierii środowiska na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej. W 2014 r. uzyskała tytuł profesora nauk technicznych. Obecnie jest profesorem na Wydziale Górnictwa i Geoinżynierii AGH w Krakowie. Specjalność - materiały wybuchowe i towarzyszące im odpady, technika strzelnicza w górnic[...]