KONKURS NA NAJLEPSZĄ PRACĘ DOKTORSKĄ W ROKU 2004 IV okł.
Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Materiałoznawczego ogłasza Konkurs na najlepszą pracę doktorską z zakresu inżynierii materiałowej. REGULAMIN KONKURSU: 1. Dyplom oraz nagroda w formie pieniężnej pr[...]
Inżynieria powierzchi w wytwarzaniu biomateriałów tytanowych IV str. okł.
Monografia autorów T. Wierzchonia, E. Czarnowskiej i D.Krupy jest oryginalną pozycją wydawniczą o dużych walorach edukacyjnych. Omawia zastosowanie nowoczesnych metod inżynierii powierzchni w kształto[...]
Struktura i właściwości kompozytów warstwowych- dwufazowy stop tytanu - fazy międzymetaliczne Ti-Al - azotek tytanu
Poprzez połączenie procesu zgrzewania dyfuzyjnego stopu tytanu Ti6Al2Cr2Mo z aluminium i azotowania jarzeniowego możliwe jest wytworzenie kompozytu warstwowego TiN / Ti2N /stop tytanu Ti6Al2Cr2Mo/ faz[...]
Sekwencja powstawania faz międzymetalicznych w powłokach wielowarstwowych
Formation of multi-layer coating containing intermetallic phases is the subject of the analysis. The multilayer was produced by means of the so-called duplex treatment of the surface. The treatment wa[...]
Wytwarzanie dyfuzyjnych warstw powierzchniowych na osnowie faz międzymetalicznych TixAly, NixAly oraz TixNiy na jednofazowym stopie tytanu alfa
Dobre właściwości mechaniczne oraz stabilność termiczna podczas pracy w podwyższonej temperaturze stopów tytanu typu alfa powodują, że zyskują one większe znaczenie i coraz częściej zastępują dwufazowe stopy tytanu m.in. w lotnictwie i przemyśle motoryzacyjnym. Wykorzystanie tych materiałów w aplikacjach wysokotemperaturowych ograniczone jest jednak do temperatury poniżej 600°C, co związane jest głównie z ich niewystarczającą odpornością korozyjną związaną z zachodzącymi powyżej tej temperatury intensywnymi procesami utleniania [1, 2]. Proces wysokotemperaturowego intensywnego utleniania stopów tytanu spowodowany jest dużą rozpuszczalnością tlenu w tytanie, jak i wysokim powinowactwem tytanu do tlenu, co prowadzi do powstawania zgorzeliny rutylowej TiO2, nie zapewniającej w warunkach działania wysokiej temperatury wystarczającej ochrony podłoża przed dyfuzją tlenu. Produktami utleniania tytanu w tych warunkach są metastabilne tlenki TiO, Ti2O3, TinO2n-1, aż po stabilny TiO2, krystalizujący w trzech odmianach polimorficznych: anataz, brukit i rutyl. Znaczne różnice w parametrach sieci krystalicznej powstających produktów korozji, jak również znaczne różnice wartości współczynników rozszerzalności cieplnej tlenków i materiału rdzenia prowadzą do powstawania pęknięć na granicy rdzeńutleniona warstwa i w konsekwencji do łuszczenia się i odpadania zgorzeliny. Efektem tego jest znaczny wzrost szybkości degradacji materiału. [3]. Nowoczesnymi materiałami stosowanymi na elementy do pracy w podwyższonej temperaturze, charakteryzujące się wysoką żaroodpornością i żarowytrzymałością są stopy na osnowie faz międzymetalicznych [4÷6], spośród nich ważną rolę odgrywają fazy na osnowie aluminium, a w szczególności aluminidki tworzące się w układach równowagi Ti-Al oraz Ni-Al (rys. 1). Fazy międzymetaliczne na osnowie aluminium charakteryzują się wysoką stabilnością termiczną oraz odpornością na wysokotemperaturowe utlenianie. W procesie utl[...]
Kształtowanie odporności korozyjnej stopów magnezu metodą hybrydową
Stopy magnezu, z uwagi na małą masę właściwą i dobre właściwości, stanowią
atrakcyjny materiał konstrukcyjny i funkcjonalny. Istotną przeszkodę
dla jego szerszego wykorzystania w technice stanowi jednak, wobec relatywnie
słabej odporność na korozję i zużycie przez tarcie, brak obróbek
powierzchniowych umożliwiających skuteczny wzrost trwałości wyrobów ze
stopów magnezu. Perspektywicznym rozwiązaniem jest wytwarzanie na stopach
magnezu dyfuzyjnych, kompozytowych warstw azotków chromu i tytanu
w obróbce hybrydowej, łączącej proces azotowania jarzeniowego stopu
magnezu z uprzednim wytworzeniem na nim powłoki chromu lub tytanu,
zwiększającej dzięki dyfuzyjnemu charakterowi warstw odporność na zużycie
przez tarcie i korozję. W artykule omówiono wyniki badań określające
wpływ różnych wariantów dyfuzyjnych, kompozytowych warstw azotków
chromu i tytanu na odporność korozyjną stopów magnezu.
Słowa kluczowe: stopy magnezu, warstwy azotku chromu i azotku tytanu,
metoda hybrydowa, mikrostruktura, odporność na korozję, odporność na
zużycie przez tarcie
Controlling of corrosion resistance of magnesium alloys using hybrid method
The small specifi c mass and advantageous properties, make magnesium alloys attractive
constructional and functional materials. There is however an important obstacle
to their wider use, namely their poor resistance to corrosion and frictional wear, while
no surface treatments are available which would effectively prolong their service life.
A prospective solution is to produce diffusion chromium nitride or titanium nitride
composite layers on the surface of these alloys using a hybrid treatment in which,
the alloy surface is pre-coated with a chromium or titanium layer and then subjected
to glow discharge assisted nitriding. Thanks to their diffusion character, the layers
thus obtained increase the resistance of the alloy to corrosion and frictional wear.
The paper presents the results of the investigations, which deter[...]
Kształtowanie struktury i właściwości warstw azotku chromu wytwarzanego w warunkach wyładowania jarzeniowego
Wiele związków organicznych chromu jest używanych w charakterze lotnych prekursorów do wytworzenia warstw chromowych metodami MOCVD. Związki te mogą być odpowiednio sklasyfikowane w zależności od energii wiązań podstawników z chromem. Przykładami takich podstawników są grupy karbonylowe, diketony, amidki, cyklopentadieny, grupy aromatyczne i grupy alkilowe [1]. Dla prekursorów metaloorganicznych, w których zachodzi proces rozpadu homologicznego, zwłaszcza głównej grupy składnika, obserwuje się tendencje do zależności temperatury osadzania od stabilizacji podstawników: im wyższa stabilizacja podstawników, tym niższa energia dysocjacji wiązań metal-podstawnik i także niższa temperatura osadzania. W pracy [1] porównywano sposoby dozowania prekursorów chromowych w celu wytworzenia azotku chromu. Zastosowano pojedyncze źródło chromu, jak również mieszaninę różnych związków. Pojedyncze źródło prekursora metaloorganicznego pozwala na dobrą kontrolę składu fazy gazowej, zwiększa strefę osadzania, upraszcza konstrukcję pieca i warunki procesu. Ideałem jest, aby prekursor swoim składem chemicznym był zbliżony do wytwarzanej powłoki. Wiązania pomiędzy składnikami rdzenia muszą być mocniejsze niż pomiędzy rdzeniem a podstawnikiem organicznym chromu z zastosowaniem związku tetrakis(dialkiloamidku) chromu i amoniaku [1]. Spośród związków chromu węgliki i azotki z powodu ich wysokiej twardości, wysokiej temperatury topnienia, dobrej odporności na zużycie przez tarcie, a także dobrej odporności korozyjnej są najczęściej wymieniane, jako materiały do ochrony elementów stalowych. Warstwy azotku chromu, który charakteryzuje się także wysoką żaroodpornością, wytwarza się głównie metodami PVD [2÷5]. Na Wydziale Inżynierii Materiałowej opracowano technologię wytwarzania tej warstwy przez połączenie metody chromowania galwanicznego i azotowania jarzeniowego [6] Ze względu na aspekt ekologiczny proces chromowania galwanicznego zgodnie z dyrektywą U[...]
Quantitative description of the influence of high-temperature hydrogen treatment on the microstructure of Ti-6Al-4V alloy
The paper presents the results of hydrogen using as a temporary alloying element in Ti-6Al-4V alloy for division of lamellar microstructure. Hydrogen Treatment of Materials (HTM) is an attractive method for changes microstructure and improving final mechanical properties of the alloys. The paper presents the quantitative description of the microstructure in Ti-6Al-4V alloy after high-temperat[...]
Characteristics of the (Mn-N-O-P) type layers created on the cast aluminium alloys
The microstructure, chemical and phase composition of the (Mn-N-O-P) type surface layers as well as their corrosion and tribological properties in comparison to uncoated cast aluminium alloys have been performed. An elaborated multiplex surface treatment of aluminium alloys enables forming of phase composition in the several zones of the (Mn-N-O-P) type layers. The zone microstructure with ph[...]
Odporność na zużycie przez tarcie dyfuzyjnych warstw fosforków tytanu na stopie tytanu Ti6Al4V
Nowoczesne materiały pretendujące do zastosowań na implanty kostne winny cechować się odpowiednią kombinacją właściwości mechanicznych, w tym dobrą odpornością na zużycie przez tarcie. Wymagania te spełniają dyfuzyjne warstwy fosforków tytanu wytwarzane metodą hybrydową, łączącą procesy chemicznego bezprądowego osadzania powłok niklowo-fosforowych z obróbką jarzeniową. W pracy przedstawiono [...]