Określenie polimerowe kompozyty konstrukcyjne odnosi się do tworzyw sztucznych utwardzalnych (np. żywic poliestrowych, winyloestrowych, epoksydowych) lub termoplastycznych wzmocnionych włóknami szklanymi, rzadziej węglowymi lub aramidowymi (kevlar). Obecnie w wielu dziedzinach techniki materiały te stanowią atrakcyjną alternatywę dla stopów metali, ceramiki, drewna i polimerów nie wzmocnion[...]

  Warunek utraty stateczności powłoki rur z tworzyw sztucznych ułożonych w gruncie poniżej zwierciadła wody gruntowej oraz stosowanych po bezwykopowej renowacji przewodów kanalizacyjnych. Przykłady utraty stateczności rur polietylenowych ułożonych w gruncie.Uwagi wstępne Rury i powłoki renowacyjne z tworzyw sztucznych projektuje się sprawdzając dopuszczalne ugięcia, warunek utraty ich stateczności oraz dopuszczalne naprężenia. W przypadku poważnych błędów projektowych, a niekiedy także wykonawczych, może dojść do utraty stateczności powłok tworzywowych, polegającej na ich "odskoku" (znaczącym odkształceniu się) do wnętrza. Zjawisko to obserwowane jest wyłącznie w nowobudowanych przewodach kanalizacyjnych grawitacyjnych lub powłokach renowacyjnych o błędnie zwymiarowanych grubościach ścianek. Może ono wystąpić bezpośrednio po wbudowaniu rur lub w okresie późniejszym, np. za rok lub za kilka lat po ich wbudowaniu. Zjawiska tego nie należy mylić z lokalnym wgnieceniem, tzw. "wbijaniem się" kamieni lub innych twardych przedmiotów znajdujących się po zewnętrznej stronie rur do ich wnętrza [3,4,5]. Warunek utraty stateczności powłoki rur z tworzyw sztucznych ułożonych w gruncie poniżej zwierciadła wody gruntowej Obciążenie wyboczające krytyczne q v,kryt uwzględniające wpływ obciążeń pionowych, tj. ciężaru gruntu i obciążeń użytkowych [1,6], oblicza się ze wzoru: [...]

Współczesne rozwiązania materiałowe różnią się zasadniczo od tradycyjnych sztywnych o znacznej masie, często kruchych i na ogół o złączach nie tolerujących odstępstw od współosiowości. Współcześnie występują materiały o odmiennych cechach, zaliczane do różnych lub tych samych grup materiałowych. Przykładem może być pojęcie "tworzywo sztuczne", w którym mieszczą się zasadniczo różniące się od[...]

  Jednym z podstawowych problemów, przed jakim stają obecnie projektanci instalacji wodociągowych, jest wybór materiału do ich budowy. Obok materiałów tradycyjnych, takich jak stal czy żeliwo, powszechnie stosowane są obecnie tworzywa sztuczne (materiały polimerowe), przede wszystkimpolietylen (PE), polietylen sieciowany (PEX) oraz nieplastyfikowany polichlorek winylu (PVC-U). Od końca lat osiemdziesiątych XX wieku obserwuje się stały i wyraźny wzrost udziału tych materiałów w budowanych instalacjach wodociągowych. Podobną tendencję obserwuje się także przy budowie zewnętrznych sieci wodociągowych [Kwietniewski M. Rurociągi polietylenowe w wodociągach i kanalizacji.Rozwój rynkuwPolsce i na świecie, Inżynieria bezwykopowa, 2005, p. 40 - 45]. O popularności rurociągów z tworzyw sztucznych zdecydowała przede wszystkimich niska cena oraz takie właściwości, jak odporność na korozję, niski współczynnik chropowatości, niewielka podatność na tworzenie się złogów osadu, wysoka niezawodność eksploatacyjna, elastyczność materiału umożliwiająca łatwą zmianę lub korektę przebiegu rurociągu, możliwość odkształceń, dobre parametry wytrzymałościowe oraz trwałość oceniana na ponad 50 lat.Wporównaniu z materiałami metalowymi tworzywa te charakteryzuje mała energochłonność wytworzenia (np. PVC - 295MJ/m, żeliwo - 849 MJ/m); znacznie mniejszy ciężar oraz duża zdolność tłumienia wibracji. Cechy te są dobrze znane projektantom.Opisujące je parametry łatwo odnaleźć m.in. w katalogach producentów i na ogół stanowią podstawę do wyboru materiału na etapie projektowania. Nie wolno jednak zapominać, że głównym celem budowy i funkcjonowania instalacji wodociągowych jest dostarczanie do odbiorców wody o jak najlepszej jakości. Przy wyborze materiału należy więc brać pod uwagę takżemożliwość jego oddziaływania na jakość przesyłanej wody. Podczas produkcji przewodów z tworzyw sztucznych dodaje się do organicznych materiałów polimerowych[...]

Omówiono niedociągnięcia normy PN-92/B-1706 dotyczące instalacji ciepłej wody. Podano wartości orientacyjne współczynników przepływu Kvs i współczynniki oporów miejscowych Ldw, jak również nomogram je[...]

Przedstawiono wyniki prac IChP dotyczących utylizacji odpadów gumowych do wytwarzania poliolefinowych węży przepuszczających wodę przeznaczonych do celów rolniczych, a także do produkcji płyt z lepiszczem poliuretanowym, badań w zakresie przerobu odpadów laminatów poliestrowych w celu odzysku włókna szklanego, przerobu odpadów poliestrów kwasu tereftalowego na półprodukty dla polieterów i pol[...]

Powszechnie stosowane w Polsce do początku lat 90. XX wieku rury z materiałów tradycyjnych (żeliwo, stal, betony, kamionka, azbestocement) zostały na przestrzeni historii ich stosowania dość dokładnie poznane. Wiedza ta znalazła odzwierciedlenie w funkcjonujących normach, wytycznych i instrukcjach montażowych. "Mocne wejście" rur z tworzyw sztucznych na rynek polski na początku lat 90. XX wi[...]

Zaprezentowano sposoby zagospodarowania odpadów tworzyw sztucznych w Polsce i na świecie a także porównano przykłady rozwiązań prawno-ekonomicznych i możliwości technicznych istniejących od lat w krajach Unii Europejskiej. Na tym tle wskazano na problemy recyklingu w gospodarce odpadami i współczesne tendencje w ich rozwiązywaniu. Określono orientacyjne potrzeby recyklingu tworzyw sztuczn[...]

Przedstawiono wyniki badań współczynnika tarcia między betonem a tworzywem sztucznym (polipropylenem) stosowanym do produkcji rur grzewczych. Wyniki te mogą być przydatne do obliczeń wytrzymałościowych płyt grzewczych dostępnymi programami opartymi na metodzie elementów skończonych (np.: ANSYS). CORAZ częściej w Polsce zamiast tradycyjnych materiałów używanych w branżach instalacyjnych, tak[...]

1. Wprowadzenie W instalacjach centralnego ogrzewania ciepło najczęściej rozprowadzane jest za pomocą wody, krążącej w systemie rur i przez elementy oddające ciepło, np. takie jak grzejniki lub pętle ogrzewania płaszczyznowego. Niezależnie od systemu, efektywność pracy jest w dużej mierze zależna od jakości wody wprowadzanej do obiegu. Czynnik grzewczy o dużej zawartości jonów, głównie węglanów i wodorowęglanów, powoduje wytrącanie osadów, szczególnie w miejscach o najwyższej temperaturze, czyli kotłach i wymiennikach ciepła. Powstała w ten sposób warstwa, tzw. kamienia kotłowego zmniejsza skuteczność wymiany ciepła z otoczeniem, co obniża sprawność całego systemu zwiększając koszty eksploatacji. Odłożone na metalowych powierzchniach osady sprzyjają rozwojowi korozji lokalnej, a w skrajnych przypadkach mogą przyczynić się do uszkodzenia kluczowych elementów systemu grzewczego. Korozja w instalacjach grzewczych rozwija się również niezależnie od osadów węglanowych i może być intensyfikowana przez wiele czynników, na przykład takich jak nieodpowiednie pH, czy wysokie stężenie rozpuszczonych gazów [2], [8], [9]. Czynniki te są podstawową przyczyną nieefektywnej pracy systemów grzewczych i ich awarii. Jak z tego wynika, długa i bezawaryjna praca systemu grzewczego wiąże się nierozerwalnie z jakością płynącego w instalacji czynnika. 2. Wymagania stawiane wodzie w instalacjach grzewczych Za kryterium jakości wody wypełniającej instalacje grzewcze przyjmuje się czynniki warunkujące szybkość zachodzenia procesów korozyjnych i osadotwórczych. Stanowi o tym Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie §133 pkt. 4 [9] oraz norma PN-93/C-04607 [8]. W normie [8] określone są wymagania stawiane wodzie grzewczej oraz systematyka jej badań. Wymagania przytoczonego aktu normatywnego [8] formalnie nie obejmują instalacji z kotłami o mocy grzewczej do 25 kW. No[...]