Celem tego artykułu jest zaprezentowanie układu scalonego zaprojektowanego jako element systemu nawigacyjnego dla osób
niewidomych w ramach projektu MOBIAN. Jako efekt pracy i konsultacji z niewidomymi powstał prototyp urządzenia nawigacyjnego informującego
użytkownika o przeszkodach znajdujących się przed nim. Urządzenie będące pomocą dla niewidomych w poruszaniu się powinno być niewielkie i
wygodne. Dlatego też zdecydowano się na zastąpienie elementów dyskretnych części układu wykrywającego przeszkody jednym dedykowanym
układem scalonym. Układ ten jest sterownikiem obsługującym przetworniki ultradźwiękowe służące do wykrywania przeszkód. W artykule omówiono
budowę sterownika i przedstawiono jego funkcjonalność.
Abstract. The aim of this paper is to present an integrated circuit designed as element of navigation system for blind people realized as part of
MOBIAN project. As an effect of cooperation and consultations with the blind the prototype of navigation device, informing user about obstacles was
made. Device that is supposed to be helpful for blind people in moving around ought to be comfortable and of a small size. That is why it was
decided to replace discrete elements of obstacle detection circuit with one application scpecific integrated circuit. This IC is a driver for ultrasound
transducers used for obstacle detection. In this paper structure and functionality of driver is described. (Hardware driver for multichannel
ultrasonic obstacle detection system).
Słowa kluczowe: ASIC, osoby niewidome, ultradźwięki, generator VCO.
Keywords: ASIC, blind people, ultrasound, VCO generator.
Wstęp
Mobilny System Bezpieczeństwa dla Niewidomych -
MOBIAN [1] - powstał jako pomoc w poruszaniu się dla
osób niewidomych. Stworzony przez Wojciecha Gelmudę i
Andrzeja Kosa prototyp informuje użytkownika o
przeszkodach i zagłębieniach, takich jak wykopy czy
schody, a także o przeszkodach o małych rozmiarach
znajdujących się na wysokości głowy niewi więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono nowatorski sposób selektywnej metalizacji powierzchni krzemowych na strukturze ogniwa
fotowoltaicznego. Przedstawiona technologia umożliwia wytworzenie metalizacji o dowolnie wybranym kształcie na powierzchni ogniwa. Technologia
jest prowadzona w temperaturze pokojowej oraz może być w prosty sposób aplikowana do produkcji seryjnej.
Abstract. This paper presents a novel method for selectively plating on the surface of silicon solar cell structure. The presented technology allows
production of metallization of any given shape on the surface of cells. The technology is carried out at room temperature and can be easily applied to
mass production. (Selective metallization of silicon solar cell).
Słowa kluczowe: selektywna chemiczna metalizacja, krzemowe ogniwa fotowoltaiczne.
Keywords: selective chemical metallization, silicon solar cell.
Wstęp
Metoda chemicznej metalizacji aktywowanego podłoża
elektroizolacyjnego bądź półprzewodnikowego znajduje
zastosowanie nie tylko w procesie wytwarzania rezystorów
warstwowych stałych, lecz także przy otrzymywaniu warstw
kontaktowych charakteryzujących się wysoką
konduktywnością  rezystancją powierzchniową rzędu
0,1 /􀀀 więcej » Czytaj za darmo! »
Streszczenie. W artykule omówiono rozbudowę prototypowego systemu optycznej transmisji danych przy użyciu sekwencji dwuwymiarowych
kodów kreskowych. System składa się z mikroprocesorowego nadajnika, który za pomocą matrycy diod LED wyświetla zbiór dwuwymiarowych
kodów kreskowych w zmodyfikowanym standardzie DataMatrix. Odbiornikiem jest aplikacja zainstalowana na telefonie komórkowym użytkownika,
która po prawidłowej detekcji położenia matrycy w scenie rejestrowanej przez kamerę, odczytuje fragment przekazywanej informacji. Po odebraniu
wszystkich fragmentów informacji następuje jej synteza do postaci dźwiękowej i odczyt przez lektora.
Abstract. The article describes the tests, debugging and upgrading of a system for optical data transmission using sequences of two-dimensional
barcodes. The developed system consists of a transmitter equipped with a LED matrix to display sequences of two-dimensional barcodes in a
modified DataMatrix format and an application installed on a mobile phone as a receiver. After receiving and decoding the information stored in a
barcode, the message is read to the user using a text-to-speech module. (A system for generating and recognizing the animated, twodimensional
barcodes).
Słowa kluczowe: przetwarzanie obrazu, mikrokontrolery Cortex-M3, dwuwymiarowe kody kreskowe, DataMatrix.
Keywords: image processing, Cortex-M3, two-dimensional barcodes, DataMatrix.
Wprowadzenie
Ogromny postęp w dziedzinie urządzeń mobilnych w
ostatnich latach spowodował, że współczesny telefon
komórkowy posiada parametry techniczne niewiele
odbiegające od średniej klasy komputera osobistego sprzed
kilku lat. Dzięki temu jest możliwe projektowanie oraz
wdrażanie wielu rozwiązań ułatwiających życie oraz
normalne funkcjonowanie osobom starszym oraz
słabowidzącym w społeczeństwie. Jednym z takich
problemów jest samodzielne poruszanie się w budynkach
(np. użyteczności publicznej).
W klasycznej nawigacji najczęściej wykorzystywany jest
więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule opisano technologię oraz właściwości mikroreaktora chemicznego ze zintegrowanymi elementami optoelektronicznymi.
Opracowane urządzenie wykonano w technologii LTCC (Low Temperature Co-fired Ceramics - niskotemperaturowa ceramika współwypalana).
Zastosowana technologia mikroelektroniczna umożliwiła integrację elementów mikrofluidycznych (kanały, komory itp.) oraz optoelektronicznych
(dioda elektroluminescencyjna, czujnik światła) w jednym wielowarstwowym module ceramicznym. Prezentowany mikroreaktor przeznaczony jest do
oznaczania substancji (bio)chemicznych w ciekłych próbkach o bardzo małych objętościach. Detekcja wspomnianych substancji odbywa się na
zasadzie pomiaru absorbancji optycznej. Wstępne testy urządzenia przeprowadzono dla kilku roztworów wzorcowych nadmanganianu potasu. Na
podstawie otrzymanych wyników stwierdzono dużą amplitudę sygnału wyjściowego oraz liniową odpowiedź urządzenia dla całego zakresu
pomiarowego.
Abstract. The paper presents the technology and performance of the chemical microreactor with integrated optoelectronic components. The device
was made using LTCC (Low Temperature Co-fired Ceramics) technology. The applied technology has enabled the integration of electronic,
optoelectronic (passives, light emitting diode, light-to-voltage transducer) and microfluidic (channels, chambers, etc.) components in a single
multilayer ceramic module. Microreactor with optical detection is designed for the determination of a (bio)chemicals substance in the micro- or
nanoliter volume range. Detection of these substances is perforemed by measuring the optical absorbance. Preliminary studies were carried out for
a test solutions of potassium permanganate. The obtained results showed a high level of output signal, linear response and good repeatability.
(Microreactor with optical detection made with LTCC (low temeprature co-fired ceramics) technology).
Słowa kluczowe: mikroreaktor, niskotemperaturowa ceramika współwypalan więcej » Czytaj za darmo! »
Optycznie stymulowana luminescencja (OSL) jest wykorzystywana do wyznaczania dawki promieniowania jonizującego
absorbowanego przez próbkę w trakcie ekscytacji. Najbardziej popularnymi detektorami OSL są kryształy Al2O3:C i BeO. Do pewnych zastosowań
ważne jest użycie detektora w postaci dużej, elastycznej folii (np. w medycynie). Opracowano nowe detektory OSL umieszczając mikrokrystality
Al2O3:C w organicznej matrycy polimerowej. W artykule prezentujemy wyniki badań nowo syntetyzowanych detektorów hybrydowych.
Abstract. Optically stimulated luminescence (OSL) may be used for estimating dose of absorbed radiation. The most popular OSL detectors are
made of Al2O3:C as well as BeO crystals. For some applications (e.g. in medicine) it would be desirable to construct detectors in the form of higharea
flexible foils. New OSL detectors were developed by incorporating Al2O3:C microcrystallites into organic (polymer) matrix. The article presents
studies of newly synthesised hybrid detectors. (Optically stimulated luminescence of hybrid detectors with Al2O3:C microcrystallites).
Słowa kluczowe: optycznie stymulowana luminescencja, dozymetria luminescencyjna, tlenek aluminium, polimery, materiały hybrydowe.
Keywords: optically stimulated luminescence; luminescence dosimetry, aluminum oxide, polymers, hybrid materials.
Wstęp
Wykorzystanie promieniowania jonizującego w
medycynie, przemyśle i nauce wiąże się z narażeniem ludzi
na jego szkodliwe działanie. Niezbędnym wyposażeniem
osób pracujących zawodowo z promieniowaniem są
dawkomierze osobiste, rejestrujące pochłoniętą dawkę.
Dawniej stosowane dawkomierze filmowe, wypierane są
przez znacznie nowocześniejsze dawkomierze
termoluminescencyjne (TL) (np. LiF:Mg,Ti, LiF:Mg,Cu,P lub
inny). Podczas ogrzewania detektor TL emituje
promieniowanie w zakresi więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule opisano badania niezawodności elektrycznych połączeń międzywarstwowych w module LTCC (Low Temperature Cofired
Ceramics) wykonanym z ceramiki 9K7 firmy DuPont. Otwory (via) w kształcie kołowym wykonano laserem typu Nd-YAG i wypełniono pastą LL601.
Ścieżki przewodzące na powierzchni ceramiki wykonano z pasty LL612. Układy wielowarstwowe poddawano cyklom temperaturowym w zakresie od
-40°C do 125°C. Przeprowadzony test niezawodności wykazał, iż badane łańcuchy połączeń nie uległy uszkodzeniu w trakcie 300 cykli.
Abstract. The article describes reliability investigation of electrical connections (vias) in multilayer LTCC (Low Temperature Cofired Ceramics)
module. The module is manufactured from ceramics DuPont 9K7. The circular vias are made by Nd-YAG laser. They are filled in with LL601 paste.
The surface conductive paths are made from LL612 paste. The reliability test is carried out as the temperature cycles in the range from -40°C to
125°C. The conductive chains exhibit very good reliability. They are not failed in 300 temperature cycles. (Reliability investigation of electrical
vias in LTCC modules).
Słowa kluczowe: LTCC, niezawodność, warstwa gruba, połączenie.
Keywords: LTCC, reliability, thick film, via.
Wstęp
Wytwarzanie otworów o różnych kształtach i wymiarach
w surowej ceramice jest jednym z kluczowych procesów
techniki LTCC [1]. Stosuje się je do wytwarzania
międzywarstwowych połączeń elektrycznych. Prawidłowe
wykonanie i wypełnienie otworów bardzo często decyduje
o wydajności procesu wytwarzania układu LTCC i jego
niezawodności.
Głównymi zaletami ceramiki LTCC, w bezpośredniej
konfrontacji z materiałami płytek obwodów drukowanych,
jest większa odporność na zmiany temperatury w zakresie
-55/+ 150°C oraz większa odporność na działanie
wilgot więcej » Czytaj za darmo! »
W pracy opisano system stereowizyjny składający się z kamer cyfrowych i uniwersalnego układu logicznego FPGA. Wyznaczanie
mapy głębi ze stereoskopii wymaga dużego nakładu obliczeń. Obliczenia te po odpowiednim zrównolegleniu zrealizowano w układzie FPGA.
Uzyskana szybkość wyznaczania map głębi o rozmiarze 600×800 punktów wynosi 24 obrazy na sekundę. Celem badań jest odpowiednie
połączenie podejścia wykorzystującego układy programowalne i implementację programową algorytmów filtracji.
Abstract. A stereovision system consisting of digital cameras and FPGA device is described in the paper. Computation of depth maps demands
large number of computations. These computations after appropriate decomposition were mapped onto the FPGA device. The achieved frame rate
of the computed 600×800 pixels’ depth images is 24 fps. The aim of the study is to find an optimum trade-off between hardware and software
implementations of the depth estimation algorithms from stereoscopy. (Depth estimation from stereoscopy implemented in an FPGA platform).
Słowa kluczowe: system stereowizyjny, FPGA, rektyfikacja, SAD, mapa głębi.
Keywords: stereovision, FPGA, stereo-camera, disparity, depth-map, SAD, rectification.
Wstęp
Stereowizja stanowi jedną z pasywnych (nie wymaga
własnego źródła światła, lecz wykorzystuje oświetlenie
zewnętrzne) technik wyznaczania głębi obserwowanej
sceny, wykorzystującej obrazy z dwóch odpowiednio
oddalonych od siebie kamer. Zaletą techniki stereowizyjnej
jest możliwość wykorzystania prostych (i tanich) kamer
cyfrowych, wyznaczanie głębi sceny dla dużych odległości
(rzędu kilkudziesięciu metrów) oraz duża liczba dostępnych
algorytmów. Do wad tej techniki należy zaliczyć duży
wymagany nakład obliczeń, konieczność żmudnej kalibracji
kamer oraz trudności z wyznaczaniem głębi dla obszarów
pozbawionych tekstury [1].
Kamery typu Time-of-Flight (TOF) pozwalają na
uzyskanie obrazu głębi na podstawie pomiaru czasu
przelotu wiązki światła więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono problematykę generacji wielotonów nieharmonicznych. Zaprezentowano możliwości zastosowań
terapeutycznych sygnałów złożonych z wielotonów. Omówiono cyfrowe metody generacji wielotonów z możliwością dodatkowych modulacji.
Przedstawiono i porównano realizacje dwóch autorskich generatorów wielotonów. Do syntezy sygnałów wykorzystano procesory sygnałowe, a do
sterowania i obsługi interfejsu użytkownika mikrokontrolery. Zaprezentowano przykład syntezy dźwięku mis terapeutycznych.
Abstract. This paper presents the issue of a non-harmonic multitone generation. The authors show possibilities of the therapeutic applications of the
multitone signals. Some known methods of the digital tone signal generation, with the possibility of additional modulation, are evaluated for
applications, where the precise multitone synthesis is required. Two projects of the precise multitone generators are presented and confronted. In
these generators the digital signal processors synthesize the signal, while the additional microcontrollers realize the operator’s interface. As an
example of application the signal of the singing bowls is generated. (Generation of non-harmonic multitone signals by digital signal
processors).
Słowa kluczowe: wieloton nieharmoniczny, procesor sygnałowy, syntezator, misa dźwiękowa.
Keywords: non-harmonic multitone, digital signal processor, synthesizer, singing bowl.
Wstęp
Sygnały tonalne (sinusoidalne) są powszechnie
stosowane w technice. Sygnały będące sumą składowych
sinusoidalnych (wielotony) w przypadku całkowitych
krotności częstotliwości podstawowej tworzą wielotony
harmoniczne, tj. sygnały odkształcone posiadające okres
pierwszej harmonicznej. W przypadku niecałkowitych
zależności pomiędzy częstotliwościami składowych
powstają wielotony nieharmoniczne, w których powstają
tzw. dudnienia, a okres sygnału zależy od najmniejszej
wspólnej wielokrotności częstotliwości składowych, może
być więc bardzo d więcej » Czytaj za darmo! »
Inspekcja wizyjna, jako ważny element procesów automatyzacji produkcji komplikuje się wraz ze zwiększaniem złożoności i
szybkości wytwarzania. Na przykładzie aplikacji przygotowanych w środowisku firmy National Instruments a realizujących zadania stosowane w
inspekcjach wizyjnych wykazano, że na wydajność systemów automatycznej inspekcji wizyjnej ma wpływ nie tylko złożoność algorytmów i
wydajność sprzętu, ale także szybkość działania środowiska uruchomieniowego, właściwa alokacja zadań i odpowiednie wykorzystanie zasobów.
Abstract. Automated vision inspection, as an important stage of the process automation becomes more and more complicated, mainly because of
the increasing of complexity and speed of production. The paper presents example machine vision inspections prepared in National Instruments
software. The experiments have shown that the resulting performance of the inspection system affects not only the complexity of the algorithms and
the hardware performance, but also the speed of the runtime environment, proper allocation of tasks, and utilization of the hardware resources.
(Influence of hardware and software components on the performance of automated vision inspection).
Słowa kluczowe: inspekcja wizyjna, przetwarzanie obrazów, NI LabVIEW, PXI.
Keywords: vision inspection, image processing, NI LabVIEW, PXI.
Wstęp
Automatyzacja procesów produkcji bardzo często
związana jest z inspekcją wizyjną. Wspomaganie
pozycjonowania urządzeń, podzespołów, liczenie
produktów, kontrola jakości to tylko wybrane zadania, które
mogą być realizowane z wykorzystaniem sprzętu wizyjnego
[1, 2, 3, 4]. Coraz większa złożoność procesów
produkcyjnych, przy równoczesnym zwiększeniu szybkości
wytwarzania i obróbki detali, a także, jak to ma miejsce w
systemach elektronicznych, miniaturyzacji podzespołów,
powoduje, że systemy wizyjne są coraz bardziej złożone
[5, 6]. Wynikająca z zaawansowania aplikacji złożoność
systemu wizyjnego przekłada się na koni więcej » Czytaj za darmo! »
W pracy przedstawiono wyniki pomiarów elektrycznych i fotoelektrycznych niektórych parametrów struktur MOS na podłożu
krzemowym. Struktury użyte w badaniach były tak dobrane, aby różniły się między sobą parametrami konstrukcyjnymi, a głównie wielkością i
kształtem aluminiowej bramki. Miało to na celu zestawienie wyników pomiarów w funkcji współczynnika R zdefiniowanego jako stosunek obwodu
bramki do jej powierzchni. Malejące zależności mierzonych parametrów w funkcji rosnącej wartości R są dowodem na to, że dany parametr ma
charakterystyczny kopułowaty kształt rozkładu w płaszczyźnie powierzchni bramki z wartościami największymi na środku bramki i najmniejszymi na
jej krawędziach. Taki kształt rozkładu przypisywany jest wpływowi naprężeń mechanicznych w dielektryku pod powierzchnią metalowej bramki
struktury MOS. Opracowany został model analityczny rozkładów przestrzennych dla struktur z okrągłą bramką.
Abstract. Characteristic properties of electrical parameters of MOS structures on Si substrates are discussed in this work. The investigated
structures differed in shapes (square, circle) and dimensions of the aluminum metal gates. Values of some electric parameters (e.g. flat-band voltage
in the dielectric, VG0) obtained on structures with different gate areas decrease monotonically with increasing parameter R, defined as the ratio of the
gate perimeter to the gate area. It is found that VG0 values are different at the gate center and gate edges with higher values in the middle of the gate
and lower values at the gate edges. Such behavior supports our hypothesis that mechanical stress distribution in the dielectric under the gate
causes nonuniform distributions of some electric parameters over the gate area of MOS structure. A model is proposed of this distribution for MOS
structures of circular shape which remains in agreement with experimental results. (Development of a model of electrical parameter
distributions over the MOS structure circ więcej » Czytaj za darmo! »
In this paper a new method for the calculating the Pythagorean triple is proposed which provides the deriving such a triple without solving
the complex combinatorial task. Pythagorean triples provide the simple method of deriving exact values of trigonometric functions. The designed
module, which calculates Pythagorean triples, is configured in FPGA, and can calculate the triple for a single clock cycle. This module can be used
in the application specific processors for the linear algebra problem solving and digital signal processing.
Streszczenie. W artykule przedstawiono metodę obliczania trójek pitagorejskich, która w porównaniu z innymi metodami, nie zawiera złożonych
obliczeń kombinatorycznych. Obliczone trójki pitagorejskie mogą służyć do obliczania dokładnych wartości funkcji trygonometrycznych.
Zaprojektowana architektura obliczeniowa, służąca do obliczania takich trójek, została zaimplementowana w układzie FPGA. Zaprojektowany moduł,
w przeciwieństwie do innych powszechnie znanych (np. CORDIC), pozwala na obliczenie trójki dla zadanego kąta w jednym takcie zegarowym.
Zaprojektowana architektura może być wykorzystywana do obliczania np. algorytmów algebry liniowej lub w szeroko pojętym cyfrowym
przetwarzaniu sygnałów. (Implementacja wyszukiwania trójek pitagorejskich w układach FPGA).
Keywords: FPGA, CORDIC, Pythagorean triples, trigonometric function.
Słowa kluczowe: FPGA, CORDIC, trójki pitagorejskie, obliczanie wartości funkcji trygonometrycznych.
Introduction
There are many methods for calculating of trigonometric
functions in FPGA. One of the most used methods is based
on the table function, and is limited by the volume of the
inner ROM of the device [1]. The interpolating polynomial
evaluation method, for example, the Tailor polynomial
method needs a lot of additions and multiplications of the
data with the large bit width to derive results with the proper
precision [1,2]. Two decades the CORDIC method is widely
used in F więcej » Czytaj za darmo! »
W ostatnich latach notuje się gwałtowny wzrost wielkości instalacji fotowoltaicznych, którego przyczyną jest zarówno spadek cen
ogniw słonecznych, jak również poprawa ich parametrów i rozszerzenie zakresu zastosowań. Niniejszy artykuł poświęcony jest przeglądowi
aktualnie dostępnych konstrukcji, jak i badaniom ich możliwości aplikacyjnych do energooszczędnego, wielkoseryjnego procesu produkcyjnego,
umożliwiającego otrzymanie w pełni elastycznych struktur fotowoltaicznych nadających się do niekonwencjonalnych zastosowań.
Abstract. In recent years, the rapid growth in photovoltaic systems has been observed, which is both a cause of falling prices of solar cells, as well
as improving their performance and extending the range of applications. This paper presents currently available structures and their potential
application in energy-efficient, mas production processes, which allows to obtain a fully flexible structures suitable for unconventional photovoltaic
applications.(Thin film photovoltaic solar cells in flexible applications)
Słowa kluczowe: fotowoltaika, ogniwa elastyczne, ogniwa cienkowarstwowe, transparentne tlenki przewodzące, związki organiczne.
Keywords: photovoltaics, thin film solar cells, transparent conductive oxides, flexible solar cells, PV modules.
Wstęp
Pojęcie cienkowarstwowości zostało wprowadzone jako
jedno z kryteriów podziału przyrządów fotowoltaicznych
w zależności od ich budowy i właściwości. Dotyczy ono
wyłącznie grubości aktywnych warstw przyrządu, jednak
w bardzo dobry sposób kategoryzuje ogniwa słoneczne,
określając ich technologię wytwarzania, właściwości
mechaniczne, jak i strukturę materiału, a w konsekwencji
nawet ich współczynnik absorpcji. Obecnie w grupie
nieorganicznych ogniw cienkowarstwowych znajdują się:
 Ogniwa z grupy II-VI na bazie CdS/CdTe;
 Ogniwa z grupy I-III-VI CIS/CIGS/CIGSS;
 Ogniwa a-Si z amorficznego krzemu;
 Ogniwa z krzemu mikromorficznego i ogniwa
więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono opis projektu systemu, który będzie umożliwiał wczesną diagnozę chorób na podstawie analizy oddechu
człowieka. W ramach podjętych prac opracowany zostanie demonstrator optoelektronicznych sensorów do wykrywania lotnych markerów
chorobowych. Będą w nim zastosowane wysokoczułe techniki spektroskopii laserowej takie jak spektroskopia w komórkach wieloprzejściowych
(SWP) oraz spektroskopia strat we wnęce optycznej (SSWO). Zaproponowane metody detekcji mogą być zastosowane w diagnostyce medycznej,
nawet w screeningu chorób, do oceny skuteczności leczenia, do monitorowania gazów egzogennych (emisji bakteryjnych lub trucizn) i w analizie
gazów metabolicznych, we wczesnym wykrywaniu wznowy (ponowny wzrost stężenia cząstek), do późnego wykrywania wznowy - nawrotu choroby,
lub do analizy skuteczności leków.
Abstract. Optoelectronic system designed to biomarkers detection - the paper presents a design of the system, which provides early diagnosis of
diseases based on the analysis of human breath. The goal of the undertaken work is to develope the optoelectronic system for the detection of
volatile disease markers. In this design, there are used highly sensitive laser spectroscopy techniques such as multipass spectroscopy and cavity
ring-down spectroscopy. The proposed detection method can be used in medical diagnosis, even in the diseases screening, to evaluate the
effectiveness of treatment, to the exogenous gases monitoring (bacterial emissions or toxins), to analyze metabolic gases, to detect disease
recurrence (re-increase in the concentration of particles), and to analyze the medicines efficacy. (Optoelectronic system designed to biomarkers
detection).
Słowa kluczowe: CEAS, CRDS, optoelektroniczne sensory, spektroskopia absorpcyjna, wykrywanie biomarkerów, analiza oddechu.
Keywords: CEAS, CRDS, optoelectronic sensors, absorption spectroscopy, detection of biomarkers, breath analysis.
Wstęp
Jedną z podstawowych przyczyn ś więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono komputerową analizę wpływu domieszkowania substratu InP w elektrycznie pompowanym laserze o emisji
powierzchniowej z zewnętrzną wnęką rezonansową (Electrically Pumped Vertical External Cavity Surface Emitting Laser - E-VECSEL) emitującym
promieniowanie o długości fali 1480 nm na próg akcji laserowej. Pokazano, że minimalna moc elektryczna dostarczana do lasera umożliwiająca
osiągnięcie progu jego akcji laserowej może być uzyskana dla struktury z podłożem o domieszkowaniu n = 2-1016 cm-3.
Abstract. In the following paper computer aided analysis of InP substrate doping level in 1480 nm Electronically Pumped Vertical External Cavity
Surface Emitting Lasers is presented. It is shown that in such structure the lowest threshold power is obtained for substrate n-doping level
n = 2-1016 cm-3. (InP substrate doping level optimization in electrically pumped VECSELs emitting in 1480 nm range).
Słowa kluczowe: lasery półprzewodnikowe, diody laserowe, E-VECSEL, modelowanie numeryczne.
Keywords: semiconductor lasers, laser diode, E-VECSEL, numerical modelling.
Wprowadzenie
Lasery o emisji powierzchniowej typu VCSEL emitujące
promieniowanie z zakresu bliskiej podczerwieni są
powszechnie wykorzystywane w układach
telekomunikacyjnych oraz w niektórych aplikacjach
związanych z detekcją gazów. Zastosowania takie
wymagają od lasera pracy w reżimie jednomodowym.
Typowym na to sposobem jest zastosowanie odpowiednio
małej apertury (osiąganej z reguły ograniczeniem obszaru
przez który płynie prąd), co znacząco ogranicza moc
emitowanego promieniowania. Rozwiązaniem tego
problemu wydaje się być laser o emisji powierzchniowej z
zewnętrzną wnęką rezonansową, tak zwany laser VECSEL
(Vertical External Cavity Surface Emitting Laser). Umożliwia
on otrzymanie nawet i tysiąckrotnie większych mocy
promieniowania. Obecnie najpopularniejszym jego typem
jest wersja optycznie pompowana zewnętrznym laserem
dużej mocy. W praktyce jednak stosowani więcej » Czytaj za darmo! »
W pracy scharakteryzowano problematykę oraz podano warunki wysokosprawnego objętościowego nagrzewania indukcyjnego.
Omówiono możliwości oraz ograniczenia numerycznego modelowania urządzeń elektrotermicznych tej klasy, przy wykorzystaniu komercyjnych
systemów obliczeniowych. Zaproponowano wykorzystanie obwodowych modeli układu grzejnego. Obliczenia oparte na tych modelach wykorzystane
zostały do opracowania fizycznego modelu nowego rodzaju generatora umożliwiającego realizację procesów grzejnych z wysoką sprawnością.
Opisano uogólnioną konstrukcję generatora opartego o wieloprocesorowy system gwarantujący automatyczne poszukiwanie oraz utrzymywanie
racjonalnych warunków pracy oraz podano wstępne wyniki badań urządzenia.
Abstract. In the article basic problems of high efficiency volumetric induction heating were discussed. Some possibilities and limits of numerical
modeling of induction heating systems by using of commercial FEM systems were shown. The authors, structure - based calculating algorithms were
used to design the physical model of induction heater. The model was designed to provide a high efficiency heating processes by using a new
concept of microcontroller power source. The general design of the device was presented and some initial tests were shown. (The model of
induction heating system with microprocessor power controller).
Słowa kluczowe: grzejnictwo indukcyjne, mikrokontroler, sprawność, badania.
Keywords: induction heating, microcontroller, high efficiency, tests.
Wprowadzenie
Większość z wykorzystywanych urządzeń do skrośnego
nagrzewania indukcyjnego funkcjonuje w oparciu o
pojedynczy wzbudnik. Geometria tego elementu dobierana
jest zazwyczaj w fazie projektu, celem dopasowania go do
wsadu oraz generatora. Układ wzbudnik - wsad,
charakteryzujący się określoną wartością impedancji, oraz
dodatkowe wymagania co do głębokości nagrzewanej
warstwy stanowią podstawę optymalnego doboru
częstotliwości roboczej układów genera więcej » Czytaj za darmo! »
This paper is focused on the possibility of Dynamic Thermal Line Rating usage to prevent distance protection relay from tripping in
situations of extreme load conditions and power swing by introducing an additional blocking signal into the standard distance relay. The blocking
signal is based on the DTLR technique monitoring weather conditions and calculating the overhead conductor temperature and actual for ambient
weather conditions conductor current limit as well as the time left to the thermal limit reach.
Streszczenie. Artykuł przedstawia algorytm oparty na Dynamicznej Obciążalności Linii usprawniający pracę zabezpieczenia odległościowego,
czyniąc je mniej wrażliwym na powszechnie występujące zjawisko wkraczania widzianej przez przekaźnik impedancji w nastawę trzeciej strefy
podczas wysokiego obciążenia oraz kołysania mocy. Przedstawione wyniki przeprowadzonych symulacji i analiz wskazują na poprawę pracy
zabezpieczenie odległościowego. (Zabezpieczenie odległościowe z blokadą termiczną)
Keywords: distance protection, third zone, conductor temperature, Dynamic Thermal Line Rating
Słowa kluczowe: zabezpieczenie odległościowe, trzecia strefa, temperatura przewodu, Dynamiczna Obciążalność Linii Przesyłowej
Introduction
For many years distance protection relay has been one
of the most commonly used devices amongst electrical
protection equipment. To meet the requirements of
combining fast fault clearance with selective tripping, high
speed protection for transmission and distribution circuits is
under continuous development. Distance protection is
comparatively simple to apply and can be fast in operation
for faults located along the majority of protected circuit. It
can also provide both primary and remote back-up functions
in a single device [1].
The basic principle of operation of the distance
protection relay is based on impedance calculation seen by
the relay. Since the impedance of a transmission line is
proportional to its le więcej » Czytaj za darmo! »
W niniejszym artykule przedstawiono oryginalną technikę syntezy trójwymiarowego filtru Gaussa oraz zaproponowano strukturę
rotatorową takiego układu. Działanie otrzymanego systemu zostało zweryfikowane symulacyjnie, w środowisku Scilab, do przetwarzania sygnałów
3D z wykorzystaniem formatu DICOM stosowanego w medycynie. Podejście z wykorzystaniem rotatorów pozwoli uzyskać mniejszą wrażliwość na
skończoną precyzję obliczeń w porównaniu ze strukturami obecnie stosowanymi oraz umożliwi wykorzystanie potokowości.
Abstract. This paper presents original synthesis technique for three-dimensional Gaussian filter and rotation structure of the system. The
performance of the system has been verified via simulation in Scilab environment using 3D signals in DICOM format which has found application in
medicine. Rotation structures allow to obtain smaller sensitivity of finite precision calculations when compared to currently used structures as well as
make possible to use pipelining. (Synthesis of three-dimensional separable orthogonal filter for pipeline structures).
Słowa kluczowe: przetwarzanie 3D, filtr ortogonalny, rotator, struktura potokowa.
Keywords: 3D processing, orthogonal filter, rotator, pipeline structure.
Wstęp
Cyfryzacja wprowadzana systematycznie w każdej
dziedzinie techniki sprawiła, że obecnie stosuje się
już niemal wyłącznie przetwarzanie sygnałów cyfrowych.
Obecnie przetwarzanie sygnałów trójwymiarowych (3D)
znajduje zastosowanie w coraz większej liczbie dziedzin,
np. w medycynie, przy badaniach tomografem
komputerowym (TK) lub rezonansem magnetycznym (RM)
[1, 2] oraz telewizji. Znane w literaturze techniki
przetwarzania obrazów 3D najczęściej opierają
się o bezpośrednią realizację splotu dyskretnego 3D,
głównie ze względu na jego prosty sposób implementacji [1,
3]. Jednak ta metoda wymaga dość dużej dokładności
obliczeń, co prowadzi do wzrostu złożoności struktur.
Do prowadzenia procesu syntezy powszechnie stosuje
się trans więcej » Czytaj za darmo! »
Przedstawiono stanowisko uruchomieniowe dla procesorów sygnałowych Analog Devices ADSP2185. Wyjaśniono zasadę pracy,
opartą na współdzieleniu przestrzeni adresowych systemu nadrzędnego i procesora sygnałowego. Omówiono strukturę karty z procesorem
sygnałowym z integralną aplikacją mikrokontrolerową. Służy ona do testów sprzętowych tj. pracy krokowej i sprzętowej pułapki adresowej.
Abstract. Development laboratory stand for Analog Devices ADSP2185 signal processor is presented. The principle of operation, using address
space sharing of master system and signal processor is explained. Structure of the signal processor card with embedded microcontroller application
is discussed. It is used for hardware testing like step work and hardware address trap. (Laboratory stand for Analog Devices ADSP2185 signal
processor)
Słowa kluczowe: procesor sygnałowy, standard VME, testowanie mikroprocesorów, pułapka adresowa.
Keywords signal processor, VME standard, testing of microprocessors, address trap, sharing of address space, master system.
Wprowadzenie
Współczesny rynek procesorów sygnałowych został
zdominowany przez układy firm Freescale (dawniej
Motorola), Texas Instruments i Analog Devices [1]. Dla
potrzeb laboratorium powstały dedykowane stanowiska
z procesorami wspomnianych producentów [2]. Ich
zadaniem jest przejęcie pełnego nadzoru nad etapem
uruchomieniowym. Ponadto stanowiska tworzono w taki
sposób, aby zapewnić maksymalną poglądowość,
niezbędną do zrozumienia działania na zajęciach
dydaktycznych.
Każdy procesor sygnałowy w laboratorium, może
pracować w tandemie z procesorem nadrzędnym.
Wykorzystywany jest standard VME [3]. Przestrzeń
adresowa (zewnętrzne obszary kodu i danych) procesora
sygnałowego jest "zanurzona" w przestrzeni standardu
VME i ma do niej dostęp także procesor nadrzędny (rys.1).
Arbiter
uP
68040 RAM EPROM Interfejs
CRT
Interfejs
klawiatury
Konsola
osługi
sprzętowej
ADSP
21XX
RS232
Panel
diagnostyki
wbud więcej » Czytaj za darmo! »
The paper presents an example of the System on a Chip design, where the FPGA prototyping has been used. Two FPGA prototypes have
been realized. The first FPGA prototype uses AVNET board containing Xilinx Virtex4 device accompanied by custom board with required devices.
The second FPGA prototype has been built using the custom PCB with Xilinx Virtex-4 XC4VLX60 FPGA accompanied by all needed external
components. The final system contains the custom UMC CMOS 130nm ASIC, designed from the FPGA prototypes.
Streszczenie. W artykule przedstawiono przykład projektu złożonego cyfrowego układu scalonego z wykorzystaniem prototypowania z użyciem
układów FPGA. Wykonano dwa prototypy FPGA. Pierwszy z nich bazuje na gotowej płytce ewaluacyjnej zawierającej układ Xilinx Virtex-4, do której
zaprojektowano dodatkową płytkę drukowaną. Drugi prototyp zawiera układ FPGA Xilinx XC4VLX60 wraz ze wszystkimi niezbędnymi
komponentami. Końcowy projekt systemu zawiera układ ASIC wykonany w technologii CMOS 130nm firmy UMC (Przykład projektu układu ASIC
zawierającego złożony SoC z wykorzystaniem prototypowania FPGA).
Słowa kluczowe: układ FPGA, układ ASIC, projektowanie i weryfikacja, prototypowanie.
Keywords: FPGA, ASIC, design and verification, prototyping.
Introduction
Nowadays the design of digital system is very
challenging task. The main problem is the system
complexity. Typical design usually consists of many sub
blocks, each of them containing a large number of digital
gates and Flip-Flops (FFs). Additionally, there are various
external devices which generate and receive data. To
provide the correct operation of the design, the thorough
testing and verification has to be done, which usually takes
about 80% of the total design time. The second problem is
that there is no universal simulator that can cover the whole
system before the fabrication. Of course, there are many
simulators which can be used for particular sub blocks, but
simulation of the whole więcej » Czytaj za darmo! »
W pracy omówiono problematykę strat mocy w elementach półprzewodnikowych z węglika krzemu (SiC) w zastosowaniu do
jednofazowego falownika napięcia, charakteryzującego się wysoką sprawnością energetyczną. Na podstawie danych katalogowych
poszczególnych przyrządów półprzewodnikowych (SiC JFET, SiC BJT i SiC MOSFET) w sposób analityczny wyznaczono straty mocy. Wyniki
obliczeń porównano z wynikami badań modelu laboratoryjnego jednofazowego falownika o mocy S = 2 kVA.
Abstract. In this work the problem of the power losses in the semiconductor elements made with silicon carbide (SiC) as applicable to high
efficiency single-phase voltage source inverter was presented. Based on data from manufacturers regarding switching energy losses for individual
semiconductor devices (SiC JFET, BJT and SiC MOSFET), analytical power loss calculations in leg configuration were determined. The calculations
were compared with a measured results obtained from laboratory model single-phase full bridge inverter with rated power S = 2kVA.(Research of
Voltage Source Inverter with mixed Silicon Carbide JFET transistors).
Słowa kluczowe: jednofazowy falownik napięcia, węglik krzemu, tranzystory SiC JFET, SiC BJT, SiC MOSFET, straty mocy, sprawność
energetyczna, zaburzenia elektromagnetyczne (EMI).
Keywords: one phase voltage source inverter, Silicon Carbide, SiC JFET transistors, SiC BJT, SiC MOSFET, power losses, efficiency,
electromagnetic interference (EMI).
Wstęp
W ostatnim czasie obserwuje się wzrost
zainteresowania układami przekształtnikowymi,
charakteryzującymi się takimi wskaźnikami jak mały stopień
odkształcenia napięć i prądów, duża sprawność
energetyczna oraz miniaturyzacja podzespołów składowych
systemów energoelektronicznych. Jest to jednym z
kluczowych wymagań stawianych przekształtnikom
współpracującym z modułami fotowoltaicznymi. Staje się to
inspiracją do sięgania po nowe technologie, takie jak
między innymi elementy półprzewodnikowe z węglika
kr więcej » Czytaj za darmo! »
The paper presents a short review of common pilot schemes which are available in modern line distance protection relays. Some
differences in implementations of selected pilot schemes have been shown for comparison reasons. The paper raises the issue of two-relay
transmission line protection system and desirability of pilot schemes usage for solving certain problems.
Streszczenie. Artykuł przedstawia krótki przegląd typowych układów koordynacji, dostępnych w nowoczesnych zabezpieczeniach odległościowych
linii elektroenergetycznych. Dla porównania zostały ukazane pewne różnice w implementacjach wybranych układów koordynacji. Artykuł porusza
kwestię dwu-przekaźnikowych systemów zabezpieczeń linii przesyłowych oraz celowości zastosowania układów koordynacji dla rozwiązania
niektórych problemów. (Przegląd nowoczesnych układów koordynacji działania zabezpieczeń odległościowych linii elektroenergetycznych).
Keywords: power system protections, substation protections, transmission lines.
Słowa kluczowe: automatyka zabezpieczeniowa, zabezpieczenia stacyjne, linie przesyłowe.
Introduction
High-voltage power transmission lines are not dead
ended in general. Fast tripping at each end of such a line is
necessary to safely clear the occurring internal faults. It is
essential because of the risk of equipment damage.
However, fast fault clearance in transmission lines is also
important for power system stability.
The ability to distinguish internal from external faults for
every zone and for both directions seems to be the main
advantage of time-stepped distance protection.
Nevertheless the limitation of instantaneous zones reach
causes inability of fast two-ended tripping for some internal
fault locations, in case of autonomous work of distance
relays at each end of transmission line.
The problem of two-relay transmission line protection
has been illustrated in Fig. 1. None of the relays can be set
to cover the whole of protected line within the i więcej » Czytaj za darmo! »
The paper presents example results of modern pilot schemes tests and the testing methods description. Distance protection coordination
functions have been tested for GE Multilin UR-series devices. Every type of available pilot schemes has been checked in synthetic test and during
the real coordination between D60 and D90Plus devices. For POTT scheme, coordination between two L90 protections has been realized through
the different communication link types, for comparison reasons.
Streszczenie. Artykuł przedstawia przykładowe wyniki badań współczesnych układów koordynacji i opis metod ich testowania. Funkcje koordynacji
zabezpieczeń odległościowych zostały przetestowane dla urządzeń serii UR firmy GE Multilin. Każdy dostępny rodzaj układu koordynacji został
sprawdzony w teście syntetycznym oraz podczas rzeczywistej koordynacji między urządzeniami D60 i D90Plus. Dla układu POTT, koordynacja
między dwoma urządzeniami L90 została zrealizowana za pomocą różnych rodzajów łącza komunikacyjnego, dla celów porównawczych. (Wyniki
badań nowoczesnych układów koordynacji działania zabezpieczeń odległościowych linii elektroenergetycznych).
Keywords: power system protections, substation protections, testing of power protections.
Słowa kluczowe: automatyka zabezpieczeniowa, zabezpieczenia stacyjne, testowanie zabezpieczeń.
Introduction
Pilot schemes for coordination of distance relays are an
integral part of modern transmission line protection
systems. The wide range of implemented interoperability
functions and advanced programmable logic gives an
opportunity to adapt protection devices to nearly all the
prevalent conditions. Communication channels for pilot
scheme signals transmission may be realized using a
number of link types, standards and transmission protocols
[1 - 5]. Protection devices are usually equipped with several
of them.
The paper presents the some results of tests performed
in the Power Protection and Control laboratory, of the
Ins więcej » Czytaj za darmo! »
The influence of nonlinear loads on the selection and exploitation of capacitor banks for reactive power compensation in MV/LV
substations has been analyzed in the paper. Frequency and time simulations were performed for a model system to determine the possible negative
consequences of compensation or overcompensation.
Streszczenie. W artykule przedstawiono analizę wpływu odbiorników nieliniowych na warunki doboru i eksploatacji baterii kondensatorów do
kompensacji mocy biernej, instalowanych po stronie niskiego napięcia w stacjach SN/nN. Badania symulacyjne przeprowadzono dla układu
modelowego zarówno w dziedzinie częstotliwości, jak i w dziedzinie czasu. Ich celem było określenie możliwych negatywnych skutków wynikających
z zastosowania kompensacji, jak i ewentualnego przekompensowania. (Analiza wpływu odbiorników nieliniowych na baterie kondensatorów
do kompensacji mocy biernej w stacjach SN/nn).
Keywords: power networks, distribution transformers, reactive power compensation, nonlinear loads.
Słowa kluczowe: sieci elektroenergetyczne, transformatory rozdzielcze, kompensacja mocy biernej, odbiorniki nieliniowe.
Introduction
The development of feeding power electronic systems
caused that a great number of converters started to be
installed in electrical devices fed by the low voltage power
networks. They share a common property of non-sinusoid
input current bringing about the distorted feeding voltage.
The distortion of the feeding voltage from the sinusoid
course creates hazard for practically all electrical devices. If
reactive power capacitors are installed in the system
feeding nonlinear loads, then the parallel resonance may
occur for the characteristic harmonic of this load's current.
In the state of parallel resonance, the impedance of the
feeding systems reaches maximum, which may lead to a
considerable lowering of the feeding voltage, overloading,
and destruction of capacitor banks in unfavorable
conditions.
The above m więcej » Czytaj za darmo! »
Celem artykułu jest przedstawienie wpływu temperatury na właściwości tłumienia zaburzeń przewodzonych filtru
przeciwzakłóceniowego. Wpływ temperatury na właściwości filtru przeciwzakłóceniowego zależy od konstrukcji i typu elementów filtru. Indukcyjności
dławików sprzężonych oraz wartości pojemności kondensatorów mają taką samą wartość w analizowanym filtrze lecz inne materiały magnetyczne i
dielektryczne są wykorzystane do ich konstrukcji. Analiza została przeprowadzona dla jednofazowego jednostopniowego filtru
przeciwzakłóceniowego.
Abstract. The temperature influence of EMI filter on insertion loss properties of conducted interference is analyzed in this paper. The temperature
influence on insertion loss of EMI filter depends of construction and type of filter's component. The common mode choke and capacitors values are
the same of analyses filter, but different magnetic and dielectric materials are used to its construction. The analysis is carried out for one phase, one
stage EMI filter. The temperature influence of EMI filter's elements on insertion loss properties
Słowa kluczowe: filtry przeciwzakłóceniowe, zaburzenia przewodzone wspólne (CM) i różnicowe (DM), macierz łańcuchowa
Keywords: EMI filters, common mode and differential mode conducted interference, chain matrix.
Wstęp
Nieustanny rozwój konstrukcji przekształtników
energoelektronicznych powoduje, że znajdują one
zastosowania w różnych gałęziach przemysłu oraz w
urządzeniach powszechnego użytku. Przekształtniki
energoelektroniczne wykorzystywane są np. w torach
przekształcania energii w źródłach odnawialnych, do
realizacji zawansowanych technologicznie procesów itd.
Przekształtniki energoelektroniczne przekształcają energię
z wysoką częstotliwością, co pozwala na budowanie
bardziej zwartych i lżejszych konstrukcji o dużej gęstości
mocy. Jest to ich zaleta, wadą natomiast jest generowanie
zaburzeń elektromagnetycznych. Zaburzenia te ze względu
na wymagania n więcej » Czytaj za darmo! »
In the paper, the rules of choice of the TCSC controller's elements have been reported. Computer simulation defining the load of the
individual elements as well as the controller's influence on the higher harmonics content in the grid have been carried out. It was found that the
controller can not be fully loaded without filtration. The filter capacity to the controller capacity ratio as sine qua non condition for the controller's
proper operation under full load of its elements has been determined. A new structure of the controller's principal networks when the sine qua non
condition is not fulfilled has been proposed.
Streszczenie W artykule podano zasady doboru elementów sterownika TCSC. Przeprowadzono symulacje komputerowe określające obciążenie
poszczególnych elementów, jak i wpływ sterownika na zawartość wyższych harmonicznych w sieci. Stwierdzono, że bez filtracji sterownik nie może
być w pełni obciążony. Określono stosunek pojemności filtra do pojemności sterownika, warunkujący możliwość prawidłowej pracy sterownika przy
pełnym obciążeniu jego elementów. Zaproponowano nową strukturę obwodów głównych sterownika przy niespełnionym warunku. (Modyfikacja
struktury obwodów sterownika TCSC ze względu na optymalne wykorzystanie obciążalności jego elementów)
Key words: FACTS, TCSC, principal circuits’ structure
Słowa kluczowe: FACTS, TCSC, struktura obwodów głównych
Introduction
The Thyristor Controlled Series Compensator (TCSC)
performs the system’s control by changing its reactance [1].
By introducing the capacitive reactance, the inductive
reactance of the transmission system is partially
compensated and, in effect, an increase in its active power
transmission capability is obtained with simultaneous
limiting of the reactive power. In radial networks, the
compensation of the line reactance reduces the voltage
fluctuations due to the varying reactive power consumption
by the consumers with varying więcej » Czytaj za darmo! »
Novel protection method of wind turbine transformers against high frequency transients occurring during switchgear operation is described
in this paper. Presented results are continuation of research on Very Fast Transients mitigation methods previously published in literature [8].
Principles of novel suppressing device parameters optimization for windmill transformers are also included. ATP-EMTP simulations results for wind
farm application were verified by full scale functional tests.
Streszczenie. W artykule przedstawiono nową metodę ochrony transformatorów turbin wiatrowych przed wysokoczęstotliwościowymi przepięciami
mogącymi wystąpić w trakcie ich pracy. Przedstawione rezultaty są wynikiem kontynuacji wcześniejszych badań prowadzonych nad ochroną
transformatorów dystrybucyjnych przed zakłóceniami o wysokokiej częstotliwości mogącymi wystąpić w sieci SN [8, 9]. Wyniki symulacji przepięć
oraz doboru parametrów urządzeń ochronnych, zostały zweryfikowane w trakcie testów funkcjonalnych. (Ochrona transformatorów turbin
wiatrowych przed przepięciami wysokoczęstotliwościowymi).
Keywords: przepięcia wysokoczęstotliwościowe, transformatory rozdzielcze, metody ochrony, turbiny wiatrowe.
Słowa kluczowe: high frequency transients, transformers, protection, wind turbines
Introduction and problem definition
High Frequency (HF) transients influence on wind
turbine transformers (especially dry type) has been
observed within the research activities presented in this
article. They were mainly focused on protection of
transformers located at the windmill nacelle. This
configuration type is mostly used in practice. Research
results presented in this document are study continuation
on Fast Transients (FTs) phenomenon overstressing the
distribution transformer’s insulation system [2, 4]. Present
activities were focused on transients occurrence during
normal wind turbine operation [8]. Wind turbines,
considering variable operation conditions e. więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych 3-fazowego synchronicznego silnika bezszczotkowego z magnesami
trwałymi zamontowanymi na powierzchni wirnika o sinusoidalnym przebiegu SEM. Główny nacisk położono na eksperymentalne wyznaczenie
charakterystyki moment-prędkość w strefie stałego momentu z zachowaniem stałego kąta mocy =90. Stały kąt mocy oznacza brak osłabienia
strumienia wzbudzenia (id=0). Dodatkowo sprawdzono jak przesunięcie kąta fazowego wpływa na wyznaczoną charakterystykę moment-prędkość.
Abstract. This paper presents the results of experimental three-phase synchronous brushless motor with permanent magnet mounted on the rotor
surface sinusoidal SEM. The focus is on experimental determination torque-speed characteristics are constant torque at constant power angle
=90. Solid angle by means no excitation flux weakening (id = 0). Additionally tested as phase angle shift affects the characteristics of timedetermined
speed. (PMSM motor control at constant power angle).
Słowa kluczowe: silnik z magnesami trwałymi, enkoder, sterowanie wektorowe, moment obrotowy.
Keywords: PMSM, encoder, field oriented control, torque.
Wstęp
Silniki z magnesami trwałymi pozbawione są
komutatora, dlatego ciężar sterowania przenosi się
znacząco w kierunku elektronicznego sterowania silnikiem
elektrycznym. Silniki z magnesami trwałymi, oprócz
wysokiej sprawności i momentu obrotowego, cechują się
małą masą, co ma duże znaczenie w przypadku
projektowania pojazdów. Naturalnie, w celu uzyskania dużej
sprawności pojazdu, układ mechatroniczny powinien być
zbudowany z wykorzystaniem podzespołów o najwyższej
sprawności energetycznej. Jeżeli chodzi o silniki
elektryczne to najwyższą sprawność i największy moment
obrotowy mają silniki z magnesami trwałymi NdFeB [3].
Silniki elektryczne z magnesami trwałymi pozwalają na
uproszczenie konstrukcji silnika. Stojan silnika jest zwykle
podobny do stojana silników indu więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono obliczeniowe parametry silnika BLDC zastosowanego do napędu samochodu elektrycznego.
Przedstawiono koncepcyjny sposób regulowania prędkości obrotowej za pomocą przełączalnej liczby zwojów. Pokazano zastosowane rozwiązania
konstrukcyjne. Projekt zrealizowano wspólnie z Politechniką Śląską w Branżowym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Maszyn Elektrycznych
KOMEL.
Abstract. This article presents the calculated parameters of the BLDC motor in drive of the electrical car. The speeded control of described BLDC
motor is realized by controlling the number of turns. In this paper the design and construction solutions used in the engine are presented. The
project of the drive is realized by Silesian University of Technology and Research and Development Centre of Electrical Machines KOMEL.
(Concept of BLDC motor with switchable number of turns in drive of the electrical car).
Słowa kluczowe: silnik BLDC, magnesy trwałe, samochód elektryczny, model 3D
Keywords: BLDC motor, permanent magnets, electric car, 3D model
Wstęp
We współczesnych napędach samochodów
elektrycznych silniki z magnesami trwałymi zyskały
największą popularność. Jest to wynikiem szeregu ich zalet
[4] , które je kwalifikują do takiego zastosowania. BOBRME
Komel prowadzi obecnie kilka projektów dotyczących
napędów pojazdów elektrycznych, gdzie są lub będą
wykorzystane silniki wzbudzane magnesami trwałymi.
Jednym z nich jest projekt dotyczący nowatorskiego
napędu, w którego skład wchodzi silnik BLDC specjalnej
konstrukcji oraz falownik o rozbudowanej strukturze -
wyposażonej w dodatkowe klucze energoelektroniczne.
Falownik przy współpracy ze specjalnie wykonanym
silnikiem będzie w stanie regulować prędkość obrotową
napędu zmieniając zasilaną liczbę zwojów uzwojenia
stojana. Idea pracy falownika została przedstawiona w
6/2011 numerze Śląskich Wiadomości Elektrycznych [1]
oraz w [2,3,5,6]. Projekt jest prowadzony przy ścisłej
współpracy z Politechniką Śląską g więcej » Czytaj za darmo! »
The problem of zeroing of the state variables in descriptor electrical circuits by state-feedbacks is formulated and solved. Necessary and
sufficient conditions for the existence of gain matrices such that the state variables of closed-loop systems are zero for time greater zero are
established. The procedure of choice of the gain matrices is demonstrated on simple descriptor electrical circuits with regular pencils.
Streszczenie. Sformułowano i rozwiązano nowy problem zerowania zmiennych stanu deskryptorowych (singularnych) liniowych obwodów
elektrycznych poprzez dobór odpowiednich sprzężeń zwrotnych. Podano warunki konieczne i wystarczające istnienia takich sprzężeń zwrotnych
zapewniających zerowanie zmiennych stanu dla chwil czasowych większych od zera. Zaproponowano procedurę doboru sprzężeń zwrotnych, którą
zilustrowano prostymi przykładami odwodów elektrycznych. (Zerowanie zmiennych stanu deskryptorowych obwodów elektrycznych poprzez
sprzężenia zwrotne).
Keywords: descriptor, linear, electrical circuit, state-feedbacks, zeroing of state variables.
Słowa kluczowe: deskryptorowy, liniowy, obwód elektryczny, sprzężenie zwrotne, zerowanie zmiennych stanu.
Introduction
Descriptor linear systems with regular pencils have been
considered in many papers and books [1-5, 7-9, 18-20]. The
eigenvalues and invariants assignment by state and output
feedbacks have been investigated in [6-7, 18] and the
realization problem for singular positive continuous-time
systems with delays in [11]. The computation of Kronecker's
canonical form of a singular pencil has been analyzed in
[20]. Luenberger in [19] has proposed the shuffle algorithm
to analysis of the singular linear systems. A method for the
checking of positivity of descriptor linear systems by the use
of the shuffle algorithm has been proposed in [13]. The
positivity and reachability of fractional electrical circuits
have been addressed in [10, 14] and descriptor(singular)
fractional line więcej » Czytaj za darmo! »
A new impedance-based algorithm for fault location on overhead double-circuit lines is presented. To assure high precision for fault
location the considered calculations are based on distributed-parameter line model and the line parameters are estimated. Selected results of the
evaluation of fault location accuracy with use of the signals from the ATP-EMTP simulations are presented and discussed.
Streszczenie. Przedstawiono nowy impedancyjny algorytm lokalizacji zwarć w dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej. W celu
zapewnienia dużej dokładności lokalizacji zastosowano model linii o parametrach rozłożonych i dokonano estymacji parametrów linii. Zamieszczono
i omówiono wybrane rezultaty badań dokładności lokalizacji przeprowadzanej z użyciem sygnałów z symulacji zwarć za pomocą programu ATPEMTP.
(Lokalizacja zwarć w dwutorowej linii przesyłowej niewymagająca znajomości parametrów linii).
Keywords: transmission network, double-circuit line, fault location, fault simulation.
Słowa kluczowe: sieć przesyłowa, linia dwutorowa, lokalizacja zwarć, symulacja zwarć.
Introduction
Most of power system faults occur in transmission
networks, especially on overhead lines which have the
highest fault rate in the system [1, 2, 3]. Under permanent
faults, the line becomes switched-off by protective relays [4,
5] and the damage caused by the fault has to be repaired
before the line is put back to service. The restoration can be
expedited if the location of the fault is either known or can
be estimated with good accuracy. For this purpose fault
locators [3] are applied. Effective fault location algorithm is
necessary for fast clearance of fault effects. An extra
accuracy of fault location is required for very long overhead
lines. Location precision for such lines is a critical factor.
Varies fault location techniques have been developed so
far [3]. In particular, the methods based on travelling wave
phenomenon [6-10] can assure very good f więcej » Czytaj za darmo! »
A 10.7-MHz fully balanced, high-Q, wide-dynamic-range current-tunable Gm-C bandpass filter is presented. The technique is relatively
simple based on three fully balanced components, i.e. an adder, a low-Q-based bandpass filter and a differential amplifier. The high-Q factor is
possible through a tunable bias current. As a simple example at 10.7 MHz, the paper demonstrates the high-Q factor of 267, the low total output
noise of 2.089 Vrms, the 3rd-order intermodulation-free dynamic range (IMFDR3) of 82.59 dB and the wide dynamic range of 103 dB at 1% IM3.
The center frequency is current tunable over 3 orders of magnitude. Comparisons to other 10.7-MHz Gm-C approaches are also included.
Streszczenie. Zaprezentowano strony prądowo filtr zrównoważony 10.7 MHz pasmowy Gm-C. Technologia bazuje na trzech elementach -
sumatorze, filtrze pasmowym i wzmacniaczu różnicowym. Osiągnięto dużą dobroć dzięki strojeniu prądowemu. Przedstawiono przykład filtru i
porównano z innymi filtrami. (Strojony filtr pasmowy Gm-C o częstotliwości 10.7 MHz dobroci 267 i dynamice 103 dB)
Keywords: 10.7 MHz, fully balanced, high-Q, Gm-C bandpass filter, sensitivities.
Słowa kluczowe: strojony filtr pasmowy, pasmo Gm-C .
Introduction
Bandpass filters are employed in many applications
such as in a radio-frequency (RF) filter for image rejection
or an intermediate-frequency (IF) filter for channel selection
of a wireless receiver. Typically, FM radio receivers require
an IF filter set at a center frequency (f0) of 10.7 MHz based
on off-chip devices such as discrete ceramic or surface
acoustic wave (SAW) components [1,2]. As off-chip filters
are bulky and consume more power to drive external
devices, the need for possible on-chip filters for fully viable
integrated receivers has increasingly been motivated.
Recently, attempts at possible on-chip filters have
particularly been demonstrated for 10.7-MHz IF filters
based on, for example, switched capacitors (SC) [3-8], a więcej » Czytaj za darmo! »
A technique for selecting the element values of the PWM AC chopper circuits to improve the input power factor is presented. This
technique analyzes the phase angles of input current, output current and voltage for selecting the optimal value of the filter capacitance. This
produces the phase angle of input current in phase with that of input voltage. Therefore, the PWM AC chopper can operate at unity input power
factor. The simulation by PSpice program and experimental results are used to verify the proposed technique.
Streszczenie. Zaprezentowano metodę selekcji elementów choppera PWM AC w celu poprawy wejściowego współczynnika mocy. Metoda polega
na analizie kąta fazowego prądu wejściowego, prądu wyjściowego i napięcia w celu optymalizacji pojemności filtru. Dzięki temu chopper pracuje
przy współczynniku mocy równym 1. (Optymalny dobór elementów choppera PWM AC w celu poprawy wejściowego współczynnika mocy)
Keywords: Buck, boost, buck-boost AC choppers, capacitor filter, pulse width modulated (PWM) AC chopper, power factor
Słowa kluczowe: chopper PWM AC, optymalizacja, współczynnik mocy
Introduction
To variable AC voltage from fixed AC source, there are
three basic techniques that have been widely used in AC
power applications such as lighting control, industrial
heating, soft start induction motor and speed controller for
fans and pumps [1]. The first one is the auto transformer. Its
winding ratio is controlled by servo motor or by manual
regulation. Although, it offers some advantages such as
durability and reliability, it has low voltage regulation speed
and large size [2]-[4]. The second technique is the phase
angle control. The output voltage average can be controlled
by firing angle of thyristor [5]. It has some advantages such
as simplicity of the control circuit and capability of
controlling a large amount of economical power. However,
the delay of firing angle causes discontinuation of power
flow to appear at both input a więcej » Czytaj za darmo! »
An online monitoring system of corona loss of high voltage transmission lines based on metalized membrane method is developed in this
paper. The system includes 3 components: the upper computer, the conductor voltage acquisition module and the corona leakage current
acquisition module. The corona leakage current acquisition module is set on the high voltage line. The transmission line is covered by a certain
length of thin metalized membrane . The sampling resistance is put paralleling between metal layer and bundle conductor. The conductor voltage
acquisition module is set in transformer substation. The two modules are synchronized by the rising edge of Pulse Per Second (PPS) emitted by
Global Position System (GPS), and the data is sent to the public port of mobile telephone network by General Packet Radio Service (GPRS). The
remote upper computer gets the data and calculates corona loss of each bundle conductor by visiting public port. The experiment results show that
the system can monitor the corona loss accurately. The whole study is helpful in the further research of UHV transmission line’s corona in different
environment and weather.
Streszczenie. Zaprezentowano metodę monitorowania strat powodowanych ulotem (wyładowaniem koronowym) w liniach transmisyjnych
wysokiego napięcia. Do tego celu wykorzystano metalizowaną membranę. Układ składa się z trzech modułów: komputera, systemu akwizycji napia)
ęcia i systemu akwizycji prądu ulotu. Linia transmisyjna jest pokryta na pewnej długości cienką metalizowaną membraną. Do lokalizacji ulotu
zastosowano moduł GPS a do transmisji danych moduł GPRS. (Monitorowanie on-line strat ulotu w liniach wysokiego napięcia bazujące na
wykorzystaniu metalizowanej membrany)
Keywords: Metalized membrane method; corona loss; online monitor; synchronous.
Słowa kluczowe: prąd ulotu, wyładowanie koronowe, linia wysokiego napięcia.
Introduction
It is meaningful to make further study on the corona
loss of p więcej » Czytaj za darmo! »
The paper presents modelling of overhead line dynamics. The model of overhead line (OHL) shaking is generally based on the
superposition of harmonic components. Individual harmonic coordinate components are finally composed together. The accuracy of the calculation is
determined by the number of harmonics calculated and other parameters. The model is actually a combination of continuous and discrete
calculations. In the case study OHL ACSR 350/59 is analyzed.
Streszczenie. W artykule omówiono zagadnienie modelowania dynamicznego linii napowietrznej. Model linii napowietrznej (OHL) jest zasadniczo
oparty na superpozycji składowych harmonicznych. Dokładność obliczeń jest określona przez liczbę harmonicznych i inne parametry .Model jest w
rzeczywistości kombinacją obliczeń ciągłych i dyskretnych. Szczegółowo przeanalizowano studium przypadku OHL ACSR 350/59 (Model
dynamiczny zjawisk mechanicznych w linii napowietrznej).
Słowa kluczowe: linia napowietrzna, dynamiczny model, zjawiska mechaniczne
Keywords: overhead line, dynamic model, mechanical behaviour.
Introduction
The main benefit of using dynamic models consists in
evaluation of weather influence depending on its location
and time domain. As weather influence may be considered
wind force, icing, increased conductor current flow [1],
temperature change etc. The dynamic model is, according
to its complexity, also useful to simulate various mechanical
wave phenomena such as galloping [2, 3, 4]. Usage of
models makes characteristic oscillations analysis [5] more
accurate and easy. The results contain also stable and
unstable spaces around the operating state. The states in
the unstable region of the system excitation could result in
the wire damage. The described model is a continuous 3-
DOF (degrees of freedom) model. A simplified modification
of a 2-DOFs model is described in reference [6].
Dynamic model of wire
The analysis of dynamic behaviour is based on the
wave equations (1-3 więcej » Czytaj za darmo! »
The type of generator grounding method and the system configuration determine the choice of ground fault protection. Ground fault
generator stator can cause serious damage to the generator. Therefore, the total area of the generator stator windings must be protected against
hazardous condition. Because the conventional methods are unable to separate ground faults close to the neutral point of view, there should be a
method to protect entire stator winding. The paper discusses ways to discern ground faults for the generator stator. Some suggestions are proposed
that can help in ensuring the generator stator ground fault more accurate.
Streszczenie. Stojan wirnika generatora powinien być szczególnie chroniony przed zagrożeniami. Konwencjonalne metody nie są w stanie oddzielić
błąd uziemienia w pobliżu punktu neutralnego. W artykule opisano metody zabezpieczeń stojana generatora przed błędami uziemienia
(Zabezpieczenia stojana generatora przed błędami uziemienia)
Keywords: Generator Stator, Ground Fault Protection
Słowa kluczowe: stojan generator, uziemienie, zabezpieczenia
Introduction
Synchronous generators are essential part of the power
system. Disruption of the generator stator windings,
especially in operation, can stop the generator. The process
must be greatly detrimental to the generator companies, as
this could result to the termination of plant operations, which
means less revenue, as well as very high cost of repairing
the damaged generator. Due to the importance of the
generator stator winding, a protection system that protects
the stator from the ground fault (GF) is a necessity.
The general kinds of the generator fault are the GF [1].
For a single line to ground fault near the neutral, the
generated voltage available to drive current to the fault is
small. The result is a fault with a low current and also a low
neutral voltage displacement. At the most extreme, if the
GF happens at a neutral point of its own, where no f więcej » Czytaj za darmo! »
A Three-phase Diode clamped multilevel inverter (DCMLI) based photovoltaic system for grid connection is proposed with different
maximum power point tracking (MPPT). This photovoltaic (PV) system utilizes two conversion stages: algorithm for tracking the maximum power
point and a DCMLI used as an interfacing unit. The maximum power point tracking is achieved with Perturb and absorb (P&O), Incremental
conductance algorithm (INC) and a fuzzy logic controller (FLC), and the DCMLI regulates the DC link voltage and synchronizes the grid voltage and
current in order to achieve unity power factor operation. The proposed system provides high dynamic performance in terms of Total Harmonic
Distortion (THD) and power quality injected into the grid. The validity of the proposed system is confirmed by simulations.
Streszczenie. Opisano trójfazowy przekształtnik wielopoziomowy DCMLI przystosowany do sieci fotowoltaicznej z układem śledzenia maksymalnej
mocy MPPT. System wykorzystuje dwa etapy konwersji: algorytm do śledzenia maksymalnej mocy i przekształtnik użyty jako interfejs. Interfejs
steruje napięciem DC i synchronizuje napięcie sieci. (Wielopoziomowy przekształtnik ze zintegrowanym układem śledzenia maksymalnej
mocy w zastosowaniu do połączeń z siecią fotowoltaiczną)
Keywords: Fuzzy Logic Controller, Incremental conductance algorithm, Perturb and absorb, solar MPPT, THD.
Słowa kluczowe: sterownik fuzzy-logic, układ śledzenia maksymalnej mocy, sieć fotowoltaiczna, przekształtnik
1. Introduction
Renewable energy sources, such as solar, wind,
biomass, etc., are desirable for electrical power generate
due to their unlimited existence and environmental friendly
nature [1].Global warming and energy policies have
become a hot topic on the international agenda in the last
years. Developed countries are trying to reduce their
greenhouse gas emissions. In this context, photovoltaic
(PV) power generation has an important role to play due to
the fact tha więcej » Czytaj za darmo! »
This paper presents a space vector pulse width modulation (SVPWM) control for a five-level five-phase cascaded H-bridge multilevel
inverter (CHMLI) for photovoltaic (PV) systems. The maximum power point tracking (MPPT) is solved by fuzzy logic controller (FLC) and it is
capable of extracting maximum power from PV array connected to each DC link voltage level. The fuzzy MPPT is integrated with the inverter
so that a DC-DC converter is not needed and the output shows accurate and fast response. This is done to achieve high dynamic performance
with low total harmonic distortion (THD). The simulation results are compared with sinusoidal pulse width modulation (SPWM) controlled
CHMLI and diode clamped multilevel inverter (DCMLI) in terms of THD. The results prove the viability and verify the effectiveness and
accuracy of the proposed system.
Streszczenie. W artykule zaprezentowano pięciopoziomowy, pięciofazowy kaskadowy przekształtnik CHMLI z modulacja szerokości impulsu
SVPPWM przystosowany do pracy w układach fotowoltaicznych. Do śledzenia maksimum mocy zastosowano sterownik fuzzy logic FLC. Otrzymano
dobre właściwości dynamiczne i mały poziom zniekształceń. (Modelowanie i symulacja pięciopoziomowego, pięciofazowego przekształtnika w
zastosowaniu do układów fotowoltaicznych)
Keywords: Voltage source inverter (VSI), Pulse width modulation (PWM), Maximum power point tracking (MPPT).
Słowa kluczowe: przekształtnik, modulacja PWM, śledzenie mocy, układy fotowoltaiczne.
1. Introduction
Multilevel inverters are increasingly being used in
high-power medium-voltage applications due to their
superior performance compared to two-level inverters.
Different types of multilevel inverter topologies were
presented [1]. The major advantages of using a
multiphase machine instead of a standard three-phase
machine were discussed [2]. The initial attempt to
integrate a multilevel inverter with a multiphase machine
carried out in [3] demonstrated the advanta więcej » Czytaj za darmo! »
W pracy przedstawiana jest metoda znajdowania optymalnych lokalizacji i parametrów baterii kondensatorów w systemie
elektroenergetycznym z wykorzystaniem algorytmu mrówkowego. Cechą charakterystyczną metody jest wykorzystanie w procesie znajdowania
rekomendowanych do zainstalowania baterii kondensatorów oszacowań udziałów tych baterii w redukcji systemowych strat energii czynnej.
Abstract. In the paper, the method of searching optimal localizations and parameters of capacitor banks in a power system with the use of ant
colony algorithm is presented. The characteristic feature of the method is that in the process of searching capacitor banks, which will be
recommended for installation, assessments of contribution of particular capacitor banks to reduction of system active energy losses are utilized.
(Placement of capacitor banks in a power network - utilization of ant colony algorithm).
Słowa kluczowe: system elektroenergetyczny, kompensacja mocy biernej, baterii kondensatorów, algorytm mrówkowy.
Keywords: power system, var compensation, capacitor banks, ant colony.
Wstęp
Optymalna lokalizacja baterii kondensatorów w sieci
elektroenergetycznej, ewentualnie w obszarze sieci
wyodrębnionej z uwzględnieniem przyjętego kryterium, (np.
[1]), pozwala zredukować niekorzystne efekty nadmiernych
przepływów mocy biernej w tej sieci. Ma więc korzystny
wpływ na pracę sieci. Zadanie wspomnianej lokalizacja
baterii kondensatorów jest zadaniem optymalizacji
kombinatorycznej. Jest to także zadanie optymalizacji
całkowitoliczbowej - moce baterii kondensatorowych
zmieniają się skokowo, a nie w sposób ciągły. Prócz tego,
w procesie obliczeniowym oprócz wielkości dyskretnych
występują wielkości ciągłe (napięcia, moce), a ich funkcje
są nieliniowe. W omawianym zadaniu brane są także pod
uwagę ograniczenia. Można zatem stwierdzić, że zadanie
optymalizacji lokalizacji baterii kondensatorów w sieci
elektroenergetycznyej jest jednym z trudniejszych zadań.
Z więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono wygodny sposób wyznaczania temperatury struktury półprzewodnikowej przyrządów
energoelektronicznych uzyskiwanej przez badania symulacyjne modelu cieplnego przyrządu. Opisano też sposób wykorzystania tej temperatury dla
określania zagrożeń uszkodzeniem diod i tyrystorów w warunkach przeciążeń i zwarć oraz doboru zabezpieczeń przeciwzwarciowych.
Summary. The paper presents a convenient way of determining the temperature of a semiconductor structure of an power electronic devices
obtained during simulation investigations of a thermal model of the device. A method of using this temperature for determining hazards of damage
for diods and thyristors in conditions of overloads and short circuits, a nd for selection of short circuit protection. (A convenient way of determining
the temperature of a semiconductor structure of an power electronic devices)
Słowa kluczowe: przyrządy energoelektroniczne, stany zwarciowe, temperatura struktury
Keywords: semiconductor power devices, short-circuit conditions, temperature of the structure
Wprowadzenie
Wszystkie właściwości przyrządów energoelektronicznych
takich jak diody i tyrystory, a także tranzystory w
istotny sposób zależą od temperatury struktury. Pomimo
tego, że tranzystory są coraz powszechniej wprowadzane
do układów energoelektronicznych to diody i tyrystory nadal
są stosowane zwłaszcza na przekształtnikach dużej mocy
ze względu na niskie ceny jednostkowe oraz dużą
przeciążalność prądową i wytrzymałość zwarciową. Diody i
tyrystory wykazują kilkakrotną w stosunku do obciążenia
znamionowego przeciążalność prądową zależną od czasu
trwania danego cyklu przeciążeniowego. Przeciążalność ta
deklarowana jest przez producentów w formie zależności
prądowo-czasowej określonej liczbą półsinusoidalnych
impulsów prądowych o danej amplitudzie i czasie trwania
10 ms (50 Hz) lub/i 8,3 ms (60 Hz). Natomiast przebieg
prądu w diodach i tyrystorach, w czasie występujących w
układach en więcej » Czytaj za darmo! »
Artykuł przedstawia analizę problemu oscylacji numerycznych w powszechnie stosowanym programie ATP-EMTP. Oscylacje
numeryczne mogą pojawiać się podczas symulacji różnych zjawisk zachodzących w sieciach elektroenergetycznych. Istnieją metody, które
pozwalają na tłumienie tych oscylacji numerycznych.
Abstract. The paper presents the analysis of numerical oscillation problem that occurs in commonly used ATP-EMTP program. Numerical
oscillations can occur during simulation of phenomena in electrical network. There are some methods to suppress the numerical oscillations .
(Analysis of numerical oscillation problem that occurs during modeling phenomena in electrical network in ATP-EMTP program).
Słowa kluczowe: oscylacje numeryczne, ATP-EMTP, analiza numeryczna, instalacja elektryczna.
Keywords: numerical oscillations, ATP-EMTP, numerical analysis, electrical installation.
Wstęp
Niektóre z metod obliczeniowych stosowanych w
programach komputerowych wykorzystywanych do
symulacji zjawisk występujących w sieciach
elektroenergetycznych mogą prowadzić do niestabilności
numerycznej. Wystąpienie numerycznej niestabilności
może spowodować słabo tłumio więcej » Czytaj za darmo! »
The considered problem of routing and spectrum assignment (RSA) takes into consideration minimizing the length of the transmission
distance under spectrum continuity constraints and the relationship between the traffic bitrates and the spectrum bandwidth. The proposed
algorithms constitute modifications of the well-known Dijkstra's algorithm. The obtained results show that a significant reduction in the number of
rejected requests can be achieved by an appropriate selection of the scheme spectrum segments in the aggregated spectrum of the path but not by
increasing the computational complexity of the algorithms.
Streszczenie. Rozważany problem rutingu I przypisania widma (RSA) obejmuje minimalizację długości ścieżki transmisyjnej przy warunkach
nałożonych na ciągłość widma oraz zależność pomiędzy szybkością binarną i widmem pasma sygnału. Zaproponowane algorytmy stanowią
modyfikację algorytmu Dijkstry. Uzyskane wyniki pokazują, że istotna redukcja liczby odrzuconych żądań może być uzyskana nie poprzez
zwiększanie złożoności obliczeniowej algorytmu, ale poprzez odpowiedni schemat wyboru segmentu widma z zagregowanego widma ścieżki.
(Algorytmy rutingu i przydziału widma w elastycznych przezroczystych sieciach optycznych).
Keywords: routing and spectrum assignment (RSA) problem, lightpaths, optical networks, OFDM modulation.
Słowa kluczowe: problem rutingu i przypisania widma, ścieżka optyczna, sieć optyczna, modulacja OFDM.
Introduction
A spectrum-sliced elastic optical path network (SLICE)
has been proposed as an efficient solution for a flexible
bandwidth allocation in optical networks. The used optical
orthogonal frequency-division multiplexing (OFDM) supports
the transport of multi-granularity Internet traffic, however,
requires a grid-flexible (sliced or mini-grid) or a fully gridless
network. In SLICE, spectrums of OFDM, signals are flexible
and sliced to utilize arbitrary contiguous spectrum slots
transferring traffic with arbitra więcej » Czytaj za darmo! »
In the presence metallic layers settled on the surfaces by the electrocrystallization method play significant role in the engineering. Many
kind of factors, including the magnetic field presence, decide about the metal'
s structure and its quality. The influence that can render the magnetic
field in the electrochemical environment is significant. In the article the electrocrystallization issue and the effects of electrocrystallization received
under the influence of different kind of the magnetic configuration are presented. There are shown phenomenons existing in the electrochemical
bath and the effects of electrocrystallization process as the based microscope structure.
Streszczenie. Obecnie bardzo dużą rolę w inżynierii odgrywają warstwy metalowe osadzane na powierzchniach metodą elektrokrystalizacji. O
strukturze metalu i jej jakości decyduje wiele czynników, do których dodano jeszcze obecność pola magnetycznego. Znaczący jest wpływ, jaki
wywierać może obecność pola magnetycznego w środowisku elektrochemicznym. W pracy przedstawiono samo zagadnienie elektrokrystalizacji
oraz porównano efekty otrzymane w wyniku elektrokrystalizacji pod wpływem różnego rodzaju czynników magnetycznych. W artykule przedstawiony
zostanie przebieg zjawisk zachodzących w kąpieli elektrochemicznej i efekty procesu elektrokrystalizacji w postaci wyników badań mikroskopijnych
otrzymanych struktur. (Elektrokrystalizacja powłoki miedzianej pod wpływem pola magnetycznego)
Keywords: electrocrystallization, electrode processes, copper surface layer, magnetic field, MHD effect.
Słowa więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule zaprezentowano metodę syntezy wąskopasmowego filtru zaporowego typu SOI. Do wyznaczenia wartości
współczynników układu użyto metody projekcji wektorowej VPM (ang. Vector Projection Method). Zaprezentowano wyniki badań symulacyjnych
filtracji sygnału EKG zakłóconego interferencją sieciową. Ponadto wprowadzono niezerowe warunki początkowe do równania różnicowego
opisującego układ w celu poprawy jakości filtracji. Zaproponowano również koncepcję grzebieniowego filtru wycinającego służącego do eliminacji
wyższych harmonicznych interferencji sieciowej.
Abstract. In this paper a method for synthesis of narrow-band-stop FIR filters is presented. To design the filter, the vector projection method (VPM)
is used. The proposed filter is tested using ECG signal distorted by the power line interference. In addition, non-zero initial conditions are applied to
improve the quality of filtering. Moreover, multinotch filter used to cut more than one frequency from a useful signal spectrum is presented.
(Synthesis of narrow-band-stop FIR filters for ECG signals)
Słowa kluczowe: przetwarzanie sygnałów, filtry o skończonej odpowiedzi impulsowej (SOI), niezerowe warunki początkowe, projekcja
wektorowa, elektrokardiografia
Keywords: signal processing, finite impulse response (FIR) filter, non-zero initial conditions, vector projection method,
electrocardiography.
Wstęp
Wraz z rozwojem techniki cyfrowej i mikrokontrolerów
powszechne stało się stosowanie algorytmów filtrów
cyfrowych do usuwania zakłóceń oraz szumów
pomiarowych. Dużą przewagą filtrów realizowanych za
pomocą układów cyfrowych nad filtrami analogowymi jest
brak wpływu starzenia się elementów na parametry układu.
Technika cyfrowa pozwala także na szybkie i dość proste
prototypowanie filtrów, badanie ich własności bez potrzeby
tworzenia fizycznego modelu oraz szybkie zmiany
parametrów, nawet podczas działania układu.
Filtracja jest jedną z najważniejszych gałęzi cyfrowego
przetwarzan więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono aplikację do samodzielnego treningu umysłu z wykorzystaniem neurofeedbacku. Aplikacja została
stworzona w środowisku LabVIEW, z użyciem otwartej platformy BCI2000. Najważniejsze części aplikacji to: moduł zbierania danych oraz moduł
przetwarzania sygnału EEG przy użyciu szybkiego przekształcenia Fouriera. Kluczowym elementem systemu jest moduł, który dla określonej przez
użytkownika częstotliwości, dokonuje pomiaru energii sygnału. Wyniki wyświetlane są na panelu aplikacji użytkownika, zapewniając pożądane
sprzężenie zwrotne.
Abstract. This paper presents an application for self-training of the mind with the use of neurofeedback. The application was developed in LabVIEW
environment, using the open BCI2000 platform. The most important parts of the application are data acquisition module and EEG signal processing
module implementing Fast Fourier Transform. The key element of the system is the module that, for a user-specified frequency, measures signal
energy. The results are then displayed to provide the desired feedback. (Neurofeedback - eksperiments in LabVIEW).
Słowa kluczowe: biofeedback, neurofeedback, sygnał EEG.
Keywords: biofeedback, neurofeedback, EEG signal.
Wstęp
Sygnały EEG są szeroko wykorzystywane w
diagnozowaniu oraz wspomaganiu terapii różnego typu
zaburzeń związanych z pracą mózgu. Analiza EEG może
być pomocna przy monitorowaniu i diagnozowaniu
padaczki, zaburzeń snu, zaburzeń świadomości, urazów
głowy, śpiączki czy śmierci mózgu. W przypadku osób
zdrowych sygnał EEG może być wykorzystywany do
treningu umysłu poprzez biofeedback EEG zwany też
neurofeedbackiem.
Autorzy, korzystając z firmowego wzmacniacza
biosygnałów oraz darmowej, otwartej platformy BCI2000,
stworzyli w środowisku LabVIEW aplikację do
samodzielnego treningu umysłu z wykorzystaniem
neurofeedbacku. W aplikacji zaimplementowano moduł
przetwarzania sygnału EEG przy użyciu szybkiego
przekształcenia Fouriera, który dla określone więcej » Czytaj za darmo! »
Przedstawiono wyniki badań nad możliwością niekonwencjonalnego przetwarzania rezystancji na napięcie z wykorzystaniem
nieautonomicznego generatora oscylacji chaotycznych o układzie szeregowym RL-dioda. Podano podstawowe zależności dla wartości chwilowych
procesów zachodzących w tym generatorze i dokonano symulacji chaotycznego przebiegu i widma częstotliwościowego jego prądu. Zbadano też
zależność wartości szczytowej spadku napięcia i czułość na zmiany rezystancji R i indukcyjności L tego generatora oraz zaprojektowano układ
detektora do pomiarów amplitudy tych zmian. Uzyskano potwierdzenie, że układ z generatorem RL-dioda można będzie wykorzystać do
przetwarzania rezystancji na napięcie o dużej czułości w zakresie do 250 Ω.
Abstract. The results of research on the possibility of unconventional resistance -voltage conversion based on use of the no autonomic serial RLdiode
generator of chaotic oscillations is given.. The basic relationships of processes in the generator circuit are given and changes of its current in
time and frequency are simulated. Relations between the resistance peak voltage and its sensitivity to resistance changes were examined on the
designed model of this circuit. It is confirmed that this system can be used for resistance-voltage conversion with high sensitivity in the range up to
250 Ω. (RL-diode generator of chaotic oscillations as resistance - voltage converter)
Słowa kluczowe: nieautonomiczny generator oscylacji chaotycznych, przetwarzanie rezystancji na napięcie, czułość.
Keywords: no autonomous generator of chaotic oscillations, resistance-voltage conversion, sensitivity.
Wprowadzenie
Nieustannie wzrastająca złożoność procesów
technologicznych i urządzeń technicznych znacznie
zwiększyła wymagania dotyczące roli metod i urządzeń
pomiarowych stosowanych do skutecznego sterowania,
kontroli i diagnostyki tych procesów w czasie rzeczywistym.
Do pozyskiwania takich danych operacyjnych używa się
przetwo więcej » Czytaj za darmo! »
Technological progress and decreasing prices of thermovision cameras make profitable their application to monitoring and assessing a
technical state of machines. This article discusses the recognition method of imminent failure conditions of synchronous motor. The proposed
approach is based on a study of thermal images of the rotor. Extraction of relevant diagnostic information coded in thermal images is important for
diagnosing of machine. It can be performed with the use of selected methods of image processing, analysis and recognition. Studies were carried
out for three conditions of motor with the application of two-dimensional wavelet analysis and Genetic Sparse Distributed Memory. The experiments
show that the method can be useful for protection of synchronous motor. Moreover, this method can be used to diagnose machines in steelworks
and industrial plants.
Streszczenie. Postęp technologiczny wraz ze spadkiem kosztów kamer termowizyjnych sprawiają, że ich zastosowanie do monitorowania i oceny
stanu technicznego maszyn jest opłacalne. W artykule omówiono metodę rozpoznawania stanów przedawaryjnych silnika synchronicznego.
Proponowane podejście jest oparte na badaniu obrazów cieplnych wirnika. Ekstrakcja istotnej informacji diagnostycznej zakodowanej w obrazie
cieplnym jest ważna dla diagnozowania maszyny. Może być ona wykonana z użyciem wybranych metod obróbki, analizy i rozpoznawania obrazów.
Przeprowadzono badania dla trzech stanów silnika z zastosowaniem dwuwymiarowej analizy falkowej i Genetycznie Rozrzedzonej Pamięci
Rozproszonej. Eksperymenty pokazują, że metoda może być przydatna do ochrony silników synchronicznych. Ponadto metoda może być
stosowana do diagnozowania maszyn w hutach i zakładach przemysłowych (Rozpoznawanie obrazów cieplnych silnika synchronicznego
z zastosowaniem dwuwymiarowej dyskretnej transformacji falkowej i GSDM).
Keywords: Diagnostics, Wavelet analysis, Thermal images, Synchronous motor, Genetic Sparse Distr więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono wyniki badań detektorów zagrożeń środowiskowych oraz obecności osób niepowołanych stosowanych w
systemach alarmowych. Sprawdzono dokładność działania czujników w warunkach zakłóceń oraz w zastosowaniach odbiegających od tych
zalecanych przez producenta. Opisano wykorzystanie projektu edukacyjnego EduSatel w badaniach oraz w ramach zajęć dydaktycznych w
laboratoriach przez studentów uczelni technicznych.
Abstract: This paper presents results of research detectors and the presence of environmental threats and unauthorized persons use in alarm
systems. Checked accuracy of sensors in conditions of interference and applications different from those recommended by manufacturer. Describes
use of educational project EduSatel in research and in teaching laboratories for students of technical universities (Examination threat detection
sensors in alarm systems)
Słowa kluczowe: czujniki detekcji zagrożeń, praca w warunkach zakłóceń, projekt EduSatel
Keywords: threat detection sensors, work in disruption, project EduSatel
Wstęp
We współczesnym świecie otaczająca nas
rzeczywistość jest źródłem różnorodnych zagrożeń
mających swoje naturalne pochodzenie lub wynikających z
rozwoju techniki. Aby choć częściowo przed tym się
zabezpieczyć stosuje się detektory zwane też czujnikami,
zaprojektowane do wykrywania wszelkiego rodzaju
zagrożeń jakie pojawiają się w naszym otoczeniu. Mogą
one wynikać z czynników środowiskowych, być wynikiem
bezpośredniej działalności człowieka lub być spowodowane
przez pracę różnorodnych urządzeń i instalacji
technicznych. Detektory takie po początkowym rozpoznaniu
zagrożenia przekazują sygnały alarmowe do centrali
sterującej. Detektory stosowane w systemach alarmowych
zaprojektowane jako czujniki ruchu, czujniki akustyczne czy
zbliżeniowe wykorzystywane są do zabezpieczeń
antywłamaniowych. Sensory dymu, temperatury czy wody
mogą pełnić rolę zabezpieczenia pomieszczeń przed
pożarem czy zalaniem [1 więcej » Czytaj za darmo! »
Specialized laboratory equipment, often uses power converters, which are the source of higer harmonics. These devices, depending on
their functions, are composed of several additional elements (such as UV light, a heater).They also enable the speed adjustment .Mostly, these are
low-power devices used in laboratories, scientific research units engaged in research and teaching.
Streszczenie. Specjalizowane urządzenia laboratoryjne, bardzo często wykorzystują przekształtniki energoelektroniczne, które są źródłem
wyższych harmonicznych. Urządzenia te w zależności od swoich funkcji składają się z kilku dodatkowych elementów (np. lampa UV, grzałka), a
także umożliwiają regulację prędkości. Najczęściej są to urządzenia małej mocy i stosowane są w laboratoriach badawczo-naukowych jednostek
prowadzących badania naukowe i zajęcia dydaktyczne. (Specjalizowane wyposażenie laboratorium biotechnologicznego z uwzględnieniem
wyższych harmonicznych)
Słowa kluczowe: odkształcenia napięcia i prądu, wyższe harmoniczne, specjalizowane urządzenia laboratoryjne
Keywords: Voltage and Current Distortion, Higher Harmonics, specialized laboratory equipment
Introduction
Commonly used non-linear devices are the sources of
higher harmonics, which increase the apparent power of
devices and power losses in the power lines, but
information about their impact on the supply network of
specialized laboratory equipment can rarely be found in the
literature. Higher harmonics also cause electromagnetic
interference and sometimes strong resonance phenomena.
In this way, they adversely affect the operation of security
systems, automation and control systems, robot and
communication, as well as other receivers of electricity. The
results are economic losses caused by decrease in
reliability and service life of these devices. Correct
operation of electrical equipment is possible under the right
conditions, in terms of the guarantee by the manufacturer of
the device. They ma więcej » Czytaj za darmo! »
This paper presents the non-linear load model which can be used to study the local stability of the power system node. There have been
shown the initial assumptions and implemented functions. Model based on Thevenin theory allows to present set part of the power system as
voltage source and series impedance. This approach lets perform simple analysis of the influence of the voltage regulation on the local stability
margin. In addition prepared program can also plot PU, QU, SU and load curves for the graphical representation of the node condition.
Streszczenie. Artykuł prezentuje nieliniowy model obciążenia wykorzystany do badania stabilności lokalnej węzłów systemu elektroenergetycznego.
Przedstawiono założenia wstępne oraz realizowane funkcje. Model bazując na teorii Thevenina pozwala zadany fragment systemu, zamodelować
jako źródło oraz impedancję systemową. Podejście takie umożliwia przeprowadzenie prostej analizy wpływu regulacji napięcia na wartość zapasu
stabilności. Program umożliwia również wykreślanie krzywych nosowych i krzywych typu obciążenia w celu graficznego przedstawienia stanu węzła.
(Nieliniowy model obciążenia wykorzystany do badania stabilności lokalnej).
Keywords: non-linear load model, local stability, Thevenin equivalent, voltage regulation.
Słowa kluczowe: nieliniowy model obciążenia, stabilność lokalna, ekwiwalent Thevenina, regulacja napięcia.
Introduction
In the analysis of the power system safety, there are two
basic factors: global and local stability. Local stability is also
called voltage stability. Global stability is associated with a
pair of values: active power P - frequency f, while the local
stability: reactive power Q - node voltage U [1]. Studies of
these factors can be determined using power flow analysis.
To perform this there should be prepared entire power
system model. This approach is not suitable for using in
protection and automation devices installed in substations.
Global stability relat więcej » Czytaj za darmo! »
Możliwości przeprowadzenia precyzyjnych pomiarów luminancji, a co za tym idzie, również olśnienia, stały się technicznie możliwe po
pojawieniu się na rynku matrycowych mierników luminancji. Obiegowe opinie, dotyczące opraw oświetlenia ulicznego, wykonanych w technologii
LED, mówią, iż oprawy te cechuje wysokie olśnienie. Niestety żaden ze znanych autorowi, wiodących ośrodków naukowych na świecie, nie pokusił
się o przeprowadzenie szczegółowej analizy luminancyjnej dla istniejących konstrukcji diodowych opraw ulicznych w zestawieniu z oprawami
"tradycyjnymi", zawierającymi wyładowcze źródła światła, które również cechuje bardzo wysoka luminancja elementów wytwarzających strumień
świetlny. W artykule przedstawione zostaną laboratoryjne pomiary luminancji wysokoprężnych opraw sodowych oraz opraw LED, poddane wstępnej
analizie pod kątem określenia olśnienia w odniesieniu do opraw oświetlenia ulicznego.
Abstract. Possibility of a precise measurement of luminance, and glare have become technically possible after luminance measuring cameras
invention. Circulation opinions concerning street lighting LED luminaries, say that these devices are characterized by high glare. Unfortunately, none
of the known to the author, the leading research centers in the world did not carry out a detailed luminance analysis of existing new LED street
luminaries in relation to the lamps with gas-discharge light sources, which are also characterized by a very high luminance of arc-tube. This paper
will present preliminary luminance measurements, connected with high pressure sodium and LED lamp for glare determining for street lighting
luminaries. (Street lighting luminance measurements for glare identification).
Keywords: lighting technology, street lighting measurements, matrix measurer of luminance, discharge light source, LED, glare
Słowa kluczowe: technika świetlna, pomiary oświetlenia drogowego, matrycowy miernik luminancji, lampy wyładowcze, LED, olśnienie
Wstęp
więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule dokonano teoretycznych obliczeń pokazujących związek rozkładu widmowego źródeł światła ze skutecznością świetlną i
oddawaniem barw. Przy założeniu wyidealizowanej sytuacji, że cała moc dostarczona zostanie przetworzona na promieniowanie wyłącznie w
zakresie widzialnym, dokonano odpowiednich obliczeń dla kilku wytypowanych rozkładów widmowych. Tym samym pokazano możliwości poprawy
skuteczności świetlnej, granice tego parametru i następstwa dążenia do jego maksymalizacji. Pokazano też jak poprawa skuteczności świetlnej
wpływa na oddawanie barwy, dostrzegając przeciwstawność tych dwóch cech źródeł światła.
Abstract. This paper presents the theoretical calculations showing the relationship between the spectral distribution of the light source and both
luminous efficacy and colour rendering. Assuming the theoretical situation that all power supplied is processed only on radiation in the visible range,
suitable calculations were done for a few selected spectral distributions. Thus, the potential for improving luminous efficacy was shown as well as
this parameter limits and consequences of its maximization. It was also shown how the improvement of luminous efficacy affected the colour
rendition, noting the trade-off between these two characteristics of light sources (Theoretical considerations on luminous efficacy and colour
rendering of light sources).
Słowa kluczowe: elektrotechnika, technika świetlna, źródła światła, skuteczność świetlna i oddawanie barw.
Keywords: electrical engineering, lighting technology, light sources, luminous efficacy, colour rendering.
Wstęp
Skuteczność świetlna źródła światła jest podstawowym
parametrem informującym o energooszczędności źródeł i o
efektywności energetycznej urządzeń oświetleniowych [1].
Pojęcie to jest często mylone i nazywane sprawnością
świetlną, choć de facto taki parametr nie istnieje. Określenie
defin więcej » Czytaj za darmo! »
The paper describes external environmental costs of road transport. Article presents also an assessment of the so-called reduction.
"Marginal costs" such as the cost of fuel emissions, noise and greenhouse gas emissions, by the introduction into service, in the real perspective of
2020, electric cars. European project eMAP is described, in which are involved the authors of this article. The project is related to the assessment of
demand and supply, in perspective 2030, of electric cars: Bartery Electric Vehicles (BEV), Plug-in hybrid electric vehicles (PHEV), Range extended
electric vehicles (REEV) and Fuel cell hydrogen vehicles (FCHV). The analysis will be carried out for the EU countries, in particular for Finland,
Germany and Poland and eastern EU countries.
Streszczenie. W artykule odniesiono się do środowiskowych kosztów zewnętrznych związanych z eksploatacją samochodów osobowych.
Dokonano w tym zakresie oceny redukcji tzw. "kosztów uniknionych" tj. kosztów emisji zanieczyszczeń z paliw, hałasu I emisji gazów cieplarnianych
przez wprowadzenie do eksploatacji, w realnej perspektywie 2020 roku, w kraju elektrycznych samochodów osobowych. Przedstawiono też
Europejski Projekt eMAP w którego realizację zaangażowane są ze strony polskiej, autorzy niniejszego artykułu. Projekt związany jest z oceną
popytu i podaży, w perspektywie 2030 roku, osobowych samochodów elektrycznych Bartery Electric Vehicles (BEV), Plug-in hybrid electric vehicles
(PHEV), Range extended electric vehicles (REEV) and Fuel cell hydrogen vehicles (FCHV) w krajach UE, w tym w szczególności Finlandii,
Niemczech i Polsce oraz w krajach wschodnich UE. Samochody o napędzie elektrycznym a koszty zewnętrzne transportu samochodowego.
Słowa kluczowe: samochody elektryczne, koszty eksploatacji
Keywords: electrical cars, costs of transport
Introduction
Every human activity directed at the environment, both
positive and negative, brings with it the need to cover the
cost of prote więcej » Czytaj za darmo! »
Opracowanie zawiera analizę statyczną wirnika turbiny VWAT typuH. Obciążenia do analizy wyznaczono przy użyciu pakietu CFD
Ansys -Fluent metodą ruchomej siatki z zastosowaniem metody Reynoldsa uśredniania równań Navier-Stokes'a (RANS). Opracowany model MES
2D pozwolił na określenie sił działających na łopaty, a w dalszej kolejności określenie wytrzymałości statycznej rożnych wariantów konstrukcyjnych
wirnika turbiny.
Abstract. The paper presents rotor aerodynamic analysis of the type H VWAT. The analysis was made using CFD Ansys-Fluent Applications,
sliding mesh method and averaged Reynolds method with Navier-Stokes RANS model. Developed 2D FEM model allowed for determining forces
acting on blades, and next determining static durability of various construction variants of turbine rotor. (Static analysis of the Darrieus wind
turbine including loads from the numerical fluid mechanics).
Słowa kluczowe: turbina wiatrowa Darrieusa, turbina VWAT typu H, model CFD, analiza statyczna.
Keywords: Darrieus wind turbine, type H VWAT turbine, CFD model, static analysis.
Wprowadzenie
W XXI wieku, z powodu kryzysu energetycznego,
elektrownie wiatrowe doznały znacznego rozwoju w wyniku
zastosowania nowych technik obliczeniowych. Turbiny
wiatrowe uważane są za środowiskowo przyjazne i
ekonomicznie konkurencyjne ponieważ wspierane są
finansowo przez programy rządowe. Do końca 2010 roku
wszystkie zainstalowane turbiny wiatrowe wytwarzały 430
terawatogodzin w ciągu roku, co równoważne jest 2,5%
globalnej konsumpcji elektryczności [1].
Turbiny wiatrowe można podzielić na dwa rodzaje,
o poziomej osi obrotu (HAWT) i pionowej osi obrotu
(VAWT) i są urządzeniami do przetwarzania energii wiatru
na energię elektryczną. W przypadku turbin HAWT główny
wał wirnika ustawiony jest poziomo, natomiast w turbinie
VAWT wał ustawiony jest pionowo. W przeciwieństwie do
turbiny HAWT, turbina VAWT może być stosowana
w miejscach zamieszkałych, gdzie przepływ ma charakte więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule zaprezentowano wyniki badań dokumentujące wpływ chropowatości i kierunkowości struktury powierzchni na wyniki
pomiarów realizowanych z zastosowaniem laserowej głowicy triangulacyjnej. Jako powierzchnię projekcji plamki lasera wykorzystano czoła trzech
stalowych trzpieni obrobione poprzez toczenie, szlifowanie oraz elektrodrążenie. Każda z powierzchni charakteryzuje się odmiennym rodzajem
tekstury wynikającym z kierunkowości śladów obróbki oraz odmienną wartością chropowatości.
Abstract. The article presents the results of tests investigating the influence of the roughness and the texture of the surface on the results of
measurements taken with the use of a triangular laser head. As test samples the heads of three steel plungers that were subject to turning, grinding
and electrical discharge machining were used. Each surface is characterised by different texture resulting from the directional character of traces left
by the machining tool and a varied value of roughness. (Wpływ tekstury i chropowatości na wyniki pomiarów z wykorzystaniem laserowej
głowicy triangulacyjnej).
Słowa kluczowe: triangulacja laserowa, chropowatość powierzchni, tekstura, rozrzut wskazań
Keywords: laser triangulation, surface roughness, texture, dispersion of indications
Introduction
The use of a triangular laser head is one of noncontact
measurement methods [1, 2, 3, 4]. The positioning of the
test surface is estimated with the use of a set of rightangled
triangles. A laser diode emits a light beam used for
the measurement, which once formed by the optical system
runs in the direction of the surface of the test object, and
forms on it a small spot with the diameter of ca. several
dozen to several hundred μm. The image of the spot is
projected by the optical system onto the photodetector
system [5]. When the distance between the laser head and
the test sample is changed, the image of the spot moves
along więcej » Czytaj za darmo! »
Dwunasta Krajowa Konferencja Elektroniki odbyła się w dniach 10.06 - 13.06.2013 - w Darłówku Wschodnim.
Referaty prezentowane w formie ustnej lub plakatowej były podzielone na tradycyjne grupy tematyczne: Materiały i
technologie elektroniczne, Elementy elektroniczne, Układy analogowe, Układy cyfrowe, Energoelektronika, Optoelektronika,
Szumy, zakłócenia, ograniczenia cieplne i niezawodność, Zastosowania układów elektronicznych, Systemy elektroniczne w
mec więcej » Czytaj za darmo! »
01 Slawomir TUMANSKI - Modern magnetic field sensors - a review 1
02 Łukasz STASZEWSKI, Waldemar REBIZANT - Distance protection with thermal blockade 13
03 Paweł DAWIDOWSKI, Jan IŻYKOWSKI, Przemysław BALCEREK - Fault location on double-circuit transmission line not
requiring line parameters
18
04 Kazimierz WILKOSZ, Przemysław MYTYCH - Placement of capacitor banks in a power network - utilization of ant colony
algorithm
22
05 Krzysztof SOLAK, Bartosz BRUSIŁOWICZ, Janusz SZAFRAN - Non-linear load model for the local stability studies 26
06 Jan SUBOCZ, Marek ZENKER, Andrzej MROZIK - An overview of new diagnostic methods of high voltage transformer
bushings
31
07 Olgierd MAŁYSZKO, Michał ZEŃCZAK - Estimation of electric and magnetic field intensity near parallel situated lines 34
08 Piotr MARCHEL, Józef PASKA - Impact of reliability models of wind power generating units on the generation reliability in
power system
37
09 Dariusz SZABRA, Mirosław NOWAKOWSKI, Janusz MIKOŁAJCZYK, Jacek WOJTAS, Zbigniew BIELECKI - Quantum
cascade laser drivers for absorption spectroscopy
43
10 Grzegorz BIESZCZAD, Sławomir GOGLER, Tomasz SOSNOWSKI, Michał KRUPIŃSKI - Object imaging based on
polarization state of far infrared radiation
47
11 Damian CETNAROWICZ, Adam DĄBROWSKI - Direction of sound arrival estimation using Blackfin processor 50
12 Łukasz CHRUSZCZYK, Damian GRZECHCA, Tomasz GOLONEK - Testing basic parameters of selected GPS receivers 53
13 Marek EKIELSKI, Marcin JUCHNIEWICZ, Anna PIOTROWSKA - Fabricating periodic GaN nanostructures via Nanoimprint
Lithography
57
14 Ireneusz GŁOWACKI - Organic electronic elements and devices: fabrication techniques and properties 61
15 Sławomir GOGLER, Grzegorz BIESZCZAD, Michał KRUPIŃSKI, Alicja ZARZYCKA - A method of determination of voltage
sensitivity of microbolometric focal plane array with optical system radiometric considerations
65
16 Tomasz GOLONEK, Damian GRZECHCA, Łukasz CHRUSZCZYK - Base Stati więcej » Czytaj za darmo! »
The paper presents a review on modern magnetic field sensors. After general remarks describing performances of magnetic field sensors
the most important sensors are presented. In all cases the principle of operation, advantages and drawbacks and properties are discussed.
Following sensors are presented - induction sensors, fluxgate sensors, magnetoresistive sensors (AMR sensors, spin valve sensors, magnetic
tunnel junction sensors), Hall effect sensors, SQUID sensors, resonance sensors (NMR resonance, ESR resonance, Overhauser resonance). Other
sensors as giant magnetoimpedance sensors, extraordinary MR sensors, magnetooptical sensors, MEMS sensor are also briefly described.
Streszczenie. Artykuł przedstawia przegląd najczęściej używanych czujników pola magnetycznego. W każdym przypadku przedstawiona zasadę
działania, wady i zalety oraz właściwości. Następujące czujniki są analizowane: czujniki indukcyjne, czujniki transduktorowe, czujniki
magnetorezystancyjne (AMR, GMR i tunelowe), hallotrony, SQUID, czujniki rezonansowe (NMR, ESR i Overhauser). Dodatkowo krótko opisano
czujniki magnetoimpedancyjne, czujniki EMR (extraordinary magnetoresistance, czujniki magnetooptyczne i czujniki MEMS. (Czujniki pola
magnetycznego)
Keywords: magnetic field sensors, induiction coil sensors, fluxgate sensors, MR sensors, SQUID, Hall effect sensors
Słowa kluczowe: czujniki pola magnetycznego, czujniki indukcyjne, czujniki transduktorowe, czujniki magnewtorezystancyjne, SQUID
Introductory remarks
It should be noted that term “magnetic field sensor1"
does not mean that the sensor is used to magnetic field
detection or measurement. For example only very small
part of Hall sensors are used to magnetic field
measurements - main part is used to mechanical
measurement (proximity sensors, sensors in brushless
motors etc). Similarly magnetoresistive sensor are mainly
used as reading heads.
An more - because market for magnetic field sensors is
rather narr więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule zaprezentowano przegląd nowoczesnych metod diagnostycznych transformatorowych przepustów wysokiego napięcia.
Główną uwagę skupiono na metodach: termowizyjnej i spektroskopii dielektrycznej FDS. Zaprezentowano badania laboratoryjne i terenowe oraz
sposób interpretacji wyników pomiarów.
Abstract. This article presents an overview of new diagnostic methods of high voltage transformer bushings. The main attention is focused on the
methods: thermovision and dielectric spectroscopy FDS. Presents field and laboratory testing and interpretation of results. (An overview of new
diagnostic methods of high voltage transformer bushings)
Słowa kluczowe: relaksacja, FDS, Termowizja, RIP, model przepustu transformatorowego
Keywords: relaxation, FDS, thermovision, RIP, bushing transformer model
Wstęp
Przepust to jeden z podstawowych elementów
wyposażenia każdego transformatora energetycznego,
przez który wyprowadzony jest przewód mocy w sposób
zapewniający odizolowanie od powierzchni kadzi.
Na świecie obserwowana jest obecnie tendencja do
przedłużania czasu eksploatacji transformatorów ponad
projektowany okres życia. Z badań eksploatacyjnych
wynika, że dla takich jednostek jedną z głównych przyczyn
awarii są przepusty transformatorowe. W krajach
europejskich, w tym również w Polsce procentowy udział
awarii wywołanych uszkodzeniem przepustów kształtuje się
na poziomie 40% [1].
Awarie przepustów spowodowane są głównie przez
uszkodzenie izolacji wewnętrznej, oraz z powodu
uszkodzenia osłony porcelanowej lub dehermetyzacji.
Trzema głównymi przyczynami uszkodzenia izolacji
rdzenia są [2]:
- mechanizm elektryczny (bardzo krótki czas
akceleracji rzędu ms);
- mechanizm termiczny (czas rzędu godzin);
- mechanizm starzeniowy (miesiące - lata).
W wyniku działania mechanizmu starzeniowego
najczęściej następuje termiczny rozkład laminatu
papierowo-żywicznego w przepuście z izolacją stałą, w
przypadku izolacji papierowo-ol więcej » Czytaj za darmo! »
W przypadku linii usytuowanych równolegle lub linii wielotorowych bardzo trudno rozstrzygnąć, która linia wytwarza zbyt duże pole
elektryczne lub magnetyczne. Problem jest szczególnie skomplikowany, kiedy linie należą do różnych właścicieli. W artykule przeanalizowano różne
przypadki pracy linii równoległych przy różnym obciążeniu.
Abstract. It is very difficult to decide which line generates too high electric and magnetic field for multi-circuit line or when lines are parallel situated.
The problem is especially complicated, when the lines belong to different owners. The paper presents analysis of some cases of parallel lines with
different loads. (Estimation of electric and magnetic field intensity near parallel situated lines).
Słowa kluczowe: Pole elektryczne, pole magnetyczne, linia elektroenergetyczna.
Keywords: Electric field, magnetic field, power transmission line.
Wstęp
Wyznaczanie natężenia pola elektrycznego i
magnetycznego pod liniami elektroenergetycznymi jest
zagadnieniem dobrze znanym. Istnieje wiele algorytmów
pozwalających na wystarczająco dokładne obliczanie
rozkładów przestrzennych tych pól w pobliżu linii dla
różnych układów przewodów w tym także dla linii
wielotorowych [3].
Niezależnie od tego rozwijane są techniki pomiarowe.
Współczesne mierniki umożliwiają pomiary natężeń pól
elektrycznych i magnetycznych z odpowiednią
dokładnością. Jest jednak pewien problem, którego nie
rozwiązują najlepsze metody obliczeniowe i pomiarowe.
Celem pomiarów i obliczeń jest czasem tylko wyznaczenie
rozkładów natężeń pól elektrycznych i magnetycznych.
Najczęściej jednak celem pomiarów jest wyznaczenie
obszaru nienadającego się pod zabudowę mieszkaniową.
Często też linia elektroenergetyczna jest przedmiotem
sporu pomiędzy właścicielami gruntu i spółkami
dystrybucyjnymi lub przesyłowymi. Poza tym istnieją sprawy
związane z więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule opisano metodykę oceny wskaźników niezawodności podsystemu wytwórczego systemu elektroenergetycznego i
poddano analizie wpływ wybranego modelu niezawodności elektrowni wiatrowych na niezawodność systemu. Kompromisem pomiędzy czasem
obliczeń a ich dokładnością jest modelowanie elektrowni wiatrowych za pomocą dwustanowych jednostek wytwórczych małej mocy. Znaleziono
analityczną zależność pomiędzy oczekiwanym czasem niepokrycia zapotrzebowania na moc (LOLE) a marginesem mocy osiągalnej systemu dla
określonego udziału mocy zainstalowanej elektrowni wiatrowych. Pozwoliło to na określenie minimalnego wymaganego poziomu marginesu mocy
osiągalnej systemu dla zadanego poziomu niezawodności systemu elektroenergetycznego (bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej) oraz
znanej struktury mocy zainstalowanej systemu.
Abstract. The methodology of determining the reliability indices for power generating subsystem of the electric power system is described in this
paper and the impact of chosen wind power plant’s reliability model on system reliability is analyzed. A compromise between reliability calculation
time and accuracy is modeling the wind power plants using small two-state generating units. The analytical relationship between the Loss of Load
Expectation (LOLE) and reserve capacity margin for a given wind capacity share was found. This allowed to estimate the required minimum reserve
capacity margin for a given level of power system security and for known structure of system installed capacity. (Impact of reliability models of
wind power generating units on the generation reliability in power system).
Słowa kluczowe: niezawodność systemu elektroenergetycznego, niezawodność wytwarzania, modelowanie niezawodności, wiatrowe
jednostki wytwórcze.
Keywords: power system reliability, generation reliability, reliability modeling, wind power generation units.
Wstęp
Rosnący udział energetyki odnawialnej w bilansie
zdolności wytwórczej syst więcej » Czytaj za darmo! »
W pracy przedstawiono układy sterowania laserami kaskadowymi (quantum cascade lasers - QCL) pod kątem ich zastosowania w
dwóch technikach; spektroskopii strat we wnęce optycznej oraz spektroskopii wieloprzejściowej. W trakcie projektowania tych sterowników,
szczególną uwagę zwrócono zarówno na parametry czasowo-energetyczne wytwarzanych sygnałów, oraz na możliwości zastosowania dwóch
technik przestrajania promieniowania laserowego tzn. wewnątrzimpulsowej lub międzyimpulsowej. Przeprowadzono również wstępne badania, które
umożliwiły określenie właściwości tych układów oraz dały podstawę do opracowania kompaktowych sterowników laserów QCL.
Abstract. Quantum cascade laser drivers for absorption spectroscopy - the paper presents the fundamental aspects of optical spectroscopy using
quantum cascade lasers. Two driving systems were described in terms of both QCL research and QCL applications in cavity ring down and
multipass techniques. During drivers designing, the particular attention was given not only to energy-time parameters range (power, frequency, pulse
duration, rise time). There were also adapted so-called spectral tuning techniques, i.e. intrapulse or interpulse wavelength modulation. Preliminary
studies gave the possibility to determine the properties of designed drivers. (Quantum cascade laser drivers for absorption spectroscopy).
Słowa kluczowe: spektroskopia laserowa, kwantowe lasery kaskadowe, analiza gazów, sterownik lasera.
Keywords: laser absorption spectroscopy, quantum cascade lasers, gases analysis, laser driver.
Wprowadzenie
Spektroskopia laserowa z zakresu podczerwieni jest
skutecznym narzędziem do detekcji oraz identyfikacji
śladowych ilości substancji gazowych [1]. Sensory,
w których stosowana jest powyższa technika, umożliwiają
uzyskanie progu czułości rzędu ppb (ang. part per billion),
a w niektórych przypadkach nawet ppt (ang. part per
trillion). Duża czułość tych sensorów jest osiągana dzięki
absorpcji promieniow więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule omówiono współczesne zastosowania polarymetrii obrazowej w zakresach spektrum od widzialnego do dalekiej
podczerwieni. Przedstawiono przeprowadzone analizy i badania możliwości zastosowania polarymetrii obrazowej w zakresie dalekiej podczerwieni
do zdalnego wykrywania obiektów. Przedstawiono stanowisko pomiarowe do badania stanu polaryzacji promieniowania LWIR z zastosowaniem
kamery termowizyjnej z polaryzatorem.
Abstract. The article discusses the use of modern imaging polarimetry in the visible range of the spectrum to the far infrared. The paper presents
the analyzes and examining the potential for imaging polarimetry in the far infrared for remote sensing applications. (Object imaging based on
polarization state of far infrared radiation).
Słowa kluczowe: polarymetria obrazowa, podczerwień, termowizja, przetwarzanie obrazu, detektory mikrobolometryczne.
Keywords: imaging polarimetry, infrared, thermovision, image processing, microbolometric detectors.
Wstęp
W nowoczesnych urządzeniach termowizyjnych
następuje rejestracja rozkładu natężenia promieniowania
elektromagnetycznego z zakresu długości fali od 3 μm do
5 μm lub 8 μm do 12 μm oraz zobrazowanie jego rozkładu
w postaci obrazu o jasności lub barwie odpowiadającej
natężeniu promieniowania. Często rozkład promieniowania
elektromagnetycznego z tego zakresu jest przeliczany na
temperaturę obserwowanego obiektu dzięki temu, że
dominujący udział ma promieniowanie własne obiektów
zgodnie z prawem Plancka. Obecnie stosowane systemy
termowizyjne reagują zwykle tylko na jedną wielkość
fizyczną: radiancję. Istnieją bardziej złożone systemy
dokonujące pomiarów radiancji w różnych wąskich
podpasmach tego promieniowania, a za pomocą analizy
Fourierowskiej pozwalają na detekcję materiałów, których
współczynnik emisyjności lub transmisji zmienia się
w znany sposób w funkcji długości fali. Systemy takie
nazywane są multispektralnymi lub hiperspektralnymi i
s więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono zagadnienie estymacji kierunku nadchodzącego dźwięku oraz omówiono proces projektowania służącego
do tego urzadzenia, które nie tylko wykrywa kierunek dźwięku, ale obraca się w tym kierunku, umożliwiając rejestrację zjawiska generującego
zaobserwowany dźwięk. W projekcie wykorzystano procesor sygnałowy Blackfin 535 firmy Analog Devices. W pracy zamieszczono także wyniki
eksperymentów potwierdzających prawidłowe działanie opracowanego urządzenia w różnych warunkach akustycznych.
Abstract. The paper discusses a problem of estimation of sound direction arrival. In order to verify the correctness of the proposed estimation
algorithm in various acoustic conditions, the real device was designed and built, which processes sounds recorded by two microphones. The digital
signal processor Blackfin 535 from Analog Devices was used. Presented results of experiments confirm proper operation of the built device and
prepared algorithm. (Direction of sound arrival estimation using Blackfin processor).
Słowa kluczowe: kierunek dźwięku, metoda korelacyjna, GCC, PHAT, procesor Blackfin.
Keywords: direction of sound arrival, correlation method, GCC, PHAT, Blackfin processor.
Wstęp
Przedmiotem artykułu jest opis projektowania i badania
urządzenia wykorzystującego dźwięki w celu
zautomatyzowania obserwacji wideo na podstawie
zaobserwowanego zjawiska akustycznego lub w celu
zwiększenia jakości rejestracji przekazów głosowych.
Rozważając rolę przekazów dźwiękowych można
wyróżnić dwa przypadki: nadawanie wiadomości głosowych
oraz nadawanie sygnałów dźwiękowych pozwalających np.
na orientację przestrzenną. Do przekazu wiadomości
głosowych i sygnałów dźwiękowych stosuje się różnorodne
techniki rejestracji i transmisji dźwięku w celu dostarczenia
go do odbiorcy w miejscu oddalonym w przestrzeni lub/i w
czasie. Istotne jest, aby przekazywana wiadomość głosowa
charakteryzowała się dużą zrozumiałością. Zrozumiałość
mowy może być jednak o więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przedstawiono testowanie wybranych parametrów zintegrowanych odbiorników GPS. Oprócz dokładności lokalizacji
przebadano również parametry czasowe, m.in. czas uzyskania położenia (tzw. time-to-fix) w zależności od różnych warunków pomiarowych (np.
orientacji anteny). Niniejsza publikacja jest częścią projektu pt. "Inteligentny system monitorowania i kontroli dostępu do obszarów chronionych
lotniska komunikacyjnego" o nr O R00 0133 12 zrealizowanego w Instytucie Elektroniki Politechniki Śląskiej.
Abstract. This article presents testing selected parameters of integrated GPS receivers. There are presented results of measurements of modules
working in non-typical operating conditions: static position and very slow movement. There have been also measured selected dynamic parameters,
a. o. time-to-fix, in various measurement conditions (e.g. receiver antenna heading). This work is part of a project "Intelligent System for Monitoring
and Access of Control" no. O R00 0133 12, realized at the Institute of Electronics, Silesian University of Technology, Gliwice, Poland. (Testing basic
parameters of selected GPS receivers).
Słowa kluczowe: odbiornik GPS, dokładność lokalizacji, lokalizacja w terenie otwartym, bezprzewodowa identyfikacja obiektu.
Keywords: GPS receiver, location accuracy, open-area location, wireless object identification.
Wstęp
Artykuł opisuje badania mające na celu dobór
najlepszego odbiornika GPS (Global Positioning System),
który docelowo zostanie umieszczony w przenośnym
urządzeniu automatycznej lokalizacji (UAI). Badania te są
częścią projektu pt. "Inteligentny system monitorowania i
kontroli dostępu do obszarów chronionych lotniska
komunikacyjnego" nr O R00 0133 12, którego celem jest
budowa systemu zdalnej lokalizacji i identyfikacji obiektów
ruchomych (osób, pojazdów) w terenie otwartym (np. na
płycie lotniska komunikacyjnego) [1-5]. Pomiary wybranych
parametrów zintegrowanych układów GPS są istotne ze
w więcej » Czytaj za darmo! »
Omówiono podstawy technik litografii z wykorzystaniem procesu nanostemplowania (NIL), dokonano przeglądu materiałów do
wytwarzania stempli oraz rezystów do kształtowania wzorów, przedyskutowano najważniejsze problemy występujące przy implementacji procesów
NIL w praktyce. Zaprezentowano wyniki prac własnych nad wytwarzaniem periodycznych nanostruktur GaN o wymiarach krytycznych od 50 do
300 nm przy pomocy technik Th-NIL oraz UV-NIL z użyciem replik polimerowych oraz trawienia ICP w plazmie BCl3/Cl2.
Abstract. Fundamentals of Nanoimprint Lithography (NIL) have been presented, stamp materials, resists and fabrication processes have been
overviewed, main problems encountered in implementing NIL in practice have been discussed. Recent results on fabrication periodic GaN
nanostructures with critical dimensions ranging from 50 to 300 nm by using Th-NIL and UV-NIL combined with polymer replicas and ICP etching in
BCl3/Cl2 plasma have been presented. (Fabricating periodic GaN nanostructures via Nanoimprint Lithography).
Słowa kluczowe: nanostemplowanie, litografia NIL, nanostruktury GaN, trawienie ICP GaN.
Key words: Nanoimprint Lithography, NIL, GaN nanostructures, GaN ICP etching.
Wprowadzenie
Technika NIL (ang. NanoImprint Lithography), określana
także terminem nanostemplowania, jest techniką
wytwarzania wzorów w skali mikrometrowej. Od czasu
pierwszych doniesień literaturowych [1] rozwija się
burzliwie, stając się coraz istotniejszą alternatywą dla
konwencjonalnych metod. Łącząc zalety uzyskiwania
wysokiej rozdzielczości wzoru z dużą przepustowością oraz
niskimi kosztami procesu, postrzegana jest jako najbardziej
perspektywiczna metoda produkcyjna przemysłu
elektronicznego high tech dla zastosowań w obszarze
technologii informacyjnych, medycyny, biologii, obronności,
energii i ochrony środowiska. Szczególnie ważną zaletą
NIL, wyróżniającą w zestawieniu z elektronolitografią czy
fotolitografią w dalekim ultrafiolecie (EXUL, Extreme
Ultr więcej » Czytaj za darmo! »
Dokonano przeglądu technik wytwarzania elementów i urządzeń elektronicznych z roztworów i atramentów materiałów organicznych.
Zaprezentowano warstwy przewodzące z mieszaniny poli(3,4-dioksyetylenotiofenu) z polistyrenem sulfonowanym (PEDOT/PSS) i ścieżki ze srebra
wytworzone na podłożu polimerowym, metodą druku strumieniowego w warunkach przemysłowych. Postęp i ograniczenia w zastosowaniu
materiałów organicznych w drukowanej elektronice wykazano na przykładach: tranzystora polowego, diody i tranzystora elektroluminescencyjnego,
wytworzonych w warunkach laboratoryjnych.
Abstract. The review of the techniques for the fabrication of the electronic elements and devices based on organic solutions and inks was done.
There was presented the conductive layers of poly(3,4-ethylenedioxythio-phene)/poly(styrenesulfonate) blend (PEDOT/PSS) and silver paths
fabricated under industrial conditions on the flexible substrates. The progress and limitations of the organic materials applications for printed
electronics were shown based on examples of field effect transistors, electroluminescent diodes and transistors. The presented devices were
prepared under laboratory conditions. (Organic electronic elements and devices: fabrication techniques and properties).
Słowa kluczowe: elektronika organiczna, elektronika drukowana, technika druku strumieniowego, tranzystory polowe, diody
elektroluminescencyjne, tranzystory emitujące światło, PEDOT/PSS, "Super Yellow", TIPSpentacen, F8BT.
Keywords: organic electronics, printed electronics, inkjet printing, field effect transistors, electroluminescent diodes, light-emitting
transistors, PEDOT/PSS, "Super Yellow", TIPSpentacene, F8BT.
Wprowadzenie
Możliwość zwiększenia wydajności oraz miniaturyzacja
elementów i urządzeń elektronicznych były głównymi
czynnikami decydującymi o rozwoju elektroniki opartej na
półprzewodnikach nieorganicznych (PNO). Jednak
zmniejszanie rozmiarów najmniejszych elementów
elektronicznych nap więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule opisano metodę wyznaczania czułości detektorów podczerwieni w matrycy mikrobolometrycznej. W metodzie
uwzględniono parametry geometryczne i optyczne matrycy detektorów podczerwieni oraz układu pomiarowego do wyznaczania czułości detektorów
podczerwieni. Zastosowana metoda pozwala na wyznaczenie czułości napięciowej w układach pomiarowych współpracujących z układami
optycznymi o dużych kątach aperturowych, gdzie zależność "cos4(θ)" nie jest dość dobrym przybliżeniem.
Abstract. In the article a method of determination of a microbolometric focal plane array voltage sensitivity has been described. In the method
optical system illumination non-uniformity has been taken into account. Presented method allows for sensitivity determination in setups with low fnumber
optics, where “cos4(θ)" is no longer a valid approximation. (A method of determination of voltage sensitivity of microbolometric focal
plane array with optical system radiometric considerations).
Słowa kluczowe: podczerwień, termowizja, przetwarzanie obrazu, detektory mikrobolometryczne, korekcja niejednorodności, kalibracja
radiometryczna.
Keywords: infrared, thermovision, image processing, microbolometric detector, non-uniformity correction, radiometric calibration.
Wstęp
W kamerze termowizyjnej istotnym parametrem
wpływającym na jakość pomiaru jest jednorodność czułości
napięciowej detektorów podczerwieni na padające
promieniowanie na całej powierzchni czynnej matrycy. Aby
zapewnić jednakową odpowiedź każdego detektora na tę
samą różnicę wartości temperatury obiektu, należy
przeprowadzić elektroniczną korekcję niejednorodności
odpowiedzi detektorów, która wynika z niedoskonałości
procesu technologicznego produkcji matrycy [1]. Należy
również dokonać korekcji odpowiedzi detektorów ze
względu na ich nierównomierne oświetlenie poprzez układ
optyczny.
Znając odpowiedź każdego detektora matrycy dla
wymuszenia w postaci promieniowania ciał o różnych
wart więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule zaprezentowano koncepcję modularnego systemu identyfikacji i lokalizacji obiektów (osób lub pojazdów) poruszających
się w obszarze szczególnego nadzoru (np. pas startowy lotniska) oraz stację bazową integrującą komponenty modularne. Celem systemu jest
śledzenie obiektów znajdujących się w obszarze chronionym, co w połączeniu z optycznym systemem monitorowania angażującym kamery wizyjne i
termowizyjne pozwala na wykrywanie przypadków naruszenia dozorowanego obszaru przez osoby niepowołane.
Abstract. The concept of the modular system of objects' localization and identification (person or vehicle), which move in the investigated area (eg.
airstrip), and a base station that integrates these monitoring system components are presented in the paper. The system aim is to investigate the
objects which were permitted in the protected area and with the optical system of monitoring that engages video and thermographic cameras it
allows the intruders' detections. (Base Station for Modular System of Objects' Identification and Localization in Monitored Area).
Słowa kluczowe: lokalizacja obiektów, transmiter, moduł GPS, Ethernet.
Keywords: objects’ localization, transmitter, GPS receiver, Ethernet.
Wprowadzenie
Zastosowanie skutecznego nadzoru obszarów
strategicznych, w tym portów lotniczych jest zasadniczym
warunkiem zapewnienia bezpieczeństwa publicznego.
Dlatego istnieje zapotrzebowanie na nowe rozwiązania
pozwalające sprostać coraz większym wymaganiom
stawianym w obecności realnego zagrożenia [1-3]. Z uwagi
na wykorzystanie odbiorników systemu GPS (ang. Global
Positioning System), zaproponowane rozwiązanie nadaje
się do nadzorowania rejonu otwartego o znacznej
powierzchni, której wielkość jest ograniczona zasięgiem
zastosowanych transmiterów i kamer przemysłowych. W
przypadku ograniczonej widoczności w zakresie światła
widzialnego, wstępna lokalizacja może być dokonywana za
pomocą kamery pracującej w zakresie więcej » Czytaj za darmo! »
Skonstruowany blok przemiany częstotliwości dla radaru RSKu-10 na pasmo Ku realizuje konwersję sygnału z zakresu 17÷17,5 GHz
do pasma pośredniej 70 MHz ± 4 MHz ze wzmocnieniem o regulacji w przedziale od 19 dB do 49 dB i współczynnikiem szumów mniejszym niż
6 dB. Nierównomierność wzmocnienia w pasmie 17÷17,5 GHz nie przekracza ± 0,7 dB, a w kanale pośredniej o szerokości 8 MHz wynosi ± 0,4 dB.
Abstract. In this paper, the design of down-converter for Ku-band RSKu-10 radar is presented. The receiver consists of 8 identical down-converters.
The input signals from the range 17÷17.5GHz are converted to 70MHz IF-band. The conversion gain is controlled within 19÷49dB dynamic range.
The total noise figure of down-converter is less than 6dB. The gain flatness amounts ±0.7dB from 17GHz to 17.5GHz, and ±0.4dB within 70±4MHz
IF band. (The design of down-converter for Ku-band RSKu-10 radar)
Słowa kluczowe:, przemiana częstotliwości, radar śledzący, pasmo Ku, odbiornik.
Keywords: frequency conversion, radar, Ku-band, receiver.
Wprowadzenie
Odbiornik radaru RSKu-10 na pasmo Ku w części
analogowej zawiera 8 identycznych bloków przemiany
częstotliwości sygnału, z których każdy składa się z filtru
pasmowo-przepustowego (FPP), ogranicznika i modułów
przemiany częstotliwości. Uproszczony schemat blokowy
obwodów wejściowych radaru śledzącego RSKu-10
pokazano na rysunku 1. Na wejściu odbiornika dla
wydzielenia pasma pracy umieszczono filtr pasmowoprzepustowy
(FPP). Zadaniem ogranicznika jest ochrona
wrażliwych elementów obwodów przemiany częstotliwości.
W układach przemiany częstotliwości następuje konwersja
sygnału sondującego z zakresu 17÷17,5 GHz do pasma
pośredniej częstotliwości 70 MHz ± 4 MHz.
Rys.1. Schemat blokowy 8-kanałowego odbiornika radaru
RSKu-10: Ali, APi - łaty anteny
Parametry toru odbiorczego
Parametry toru odbiorczego podane w tabeli 1
sformułowano na postawie planowanych osiągów radaru.
Tor odbi więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule zaprezentowano programowalny system przeznaczony do wspomagania badań wybranych charakterystyk i parametrów
akumulatorów. Powstał on z myślą o badaniach akumulatorów bazujących na technologii LiFePO4, ale z powodzeniem może być stosowany do
rozwiązań opartych o inne technologie. System zbudowano w oparciu o programowalny zasilacz stałoprądowy, programowalne stałoprądowe
obciążenie elektroniczne, multimetr oraz w specjalnie do tego celu zaprojektowany i wykonany układ do pomiaru temperatury i nadzoru systemu.
Abstract. The article presents programmable system to support of selected characteristics and parameters of batteries. Particularly it is dedicated
for testing secondary batteries based on LiFePO4 cells, however is possible to utilize this system in other technologies. System is built on
programmable DC power supply, programmable electronic DC load, digital multimeter and dedicated unit for temperature measurement and control
system, designed and made by Authors. (Programmable system for research selected characteristics and parameters of batteries).
Słowa kluczowe: akumulator, ładowanie akumulatora, rozładowanie akumulatora, parametry akumulatora.
Keywords: battery, battery charging, battery discharging, parameters of battery.
Wstęp
Jednym z podstawowych problemów współczesnej
elektroniki, elektrotechniki i energetyki jest wydajne,
bezpieczne i nisko budżetowe magazynowanie energii
elektrycznej. W chwili obecnej najpopularniejszym
zasobnikiem energii jest akumulator elektrochemiczny, w
którym energia elektryczna jest magazynowana i uwalniana
w wyniku zachodzących w nim reakcji chemicznych. W
ostatnim dziesięcioleciu obserwuje się dynamiczny wzrost
popularności urządzeń mobilnych, w których podstawowymi
źródłami zasilania są akumulatory. Z tego powodu wiele
ośrodków badawczych i przemysłowych prowadzi prace
związane z opracowaniem nowych i udoskonaleniem
istniejących technol więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule omówiono wybrane zagadnienia aplikacyjne związane ze stosowaniem komercyjnych modułów superkondensatorów.
Przedstawiono zalety i wady rozwiązań zawierających moduły superkondensatorów w odniesieniu do rozwiązań wykorzystujących pojedyncze
superkondensatory. Zaprezentowano wyniki badań baterii złożonej z czterech modułów 500F/16V połączonych szeregowo-równolegle. Wyjaśniono
rolę przetwornic DC/DC stosowanych do stabilizacji napięcia wyjściowego baterii oraz zaprezentowano dwa wybrane rozwiązania.
Abstract. In the paper selected aspects of applications of the commercial supercapacitors modules were discussed. Advantages and disadvantages
of the supercapacitors modules usage against the usage of the separate supercapacitors were also described. Authors presented the results of tests
of the four modules battery with 500F/16V capacity, connected in the serial-parallel manner. The application of the DC/DC converters as the output
voltage stabilizers and two selected projects were described as well. (Commercial supercapacitors module. Selected aspects of application).
Słowa kluczowe: superkondensatory, komercyjny moduł superkondensatorów, zagadnienia aplikacyjne, przetwornica DC/DC.
Keywords: supercapacitors, commercial supercapacitor module, aspects of applications, DC/DC converter.
Wstęp
Superkondensatory zwane również ultrakondensatorami
lub kondensatorami dwuwarstwowymi to podzespoły
elektroniczne o pojemnościach dochodzących do kilku
tysięcy Faradów, czyli około 10 000 razy większych od
pojemności tradycyjnych kondensatorów. Uzyskanie tak
dużych pojemności było możliwe dzięki wykorzystaniu przy
ich konstrukcji najnowszych osiągnięć nanotechnologii. Do
ich budowy zastosowano elektrody wykonane z
wielościennych rurek węglowych, odpowiedni elektrolit oraz
warstwę separatora. Ich budowa, problemy aplikacyjne oraz
wady i zalety w porównaniu do akumulatorów zostały
szerzej omó więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule zaproponowano cyfrowy układ CDS (Correlated Double Sampling) przeznaczony do przetwornika obrazu CMOS. Układ
różni się od klasycznych rozwiązań tym, że dwie pamięci przechowujące próbki sygnału wizyjnego zastąpiono jednym licznikiem rewersyjnym.
Dzięki tej modyfikacji możliwa jest znaczna redukcja powierzchni układu CDS i umieszczenie go w każdym pikselu przetwornika obrazu CMOS.
System został zaprojektowany i przesymulowany w technologii CMOS 180 nm.
Abstract. In this paper a digital CDS (Correlated Double Sampling) circuit for the CMOS image sensor is proposed. This circuit differs from the
conventional solutions in that the two memories, storing video samples, are replaced by a reversible counter. This modification enables a significant
reduction in the area and it makes possible to put the CDS in each pixel. The system has been designed and simulated in 180 nm CMOS
technology. (In-pixel digital CDS circuit for CMOS image sensor).
Słowa kluczowe: CMOS, przetworniki obrazu, skorelowane podwójne próbkowanie (CDS), cyfrowy piksel.
Keywords: CMOS, image sensors, correlated double sampling (CDS), digital pixel.
Wstęp
Jednym z głównych źródeł pogorszenia jakości obrazu
uzyskiwanego z przetwornika CMOS jest szum losowy i
szum typu FPN (Fixed Pattern Noise) [1-3]. Skuteczną
metodą usunięcia obu rodzajów szumu jest tzw.
skorelowane podwójne próbkowanie (CDS). W
uproszczeniu CDS polega na tym, że sygnał z przetwornika
światło-napięcie jest odczytywany dwa razy, najpierw po
resecie przetwornika i powtórnie po zakończeniu procesu
integracji sygnału świetlnego. Następnie próbka sygnału po
resecie zostaje odjęta od próbki sygnału po integracji. CDS
może być zrealizowany w sposób analogowy lub cyfr więcej » Czytaj za darmo! »
W pracy przedstawiono wyniki modelowania zjawisk fizycznych związanych z transportem nośników oraz wzmocnieniem
materiałowym w optycznie pompowanym laserze typu VECSEL wykonanym w systemie materiałowym GaInNAs/GaAs pracującym na fali o długości
1,32 μm. W szczególności dokonano analizy wykorzystania mocy pompującej, strat nośników oraz wkładu poszczególnych studni kwantowych do
całkowitego wzmocnienia generowanego w obszarze czynnym. Otrzymane wyniki mogą stanowić wstęp do dalszych badań mających na celu
optymalizację konstrukcji przyrządów tego typu.
Abstract. The paper presents results of numerical modeling of physical processes connected with the carrier transport and material gain in the
optically pumped GaInNAs/GaAs VECSEL operating at 1.32 μm. Especially the analysis of pumping power conversion, carrier losses and
contribution of individual quantum wells to the overall gain generated in the active region has been carried out. The obtained results can be used in
further research to optimize the design of semiconductor structures of such devices. (Numerical analysis of pumping power conversion in
VECSEL).
Słowa kluczowe: VECSEL, SDL, modelowanie numeryczne, symulacja komputerowa.
Keywords: VECSEL, SDL, numerical modeling, computer simulation.
Wstęp
Optycznie pompowane lasery typu VECSEL, czyli lasery
o emisji powierzchniowej z zewnętrzną wnęką
rezonansową, stanowią szczególną rodzinę laserów
półprzewodnikowych łączących zalety laserów typu VCSEL
(wysoka jakość emitowanej wiązki) oraz laserów o emisji
krawędziowej (stosunkowo duża moc wyjściowa). Ponadto
wykazują one pod względem geometrii oraz sposobu
pobudzania obszaru czynnego szereg podobieństw do
laserów dyskowych opartych na ciele stałym. Z tego
względu często określa się je również mianem
półprzewodnikowych laserów dyskowych (w skrócie: SDL).
Unikalne własności laserów typu VECSEL powodują, że
znajdują one szerokie zastosowanie w m.in. biomedycynie,
kryminalist więcej » Czytaj za darmo! »
W artykule przeanalizowano możliwości oraz przedstawiono zalety korzystania z wirtualnych przyrządów pomiarowych w systemie NI
ELVIS II przy badaniu właściwości i wyznaczaniu wybranych parametrów transoptorów, m.in.: charakterystyki wejściowej, wyjściowej i przejściowej,
przekładni prądowej (CTR) dla różnych punktów pracy, ponadto parametrów dynamicznych, a także charakterystyk częstotliwościowych, a tym
samym pasma przenoszenia. Dzięki wirtualnym przyrządom pomiarowym wiele z tych pomiarów przeprowadza się automatycznie, co jest bardzo
istotną zaletą. Przedstawiony w artykule sposób testowania transoptorów - w ogólności czwórników - może być pomocny w badaniach i testach
również innych podzespołów elektronicznych za pomocą tego nowoczesnego narzędzia pomiarowego.
Abstract. This article analyzes possibilities and presents capabilities of the NI ELVIS II measurement system for examining and determining chosen
photocoupler parameters such as: input, output and transient characteristics, the current transfer ratio (CTR) for various working conditions,
moreover the dynamic parameters as well as the frequency response and thereby the passband. Thanks to virtual instruments in LabVIEW, a lot of
these measurements are automatic, which is very convenient. The proposed photocoupler - generally a two-port network - testing method can be
helpful in examining other electronic components by means of this modern measurement system. (Examining photocouplers by means of virtual
instruments in NI ELVIS II system).
Słowa kluczowe: NI ELVIS II, NI LabVIEW, wirtualne przyrządy pomiarowe, transoptory, czwórniki.
Keywords: NI ELVIS II, NI LabVIEW, virtual instruments, photocouplers, two-port networks.
Wprowadzenie
System ELVIS II firmy National Instruments (USA) jest
specjalizowanym urządzeniem pomiarowym o szerokim
spektrum zastosowań. Jego "oryginalna" i budząca
sympatyczne skojarzenia nazwa jest akronimem od
angielskich słów "educational laboratory virtual więcej » Czytaj za darmo! »
Present article discusses the position control system for autonomous agents on the test map. The main objectives for the system are:
maintain best possible communication between the agents in the case of both limited local communication rang and disturbance in the
communication. The control algorithm is based on Spiking Neural Network (SNN).
Streszczenie. W przedstawionym artykule został omówiony system kontroli pozycji autonomicznych agentów w określonym terenie testowym.
Podstawowym kryterium działania systemu jest zachowanie komunikacji pomiędzy agentami w sytuacji zarówno ograniczonego zasięgu łączności
lokalnej jak i możliwych zakłóceń w łączności. Algorytm sterowania został oparty na Impulsowej Sieci Neuronowej. (System zachowania
komunikacji w Systemie Wielo-agentowym z użyciem Impulsowej Sieci Neuronowej).
Keywords: Multi-agent System, Spiking Neural Network, Communication control.
Słowa kluczowe: System Wielo-agentowy, Impulsowa Sieć Neuronowa, Kontrola komunikacji.
Introduction
Multi-agent Systems (MAS) are now widely explored
field of research. They are used in both the computer
science, automation control systems and robotics [4,18].
Despite the different domains, and the aims of systems to
their obvious advantages can be included, among others:
the low cost of a single agent (robotics), parallelization of
tasks and the high reliability of the whole system. These
features make that MAS is of great hope for use in practical
applications, the existing robotic systems are still in the
experimental stage, but enough advanced to allow testing
of algorithms and system components [6]. In scientific
experiments MAS are used for tasks such as searching the
area, the optimization of routes [13,14] from starting point to
destination [16], cooperation with tasks performance
[12,15,17]. However, any practical application of MAS
system is based largely on communication [12] between
agents to negotiate tasks, exchange status or posit więcej » Czytaj za darmo! »
The presented system is based on the Virtex6 FPGA and several supporting devices like a fast DDR3 memory, small HD camera,
microphone with A/D converter, WiFi radio communication module, etc. The system is controlled by the Linux operating system. The Linux drivers for
devices implemented in the system have been prepared. The system has been successfully verified in a H.264 compression accelerator prototype in
which the most demanding algorithms like DCT, inter-prediction and intra-prediction have been implemented in the hardware.
Streszczenie. Przedstawiony system bazuje na układach FPGA Virtex6 i dodatkowych układach jak: szybka pamięć DDR3, mała kamera HD,
mikrofon, moduł radiowy WiFi, itp. Opisany system prototypowania został pomyślnie zweryfikowany poprzez realizację prototypu akceleratora
kompresji video H.264 w którym najbardziej wymagające algorytmy jak DCT, inter-predykcja i intra-predykcja zostały zaimplementowane sprzętowo.
(System do prototypowania bezprzewodowych inteligentnych urządzeń monitoringu audio-wideo).
Keywords: wireless surveillance system, video compression, FPGA prototyping system, H.264.
Słowa kluczowe: bezprzewodowy system monitoringu, kompresja video, system prototypowania FPGA, H.264.
Introduction
The rapid design of embedded systems is possible only
when a carefully optimized prototyping platform is available
[1]. The presented development system has been
especially designed for the applications where audio-video
processing is important. The another important feature is a
wireless communication capability through a WiFi radio
module. Thus the presented prototyping system is suitable
for the applications like:
- prototyping and implementation of a hardware
accelerated algorithms for HD video and audio
compression,
- prototyping and implementation of a machine vision
systems,
- prototyping and implementation of a parallel data
processing systems.
The presented wireless surveillance system has been
use więcej » Czytaj za darmo! »