Przedmiotem pracy jest zbadanie wpływu zmian grubości oraz przenikalności poszczególnych warstw dielektryka w strukturze anteny planarnej wielowarstwowej na szerokość pasma jej pracy. Omówione zostaną zjawiska zachodzące w wielowarstwowej strukturze planarnej zasilanej szczelinowo. Przedstawiony zastanie wpływ zmian wartości tych parametrów poszczególnych warstw na szerokość pasma pracy. Abstract: Examining the influence of the changes of thickness and the permittivity of the individual layers of dielectric in multilayer antenna on the bandwidth is the object of the work. Phenomena setting in the aperture-coupled stacked microstrip antennas were introduced. The influence of the changes of the value of these parameters of individual layers on the bandwidth was talked over. (Influence o[...]

This article applies to modelling the propagation of electromagnetic waves. The use of mathematical models describing the propagation of electromagnetic waves allows you to simulate the propagation of any environment such as a building. The paper shows problem of selecting the appropriate propagation model for the analysis of the propagation environment. (Modeling the propagation of electromagnetic waves in ideal and real conditions) Streszczenie. Artykuł dotyczy modelowania rozchodzenia się fal elektromagnetycznych. Zastosowanie matematycznych modeli opisujących rozchodzenie się fal elektromagnetycznych pozwala na symulowanie dowolnego środowiska propagacyjnego np. budynku. Celem artykułu jest przedstawienie problemu doboru odpowiedniego modelu propagacyjnego do analizowanego środowiska. Keywords: wave propagation, attenuation, model Słowa kluczowe: propagacja fal, tłumienie, model doi:10.12915/pe.2014.07.31 Wstęp W ostatnich latach zaobserwować można dynamiczny wzrost liczby urządzeń korzystających z komunikacji bezprzewodowej. Wśród nich zdecydowaną większość stanowią urządzenia mobilne (smartfony, tablety), ale nie należy pomijać intensywnie rozwijanych nowych środków i systemów łączności (także wojskowych) bezprzewodowej. Wprowadzane na rynek rozwiązania bezprzewodowe należy wcześniej przetestować. W tym celu prowadzone są symulacje pracy urządzeń bezprzewodowych lub nawet całych systemów telekomunikacyjnych w różnych środowiskach propagacyjnych. Praktycznie niemożliwe jest zrealizowanie wszystkich typów testów w rzeczywistym środowisku propagacyjnym. Zastosowanie matematycznych modeli opisujących rozchodzenie się fal radiowych pozwala na wyeliminowanie tej niedogodności, możliwe staje się symulowanie dowolnego środowiska propagacyjnego np. budynku. Opracowanie odpowiedniego oprogramowania symulacyjnego, lub skorzystanie z już istniejącego pozwala na stosunkowo tanią weryfikację przygotowywanych projektów, przy akceptowal[...]

  Lokalizacja źródła promieniowania radiowego we współczesnym świecie odgrywa coraz bardziej znaczącą rolę, zarówno jako element walki radioelektronicznej, jak i element usług telekomunikacyjnych oferowanych przez operatorów sieci. Lokalizacja jest głównie używana ze względów bezpieczeństwa narodowego, jak i również coraz powszechniejszej używana przez różnego rodzaju usługi telekomunikacyjne oraz aplikacje. Do najpopularniejszych metod lokalizacji pasywnej źródła promieniowania elektromagnetycznego możemy zaliczyć metody: AOA (ang. Angle of Arrival), TDOA (ang. Time Difference of Arrival), FDOA/DD (ang. Frequency Difference of Arrival/Differential Doppler) oraz SDF (Signal Doppler Frequency). Porównania wyników analizy numerycznej w środowisku Matlab dokonano na podstawie wartości błędu kołowego CEP (ang. Circular Error Probable) oraz elipsy błędów CRLB (ang. Cramer-Rao Lower Bound). CHARAKTERYSTYKA METOD LOKALIZACJI ŹRÓDEŁ PROMIENIOWANIA RADIOWEGO Lokalizacja źródeł promieniowania to dziedzina radioelektroniki, która zajmuje się technicznymi aspektami określania położenia źródeł promieniowania fal elektromagnetycznych. Ma ona zastosowanie militarne, zwłaszcza w rozpoznaniu radiowym, jak i w telekomunikacji, gdyż operatorzy, jak i sami użytkownicy końcowi często korzystają z tej usługi. Podstawowym kryterium klasyfikacji metod lokalizacji jest rodzaj parametru wyznaczanego w odbieranym sygnale, na podstawie którego określana jest pozycja źródła sygnału w danej metodzie. Generalnie można wyróżnić pięć podstawowych grup metod pozycjonowania: ● metody kątowe, np. AOA (Angle of Arrival), ● metody amplitudowe, np. RSS (Received Signal Strength), ● metody czasowe, np. TOA (Time of Arrival), TDOA (Time Difference of Arrival), ● metody częstotliwościowe, np. FDOA (Frequency Difference of Arrival), SDF (Signal Doppler Frequency), ● metody hybrydowe, będące połączeniem przynajmniej dwóch różnych met[...]

  Gwałtowny wzrost popularności urządzeń mobilnych powoduje rozwój infrastruktury sieci bezprzewodowej. Zwiększająca się liczba użytkowników smartfonów i tabletów wymusza rozwój istniejących rozwiązań. Na rynku pojawiła się nowa technologia 5G, która zrewolucjonizuje łączność bezprzewodową. Zgodnie z przewidywaniami, sieć 5G przeniesie świat cyfrowy na wyższy poziom. Czy ta zmiana jest w ogóle potrzebna? Literka G oznacza generację, które średnio zmieniają się co dekadę. Pierwsza została wprowadzona przez Nordic Mobile Telephone w 1982 roku. Dziesięć lat później na rynku pojawiła się druga generacja, a w 2001 roku trzecia generacja. Dokument w pełni opisujący standardy sieci czwartej generacji pojawił się w 2012 roku. Każda generacja to nowe pasma częstotliwości i szersze pasma widmowe, co zbliża nas do chwili, w której już wyższe częstotliwości będą zakłócały transmisję satelitów komunikacyjnych. W wyniku tego, celem nowego systemu 5G jest zwiększenie liczby urządzeń obsługiwanych przez stację, zwiększenie wydajności spektralnej, obniżenie zużycia energii przez urządzenia odbiorcze, zmniejszenie opóźnień oraz spadek kosztów utrzymania infrastruktury. Po pełnym wdrożeniu infrastruktury 5G możliwe będzie podłączenie do sieci prawie nieograniczonej liczby urządzeń. Zapewnione będzie przesyłanie danych z minimalną szybkością 100 Mb/s w dowolnie wybranym miejscu. Ponadto występujące opóźnienia mają być zredukowane do poziomu kilku milisekund [1]. CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU 5G 5G jest systemem nowej generacji zapewniającym łączność mobilną oraz bezprzewodową. Kluczowymi wymaganiami stawianymi temu systemowi jest zwiększenie pojemności, zwiększenie wrażliwości na potrzeby użytkowników, energooszczędność oraz opłacalność, która spowoduje, że system ten będzie tańszy niż, którykolwiek z poprzednich. Wzrost zapotrzebowania na sieć 5G jest napędzany przez stale rosnący popyt na dane mobilne oraz pojawienie się Internet of Things (IoT[...]

  Po raz pierwszy antenę mikropaskową zasilaną linią mikropaskową przedstawił w 1953 r. G.A. Deschamps, jednak jak to często bywa w świecie nauki, patent został złożony dopiero w 1955 r. przez francuskich wynalazców Guttona i Baissinota. Pomimo ustanowienia patentu minęło jeszcze 20 lat zanim wprowadzono je do użytku. Wynikało to z faktu rozwoju innych dziedzin nauki, związanych z materiałami, które pozwoliły na otrzymanie podłoży o odpowiednich parametrach zapewniających dobre działanie tworzonych na nich anten. Pierwszymi którzy wykonali praktycznie wykorzystywaną antenę mikropaskową byli Howell i Munson. Użyto jej w pociskach Sprint oraz Sidewinder, znajdujących się na wyposażeniu armii USA. Zauważono wtedy duży potencjał w tego typu rozwiązaniach układowych. Dało to początek dużemu rozwojowi tej technologii na przełomie następnych dziesięcioleci. Aktualnie anteny mikropaskowe są powszechnie używane ze względu na ich liczne atuty, z których między innymi to [1]: - małe wymiary, - mała waga, - niskie koszty produkcji itd. Oczywiście anteny te mają również wiele wad takich jak: - bardzo wąskie pasmo pracy; - duże straty w torze zasilającym; - wysoka polaryzacja krzyżowa; - mała tolerancja dla dużych mocy; Mimo wszystko wiele firm cały czas pracuje nad pozbawieniem anten mikropaskowych ich wad, lub chociaż ich minimalizacji. Prace te będą trwały do momentu w którym rynek będzie tego wymagał [1]. Łączność jest to dziedzina technologii która na przełomie XX i XXI wieku dokonała zatrważającego postępu - zmieniając medium z przewodowego na bezprzewodowe. Jednak nie byłoby to możliwe gdyby nie rozwój technologii produkcji anten, które pozwoliły na porzucenie potrzeby rozwijania kabli na odcinkach setek kilometrów, a pozwoliły na ich zastąpienie przy wykorzystaniu dwóch prostych anten nadawczo-odbiorczych. Taką samą drogę przeszedł Internet, jeszcze 20 lat temu niezbędne było podłączanie przewodu do komputera, aby móc korzyst[...]

  W ostatnim okresie coraz częściej zauważa się wady systemów radiokomunikacji ruchomej opartych na komórkach o tradycyjnych kształtach. Już w latach osiemdziesiątych w niektórych miastach państw wysoko rozwiniętych zauważono pewne wady tych systemów i podzielono klasyczną komórkę na kilka podkomórek. Początkowo miało to wprawdzie na celu jedynie zwiększenie pojemności systemu, ale ważne jest to, że po raz pierwszy wprowadzono wtedy do praktycznego użytku szyki antenowe w stacjach bazowych. W najprostszej postaci antena wielowiązkowa w stacji bazowej służy do utworzenia kilku wiązek mających pokryć całą przestrzeń komórki, dla przykładu - trzy wiązki o szerokości 120 stopni lub sześć o szerokości każdej 60 stopni (rys. 1). [17] CEPT ECC, CEPT Report 020, Report from CEPT to the European Commission in response to the Mandate to: the harmonised radio spectrum use for safety critical applications of Intelligent Transport Systems (ITS) in the European Union, 21 December 2007 [18] CEPT ECC, CEPT Report 036, Report from CEPT to the European Commission in response to Part 1 of the Mandate to: Automotive Short-Range Radar systems (SRR), 25 June 2010 [19] CEPT ECC, CEPT Report 037, Report from CEPT to the European Commission in response to Part 2 of the Mandate to: Automotive Short-Range Radar systems (SRR), 25 June 2010 [20] ETSI, Technical Report, Electromagnetic compatibility and Radio spectrum Matters (ERM); Intelligent Transport Systems (ITS); Part 2: Technical characteristics for pan European Electromagnetic compatibility and Radio spectrum Matters (ERM) harmonized communications equipment operating in the 5 GHz frequency range intended for road safety and traffic management, and for non-safety related ITS applications; System Reference Document, Draft ETSI TR 102 492-2 V1.1.1 (2006-07) [21] ETSI, Technical Report, Electromagnetic compatibility and Radio spectrum Matters (ERM); Short Range Devices (SRD);Intelligent Transport Syst[...]

  W wyniku ciągłego postępu technologicznego, w ciągu ostatnich kilku latach gwałtownie wzrasta liczba używanych komputerów, różnego rodzaju urządzeń elektronicznych oraz urządzeń telekomunikacyjnych. Impulsy HPEM są coraz częściej wykorzystywane do zakłócania pracy urządzeń elektronicznych lub nawet ich niszczenia. W artykule przedstawiono modyfikację konstrukcji anteny reflektorowej generatora HPEM zwiększającą wartość natężenia generowanego pola elektrycznego. Abstract: As a result of constant technological progress over the last several years a rapidly increasing number of used computers, various types of electronic devices and telecommunications equipment. HPEM impulses are increasingly being used to disrupting or even destroy electronic devices. The article presents a modification of the construction of the reflector antenna of HPEM generator increases the intensity of the generated electric field Słowa kluczowe: antena, HPEM, HPM DS, reflektor Keywords: antenna, HPEM, HPM DS, reflector 1. WSTĘP Ciągły postęp cywilizacyjny wiąże się z przetwarzaniem coraz to większej ilości energii do form wykorzystywanych w nauce, medycynie, technologii itp. Do tej grupy energii należy także energia prądów i pól wysokich częstotliwości, a obserwowane zwiększanie ilości tych źródeł oraz wzrost ich mocy, to kolejne źródło zagrożeń wywołujących niepożądane efekty techniczne. Z jednej strony należy się zabezpieczać przed tego typu zagrożeniami, a z drugiej strony warto wykorzystać źródła impulsów elektromagnetycznych do bezinwazyjnego unieszkodliwiania delikatnego sprzętu elektronicznego np. podczas działań zbrojnych na polu walki. Analiza cech pracy źródeł impulsowego promieniowania elektromagnetycznego dużej mocy po[...]

  W artykule przedstawiono cechy dystynktywne dla współczesnego sprzętu informatycznego znajdującego się na rynku Unii Europejskiej wyznaczone na podstawie emisji promieniowanej. W artykule opisano implementację bazy danych dla interfejsów sprzętowych urządzeń informatycznych wykorzystywaną w procesie ich identyfikacji bazując na emisji promieniowanej. Ponadto w artykule przedstawiono miary podobieństwa emisji promieniowanej dla poszczególnych interfejsów sprzętowych urządzenia informatycznego wykorzystane w zaimplementowanej bazie danych służące do realizacji procesu identyfikacji. Abstract: In the article distinctive feature for modern IT equipment present on the European Union market have been presented. The collected measurement results of radiated emission generated by particular components of IT devices allowed it to build data base which could be used for identification of components characterized by too high level of radiated emission. This paper describes the implementation a database for informatics devices in the process of identification based on radiated emissions. In addition, the article presents a similarity measure radiated emissions for each hardware interfaces of PC computer. These similarity measures are used in the implemented database used to perform the identification process. Słowa kluczowe: interfejs, baza danych, EMC, identyfikacja, emisja promieniowana Keywords: interface, data base, EMC, identification, radiated emission 1. WSTĘP Energia emitowana (ε) przez dowolne źródło, ogólnie biorąc, może zależeć od częstotliwości (f), czasu (t) i kierunku ().Wielkość ε można uważać za operator opisujący przekształcenie energii wyzwalanej w źródle (która zależy tylko od częstotliwości i czasu) w przestrzenno- czasowo-częstotliwościowy rozkład energii w ośrodku otaczającym źródło. Jeżeli właściwości kierunkowe, częstotliwościowe i czasowe źródła są niezależne od siebie, to jego zdolność em[...]

  W związku z postępującym z dnia na dzień uzależnieniem społeczeństw na całej Ziemi od urządzeń elektrycznych i elektronicznych, stały się one integralną częścią złożonych systemów, od których w dużej mierze uwarunkowane jest prawidłowe działanie światowej gospodarki. O jej rozwoju decydują takie aspekty jak sprawność, niezawodność, czy też żywotność wcześniej wspomnianych urządzeń, a te z kolei zależą przede wszystkim od stopnia wrażliwości na narażenia elektromagnetyczne oraz zaburzenia występujące w otaczającym nas środowisku. Pomiary wrażliwości urządzeń elektrycznych i elektronicznych, a przede wszystkim ograniczanie i kontrola poziomu zaburzeń elektromagnetycznych, są niezwykle ważne. Bardzo ważną grupą sygnałów działających destrukcyjnie na urządzenia elektroniczne są impulsy HPM. 2. STANOWISKO DO POMIARÓW IMPULSÓW HPM Najważniejszymi elementami wymaganymi do przeprowadzenia pomiarów oddziaływania źródeł elektromagnetycznych wysokiej mocy na urządzenia elektroniczne są sonda pomiarowa oraz odbiornik. Pomiary powinny być przeprowadzane w komorach bezodbiciowych celem odizolowania badanego systemu od zakłóceń pochodzących ze środowiska zewnętrznego oraz odizolowaniem środowiska zewnętrznego przed oddziaływaniem impulsów HPM generowanych w trakcie badań. Na rys. 1 przedstawiono schemat blokowy stanowiska pomiarowego do generowania oraz pomiaru impulsów HPM. Główne elementy składowe tego stanowiska to generator HPM DS110F firmy Diehl, oscyloskop DPO70404 firmy Tektronix oraz sonda D-dot firmy Prodyn. Oscyloskop posiada 4 kanały analogowe. Każdy z tych kanałów charakteryzuje się pasmem 4 GHz i 25 GS/s czasu próbkowania. Oscyloskop umożliwia zapamiętywanie próbek w formacie FastFrame, dzięki czemu możliwe jest zapamiętanie szybkich zmian w sygnale i z tego względu możliwe jest zapamiętanie impulsów HPM jako kolejnych rekordów w postaci pojedynczego długiego rekordu. Jest to przydatne z uwagi na możliwość obejrzenia jak[...]

  Impulsy elektromagnetyczne HPM DS są promieniowaniem elektromagnetycznym o szerokim widmie stosunkowo niskich częstotliwości (z reguły poniżej 600- 700 MHz), krótkim czasem trwania (rzędu nanosekund) oraz bardzo dużym natężeniu pola (rzędu kilkudziesięciu lub kilkuset kV/m). Wygenerowanie takiego impulsu może spowodować wyłączenie, zakłócenie pracy czy nawet zniszczenie przetwarzanych danych i urządzeń telekomunikacyjnych. Analiza cech pracy źródeł impulsowego promieniowania elektromagnetycznego dużej mocy pozwala stwierdzić, że szczególne zainteresowanie budzi problem oceny progu odporności elektromagnetycznej urządzeń w sytuacji oddziaływania impulsu dużej mocy zakresu mikrofal (High Power Microwave - HPM). Dokładne określenie oddziaływania wymaga specjalistycznych badań i wielu testów, a stosowane ekranowanie i filtracja to ograniczone zabezpieczenie. Szczególnie, że wiązkę promieniowania impulsowego można dowolnie ukierunkować, tj. zbudować źródło, jako urządzenie z energią skierowaną używając odpowiednich reflektorów i anten. Największym zagrożeniem dla urządzeń elektronicznych są elektromagnetyczne impulsy o dużej mocy, które mogą być generowane przy użyciu bomb elektromagnetycznych - generatorów o niewielkich rozmiarach fizycznych. 2. GENERATOR IMPULSÓW HPM Impulsy HPM zostały odkryte jako źródło uboczne, podczas pierwszych wybuchów jądrowych, jednakże dopiero znacznie później pojawił się pomysł włączenia ich do arsenału wyposażenia armii. Uświadomiono sobie, że eksplozja bomby atomowej na znacznej wysokości nad terytorium wroga [...]